Сибирская государственная геодезическая академия


Сызықтық объекті үлгісінің құрамына



бет12/59
Дата26.12.2023
өлшемі5,82 Mb.
#143786
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   59
Сызықтық объекті үлгісінің құрамына келесілер кіреді:

идентификатор (И), бірнеше жұп (3) координаталар, семантикалық код (СК), топологиялық код (ТК), метаақпарат (МИ), яғни <И;X1,Y1 (илиX,Y,H); Xi,Yi (илиX,Y,H) ;….; Xn,Yn (илиX,Y,H) ;СК; ТК; МА >



  1. Аудандақ объекті үлгісінің құрамына келесілер кіреді:

идентификатор (И), бірнеше жұп (үш) координаталар, семантикалық код (СК), топологиялық код (ТК), метаақпарат (МИ),яғни <И;X1,Y1 (илиX,Y,H); Xi,Yi (илиX,Y,H) ;….; X1,Y1 (илиX,Y,H) ;СК; ТК; МА>
Бұл жағдайларда әрдайым алғашқы және соңғы нүктелердің координаталары бірдей болады.
«Метаақпарат» термині геоақпарат жайлы мағлұматты береді, мысалы түсірісті алу уақыты, түсірістің әдісі мен дәлдігі, жұмыс өнімділігі және т.б.

Жергілікті жердің сандық үлгілері


Жергілікті жердің сандық үлгілерін жер бедерінің сандық үлгісі (ЖБСҮ) деп жиі атайды. Бұл тұжырым орынсыздау, өйткені жер бедері ұғымына, сонымен қатар жергілікті жер объектілеріне ұқсас көрсетілетін жер бедерінің жеке формалары – жеке тұрған тастар, жарлар, шұңқырлар және т.б. кіреді.


Ағылышын тілді әдебиеттерде ЖБСҮ белгілеу үшін, синонимдер ретінде Digital terain model (DTM), digital elevation model (DEM), Digital Terrain Elevation Data (DTED) терминдері қолданылады.
ЖБСҮ 3- өлшемді кеңістік объектілерін-жер бетінің телімдерін аппликаттардың (Н координатасының) биіктіктерінің және тереңдік және өзге де өлшемдері белгілерінің жиынтығы түрінде ұсынылған, үш өлшемді мәліметтер түрінде (three-dimensional data, 3-dimensional data, 3-D data, volumetric data) сандық ұсынудың құралы болып табылады. Бұл шамалар биіктіктер матрицасының құрылуымен болатын тұрақты және жартылай тұрақты тор түйіндеріне, геоморфологиялық принцип TIN (Triangulated Irregular Network) бойынша немесе горизонталь нүктелерінің жазбаларының (изогипс, изобат) жиынтығы немесе өзге де изосызықтар негізінде құрылған тұрақты емес үшбұрыштар торына жатады.
Жер бедерін сандық ұсынудың кең таралған әдісі болып, растрлық ұсыну және TIN жүйесі және жер бедерін үшбұрыш жүйесі түйіндеріндегі биіктік белгілері бар, көп қырлы бетпен аппроксимациялаушы үлгі негізінде құрылған кеңістіктік мәліметтердің ерекше үлгісі болып табылады.
Осылайша, жер бетінің сандық үлгілері:

  • тұрақты (сурет 9),

  • жартылай тұрақты (сурет10),

  • геоморфологиялық (сурет 11),

  • аналогты (горизонтальдар түріндегі, сурет 12)

белгілері бар нүктелердің орналасу әдісімен ажыратылады.






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   59




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет