Сөж тақырып: Антибиотиктер


Антибиотиктердің қолданылуы



бет2/2
Дата28.04.2023
өлшемі75,14 Kb.
#87890
1   2
Антибиотиктердің қолданылуы.
Антибитиктер медицинада, втеренарияда, тағам өндірісте, ауыл шаруашылықта қолданылады.
1885ж В. Бабеш деген румын ғалымы, Р. Вирховтың Берлиндегі зертханасында анатогонизм қасиетін зерттегенде мынаны жазған болатын: «... бактерялардың белгілі бір түрі химиялық заттарды түзі немесе қоршаған ортаны өзгертіп, бактериялардың басқа түріне зиянды әсерін тигізетін әдісті тәжірибеде анықтадым. Егер антогонизмді зерттеу бактериялар арасында басталса, белгілі бір бактерия ісерінен пайда болған ауруды басқа бір бактерияның түрімен емдеуге болады деген қорытындыға келер едік. Бактериялар арасынадғымұндай қатынас терапияда жаңа идеяларға әкеледі.
Медициналық практикада антибиотиктер жұқпалы (контагиозды) инфекцияларды (тырысқақ, оба, дизентерия, туберкулез және т.б.) емдеуде және шартты-патогенді микроорганизмдерден туатын (алтын түсті стафилакокк, кандидалар, гемолитикалық стрептококк. Лактозонегативті негативті энтеробактериялар – протей, цитробактер, клебсиелла және т.б.) бақс көптеген инфекцияларды емдеуде кең қолданылып келеді.
Ісікке қарсы (блеомициг), иммуносупрессорлы (циклоспорин) әсері бар антибиотиктерде бар.
Антибиотиктерді синтездеу технологиясы
Өндірісте антибиотиктер өндірісінің келесі тәсілдері қлданылады: микробиолгиялық синтез (полимиксин, грамицидин), химиялық синтез (левомицетин), комбинацияланағн (жартылай синтетикалық пенициллиндер және цеыалоспориндер).
Микробиолгоиялық синтез дақылдандыру ортасын дайындаумен басталады. Субстрат мирооганизмді жақсы өсіру керек, арзан және тиімді болуы тиім. Қоректік ортаны алдымен биореакторда ылғалды бумен қысым қолданып стерилизациялайды.
Сол мезгілде егілетін материалда дайындалады, продуцент штамның таза дақылы колбада, зертханалық және тәжірибе өндірістік ферменттерде біртіндеп көбейтіледі.
Келесі кезең – 7-10 тәулік бойы аэробты, тереңділік, оқтынды ферментацияжүпеді. Ферментация кезінде температура, рН, рО қадағланып отырады, дақылдық орта тұрақты араластырып отырады, көбікті басу үшін химиялық және механикалық тәсіледр қолданылады.
Көбіне екі фазалық дақылдандыру қолданылады; алғашында арзан және тиімді субстратта биомассаны тез жинап алады, кейін қоректік ортаға идиофазада екіншілік метаболиттерді синтездейтін ферменттерді индукциялайтын, өнімдікті күшейтетін бастапқы факторлары кіргізеді. Осындай заттарды дақыл өсіп жатқанда, экспоненциалық фазаның аяғында қосады. Антибиотиктердің өсі бәсеңдеген фазада, идиофазада жетеді.
Содан кейін ферментациялық масса өңделеді: егер антибиотиктер дақылдың сұйықтығында болса фильтрация жасайды; егер антибиотиктер клеткада болса – клеткамен қоса антибиотикті тұнбалайды, әрі қарай клеткадан бөліп алады.
Антибиотиктерді бөліп алу және тазалау барысында экстракция, иондық алмасу, тұнбалау т.б. әдістер қолданылады.
Экстракция дегеніміз – антибиотиктерді бір ерітіндіден екіншіге көп рет ауыстырар алдында оларды тұндырады яғни, бірнеше ретқайтара кристаллизация жасайды.
Ионды алмастыру сорбциясы негізінде антибиотиктердің теріс зарядталған иондары катионды шайырға жабысад, Енді керісінше шайырға жабысқан антибиотиктерді ерітіндімен айырып алады.
Тұнбалау әдәсәнде антибиотик органикалық затпен немесе бейорганикалық затпен байланысып тұнбаға түседі. Әрі қарай оның экстракциясы жүреді.
Гомогенді түрде бөлінген антибиотикті ауамен немесе лиофильді кептіргішпен кептіреді, биологиялық активтігін сақтау үшін тұрақтандырады, дәрілік формаға айналдырады.Дайын препаратқа биологиялық және фарамкологиялық бақылау жүргізеді.
Схема производства антибиотиков в процессе микробного биосинтеза




Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет