Студенттің өзіндік жұмысы «Кәсіпорын экономикасы және өндірісті ұйымдастыру»

жүктеу/скачать 218,34 Kb.

бет	2/2
Дата	05.05.2023
өлшемі	218,34 Kb.
	#90221

1 2

Шар тәрізді катализаторы бар каталитикалық крекинг қондырғысының технолгиялық схемасы.
Тығыз айналым қабаты бар қондырғы шарикті катализатордың екі негізгі аппараты бар: шикізатты үздіксіз каталитикалық крекинг реакторы және катализатор бетінен коксты үздіксіз алып тастауға арналған регенератор.
0,3-5 мм шарлар түріндегі катализатор пневматикалық көтергіштің с-2 сепараторының бункерінен P-I реакторының бункеріне құйылады және реакциялық аймақты, крекинг өнімдерін бөлу аймағын және парк аймағын тығыз қабатпен біркелкі өтеді. Осыдан кейін катализатор реактордан шығарылады, жүктеу құрылғысына түседі А-2 пневматикалық көтергіш және көтергіш арқылы түтін газдары С-3 бункер-сепараторына көтеріледі. Мұнда түтін газдары бөлініп, атмосфераға шығарылады, ал катализатор Р-2 регенераторының бункеріне құйылады. Катализатор регенератор секциялары арқылы өтеді жоғарыдан төменге. Коксты жағу үшін әр бөлімге ауа беріледі. Регенератор секциялары су буының пайда болуына байланысты регенерация жылуын бұру үшін катушкалармен жабдықталған. Қалпына келтірілген катализатор А-I пневматикалық көтергіштің тиеу құрылғысына құйылады және катализатор құбыры арқылы С-2 бункер-сепараторына көтеріледі. Катализатор үгіндісі С-4 сепараторында жауап береді. Ауа регенераторға және түтін газын ауа көтергішке үрлегіштер мен қысымды пештердің көмегімен жеткізіледі (схемада тек бір П-2 пеші және бір ПК-2 үрлегіш көрсетілген). Регенераторда алынған бу С-5 бу жинағышына түседі, содан кейін орнату қажеттіліктеріне жұмсалады.
Шикізат жылуалмастырғыштар Τ-1, Т-2 арқылы H-1 сорғымен қамтамасыз етіледі, пеш П-1, онда ол реакция температурасына дейін қызады және буланады. Шикізат буы Р-1 реакторының реакция аймағына түседі онда олар катализатормен жанасып, жоғарыдан төмен қарай жылжиды. Катализаторды булау үшін реакторға берілетін крекинг өнімдерінің буы мен су буы реактордан арнайы арқылы шығарылады құрылғы және K-1 ректификациялық бағанының төменгі бөлігіне жіберіледі.
K-1 жоғарғы жағынан бензин буы, су буы және майлы газ шығады. Бұл қоспа XK-1 конденсатор-тоңазытқышта конденсацияланғаннан және салқындағаннан кейін С-1 сепараторында бензинге, суға және майлы газға бөлінеді. ПК-1 компрессорының көмегімен Газ газ фракциялау қондырғысына шығарылады, бензин ішінара сорғымен беріледі Н-6, K-1 колоннасын суаруға бензиннің баланстық мөлшері тұрақтандыру қондырғысына жіберіледі. Жеңіл газойл (фракция 195-350 °С) K-1 бағанынан К-2 бу бағанына түседі, онда ол су буымен буға айналады, содан кейін X-1 Тоңазытқыш арқылы қондырғыдан шығарылады. Ауыр газойл (фракциясы 350 0С-тан жоғары) K-1 бағанының түбінен Н-4 сорғымен айдалады және т-2 жылу алмастырғышында және Х-2 тоңазытқышында салқындағаннан кейін де шығарылады.
K-1 бағанындағы жылу режимі тұйық контур бойымен айналатын сұйық суару арқылы сақталады: K-1 бағанасы — Н-5 сорғы— T-1 жылу алмастырғыш — K-1 бағанасы. Нәтижесінде бағаннан артық жылу шығарылады. Крекингтің рециркуляторы ретінде аралық құрамның фракциясы қолданылады, ол K-1 бағанынан жеңіл газойлға қарағанда 4-5 табаққа төмен шығарылады және H-3 сорғымен П-1 пешінің алдында жаңа шикізатқа айдалады.

	1	2
Температура, ⁰С	480	490
Катализатор айналымының еселігі, кг/кг	2,5	7,0
Өнімнің шығымы, % (масса.) газ (соның ішінде C₄) оның ішінде: изобутилен бутилендер бензин (C 5-195 0C фракциясы) жеңіл газойл (f ракций 195 - 350 0C) ауыр газойл (фракциясы 350 °C-тан жоғары) кокс шығындар	20,90 6,28 2,63 47,2 21,1 4,7 5,1 1,0	19,00 6,04 3,16 47,1 24,4 4,2 4,3 1,0

Сурет-1. 1-компрессор; 2, 12, 14, 18-20, 22 — сорғылар; 3, 10-сепараторлар; 4, 11, 13 — тоңазытқыштар; 5,6-бағандар; 7-реактор; 8-пневматикалық көтергіш; 9-регенератор; 13-Тоңазытқыш; 15, 16 – жылу алмастырғыштар; 17, 23 — пештер; 21-бу жинағыш; 24-үрлегіш; 25, 26 — бункерлер-сепараторлар; 27, 28 — пневмокөлік үлестіргіштері;
I-шикізат; II-майлы газ; III — бензин; VI — фракция 195-350 °С; V — фракция 350 °С жоғары; VI — су; VII —ауа; VIII — түтін газдары; IX-су буы.

Өнеркәсіптік кәсіпорынды салу үшін аланды тандау жана кәсіпорынды жобалаудын маңызды кезендерінің бірі болып табылады. Өнеркәсіптік кәсіпорынды салу үшін белгіленген алаң мынадай негізгі талаптарды канағаттандыруы тиіс: шикізат пен дайын өнімнің козғалыс бағытына сайкес ғимараттар мен кұрылыстардың орналасу мүмкіндігін және өндірісті кенейту мүмкіндігін камтамасыз етуге, ен аз мөлшерлері болуға, жақын орналасқан темір жол станциясына немесе жақын орналасқан подьезд темір жолына ыңғайлы қосылуға тиіс. Алаңды энергия және сумен жабдықтау желілерінің жанында таңдау қажет.

№	Жабдық атауы	Маркасы	Техникалық сипаттамасы	Саны	Габариттік Өлшемдері LXxBXxH,мм	Ескертпе
1	2	3	4	5	6	7
1	Компрессор	Atlas Copco x28	368 кВт қуат	1	595,9х212,8х238,8
2	Насос	ДС-125	100 Кпа	7	553х210х250
3	Сеператор	GNLD-40	1-2m³/сағ 7100RPM	2	44x38x50
4	Тоңазытқыш	ХН-ХК	-20°С до +300°С 159 МПа	3	60х6
5	Колонна	AJL200	32 МПа	2	75x80x90
6	Реактор	АИМ71 В4-У2	0,75 кВт,50 об/мин,0,6 МПа	1	60x126x244
7	Пневматикалық көтергіш	3PC (WCB.CF8, CF8MI) ANIX	1/2 до 8 дюймов 1,0 до 6,4 МПа	1	1/4''~4'' ( DN6~DN100)
8	Регенератор			1
9	Жылуалмастырғыш	А6S-P16	16 бар, 72,59 кВт,150 градус	2	70x65x90
10	Пеш	ПТНН-2500-001	1,6-16 МПа +5°С до +80°С	2	16,45 мм, 18,45 мм
11	Үрлегіш	EVL 22/13 3ф	0.4 кВТ	1	256x246x247
12	Бункерлер-сеператорлар	САМ-0,5	500 л	2

3. ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕУЛЕР
3.1 КАПИТАЛДЫҚ САЛЫМДАР ЖӘНЕ АМОРТИЗАЦИЯЛЫҚ АУДАРЫМДАР ЕСЕБІ

Капиталдық салымдар көрсеткіштерінің ұлғайтылған ұдайы өндірісіне салынған еңбек материалдық-техникалық ресурстардың және ақша каражаттарының шығындары.

Капиталдық салымдар кұрылымы құрылысмонтаж жұмысына құжаттардың, бұйымдық инвентарды сатып алуға кеткен шығындар. Капиталдық салым экономиканың дамуын. Өндіріс құрылымында прогрессивтік алға басарлық өзгерістерді, ғылыми техникалықпрогресс жетістіктерін - өндіруді, инфрақұрылымның дамуын кажет ететін маңызды факторлар.
Амортизациялық аударым есептеудің қолдануга таңдап алынған әдісі кәсіпорынныңесеп саясатында керсетіліп, бір есеп беру кезеңінен екінші есеп беру кезеңіне дейін дәйектілі түрде қолданылады. Егер негізгі құралдарға қолданылатын амортизациялык аударым есептеудің әдісі езгертілген жағдайда осы езгерістін қандай себептерден болғанын қаржылық есептеуде айтылып көрсетілуі кажет.

Кесте 1
Жабдықтарға кеткен капиталды шығын

Жабдықтар атауы	Саны	Цехтің негізгі жабдықтар құны		Монтаждау шығыны			Сметалық құны		Амортизациялық аударылым
		Бірлік құны	Жалпы сома		Жалпы сомасынан %	Жалпы сома				Норма%	Сома %
Компрессор	1	7300	7300		41	2993		10293		41	4220,13
Насос	7	200000	14000000		41	5740000		19740000		41	8093400
Сепаратор	2	4600000	9200000		41	3772000		12972000		41	5318520
Тоңазытқыш	3	200000	600000		41	246000		846000		41	3468609
Колонна	2	8000000	16000000		41	6560000		22560000		41	9249600
Реактор	1	25000000	25000000		41	10250000		35250000		41	14452500
Пневматикалық көтергіш	1	231500	231500		41	94915		326415		41	133830,15
Регенератор	1	4231000	4231000		41	1734710		5965710		41	2445941,1
Жылуалмастырғыш	2	1700000	3400000		41	1394000		4794000		41	1965540
Пеш	2	5000000	10000000		41	4100000		14100000		41	5781000
Үрлегіш	1	200000	200000		41	82000		282000		41	115620
Бункерлер-сепараторлар	2	1450000	2900000		41	1189000		4089000		41	1676490
Негізгі қондырғылар қорытындысы								121655418			52 705 270,38
Есепке алынбаған көмекші құрал жабдықтар 10%								12165541,8			5 270 527,038
Қосалқы инвентарь 1%								121655,418			52 705,27
Барлығы								133942615,218			58 028 502,688

Кесте 2

Ғимараттың құрылысы мен амортизациялық аударымға кеткен сметалық құны

Ғимарат атауы	Құрылыстың көлемі	Құрылыстың бағасы			Сан.тех және электр жұм бағасы			Сметалық құны		Амортизациялық аударым
		1м 3	Жалпы сомасы	Коэфициент		Жалпы сома			Норма%		Сома%
Негізгі корпус ғимараты	12369	21600	267170400	60		160302240	427442640		2,5		10686066
Тұрмыстық бөлім	5904	25000	147600000	60		88560000	236160000		2,5		5904000
Компрессорлық бөлім	9703	20000	19406000	50		97030000	291090000		2,5		7277250
Насосты станция ғимараты	1810	15000	27150000	57		15475500	42625500		2,5		1065637,5
Барлығы							997318140				24932953,5
30%							299195442		4,4		7479886,05
Қорытынды							102960513582				32412839,55

Кесте 3
Құрылыстың капиталды салымы

№	Атауы	Капиталды шығындар
		Сома	Қорытынды %
1	Негізгі өндірістік мақсаттағы объектілер:
	Ғимараттар	427442640	34
	Құрылыстар	569875500	45
	Құрал-жабдықтар	133942615,2	11
2	Негізгі өндіріс бойынша жиыны	1131260755,2	90
3	Көлемнен тыс күрделі шығындар жлбалау және іздестіру жұмыстары алаңды абаттандыру, сыртқы сумен жабдықтау желісі, кәріс және т.б кадрларын даярлау баптың 10%	113126075,52	10
	Құрылыстың толық құны	1244386380,7	100

3.2 ӨНДІРІСТІ ҰЙМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ЖҰМЫС УАҚЫТ БАЛАНСЫН АНЫҚТАУ

Жұмыс уақыты– қызметкер (жұмысшы немесе қызметші) кәсіпорынның (фирманың‚ мекеменің‚ ұйымның) ішкі тәртібінің ережелеріне сәйкес жұмыс орнында болуға және еңбек міндеттерін орындауға тиіс күнтізбелік мерзім, қызметкердің еңбек процесіне қатысу ұзақтығының өлшемі.

Демалыс уақыты - бұл жұмысшының қызметтік міндеттерін атқарудан бос кезеңінде өз қалауынша пайдалана алатын уақыт.
Еңбек етушілердің денсаулығын және жұмыс жасау қабілетін сақтау үшін кәсіпорындарда еңбек ету және демалыс белгілі бір режимі орнатылған, ол бір күндік жұмыс және демалыстың регламенттік кезегі бойынша қарастырылған.
Үздіксіз химиялық өнеркәсіптерде өндірістің мамандандырылуына және орнатылған жұмыс күнінің ұзақтылығына байланысты ауысым графиктері қарастырылған. Олардың жалғасуын құру келесідей:

Жұмыс уақытың орташа айлық нормасының есептелуі;
Ауысым айналымын анықтау, яғни график бойынша жұмыстың басталуынан оның қайталану күніне дейін;
1 ай ішінде жұмысқа шығу санын анықтау;
1 жұмысшының орташа айлық жұмысқа шығу санын анықтау;
Демалыс мерзім санын анықтау;

Ауысымнан ауысымға көшу кезінде демалыс 32 сағаттан кем болмау керек, жұмыстық ауысымдар арасындағы үзіліс ұзақтығы (16 сағаттан кем болмау керек). 1 жұмысшының жұмыс уақытының балансы жылдық календарлық уақытына байланысты (365 немесе 366 күн), мейрам күндеріне және мейрам алдындағы күндер (жалпы демалыс күндеріне сәйкес келе ме немесе сәйкес келмесе), заңмен орнатылған жұмыс күндері (7,6 және 4 сағат). Мысалы, 7 сағаттық жұмыс уақытында орташа жұмыстық баланс 2077 немесе 2084 сағат болу мүмкін.
7 сағаттық жұмыс уақытымен әр жұмысшының жұмыс уақытың айлық орташа нормасы:
= 173
Онда, айдың орташа календарлық ұзақтылығында:
30күн × 24 сағат = 720 сағат
Цехтың үзіліссіз жұмысын қамтамасыз ету үшін, үздіксіз және периодты, тәулік бойы жұмыс жасайтын өндірісте бригада санын (nбр) келесі формуламен есептелінеді:
nбр = = = 4 бригада
Мұндағы ТК – айдың календар бойынша ұзақтылығы, ТСР – жұмысшының орташа айлық нормасы.
Бригада саны бойынша ауысым графигі (таблица 3.1) құрастырылады. Жобада ауысым айналым графигі 12 күнді құрайды, себебі аптасына ауысым ауысқанша 3 күн жұмыс жасайды: 3ĸүн × 4бригада =12 күн.
Жұмысшының орташа айлық жұмыс күндері:
= 21,2 ĸүн.
Әр бригадаға демалыс күндері 91 күн нормасы бойынша құрастырылады: ĸүн × 3 ≈ 91 ĸүн.
Спирт цехі үздіксіз өндіріс режимі бойынша жұмыс жасайды. Ауысым ұзақтылығы – 8 сағат (жұмыс күннің ұзақтылығы 7 сағат). Технологиялық процесті жүргізу және персоналды демалыспен қамтамасыз ету үшін 4 ауысым графигі жобаланады.
Кесте 3.5
Ауысым графигі

Ауысым

III

Ескерту: 1- ауысым 08:00-ден 20:00 сағатқа дейін;

2- ауысым 20:00-дан 08.00 сағатқа дейін;

Д-демалыс: к-күндізгі ауысым; т-түнгі ауысым

Кесте 3.5

Бір орташа тізбекті жұмысшының уақытының балансы

№	Статьялардың аталуы	Үздіксіз өндіріс 12 сағ жұмыс күні. 4 бригадалы график	Үздіксіз ндіріс 8 сағаттық жұмыс ауысымы бескүндык жұмыс күні (41 сағ)
1	Жылдағы күндердің күнтізбелік саны	365-366	365-366
2	Жұмысшы емес күндер Күнтізбе бойынша жұмыс күндері Демалыс бойынша сенбілер Мейрам күндері	150	52 52 16
3	Жұмыс күндерінің номиналды қоры	215	245
4	Жоспарлы демалыс емес күндер Кезекті демалыстар Жасы бойынша демалыс Мемлекеттік және қоғамдық жұмыстарды орындау Ауру бойынша келмеу	30 3 1 15	24 3 1 15
5	Жұмыс уақытының тиімді қоры	166	202
6	Келу санынан тізбектегі ауысқандағы коэффиценті (Кпер)	1,29	1,2

Кпер=Тном/Тэф=215/181=1.19 Кпер=Тном/Тэф=245/202=1.2

3.3 ЖОБАЛАНАТЫН ӨНДІРІС НЕГІЗГІ ЖӘНЕ ҚОСЫМША ЖҰМЫСШЫЛАР САНЫ ЕСЕПТЕУ

Жұмысшы–кәсіпорынның (фирманың, мекеменің, т.б.) материалдық құндылықтар жасаумен және өндірістік қызметтер көрсетумен, жүк тасымалдаумен тікелей айналысатын жұмыскері.

Химиялық өндірістің өнеркәсіптері үшін үздіксіз жұмыс пен бекітілген өндірістік жоспарды орындалуын қамтамасыз ету үшін зауыттың немесе цехтің, бөлімшенің жұмысшыларының қажет санын келесі категориялар бойынша есептейді: жұмысшылар, ИТЖ, қызметшілер, КҚП еңбектің техникалық нормаларының және жеке жағдайларда – тәжірибе-статистикалық мәліметтермен.
Жұмысшылардың нормативтік есептелуін анықтау үшін бір жұмысшының жұмыс уақытының балансы есептелінеді. Баланстың негізінде жұмысшылардың келу санын тізбектік құрамына ауысу коэффициенті есептелінеді.
Біздің жағдайда ауысымды және ауысымды емес қызметшілер үшін жеке баланс құралды және әр жағдай үшін ауысу коэффициенті есептелінді.
Зауыттан алынған мәліметтердің негізіндегі жұмысшылардың санының есептелуі кесте 8-де келтірілген. Графа 1,2,3,4,5 зауыттан алынған мәліметтерге сәйкес толтырылады, графа 6 кесте 2.2 «Бір орташа тізбекті жұмысшының жұмыс уақытының балансы» алынған ауысу коэффициенті.
7-графа. Тізім бойынша жұмысшылар саны көшу коэффициентіне нақты жұмысшылар санын көбейту арқылы табылады. Жоба бойынша жұмысшылар санын нақты жұмысшылар санынан жоғары етіп алады.
Ауысымды жұмыс істейтін қызметкерлер үшін, үздіксіз өндірісте бір жұмысшы орынға жылдық жұмыс уақыты нормасына сай 8760 сағат өтеу сәйкес келеді.
1 жұмысшы орын ×365 күн ×24 сағ = 8760 адам/сағ

Жұмысшылар санын есептеу

3.3.Кесте

№	Мамандық аталуы	Ауысымдағы жұмысшылар саны	Тәуліктегі ауысымдар саны	Көшу коэффициенті	Тәуліктегі тізім бойынша жұмысшылар саны	Жобада алынған
1	2	3	4	5	6	7
Негізгі өндірістік жұмысшылар
1	Компрессор	1	2	1,2	3,6	4
2	Насос	7	2	1,2	3,6	4
3	Сеператор	2	2	1,2	3,6	4
4	Тоңазытқыш	3	2	1,2	3,6	4
5	Колонна	2	2	1,2	3,6	4
6	Реактор	1	2	1,2	3,6	4
7	Пневматикалық көтергіш	1	2	1,2	3,6	4
8	Регенератор	1	2	1,2	3,6	4
9	Жылуалмастырғыш	2	2	1,2	3,6	4
10	Пеш	2	2	1,2	3,6	4
11	Бу жинағыш	1	2	1,2	3,6	4
12	Үрлегіш	1	2	1,2	3,6	4
13	Бункерлер-сеператорлар	2	2	1,2	3,6	4
14	Пневмокөлік диспенсерлер	2	2	1,2	3,6	4
15	Барлығы	28	28	16,8	50,4	56

3.4 ЖҰМЫСШЫЛАР ЖАЛАҚЫСЫНЫҢ ЖЫЛДЫҚ ҚОРЫН ЕСЕПТЕУ

Тарифтік жүйе – термиялық крекинг өндірісінің орында істейтін жұмысшылардың жалықысын ұйымдастырудың негізі жалқыны квалификацияға және еңбек шарттарына байланысты дифференциалдауға мүмкіндік беретін ережелер жиынтығынан тұрады.

Термиялық крекинг өндірісінің жұмысшылары үшін тарифтік жүйенің элементтері болып тарифтік тор, тарифтік ставка және тарифтік- классификациялык аныктама табылады, басшылар және инженер-техникалык жұмысшылар үшін міндетті складтар схемасы, міндеттерінің сипаттамасы мен номенкаптурасы және штаттык кесте жатады.
Тарифтік тор барлық жұмыстарды орындауға жұмсалатын еңбек квалификациясына байланысты төленетін телемақы деңгейі бойынша бөлуге мүмкіндік беретін шкала. Термиялық крекинг өндірісі 2 разрядты тарифтік тор жұмыс істейді.
Атқаратын жұмыстардың тарифтік разрядын тарифтік квалификациялық анықтамалардың қиындығын, дәлдігін, технологиялық процесті ескере отырып жұмыс жауапкершілігін, технологиялық схемалар, автоматтық қондырғылар, жабдықтар, реттеулердің киындығы мен әртүрлігін және өңделетін шикізат бағасын салыстыру арқылы бекітеді. Жұмысшыларға тарифтік разрядты тарифтік- квалификациялық комиссия тағайындайды. Тарифтік ставка тарифтік разрядына байланысты уақыт бірлігінде -жұмысшы еңбегінің төлемақы өлшемін аныктайтын норма
Жұмысшы жалақысының жылдык корының есебі 3.4-кестеде келтірілген.
Кесте 3.4
Жұмысшылар жалақысың негізгі жылдық қоры

