Сөж пәні: Философия Тақырыбы: «М. Хайдеггер онтологиясының негізгі ұғымдары» Орындаған: Жолшиева Қ. Е
Онтология терминін алғаш енгізген (1613) неміс философтары Р.Гоклениус
жүктеу/скачать 19,27 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Мартин Хайдеггердің
- Қорытынды Бейболмыс
- "Софист" Платон
| Онтология терминін алғаш енгізген (1613) неміс философтары Р.Гоклениус пен Х.Вольф. Бұл философтардың пікірінше Онтология адамның шынайы дүниемен байланысын түйсікпен емес материалды болмыстан бөлек тұратын ақыл-парасат, абстракциялық рух арқылы таниды. Олар Онтология бүкіл дүниенің (оның ішінде субстанция, кеңістік пен уақыт, т.б.) негізі мен мәнін болмыстағы алуан түрлі құбылыстардың себебін, дамуын түсіндіретін бірден-бір ғылым деп санады.
Мартин Хайдеггердің мақаласында фундаментальды онтологиясына, оның мазмұнында диалектикалық логика элементтерінің болуына талдау жүргізіледі. Егер диалектикалық логиканы түпкі және шексіз өзара қарым-қатынас туралы ілім ретінде анықтаса (басқалармен, аз мәнді, қарама-қайшылықтармен қатар), онда іргелі онтологияда түпкі орнына мән қоюға болады, ал шексіз орынға − Хайдеггер болмыс (Seyn) деп атайды. Болмыс оған қатысты трансцендентті болса да, мәнсіз. Мәннен болмысқа өту логикасы ерекше диалектикалық терістеу арқылы анықталады, ол привация деп аталады. Привация уақыт өте келе экзистенциальды уақытты бір біріне қарама-қарсыға алып келеді. Біруі екіншісіне ауысу сәті онтологияда бейболмыс сияқты. Хайдеггердің идеясын түсінуге деген ұмтылыс үнемі күш - жігерді қажет етеді. Тіпті ойдың өзі бұл күш болған кезде ғана бар деп айтуға болады, және ол болған кезде Хайдеггердің ойы тұжырымдалып, түсінілуі мүмкін деп үміттенуге болады.Жұмыс жарияланған сәттен бастап, "болу және уақыт" оған кеңінен танымал болды және өмірінің соңғы жылдарына дейін Хайдеггер болу проблемасы оның назарында екенін қайталаудан шаршамады. Хайдеггердің пікірінше, іргелі онтология болу мәселесінен, яғни болмыстың мағынасынан басталуы керек. Ол болмыс туралы жаңа тұжырымның қажеттілігі мен өзектілігін негіздейді, өйткені Платон заманынан бері ескі түсінік догмаға айналды . Сонымен қатар, философиялық ойдың кейінгі жұмысы іс жүзінде болмыс мәселесін жоюға әкелді. Бірте-бірте болмыс туралы мәселе әдетте артық деген пікір басым болды, өйткені: 1.болу - барлық нәрсені қамтитын ең жалпы ұғым. Бірақ болмыстың әмбебаптығы материалдық босанудың әмбебаптығынан өзгеше, оған қатысты трансцендентальды. 2.ұғымына болмыстың болмайды анықтама беріңіз. Бірақ болмыстың анықталмауы, керісінше, оның мағынасы туралы мәселеге мәжбүр етеді. 3.болу әдеттегідей қабылданады. Бірақ бұл философияның шынайы және жалғыз тақырыбы. Осылайша, физика бола отырып, метафизика өмірді ұмытып кетті, сонымен қатар ұмытып кету туралы ұмытып кетті. Болу туралы түсінік әрқашан бар, бірақ ол түсініксіз болып қалады. Хайдеггердің болмыс анықтамасында оны объективті, эмпирикалық әлемнен, болмыс әлемінен ажырату ғана белгілі болады. Қалғанның бәрі тұрақсыз және белгісіз. Сұрақ-болмыс туралы мәселені қалай қою керек. ,. Болу проблемасын барлық мүмкін ашықтықпен түсіндіру үшін алдымен болмысқа ену жолын, оның мағынасын түсіну және тұжырымдамалық тұрғыдан түсіну керек, сонымен қатар үлгі ретінде белгілі бір нәрсенің мүмкіндігін анықтап, оған қол жеткізудің шынайы жолын көрсету керек". Қорытынды Бейболмыс- уақытты белсендірудің нәтижесі. Уақытты терістеу болмыстың терістеуінен кейін Хайдеггер диалектикасын дәстүрлі терминологияда болмыстың диалектикасы және ештеңе ретінде көрсетуге болады. Алайда, ол Гегель диалектикасынан принципті түрде ерекшеленеді, онда болмыс және бейболмыс абстракцияға толық ұқсастыққа дейін, бір-бірімен қандай да бір айырмашылықтарды жоғалтумен жеткізіледі. Алғашқы рет пайдаланылатын философиялық рефлексия үлгісі ретінде Хайдеггер "Софист" Платон диалогын атап өтеді, онда тұтас емес, біртұтас (көп жағдайда біртұтас) болмыстың жетіспеуі бейболмысқа әкеледі деп айтылады. жүктеу/скачать 19,27 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|