Параметрлік датчиктер – өлшенетін сигналдардың әсерінен белгілі бір параметр шамасы өзгеретін датчиктер . Мысалы

Параметрлік датчиктер – өлшенетін сигналдардың әсерінен белгілі бір параметр шамасы өзгеретін датчиктер . Мысалы :

• Параметрлік датчиктер – өлшенетін сигналдардың әсерінен белгілі бір параметр шамасы өзгеретін датчиктер . Мысалы :
• 1) сиымдылық
• 2) реостаттық
• 3) индуктивтік

Ақпаратты тасымалдаушы энергия түріне байланысты:

• Ақпаратты тасымалдаушы энергия түріне байланысты:
• Механикалық
• Акустикалық (дыбыстық)
• Температуралық
• Оптикалық
• т.б. болып бөлінеді.

Өлшенетін шамаға байланысты датчиктерді:

• Өлшенетін шамаға байланысты датчиктерді:
• Қысымдық
• Тензометрлік
• т.б. деп те бөледі

• 1-бұл резиналы түтік түрінде болып келген датчик, 2 - ұсақ көміртегі ұнтағымен толтырылған, 3- екі ұшына жалғанған электродтар, 4- ток көзі

• Реостаттық датчик

Егер түтікті созсақ онда, түтікшенің ұзындығы ұлғаяды және түтік бойынша көміртегінің ағысы төмендегі формулаға сәйкес кемиді

• Датчик сезімталдығы шығыстағы шаманың өзгеруі кірістегі шаманың өзгеруіне қалай байланысты болатындығын көрсетеді;
• Датчик түріне байланысты оның өлшем бірлігі Oм/мм, (мВ/К) және т.б. болады

• Х

• У

• dУ

• dX

• Датчиктер– шығыстағы шама (y) мен кірістегі шаманың (x) арасындағы функционалдық тәуелділікті анықтайтын y = f(x) түрлендіру функциясымен сипатталынады.

Датчиктермен жұмыс істегенде оларға тән бұзылуларды ескеру қажет. Оның себебі мыналар болуы мүмкін:

• Датчиктермен жұмыс істегенде оларға тән бұзылуларды ескеру қажет. Оның себебі мыналар болуы мүмкін:
• 1)түрлендіруші функцияның
• температураға тәуелділігі;
• 2)гистерезис – датчиктегі қайтпайтын
• процесстердің нәтижесінде болатын,
• өте баяу өзгергеннің өзінде «у»–тің
• «х» – тен кешігуі ;
• 3) түрлендіру функциясының уақыт
• бойынша тұрақсыздығы;
• 4)датчиктің биологиялық жүйеге қайта
• әсер етуі;
• 5) датчиктің инерттілігі,
• т.б.

• АҚ-қанның артериялық қысымы, БКГ-баллистокардиограмма, ФКГ-фонокардиограмма, ОГГ-оксигемография, АҚҚ – асқазан ішек жұмысының қысым

Дене температурасы датчиктерінің схемасы.

а - дене бетіндегі температураны өлшеуге арналған датчиктер:

• а - дене бетіндегі температураны өлшеуге арналған датчиктер:
• 1-корпус; 2-термистор; 3-термистордің шығысы;
• б- биологиялық және медициналық кибернетикалық датчик.
• в - ұзақ бақылауға арналған беттік датчиктер:
• 1- корпус, 2 - компаунд; 3 - термистор; 4 - термистордің шығысы;
• г — ректальды температураны өлшеуге арналған датчиктер.
• д — термоэлектрлік датчик

Тыныс алу параметрлері датчиктерінің схемасы.

а — байланыс датчигі:

• а — байланыс датчигі:
• 1 — негізгі; 2, 3 — контактілі пластиналар,
• 4 — басқарушы;
• б —көмірі бар датчик:
• 1— резиналық түтік; 2 — көміртегі ұнтағы; 3 - электродтар; 4 — өткізгіштер; 5 —бекіну;
• в— резиналы датчиктер: 1— резина; 2 — электродтар;
• г — пневматикалық датчик;
• д — турбиндік датчик:
• 1 — цилиндрлік корпус; 2, 3 — бекіту; 4 — басқарушылар, 5 —ось; 6 ~ подшипниктер; 7 — айналатын пластинка; 8 — шағылдырушы жазықтықтар; 9 — фотодатчик.

• Артериалды қандағы оксигемоглобиннің шамасын фотометрлік өлшеуге арналған датчик

• Артериальды пульстің пьезоэлектрлік датчиктер схемасы

• Қан тамырлар жүйесі параметрлерінің датчиктері

• Фотодатчик көмегімен қан қысымын өлшеу принципі

• Қысымды тіркеуге арналған индуктивті және сыйымдылықты датчиктер схемасы

Радиотелеметрия ас қорыту жүйесін эндорадиозонд әдісімен тексеруде қолданылады. Науқастың жанына орналастырылған тіркеуші құралдың жиілігінің өзгеруіне байланысты қан қысымын, қышқыл және сілті көрсеткіштерінің деңгейін, температурасын және басқа да параметрлерді өлшеуге болады.

• Радиотелеметрия ас қорыту жүйесін эндорадиозонд әдісімен тексеруде қолданылады. Науқастың жанына орналастырылған тіркеуші құралдың жиілігінің өзгеруіне байланысты қан қысымын, қышқыл және сілті көрсеткіштерінің деңгейін, температурасын және басқа да параметрлерді өлшеуге болады.

• 1. Арызханов Б. “Биологиялық физика”
• Тиманюк В.А., Животова Е.Н. “Биофизика”, 2004г.
• ЖуковскийВ.Д.“Медицинские электронные системы”
• Ливенцев Н.М. «Курс физики»

• Әдебиеттер:

• Бақылау сұрақтары:

• Өлшеуіш түрлендіргіштерде түрленетін энергияның формалары қандай?
• Датчиктердің конструкциялары қандай?
• Датчиктер классификациясы, сипаттамалары және олардың қателіктері
• Датчиктердің негізгі сипаттамалары қандай?

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ !

жүктеу/скачать 0,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: