Сімдіктер экологиясы


Табиғатты пайдалану – природопользование



Pdf көрінісі
бет74/83
Дата27.11.2023
өлшемі1,9 Mb.
#130374
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   83
Байланысты:
ӨСІМДІКТЕР ЭКОЛОГИЯСЫ

Табиғатты пайдалану – природопользование.
Адам қоға-
мының материалдық және мәдени талаптарын қанағаттандыру 
үшін табиғи ресуртар пайдаланады. Табиғатты пайдалану ғы-
лым саласы ретінде табиғатты тиімді пайдалану принциптерін, 
заңдылықтарын зерттеп, анықтайды. Табиғатты пайдалану 
тиімді

пайдалы
және 
пайдасыз
болады. 
Табиғи ресурстар кадастры
– 
кадастры природных ре-
сурсов
. Табиғи ресурстардың санын және сапасын сипаттайтын 
экономикалық, экологиялық ұйымдастыру және техникалық 
кӛрсеткіштер топтамасы, ережелер мен талаптар жүйесі және де 
табиғатты пайдаланушылар құрамы және категориялары. 
Табиғи парктер – природные парки.
Негізінен тұрғындар-
дың демалуына арналған, қорғалу шаралары қатал емес, эколо-
гиялық және эстетикалық маңызы бар территориялар. Ұлттық 
табиғи парктерге қарағанда құрылысы қарапайым. 
Терең тыныштық – глубокий покой.
Белгілі ішкі фактор-
ларға байланысты тұқымдардың немесе вегетативтік органдар-
дың ӛнуге және ӛсуге уақытша қабылетсіздігі. 
Термофилдер – термофилы.
Жоғары температура жағда-
йында ӛмір сүретін организдер.
Терофиттер – терофиты.
Қайта ӛсетін бүршіктері жоқ, тек 
тұқымдары арқылы кӛбейіп таралатын біржылдық ӛсімдіктер. 
Тірі зат – живое вещество.
Жер ғаламшарында тіршілік 
ететін барлық тірі организмдер жиынтығы. 
Токсиканттар – токсиканты.
Улы қасиеті бар химиялық 
заттар. 
Толеранттылық аймағы (зонасы) – зона толерантности.
Тӛзімділіктің тӛменгі және жоғарғы шегі арасындағы экология-
лық факторлардың сандық сипаты. 
Топикалық байланыс – топические связи.
Бір түрдің тір-
шілік әрекеті нәтижесінде екінші түрдің ӛмір сүру ортасын, тір-
шілік мүмкіндігін ӛзгертеді. Мысалы, тораңғыл тоғайлары ас-
тында шӛптесін ӛсімдіктер ӛте нашар ӛседі; топ болып ӛскен 
күрмек пен шиін арасында күріш дақылы әлсірейді, сосын 
біртіндеп ӛледі. 
Топырақ – почва
. Топырақ түзілу факторларының (климат, 
организмдер және олардың қалдықтары, топырақ құраушы жы-


104 
ныстар, жер рельефі, ойлы-қырлылығы, адамзаттың шаруашы-
лық іс-әрекетінің) ӛзара әсерлесуі нәтижесінде пайда болған 
Жер қабының жоғарғы жұқа қабаты. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   83




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет