Негізгі қимылдарды белгілейтін терминдер abductio-денеден әкету
adductio-денеге әкелу
cireumductio-айнала қозғалыс
extensio-жазылу
flexio-бүгілу
pronatio-ішке айнадыру
supinatio-сыртқа айналдыру
rotatio-айналдыру
Әр түрлі мүшелердің боліктерін сипаттайтын жалпы терминдер ala-қанат
area-алаң
arcus-доға
canalis-өзек
caput-бac
capitulum-кішкене басы
collum-мойыны
corpus-дене
fissura- саңылау
6
Сурет-20
Сирақ-табан буыны аймағының медиалді беткейі, (оң, схема түрінде).
1-malleolus medialis; 2-tendo m. tibialis posterior; 3-tendo m. flexoris longus; 4-a. tibialis posterior; 5- n. tibialis; 6-tendo m. flexoris hallucis longus; 7-ахилл сіңірі; 8-os calcaneus; 9-m. abductor hallucis; 10 m.abductor hallucis-ке терезе, онда өкше өзегінің құрамы-аяқ басының медиалді қан-тамыр нерв будасы және бәшпәйлерді және бірінші бәшпәйді бүккіш ұзын бұлшықеттердің сіңірлері;
11 -retinaculum flexorum.
Сурет-21
1-malleolus medialis; 2- табанның ұзын жалғамасы; 3-m. flexor digitorum longus et m. flexor hallucis longus-тің сіңірі; 4-медиалді қан тамыр нерв будасы; 5- медиалді шандыр орны; 6-табанның терең шандырының табағы; 7- m. flexor digitorum brevis; 8-табан апоневрозы;
59
Өзек сагиттальді жазықтықта орналасады, жоғарыдан төмен және арттан алға бағытталады. Тобық өзегінің құрамына сирақтың артқы беткейінің терең қабатындағы бүккіш бұлшықеттердің сіңірлері және қан-тамыр нерв будасы кіреді. Өзектің ішінде медиалді тобықтың артында, оның (sulcus malleolaris) артқы үлкен жіліншіктік бұлшықетінің сіңірі, оның артында башпайларды бүгетін ұзын бұлшықеттің сіңірі жатады. Олардың артында a. tibialis posterior және n. tibialis екі венамен, ал олардың артында және тереңірек бірінші бармақш бүгетін ұзын бұлшықетгің сіңірі орналасады. A. tibialis posterior пульсациясын тобық өзегінің жолы бойынша анықтауға болады. Төменірек артқы үлкен жіліншіктік бұлшықетінің сіңірі ладья және сына тәрізді сүйектерге бекиді, ал башпайларды бүгетін ұзын бұлшықеттің сіңірлері (a. tibialis posterior) мен n. tibialis-пен бірге өкше өзегіне өтеді.
22. Өкше өзегі (canalis calcaneus) Өкше өзегі табанның төменгі-медналді бөлігінде орналасқан, m.abductor hallucis табанның (үлкен бәшпәйін әкететін бұлшықет) өкше төмпешігінің медиалді өсіндісінен және (екі басынан) retinaculum mm. flexorum-нан басталады. Сондықтан өкше сүйегі мен бүккіш бұлшықеттер ұстағышы аралығындағы саңылау (тобық өзегі) дисталдірек орналасқан, өкше сүйегі мен canalis calcaneus аралығында саңылауға жалғасады. Бұл саңылау өкше өзегі (canalis calcaneus) деп аталады.