Сөж тақырыбы:Қазіргі отбасы түрлеріне салыстырмалы талдау

Қазақстан Республикасы білім жіне ғылым министрлігі 
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университет 
 
 
Факультеті:География және табиғатты пайдалану
Кафедра:Гидрология 

СӨЖ 
 
Тақырыбы:Қазіргі отбасы түрлеріне салыстырмалы талдау 
 

Орындаған:Тухан Мадияр 
Тексерген:Садырова Мансия 
 
 
 
 
 
 
 

Алматы, 2022ж 
Отбасында адам бойындағы асыл қасиеттер 
жарқырай көрініп қалыптасады.Отбасы бір-
бкрімен 
туыстық 
қатынаста 
өмір 
сүретін,ортақ тұрғын үйімен,экономикалық 
кооперациямен 
ұйымдасқан 
әлеуметтік 
топ.Қазіргі отбасы тәрбиесіндегі басты 
нысана баламен рухани үндестік пен 
үйлесімділікке ұмтылу, ата-баба мұрасын 
сақтауға ұмтылу, халықтың тәлімдік мұрасын 
сақтауға көңіл бөлу, туыстық, отбасылық 
қатынастарды 
бала 
кезінен 
қалыптастыру. Адам қарым-қатынас арқылы 
айналасындағы дүние жайлы мәлімет алады, 
еңбек 
пен 
тұрмыс 
дағдыларына 
машықтанады, адамзат жасап шығарған түрлі 
құндылықтарды меңгереді.Отбасы түрлері 
билік формасына қарай авторлитарлы және 
эгалитарлы болып бөлінеді.Ал құрамына 
қарай нуклеарлы, кенейтілген, толық емес 
отбасы деп бөлінеді.Отбасы бала санына 
байланысты: 
көпбалалы, 
орташа, 
бір 
балалары, және баласыз отбасы болып 
бөлінеді. 

Эгалитарлы отбасы- ерлі зайыптылар тең 
басқарады. 
Авторлитарлы отбасы- ерлі зайыптылардың 
біреуі басқарады. 
Үй міндеттерін бөлу сипатына қарай: 
• 
Дәстүрлі отбасы ( міндеттерді көбінесе 
әйелі атқарады) 
• 
Ұжымдық отбасы ( міндеттер бірлесіп 
атқарылады) келісіп қабілеттеріне қарай 
бөлінеді 
 Неке дегеніміз-отбасын қалыптастыру мен 
оған қоғамдық бақылау жасаулың дәстүрлі 
тәсілі, жыныстардын еркек пен әйелдің 
арасындағы бір- біріне және өз бабаларына, 
ата-анасына 
қатысты 
құқықтары 
мен 
міндеттерін белгілейтін қатынас формалары. 
Отбасының 
тәрбиелік
қызметі ана және әке 
болуда, балалармен қатым-қатынаста, оларды 
тәрбиелеуде, балалардың өз бетімен өсуі 
кезіндегі жеке қажеттіліктің қанағаттануынан 
тұрады. 
Отбасы 
қоғаммен 
байланысы 
бойынша өсіп келе жатқан ұрпақтардың 

әлеуметтенуін, қоғамның жаңа мүшелерін 
дайындауды қамтамасыз етеді. 
Және әр отбасының өз құндылықтары бар. 
Отбасылық құндылықтар дегеніміз бір-бірін 
сүйіп қосылған жанұялардың отбасын сақтау 
үшін қолданатын ежелден келе жатқан салт-
дәстүрі. Әрбір отбасының өз құндылықтары 
болады. Ол құндылықтар ежелден бері келе 
жатқан 
немесе 
жаңадан 
шығарылған 
құндылықтар болуы мүмкін.Бұдан басқа 
адамдар отбасылық құндылықтарды басты 3 
топқа бөледі. Олар дәстүрлі , қазіргі , тәрбиелі 
отбасылық құндылықтар деп аталады. 
Дәстүрлі 
отбасылық 
құндылықтар 
дегеніміз адамдар отбасылық құндылықтар 
дегенді естігенде көз алдарына бірден 
құндылықтар түсіп , бір-бірімен ортақ тіл 
таба алады. Бірақ дәстүрлі отбасылық 
құндылықтардың 
әртүрлі 
болғанына 
байланысты адамдар осы тақырыпта ортақ тіл 
таба алмайды. 
Дәстүрлі отбасылық құндылықтар дегеніміз 
қарт адамдардың жас отбасыға берген ақыл-
кеңестері. Қазіргі таңдағы жас отбасылардың 

ажырасу статистикасы өскеніне байланысты 
жас 
отбасыларға 
олардың 
дәстүрлі 
отбасылық 
құндылықтары 
туралы 
теледидардан , ғаламтордан көруге болады. 
Әр отбасыда бұл құндылықтар әртүрлі. 
Қазіргі отбасылық құндылықтар дегеніміз 
қазіргі таңдағы отбасылар бұрынғы салт-
дәстүрді ұстануда. Бірақ сол ұстанымның 
өзгеруіне байланысты олар әр отбасыда 
әртүрлі. Ол ұстанымның өзгеру себептері 
заманның өзгеруіне байланысты. Себебі әр 
замандағы адам әртүрлі. Мысалы, бұрынғы 
замандағы отбасы құндылықтарымен қазір 
өмір сүру мүмкін емес. Бұрын адамдар 
әйелдеріне орамалды сыйға тартса, қазіргі 
жас отбасылар бір-біріне гүл немесе көйлек 
сыйлайды. 
Тәрбиелі 
отбасылық 
құндылықтар 
дегеніміз отбасылардың басты мақсаты 
бақытты ғұмыр кешу. Адамдар некеге 
тұрғанда көптеген жанжалдарды бастарынан 
өткереді. Бірақ олар өз қателерін кешіріп, 
қайта бірге болады. Оларды біріктіретін 
құндылық 
тәрбиелік 
отбасылық 
құндылықтардың бірі болып табылады. 

Қорытындылай келе Абай атамыздың сөзін 
айтқым келеді Ұрпақ тәрбиесі-Ұлт болашағы.