Сұрақтар тізімі Жүрек, дамуы, топографиясы, шекаралары, жүрек қақпақтарының алдыңғы кеуде қабырғасына проекциясы
Көкбауыр, топографиясы және құрылысы
жүктеу/скачать 415,62 Kb.
|
анатомия пико
- Бұл бет үшін навигация:
- 61. Бастын және мойыннын лимфа тамырлары мен туйіндері. 100текст ру
| 60.Көкбауыр, топографиясы және құрылысы
Уник100% Көкбауыр lien ол лимфа жүйесімен қантамыр ағзасы болып табылпады Көкбауыр құрсақ қуысында, сол жақ қабырғаасты аймақта орналасқан. Көкбауыр ұзын, жалпақ сопақша пішінді. Көкбауырда екі бет бар (faсes diaphragmatica және faсеs visceralis), екі шеті (margo superior және margo inferior) және екі ұшы (extremitas anterior және extremitas posterior). Асқазанға қарайтын көкбауырдың висцеральды бетінде орталық бөлігінде бойлық ось бойымен ұзындығы 5-6 см және ені 2-3 см болатын көкбауыр қақпасы, hilum splenicum (lienis) орналасқан. Оның ұзындығы көбінесе 12-14 см, ені — 8-10 см және қалыңдығы — 3 см. көкбауырдың дәнекер тіндік қабығы бар, tunica fibrosa көкбауырды висцеральды перитонеуммен тығыз байланысқан. Көкбауыр қақпағына ірі артериялық тамыр - қанның көп мөлшерін әкелетін, лимфалық түйіндер арқылы өтетін лимфа сияқты иммунды-компетентті клеткалар қызметін басқаратын көкбауыр артериясы өтеді. Көкбауыр ішастармен жан-жағынан қоршалған. Сірлі қабық астында лимфалық түйіндер сияқты ағза ішіне еніп, көкбауыр трабекуласын түзетін көкбауырдың фиброзды қабаты орналасады. Трабекулалар арасында қызыл және ақ пульпадан түратын паренхима орналасады. Қызыл пульпа –лимфоидтық тін, эритроциттер, макрофагтар, көкбауырдың тамырлық саңылауын қамтиды. Ақ пульпа – кіші ағзаішілік артериялармен тізбектелген лимфоидтық түйіндер мен периартериалды лимфодтық муфта түрінде орналасады. Кокбауырдың лимфа гамырлары. Кокбауырдыц лимфа тамырлары беткей жэне терең болып бөлінеді. Олар көкбауыр қақпағы аймағында жиналып, ұйқыбез-көкбауырлық лимфа түйіндеріне, nodi lymphatici pancreaticuolienalis, енеді. Осы түйіндердің әкетуші тамырлары көкбауыр артериясы жолымен қүрсақтық лимфа түйіндеріне жетеді 61. Бастын және мойыннын лимфа тамырлары мен туйіндері. 100текст ру Бас пен мойыннын лимфа тамырлары он жане сол мойындырык сабауларга, truncus jugularis dexter et sinister жиналады; truncus jugularis dexter - ductus lymphaticus dexter-re, truncus jugularis sinister - ductus thoracicusке куйылады. Бас пен мойын аймагындагы негізгі топ лимфа туйіндері: 1. Шуйделік лимфа туйіндері, nodi lymphatici occipitals, жогаргы желкелік сызык денгейінде, теріасты шелмайда орналасады. 2. Кулак артындагы лимфа туйіндері, nodi lymphatici retroauriculares - кулак калканы артында.trigonum submandibulare-де (олардын бір болігі төменгі жаксуйек асты сілекей без калындыгында) жатады. 4. Иек асты лимфа туйіндері, nodi lymphatici submentales, тіласты суйегі денесінін устінде, mm. mylohyoideu алдынгы бетінде. 5. Томенгі жаксуйектік лимфа туйіндері, nodi lymphatici mandibulares . 6. Шыкшыттык лимфа туйіндері, nodi lymphatici parotidei - шыкшыт бездін айналасында жане калындыгында, беткей жане терен туйіндерді, nodi lymphatici parotidei superficiales et profundi, ажыратады. 7. Урттык лимфа туйіндері, nodi lymphatici buccales. 8. Тілдік лимфа туйіндері, nodi lymphatici lingunales, тіл тубірінін буйірінде орналасады. 