галофит ӛсімдіктері ӛседі, ал тұзсыз жерлерде ӛсетіндерді –  гликофиттер

53 
13 – сурет. 
Галофит – А – Еуропа бұзаубасы – солерос 
 (Salicornia europea) (А.П. Шенников, 1950). 
Белгілер: 1-жалпы ӛсімдік; 2-сабақ (үлкейтілген); 
Б-сабақтың анатомиялық құрылысы. 
1-жұқа түксіз, жалаңаш эпидермис; 2-бағаналы ұлпалар;
3-ірі клеткалы паренхима; 4-ӛткізуші шоқ.
2. 
Криногалофиттер
(тұз шығарушылар). Бұл ӛсімдіктер 
денесінен артық тұздарды шығарады. Мысалы, жыңғыл, кермек 
т.б. Жапырақтарының құрылысы бойынша мезофиттерге жақын. 
3. 
Гликогалофиттер.
Бұларға ӛсімдік құрылысы ксерофил 
тектес (мысалы, жусан) жатады. Бұл ӛсімдіктердің тамырына 
тұздар 
сіңбейді, сондықтан ұлпаларында тұз онша жинақталмайды. 
Шӛл және шӛлейт далалардағы сусымалы құм бар жерлерде 
ӛсетін ӛсімдіктерді – 
псаммофиттер
деп атайды. 
Литофиттер
– тастардың, жар тастың, тас үйінділерінде 
ӛсетіндер. Бұлар микроорганизмдерден кейінгі алғашқы ӛсімдік-
тер. Алдымен автотрофты балдырлар (Nostoc, Chlorella, т.б.), со-
дан кейін қыналар ӛседі. Аталған ӛсімдіктердің зат алмасуы 
(метаболизм) процесінде шығарылған заттары тастардың мүжі-
луін туындатады. 

54 
6 – кесте 
Далалық, сорлы тұзданған және кебірлі тұзданған топырақтарда 
ӛскен ксерофит ӛсімдік құрамындағы тұздар, % (Б.А. Келлер, 
1940 бойынша). 
Ӛсімдік түрлері 
Шілде айындағы 
Су 
Күл 
NaCl 
Na
2
SО
4
Далалық және сорлы тұзданған топырақтардағы ксерофиттер 
Fectuca sulcata 
55,0 
3,4 
0,4 
0,1 
Artemisia cretacea 
68,8 
5,4 
0,4 
0,3 
A. paucifora 
67,3 
7,2 
0,9 
0,3 
Tanacetum achileifolium 
70,8 
7,6 
0,3 
0,1 
Camphozosma nonspeliacum 
67,9 
6,6 
1,2 
0,1 
Кебірлі тұзданған топырақтағы галофиттер 
Anabasis salsa 
82,5 
30,7 
0,9 
0,1 
Atriplex cana 
85,0 
27,6 
3,7 
0,3 
A. verrucifera 
84,2 
26,5 
3,5 
0,7 
Petrosimonia crassifolia 
88,4 
30,0 
1,7 
2,1 
Halocnemum strobilaceum 
85,1 
40,9 
4,9 
0,3 
Salicornia herbacea 
92,5 
46,8 
3,3 
0,0 

жүктеу/скачать 1,9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: