Сөзді қҰрамына, лексика-грамматикалық мағынасына қарай кешенді-сатылы талдау
жүктеу/скачать 25,99 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ЖЕТІҚАРАҚШЫЛАРҒА 1.
- Лексикалық мағыналары
|
СӨЗДІ ҚҰРАМЫНА, ЛЕКСИКА-ГРАММАТИКАЛЫҚ МАҒЫНАСЫНА ҚАРАЙ КЕШЕНДІ-САТЫЛЫ ТАЛДАУ Қызын қарақшылардан құтқарып алу үшін Үркерліктер түнде Жетіқарақшыларға жетуге тырысады екен, бірақ жақындап қалғанда ылғи да таң атып қала береді дейді. ЖЕТІҚАРАҚШЫЛАРҒА 1. Бұл сөз алты құрамнан тұр: жеті+қары+ақ+шы+лар+ға. 2. Тұлғасына қарай – туынды түбір. Себебі, түбір негіз сөзден сөзжасамдық жұрнақ арқылы жасалып, туынды лексикалық мағынаны білдіреді. 3. Құрылысына қарай – күрделі. Себебі аналитикалық тәсіл арқылы жасалған біріккен сөз. 4. Сөзде бес лексикалық, төрт грамматикалық мағына бар. 5. Лексикалық мағыналары: 5.1 жеті – алтыдан кейінгі сан; 5.2 қары – кісі тонаушы; 5.3 қарақ – тойымсыз; 5.4 қарақшы – жол торып, керуен тонаушы; 5.5 жетіқарақшы – аспанның солтүстік жарты шарындағы шоғырланған шоқжұлдыз. 6. Грамматикалық мағыналары: 6.1 бірінші грамматикалық мағынасы – лексикалық мағынаның жалпылануынан жасалған жалпы грамматикалық мағына – зат есім; 6.2 екінші грамматикалық мағынасы – атау септігінің нөлдік тұлғасы арқылы берілген категориялық-грамматикалық мағына – атауыштық мағына; 6.3 үшінші грамматикалық мағынасы – көптік жалғауы арқылы берілген категориялық-грамматикалық мағына – көптік мағына; 6.4 төртінші грамматикалық мағынасы – барыс септік жалғауы арқылы берілген категориялық-грамматикалық мағына – бағыттық мағына. 7. Жетіқарақшыларға – неге? деген сұраққа жауап береді. Ендеше бұл зат есім есім. Зат есім дегеніміз – заттың, нәрсенің, құбылыстың атын білдіріп, кім? не? кімдер? нелер? грамматикалық сұрақтарға жауап беретін лексика-грамматикалық сөз табы. 8. Мағынасына қарай: 8.1 жалқы есім (себебі, астрономиялық жұлдыз атауы); 8.2 жансыз (себебі, тіршілік иесі емес); 8.3 жартылай деректі (себебі, көзбен көре алатын, қолмен ұстауға келмейтін жұлдыз атауы); 8.4 жартылай нақты (себебі, жартылай деректі болып тұр). жүктеу/скачать 25,99 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|