	Мамандық атауы	Ауысым ұзақтығы	Тарифтік разряд	Сағаттық ставка тарифі	Жоба бойынша адам саны	Эффектілік қоры	Адам бойынша көлемі	Тария бойынша жалақы қоры	Негізгі қорға дейінгі төлемдер		Негізгі жалақы жиынтығы	Аудандық коэффициентке	Барлық жалақы	Қосымша жалақы	Жалақының жылдық қоры
		Ауысым ұзақтығы	Тарифтік разряд	Сағаттық ставка тарифі	Жоба бойынша адам саны	Эффектілік қоры	Адам бойынша көлемі	Тария бойынша жалақы қоры	%	Сумма
		Кесте 3.1	Жаңадан берілген	Жаңадан берілген	Кесте 3.3	Кесте	6*7	853	Жаңадан берілген	9*(10/100%)	9+11	Жаңадан берілген	12+13		14+15
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16
Негізгі өндірістік жұмысшылар
1	Компрессор	12	4	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
2	Насос	12	4	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
3	Сеператор	12	4	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
4	Тоңазытқыш	12	4	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
5	Колонна	12	5	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
6	Реактор	12	5	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
7	Пневматикалық көтергіш	12	4	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
8	Регенератор	12	5	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
9	Жылуалмастырғыш	12	4	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
10	Пеш	12	4	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
11	Үрлегіш	12	4	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
12	Бункерлер-сеператорлар	12	4	270,5	4	211	844	2739624	35	27396,4	3013586,4	1,15	3013587,55	35135,87	3043723,42
13	Барлығы		51	270,5	48						3013586,4				36 524 681,04
2.Көмекші жұмысшылар А)Жабдықтарды күтуші және бақылаушы жұмысшылар
1	Слесарь- электрик	8	4	270,5	4	211	844	1826416	35	639245	2465661	1,15	2465661,15	24656,2	2712228,35
2	Слесарь жөндеуші	8	4	270,5	4	211	844	1826416	35	639245	2465661	1,15	2465661,15	24656,2	2712228,35
3	Қондыpғылapғa қызмeт көpceту жөніндeгі опepaтоp	8	4	270,5	4	211	844	1826416	35	639245	2465661	1,15	2465661,15	24656,2	2712228,35
	Барлығы			811,5	12								7396983,45		7236685,05
Б) жaбдықтapды aғымды жөндeуші жұмыcшылap
1	Электр жабдықтарын жөндейтін слесарь электрик	8	4	295,4	4	211	633	1994 540	35	698089	2692629	1,15	2692630,15	269263	2961893,15
2	Жабдықтармен аппаратураларды жөндейтін слесарь	8	3	270,5	4	211	844	1826416	35	639245	2465661	1,15	2465661,15	24656,2	2712228,35
	Барлығы			565,9	8								5158291,3		5674121,5
	Цех бойынша барлығы				68										49 435 487,59

Кесте 3.5
Инженер- техникалық жұмысшылардың жалақысының жылдық қоры

№	Мамандықтардың аталуы	Адам саны	Аудандық коэффициентті есептегендегі айлық оклад	Оклад бойынша жалақының жылдық қоры	Сыйақы (30%)тг	Барлық жалақының жылдық қоры
1	2	3	4	5	6	7
1	Цех бастығы	1	300000	3600000	1080000	4680000
2	Цех бастығының орынбасары	1	230000	2760000	828000	3588000
3	Инженер -технолог	2	250000	5000000	1500000	6500000
4	Инженер-механик	2	200000	4800000	1440000	6240000
5	Энергетик	2	160000	3840000	1152000	4992000
6	Лаборант	2	240000	5760000	1728000	7488000
7	Аға-мастер	2	120000	2880000	864000	3744000
	Барлығы	12	1500000	28640000	8592000	37232000

Кесте 3.6

Еңбек және жалақы бойынша жинақ кесте

№	Статья атаулары	Өлшем бірлігі	Суммасы
1	2	3	4
1	Жалақының жалпы жылдық қоры	Мың тг
2	Барлық жұмысшылар саны, соның ішінде: А) жұмысшылардың Б) ИТЖ	Адам Адам Адам	80 68 12
3	Бір жұмысшының орташа жылдық жалақсы: А) жұмысшылардың Б) ИТЖ	Тг Тг Тг	3 829 659,12 726 992,46 3102666,66
4	Бір жұмысшының орташа айлық жалақысы: А) жұмысшының Б) ИТЖ	Тг Тг Тг	319 138,25 60 582,70 258 555,55
5	Бір жұмысшының еңбек өнімділігі А) шынайы өлшемде Б) бағалық мәнде	Адам Адам

3.5 ӨНІМНІҢ ӨЗІНДІК ҚҰНЫНЫҢ ЕСЕПТЕЛУ КАЛЬКУЛЯЦИЯСЫ

Цех шығындарының сметасы

Атаулары

Жылдық сумма. тг

Есептеулерге түсініктеме

1

2

3

4

1

Цех персоналының негізгі жалақысы

3 829 659,12

2

Әлеуметтік сақтандыруға аударымдар

1 148 897,73

30% 1-ден

3

Жұмыс бастылық қорына аударымдар

76 593,18

2% 1-ден

4

Еңбекті қорғау

765 931,82

20 %1-ден

5

Ғимараттар мен объектілерді ағымды жөңдеу

12 823 279,2

3% ғимарат құнынан

6

Ғимараттар мен объектілер амортизациясы

577 047,56

4,5% ғимараттар мен объектілер құнынан

7

Барлығы

19 221 408,61

∑ n1+n2+...n6

8

Қалған жалпы цех бойынша шығындар

4 805 352,15

25% n7-ден

9

Барлығы

24 026 760,76

∑ (n8+n7)

Барлығы 1 тоннаға

6 006 690,19

n9/V(100000)

