ХРОМАТОГРАФИЯ қалай жұмыс істейді?

ХРОМАТОГРАФИЯ қалай жұмыс істейді?

Хроматографияны жарыс деп ойлаңыз, сонда оның көрінуіне қарағанда әлдеқайда жеңіл екендігі анықталады. Старт сызығында күте отырып, сізде белгісіз сұйықтықтағы немесе газдағы химиялық қоспалар бар, бәрі бірдей араласып, бір жерге жиналған жүгірушілердің жүгіндей болады. Жарыс басталған кезде жүгірушілер қабілеттері әртүрлі болғандықтан тез тарайды. Сол сияқты қозғалатын сұйық қоспадағы химиялық заттар таралады, өйткені олар қозғалмайтын қатты заттың үстінде әр түрлі жылдамдықпен қозғалады. Есте сақтаудың басты мәні - хроматография - бұл беткі әсер. Сұйықтық қатты дененің алдынан өте бастаған кезде оның кейбір молекулалары (үнемі қозғалатын энергетикалық заттар) қатты дененің бетіне сорылып, олар қайтадан шыққан сұйықтыққа тартылмай тұрып, сол жерге уақытша жабысады. Қатты зат пен сұйықтықтың бетіндегі молекулалардың бұл алмасуы адсорбция деп аталатын адгезия немесе байланыстырушы эффект болып табылады.

Сұйықтық хроматография. Жалпы хроматографияның дамуы 1903 жылы М.С. Цвет ашқан сұйықтық хроматографиядан басталады. Алайда жарты ғасыр бойы сұйықтық хроматографияның практикалық мәні мардымпаз болды, тек сезгіштігі жоғары детектордың, жаңа селективті адсорбенттер мен принципті жағынан жаңа консфуктивті өңдеудің жасалуымен қайта қаркынды көтерілді.

Сұйықтық хроматография. Жалпы хроматографияның дамуы 1903 жылы М.С. Цвет ашқан сұйықтық хроматографиядан басталады. Алайда жарты ғасыр бойы сұйықтық хроматографияның практикалық мәні мардымпаз болды, тек сезгіштігі жоғары детектордың, жаңа селективті адсорбенттер мен принципті жағынан жаңа консфуктивті өңдеудің жасалуымен қайта қаркынды көтерілді.

Сұйықтық хроматографиялардың ескі әдісінде іші қатты түйіршікті адсорбентпен өлшемі 1x30 толтырылған шыны бағаналар пайдаланады. Ол арқылы өтетін қоспа құрамдас бөліктерге жіктеледі. Бағананың өзінен өткізу жылдамдығын арттыру мақсатымен түрлі қысымдар мен сорғыштар пайдаланылады. Бұл әдіспен жоғары қысымды ұстап тұрудың мүмкіндігі болмағандықтан, олар істен шықты. Сұйықтық хроматографияның газдыдан негізгі артықшылығы, оның жоғары температурада ыдырайтын қосылыстарды төменгі температурада бөлуге мүмкіндік беретіні, әдетте ол еріткіштің қайнау және қату температураларымен анықталады.