8.3.1.11 үшбұрыштың орта сызығының қасиетін дәлелдейді және қолданады;
Бағалау критерийі
Үшбұрыштың орта сызығы туралы теореманы дәлелдейді;
Үшбұрыштың орта сызығының қасиеттерін есептер шығарғанда қолданады;
Қайталау тапсырмасы
1. Теңбүйірлі трапецияның қарама-қарсы бұрыштарының арасындағы айырмасы 56° тең. Трапецияның бұрыштарын тап.
А) 62° және 118° В) 56° және 124° С) 60° және 116 ° Д) 140° және 40°
2. Трапецияныі екі бұрышы 112° және 65°. Оның қалған бұрыштарын тап.
А) 68° және 115° В) 112° және 65°. С) 78° және 105 ° Д) 177° және 3°
3. Теңбүйірлі трапецияның бір бұрышы екіншісінен 70° кем. Трапецияның кіші бұрышын тап.
А) 125° В) 55° С) 70° Д) 40°
5. Теңбүйірлі трапецияның бір бұрышы екіншісінен 2 есе кіші. Трапецияның кіші бұрышын тап.
А) 30° В) 90° С) 120° Д) 60°
6. Теңбүйірлі трапецияның екі бұрышының қосындысы 50° тең. Трапецияның үлкен бұрышын тап.
А) 130° В) 50° С) 155° Д) 145°
7. Теңбүйірлі трапецияның екі бұрышының қосындысы 346° . Трапецияның кіші бұрышын тап
А) 7° В) 50° С) 173° Д) 14°
8. Теңбүйірлі трапецияның екі бұрышының қатынасы 2:3 болса, трапецияның кіші бұрышын тап.
А) 72° В) 36° С) 108° Д) 34°
Үшбұрыштың орта сызығы
Үшбұрыштың орта сызығы деп оның екі қабырғасының ортасын қосатын кесінді аталады.
Теорема.
Үшбұрыштың берілген екі қабырғасының орта нүктелерін қосатын үшбұрыштың орта сызығы үшінші қабырғасына параллель және оның жартысына тең болады.
№1
Үшбұрыштың орта сызықтары 6 см, 7см және 9см тең болса, үшбұрыштың қабырғаларын тап.
Жауабы: 12см, 14см және 18см.
№2
Берілген үшбұрыштың периметрі 18 см. Төбелері осы үшбұрыштың орталары болатын үшбұрыштың периметрін тап.
Жауабы: 9см.
Тест
1. Төртбұрыш қабырғаларының орталары кесінділермен байланысқан. Қандай фигура пайда болды?
а ) параллелограмм ; б) тіктөртбұрыш; в) ромб; г) квадрат.
2. Үшбұрыштың қабырғалары 6 см, 8 см и 10 см тең. Төбелері осы үшбқрыштың орталары болатын үшбұрыштың периметрін табыңыз.
а) 6см; б) 8 см; в) 12 см; г)20 см.
3. Теңқабырғалы үшбұрыштың периметрі 36 см тең. Үшбұрыштың орта сызығының ұзындығын табыңыз.
а) 6 см; б) 12 см; в) 18 см; г) 8 см.
4*. АВС үшбұрышының периметрі 18 см тең. Осы үшбұрыштың орта сызығы арқылы KLM үшбұрышы құралады. KLM үшбұрышының периметрі неге тең?
а) 6 см; б) 12 см; в) 4,5 см ; г) 9 см.
5*. Тікбұрышты үшбұрыштың периметрі 24 см тең. Оның бір қабырғасы басқасынан 4 см үлкен. Диагональдардың қиылысуынан тіктөртбұрыштың қабырғаларына дейінгі арақашықтықты табыңыз.
а ) 4 см , 8 см б) 2 см, 4 см в) 5 см, 7 см г) 3 см, 6 см
Жауабы:
1. а. 2. в. 3. а.
Рефлексия
Оқушылар келесі сұрақтарға жауап береді:
-Сабақта не үйрендік?
-Сізге сабақтың қай бөлігі көбірек ұнады?
-Сіз сабақ басында айтылған мақсатқа жеттіңізбе? Не үшін олай ойлайсыз?