Қондырғыны қолдану мен күтуге кететін шығындарының сметасы

	Статьялар атауы	Тоннаның бағасы, тг	Есептеулерге түсініктеме
1	Көлік құрылымы және қондырғы амортизациясы	58 028 502,688	2 кесте
2	Барлық қондырғы эксплуатация соның ішінде А)қондырғы эксплуатациясы мен тексерілуін қадағалайтын жұмысшылар жалақысы Б)әлеуметтік сақтандыру В)қамсыздандыру фондына бөлінген қаржы Г)майланатын жағылатын материалдар	16789109,3 7236685,05 2171005,5 144733,7 7236685,05	8 кесте 30%-дан n2А 2%-дан n2А 100%-дан n2А
3	Қондырғы ағымды жөндеу соның ішінде А)ағымды жөндеуге жасайтын қосымша жұмысшылар жалақысы Б)әлеуметтік сақтандыру В)басқа да жөндеуге кететін шығындар	7660064,025 5674121,5 1702236,45 283706,075	8 кесте 30%–дан 3А 5%–дан 3А
4	Барлығы	24449173,325	(2+3)
5	Завод ішілік жүктің тасмалдануы, тез бұзылатын құралдарды және құны арзан құралдарды өтеу және басқа да шығындар	2444917,3325	10%-тен n4
6	Барлығы	26894090,6	∑ (n4+n5)
6	Барлығы 1 тонна	67,2	∑ (n4+n5) /V

Шикізат, материалдар, отындар, энергетикалық шығындардың жылдық қажеттілігі мен құнының есебі

	Статьялар аталуы	Өлшеу бірлігі	Бірлікке есептелген шығын нормасы	Жылдық шығын	1 тоннаның бағасы, тг	Жалпы соммасы, тг
1		3	4	5	6	7
1	Шикізаттар
	Газойль	т	400000	400000	985 434	394173600000
	Барлығы
2	Энергетикалық шығындар
	Электроэнергия	кВт/сағ	0,377	38 933,544	24,37	948 810,467
	Тех.арн су	м³/т	2,1	216 871,2	105,86	22 957 985,232
	Табиғи газ	м³	0,634	65 474,448	19,77	1 294 429,83
	Барлығы					25 201 225,53
3	Барлығы					1 867 605 546 057,289

Жылдық өндірістің есебі

	Атауы	Бірлік өлшемі	1 тг құны	1 жылда кететін шығын			1жылға есептелетін шығын
	Атауы	Бірлік өлшемі	1 тг құны	Саны	Құны	Саны		Құны
1	2	3	4	5	6	7		8
1	Шикізаттар
		т
	Барлығы
2	Энергетикалық шығындар
	Электроэнергия	кВт/сағ	24,37	24,37	17180,6063	24,37		17180,6063
	Тех.арн су	м³/т	105,86	105,86	415712,22	105,86		415712,22
	Табиғи газ	м³	19,77	19,77	23438,9166	19,77		23438,9166
3	НӨЖ жалақысы	тг			37 659 516,04			37 659 516,04
4	Әлеум.сақт	тг			1 148 066,436			1 148 066,436
5	Цех шығындары	тг			24 021 495,86			24 021 495,86
6	Цехтың өзіндік құны	тг
7	Жалпы завод шығыны	тг
8	Өнд емес шығы 1,5	тг
9	Толық өзіндік құны	тг

3.6 ЖОБАЛАНАТЫН ӨНДІРІСТІҢ РЕНТАБЕЛЬДІЛІГІ

Жобаланатың цехтің рентабілділігі

Атауы	Өлшем бірлігі	Жылына мөлшері	Көтерме бағасы 1т/кг	Толық өзіндік құны	Пайда тг

4. ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ ШАРАЛАРЫ

Қоршаған ортаны қорғау-адамзаттың негізгі міндеттерінің бірі.

