Сөж тақырыбы: «Буллинг құрбандары». Орындаған: Нуржанұлы Нұрбек Тексерген: Тауекелова Т. Б. Алматы 2023 Кіріспе
Жыныс ориентациясына байланысты буллинг
жүктеу/скачать 140,68 Kb.
|
Нуржанұлы Нұрбек Сөж1 Әлеуметтану 001
- Бұл бет үшін навигация:
- Заңмен қорқыту
- Әскердегі буллинг Әскердегі ұру, мұқатып-кекету де буллингке жатады. Жыныстық буллинг
- Ата-ананың баланы қорқытуы
| Жыныс ориентациясына байланысты буллинг
Адамды жыныс ориентациясына байланысты қорлау, жағымсыз сөз айту, ұрып кету де буллингке жатады. Бұл жерде жәбірленуші көбіне топ адамның кемсітуіне ұшырайды. Заңмен қорқыту Заңды буллингке адамды бақылауда ұстау немесе жазалау үшін сот құралдарын қолдану кіреді. Қорқытудың мұндай түрін жасайтындар көбіне ұзаққа созылатын сот процестерінің басталуына себеп болады. Осылайша буллинг жасаушы құрбанды өзіне бағынышты қылуға, қорқытып-үркітіп отыруға тырысады. Әскердегі буллинг Әскердегі ұру, мұқатып-кекету де буллингке жатады. Жыныстық буллинг Буллингтің мұндай түрінде адам өзгені қорқыту үшін оны зорлау арқылы күш көрсетеді. Ата-ананың баланы қорқытуы Ата-ана балаға агрессия көрсетсе, оны шектен тыс мұқатып, ұрып-соқса, бұл да буллинг болып есептеледі. Тіпті кей психолог ата-ана баласының өзгені қорқытып жүргенін байқаса, кінәні өзінен, үйден іздеуге кеңес береді. Агрессия көріп өскен бала оны басқаға бағыттауы мүмкін. Сонымен бірге буллинг адамның араласатын ортасына қарай оқу орнындағы, түрмедегі, мектептегі, медицинадағы қорқыту немесе жұмыстағы кемсіту деп атала береді. Міндеттер Қазіргі таңда буллингтің алдын-алу мәселесі үлкен маңызға ие және көптеген себептерге байланысты кеңінен қамтуға лайық. Біріншіден, агрессивті мінез-құлықтың бұл түрі жасөспірімдердің психикасын терең жарақаттайды. Екіншіден, экономикалық тұрақсыздық, кедейлік, біздің күнделікті өміріміздегі агрессияның, стрестің көптігінен буллингтің жасөспірімдер арасында таралуы артып отыр. Жасөспірімдерді қорлаудың келесі себептерін ажыратуға болады: • қызғаныш, табыс, сыртқы, физикалық немесе психикалық көріністер; • бұрынғы қателіктері үшін кек алу; • дұшпандық сезімі; • сыныпта, құрдастар арасында билік үшін, көшбасшылық үшін күрес; • қарсыластың өзінен артықшылығын көрсету арқылы оны бейтараптандыру; • өзін-өзі растау; • назар орталығында болуға, салқын көрінуге ұмтылу; • таң қалдыруға ұмтылу; • ұнатпайтын адамды қорлауға, қорқытуға ұмтылу Айта кету керек, қорқыту барысында бірнеше даму сатысынан өтеді: Бірінші кезең — қорлау тобын құру. «Жәбірленушінің» физикалық күшін қолдану және қорлау арқылы өзін көрсетуге тырысатын «көшбасшының» айналасында жасөспірімдік ортада құрдастар жиналады, олар да басқаларға үстемдік етуді қалайды немесе керісінше көшбасшыдан қорғауды іздейді. Егер «көшбасшы» тарапынан зорлық-зомбылықтың алғашқы көріністері қатаң түрде басылмаса: — ол өзінің жазасыздығына сенімді бола бастайды; — қатарластары арасында беделі артады; — өз күші мен ықпалына сенімді болып, орнығады; — топ нығаяды; — қолдауды жалғастырады; Егер сіз буллинг көріністерін уақытында тоқтатпасаңыз, уақыт өте келе олар қауіпті бола бастайды. Зорлық-зомбылық мәселесін шешу үшін буллинг жағдайын жасау әрекеттеріне дұрыс және дер кезінде жауап беру маңызды. Егер білім беру ұйымдарындарының барлық қатысушылары буллинг мәселесімен белсенді және байыпты айналысса, онда көптеген қақтығыстардың алдын алуға болады. Біз буллингтің алдын алу үшін ескерту, жою және бақылау сияқты аспектілерді қамтуымыз керек. Профилактикалық жұмыс студенттердің әлеуметтік, отбасылық, тұлғалық жағдайын оның өмірі мен мінез-құлқының сапасын жақсартатын арнайы педагогикалық және тәрбиелік шараларды қолдану арқылы, тұлғалық бағытты өзгерту арқылы өзгертуді көздейді. Буллинг жағдайларының алдын алу шараларының негізгі мақсаты – студенттер стресстік жағдай мен агрессияны жеңуге үйренуге көмектесу. Бұзақылықтың алдын алудың мақсаттары: • мұғалімдерді қиын және оған бейім балалармен жұмыс істеуге және буллинг жағдайларын шешуге үйрету; • студенттердің әлеуметтік жағдайын жақсартуға жәрдемдесу; • ата-аналарға педагогикалық қолдау көрсету; • психотравматикалық және әлеуметтік қауіпті жағдайды жою; • студенттер арасында толеранттылық пен әлеуметтік құзыреттілікті дамыту; • студенттердің өздері және басқалармен қарым-қатынасы туралы түсініктерін өзгерту; Білім беру ұйымында буллингтің алдын алу келесі деңгейде жүзеге асырылады: • жеке • топтық • жалпы студенттер арасында • әлеуметтік Алдын алу үш кезеңде жүзеге асырылады: диагностика, алдын алу әдістері және рефлексия. Диагностикалық кезеңде сауалнамалар және социометрия жүргізіледі, алдын алу әдістері — белгілі бір тақырыптар бойынша сынып сағаттары (буллинг, төзімділік және т.б). Рефлексия кезеңінде сыныппен топтық рефлексия қолданылады. Білім беру ортасындағы жасөспірімдер арасындағы зорлық-зомбылықтың алдын алуда сауалнама арқылы зерттеудің көмегі орасан зор. Заң жүзінде Қазақстан Республикасын Заңында буллинг туралы айтылған айтылған. «Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы» заңға, «Баланы жәбірлеу» (буллинг) түсінігі енгізіледі. Бұл туралы Сенаттың бүгінгі жалпы отырысында мәлім болды. Мұндай түсінік мектеп оқушылары арасында өткізілген әлеуметтік сұраулардың нәтижесінде заңнамалық деңгейде алғаш рет енгізіліп отыр және кәмелетке толмағандардың ортасында зорлық-зомбылық, кемсіту, қысым көрсетудің алдын алудың, ересектердің балаға қарым-қатынасының маңызды тармағы саналады. жүктеу/скачать 140,68 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|