9. Беткей мойын лимфа туйіндері, nodi lymphatici cervicales, superficiales, сырткы мойындырык вена жолында жане т. sternocleidomastoideus артында. 10. Терен мойын лимфа туйіндері, nodi lymphatici cervicales profundi, мойындырык коскарыншалык, nodi lymphatici jugulodigastici, жане мойындырык-жауырын-тіласты туйіндеріне, nodi lymphatici juguloomohyoidei бөлінеді. Мойындырык-коскарыншылык туйіндер, nodi lymphatici jugulodigastrici, бассуйек негізінен жалпы уйкы артериясынын болінген жеріне дейін, магистралді тамырлар жолында жане мойындырык-жауырын-тіласты туйіндері, nodi lymphatici juguloomohyoidei, бугананын артында жане томен орналасады. 11. Жуткыншак артындагы лимфа туйіндері, nodi lymphatici retropharyngei, жуткыншактын буйір бетінде жане кішкене артында орналасады Бастын беткей лимфа тамырлары терінін лимфа торларынан басталып, екі топка, алдынгы жане арткы болып бөлінеді. Ірі лимфа тамырларынын багыты кан тамырлардын жолына сәйкес.Бастын беткей лимфа тамырларынын арткы тобы лимфаны шуйде аймагынан, төбе жане самай аймактарынын арткы жартысынан, кулак калканынан, сырткы есту өтісі мен дабыл жаргагынан жинайды. Шуйде аймагынын лимфа тамырлары шуйделік лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici occipitales (2-3 )кіреді. Төбе жане самай аймактары мен кулак калканынын лимфа тамырлары кулак артындагы лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici retrooauiculares, 2-3 мөлшерде багытталады. Дабыл жаргагынын сырткы есту өтісінін жане кулак калканы бөлігінін лимфа тамырлары беткей жане терен шыкшыттык лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici parotidei superficiales et profundi барады. Бул туйіндердін әкетуші лимфа тамырлары (nodi occipitales, retrooauriculares, parotidei) көбіне беткей мойын лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici cervicales superficiales, тамырлардын бір бөлігі терен мойын лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici cervicales profundi багытталады. Бастын беткей лимфа тамырларынын алдынгы тобы мандай, жогаргы жане төменгі кабактардын төменгі бөлімінін, төбе жане самай аймактарынын жане кулак калканынын алдынгы бет терісінін лимфа торларынан басталады. Осы туйіндердін әкетуші тамырлары шыкшыт без калындыгында терен шыкшыттык лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici parotidei profundi, олардын әкетуші тамырлары төменгі жаксуйек бурышы денгейіне терен мойын лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici cervicales profundi, ашылады. Томенгі ерін мен иекастынын лимфа тамырлары иекастылык лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici submentales, багытталады. Олар тіласты суйектін денесінде орналасып, тіл ушынын лимфа тамырларынан лимфаны жинайды. Катты, жумсак тандайдын, жуткыншактын мурындык бөлігінін жане мурын куысынын канат-тандай жане самайасты шункырлардын терен лимфа тамырлары терен беттік лимфа туйіндеріне жане nodi lymphatici parotidei-re багытталады. Тілдін лимфа тамырлары беткей жане терен болып болінеді; беткей-шырышты кабыктын лимфа тамырлары торынан басталады жане терені кантамырлармен косарлана журеді.Осыекі топ тамырлар тілдік лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici linguales енеді. Тілдін әкетуші тамырлары, nodi cervicales profundi, submandibulares et submentales, багытталады. Бассуйек куысындагы лимфа жуйесіне жатады: 1. Ми карыншаларынын куысы, cava ventriculorum cerebi; 2. Кабыкаралык кеністіктер, әсіресе субдуралді, субарахноидалді кеністіктер.. Сонымен катар, периваскулярлы немесе адвентициалді кеністіктер немесе мидын жумсак кабагы мен тамыр кабыргасы арасындагы санылаулар. Осы куыстардан жане кеністіктерден жулын суйыктыгынын агысы торлы кабыктын грануляциясы, granulationes arachnoideales, аркылы периневралді лимфа капиллярына отеді. Көру агзаларынын лимфа тамырлары: жогаргы жане томенгі кабактын, конъюнктиванын жане көз уясынын лимфа тамырларына сайкес регионарлык туйіндерге багытталады. Коз алмасында лимфа тамырлары жок, бірак лимфа кеністіктері бар. Оларга spatia zonularia, көзбуршакты көтеретін жалгаманын айырылган талшыктар арасындагы лимфа кеністігі солай агылады), көздін алдынгы жане арткы камералары жане кабыктар арасындагы санылаулар жатады. Spatia zonularia жане көздін алдынгы жане арткы камераларынын суйыктыгы spatia anguli iridocornealis (көз алмасынын нурлы, мөлдір кабык бурышынын кырлы жалгаманын будалары арасындагы микроскопия көлемді лимфа санылауларынын атауы) аркылы скелеранын веналык койнауына, sinus venosus sclerae, одан вена жуйесіне агады. Мойыннын беткей лимфа тамырлары v. jugularis externa-та багытталып, венанын айналасында өзара косылып, nodi lymphatici cervicales superficiales-m ,4-5 мөлшерінде,өтеді. Мойыннын терен лимфа туйіндері лимфаны мойыннын ішкі агзаларынан - жуткыншактан, көмейден, кенірдектен, өнештін мойындык бөлігінен, калканша безден жане мойын булшыкеттерінен жинап, мойындырык-коскарыншалык лимфа туйіндеріне жане терен мойын лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici jugulodigastrici et nodi lymphatici cervicales profundi, кіреді. Калканша бездін буйір улестерінін лимфа тамырлары мойындырык-коскарыншалык лимфа туйіндеріне; калканша без кылтасынын лимфа тамырлары алдын ала көмей алдындагы лимфа туйіндерінде, олар 2-4 есебінде кылтанын жогаргы жиегінін устінде жане кенірдектін буйір бегінде, кылтадан төмен жататын кенірдектік лимфа туйіндерінде узіледі. Осы туйіндер көмейдін бірнеше катар лимфа тамырларын кабылдайды. Жуткыншактын лимфа тамырларынын жолында, жуткыншактын арткы бетінде орналасатын жуткыншак артындагы лимфа туйіндері, nodi lymphatici retrom andibularis, жатады. Бул туйіндердін әкетуші тамырлары терен мойын лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici cervicales profundi, куйылады. Олар өздері көршілес лимфа тамырлармен бірге мойындырык лимфа өрімін тузеді, олардын тамырлары мойындырык-жауырын тіласты лимфа туйініне жане терен мойын лимфа туйіндеріне, nodi lymphatici juguloomohyoidei et cervicales, багытталады. Бул туйіндер лимфаны бас пен мойыннан жинап, 10-15 мөлшерінде уйкы артериясынын бөлінген денгейінен буганага дейін, сатылык булшыкеттердін алдынгы бетінде жатады. Олардан лимфа он жактан он лимфа тутігіне, ductus lymphaticus dexter, жане сол жактан ductus thoracicus-ке агады. Осы аталган барлык туйіндерге, сонымен катар жуткыншактын төменгі бөлімінін жане өнеш пен кенірдектін мойындык бөлімінін лимфа тамырлары куйылады. жүктеу/скачать 415,62 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|