Қазіргі уақытта қоршаған ортаны қорғау – адамзаттың өзекті міндеттерінің бірі.
Қазіргі дәуірде адамның қоршаған табиғи ортамен өзара әрекеттесу мәселелері ерекше күрделілік пен маңыздылыққа ие болды. Жер шарындағы халық санының тез өсуі және көптеген елдердің индустриалды дамуы табиғи ресурстарды тұтынуды және адамның табиғатқа әсер ету ауқымын бірнеше есе арттырды.
Қоршаған орта деп организмдерді қоршап тұрған барлық нәрсені, олармен байланыста болатын барлық нәрсені түсіну әдеттегідей: топырақ, су, жел, жылу, тамақ, ағаштар, ғимараттар және, әрине,
Күн, онсыз организмдер де, қоршаған орта да болмас еді. Бізді қоршаған табиғи орта әртүрлі тіршілік иелерінің тұрақсыз тіркесімі емес, Органикалық Әлемнің эволюциясы процесінде тарихи түрде қалыптасқан жеткілікті тұрақты және ұйымдасқан жүйе. 20 ғасырдың басынан бастап қоғам қоршаған табиғи орта да қорғауды және қорғауды қажет етеді деген сенімге келді. Сіз оның ресурстарын бақылаусыз және заңсыз жұмсай алмайсыз.
Осы кезден бастап қоршаған ортаны қорғау ұғымы қалыптаса бастады. Қоршаған ортаны қорғау деп мемлекеттің заңдары, экономикалық, құқықтық, қоғамдық сипаттағы заңға тәуелді актілер, халықаралық және мемлекетаралық келісімдер, табиғи ресурстарды қорғауға, сақтауға және молықтыруға, қоршаған ортаны өнеркәсіптік шығарындылармен, ағындармен, улы химикаттармен және антропогендік қызметтің барлық тіршілік үшін зиянды басқа да қалдықтарымен ұтымды пайдалануға және ластауға жол бермеуге бағытталған конвенциялар мен шарттар түсініледі.
Спирт өндірісінің қалдықтары қоршаған ортаның – атмосфераның және су ресурстарының ластану көздерін білдіреді. Сонымен, спирт өндірісінде атмосфераға көміртегі тотығы, органикалық шаң (астық), этил спирті, фреон, аммиак, марганец оксидтері, формальдегид және т. б. сияқты ластаушы заттар енеді.
Барда - сонымен қатар этил спиртін өндірудің қалдықтары. Бұл астықтың немесе басқа шикізаттың иісі бар ашық қоңыр түсті сұйықтық. Бір жағынан, барда-қоршаған ортаның ластануын тудыратын қалдықтар. Сондықтан барданы алдын-ала өңдеусіз су қоймаларына немесе кәрізге тастауға тыйым салынады. Екінші жағынан, барда талшықтың, көмірсулардың, ақуыздың және микроэлементтердің құрамына байланысты қайталама шикізат ресурсы болып табылады.
Фузель майы-спирт өндірісінің жанама өнімі, ашық сарыдан қызыл-қоңырға дейін өткір жағымсыз иісі бар майлы сұйықтық. Фузель майлары адам ағзасына өте зиянды. Олар спирттің өзіне қарағанда 19 есе улы.
Спирт өндірісінің қалдықтары атмосфераға да, су бассейнін ластайтын ағынды суларға да түседі. Спирт зауыттарының ағынды сулары жоғары суспензиялы заттармен және органикалық ластаушы заттардың көп мөлшерімен сипатталады.
Спирттер денеге теріс әсер етеді. Метил спирті әсіресе улы. Ішке қабылдаған кезде оның ең аз мөлшері оптикалық нервті бұзады және тұрақты соқырлықты тудырады. 5-10 мл спирт денені қатты уландырады, ал 30 мл өлімге әкелуі мүмкін . Этил спирті - бұл есірткі, ішке қабылдаған кезде ол жоғары ерігіштікке байланысты қанға тез сіңеді және денеге қатты әсер етеді. Спирттің әсерінен адамның зейіні әлсірейді, реакция тежеледі, қозғалыс корреляциясы бұзылады, ашуланшақтық , мінез-құлықтағы дөрекілік және т .б. пайда болады, мұның бәрі оны қоғамда жағымсыз етеді. Бірақ алкогольді ішудің салдарынан одан да қауіпті, өйткені ішімдік ішетін адам оған тәуелділікті,оған деген тәуелділікті дамытады және соңында алкоголизммен ауырады. Алкоголь асқазан-ішек жолдарының шырышты қабаттарына әсер етеді, бұл асқазанның, он екінші ішектің ойық жарасының гастритіне әкеледі . Алкогольдің бұзылуы болуы керек бауыр жүктемені жеңе алмайды, нәтижесінде цирроз пайда бола бастайды. Миға еніп, алкоголь жүйке жасушаларына улы әсер етеді, бұл сананың, сөйлеудің, ақыл-ой қабілеттерінің бұзылуында, пайда болуында, ауыр психикалық бұзылуларда көрінеді және тұлғаның деградациясына әкеледі. Алкоголь әсіресе жастар үшін қауіпті , өйткені өсіп келе жатқан организмде метаболизм процестері қарқынды жүреді және олар әсіресе алкогольдік әсерге сезімтал. Сондықтан ересектерге қарағанда жас адамдарда алкоголизм ауруы пайда болуы мүмкін.
Қоршаған ортаның ластану факторларының бірі-аппараттар мен құбырлардың қосылыстарын тығыздау.Мызғымас қосылыстарды тығыздау дәнекерлеуге, аз дәнекерлеуге, алауды соғуға, арнайы цементтер мен тығыздағыштарды (резеңке негізіндегі тығыздағыш материалдар) қолдануға қол жеткізеді.
Ажыратылатын қосылыстардың ішінде әмбебап және фланецті қосылыстар болып табылады. Бұл-ауа ортасының газдануының әлеуетті көзі, олардың санын шектеу және олардың жарамдылығын міндетті қадағалау мүмкін. Қысыммен жұмыс істейтін аппараттар мен құбырлардың фланецті қосылыстары үшін, әдетте, тегіс ауыстырып тиеу беттері бар фланецтер немесе тығыздағыштардың қысылуын болдырмау үшін тәуекелдер мен ойықтар қолданылады.
Химия өнеркәсібінде ең көп таралған-контактілі тығыздағыштар (майлы тығыздағыштар, соңғы тығыздағыштар). Тығыздағыштың ұлғаюымен тығыздағыштың тығыздығы артады, бірақ үйкеліс жоғалуы артады. Тығыздағыштардағы ағып кету айтарлықтай шаманы құрайды (10 лобтан бірнеше м3 дейін).
Сауда пломбалары бірқатар жағымды қасиеттерге ие:
- машинаны тоқтату кезінде ұлғаймайтын аз ағып кетумен жұмыс;
- үлкен күш диапазонында қанағаттанарлық жұмыс істейді: қысым бойынша; температурада, үйкеліс жұптарында жылдам сырғанау кезінде.
Май тығыздағыштарға қарағанда аз қуат тұтынады (10-50 %).
Тығыздықтың жоғарылауы соңғы тығыздағыштармен, кері қысыммен тығыздағыштармен қамтамасыз етіледі.
Қанағаттанарлық тығыздау бірнеше қатарда орналасқан резеңке манжеттерді, серпімді сақиналарды, жұмсақ төсеммен аз дәрежеде металл төсемі бар майлы тығыздағыштарды қолдану арқылы жүзеге асырылады.

5. ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕСІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ

Еңбек қауіпсіздігі-еңбек қызметі процесінде қызметкерлерге зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерін болдырмайтын іс-шаралар кешенімен қамтамасыз етілген қызметкерлердің қорғау жағдайы.
Бұл тұжырымдама қызметкерді негізінен физикалық факторлардан қорғауды қамтиды. Мұндай факторлар үй-жайдың санитарлық-гигиеналық жағдайы, жұмыс орнының жарық, шу деңгейі, құрылыс нормалары, өртке қарсы және апатқа қарсы талаптарға сәйкестігі болып табылады.
Еңбекті қорғау-еңбек қызметі процесінде қызметкерлердің өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі, оның ішінде құқықтық, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық-техникалық, санитарлық-эпидемиологиялық, емдеу-профилактикалық, оңалту және өзге де іс-шаралар мен құралдар.
Еңбекті қорғаудың анықтамасын қарастыра отырып, бұл өмір қауіпсіздігіне әсер ететін психологиялық және әлеуметтік факторлардан қорғаныс деген қорытынды жасауға болады және қызметкердің денсаулығы, мысалы: жұмыс күнінің ұзақтығы, шаршау, жұмыс басталған кездегі денсаулық жағдайы, үшінші тарап факторларының болуы қызметкердің қызметіне әсер ету және т. б.
Өндірістің негізгі қауіптері: технологиялық процестің ерекшеліктері немесе жекелеген өндірістік операцияларды орындау, қолданылатын жабдықтың ерекшеліктері және оны пайдалану шарттары, жұмысшылардың қауіпсіздік ережелерін бұзуы.
Өңдеудің барлық кезеңдерінде "шикі" бутил спирттерін өндіру процесінде жабдықта тығыздалу немесе авариялық жағдайлар болған жағдайда қоршаған ортаға зиянды заттар бөлінуі мүмкін. Осыған байланысты келесі қауіптер туындауы мүмкін:
- құбырларды босату кезінде жарылыстар мен өрттердің қаупі, өйткені процестер тез тұтанатын сұйықтықтар мен жанғыш газдарды өңдеумен байланысты;
- өндірістік үй-жайларға және жабдық орналастырылған Сыртқы алаңдарда зиянды заттармен және газдармен жанасу кезінде улану қаупі;
- бумен, конденсатпен және реакцияның ыстық өнімдерімен жұмыс істеу кезінде термиялық күйік алу қаупі (осы құбырлармен жанасудан немесе рұқсаттамалар пайда болған кезде ыстық өнімдерді бөлу кезінде);
- жүктерді тасымалдау кезінде жарақат алу қаупі;
- электр жабдығының ток өткізгіш бөліктерімен жанасу кезінде электр тогының соғу қаупі;
- биіктіктен құлаған кезде жарақат алу қаупі;
Технологиялық процесті қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз ететін негізгі іс-шара технологиялық процестің барлық нормаларын, технологиялық режимді, қондырғыны қауіпсіз пайдалану жөніндегі барлық нұсқаулықтар мен ережелерді нақты сақтау болып табылады.
Зауытта қолданылатын шикізаттың, жартылай өнімдердің және өнімдердің уытты қасиеттеріне сипаттама.
Блокта келесі улы заттар қолданылады: гидрогенизат (өткір жағымсыз иісі бар улы сұйықтық), пентан-гексан фракциясы (бензиннің жеңіл фракциясы), бутил спирттерінің текше қалдығы (құю кезінде текше қалдығының негізгі бөлігі ретінде октил спирттері үлкен қауіп төндіреді) - бутил спирттерімен салыстырғанда күшті есірткі яд, қалыпты бутил алкоголь ("бутанол" бутанол буы жарылғыш - сұйықтық тез тұтанғыш), изобутил спирті" изобутанол " изобутил спиртінің эфир басы, тотығу ағызу процесінің газы, көміртегі тотығы, сутегі.
Жеке қорғаныс құралдары.
Тыныс алу органдарын қорғау жеке Сүзгіш газқағарларды, ПШ - 1 және ПШ - 2 шлангтық газқағарларды, оттегі оқшаулағыш КИПС - 8, ауа аппараттарын, сондай-ақ респираторларды қолдану арқылы жүргізіледі. Оксосинтез бөлімшесінің жөндеу және технологиялық персоналы "П-2у" және "М" маркалы қораптары бар Сүзгіш газқағарларды пайдаланады, олар газдан құтқару қызметінің зертханасымен тоқсанына 1 рет тексеріледі, салмағы бойынша өлшенеді.
PSH-1 және PSH-2 шланг газқағарлары қоршаған ортаның ауасынан толығымен оқшауланған. PSH - 2 таза ауаны мәжбүрлеп беру арқылы қолданылады, ол үшін оксосинтез объектілері ауа сымдарымен жабдықталған. Шлангты газқағарларда оқытылған қызметкерлер жұмыс істей алады.
КП-8-де жұмыс істеуге арнайы оқудан өткен және МСҰ-да ай сайынғы жаттығу сабақтарынан өтетін МСДҚ мүшелері жіберіледі.
Блоктың қорабына, қалқан үй-жайларына және басқа да өндірістік үй-жайларға бару өзімен бірге тұрған жағдайда Сүзгіш газқағармен жүргізіледі. Жартылай Маска түріндегі респираторлар кез келген түрдегі және өлшемдегі бетке толық сәйкес келуді қамтамасыз етеді.
Үш өлшемді (кіші, орташа және үлкен) жартылай маскалар бар. Құрамында аллергия тудырмайтын силикон материалы бар субстрат бетке жұмсақ және тығыз орналасады. Қолдану оңай және басылған, патрондардан, сүзгілерден және сүзгілерден басқа ауыстырылатын бөлшектері жоқ. Ыңғайлы дизайн көзді және басты қорғау құралдарымен - қорғаныш көзілдіріктермен, дулығалармен, дулығалармен жақсы көрінуді және үйлесімділікті қамтамасыз етеді. Ауыстырылатын патрондары, сүзгілері және сүзгілері бар жартылай маскалар құрамында 18% - дан аз оттегі бар атмосферада қолдануға арналмаған.
Аэрозольге қарсы жаңа буын респираторлары: шаң мен тұманнан қорғауға арналған 9312/9322 сериялы респираторлар (дем алу қателерінен) жоғары температура мен жоғары ылғалдылық жағдайында шаң мен тұманнан қорғауды қажет ететін жұмыстарды орындау кезінде қолданылады. 9300 сериялы респираторлар, сүзгі материалдары тыныс алу кедергісі төмендеген кезде қорғаныс тиімділігін арттырады. 9925 сериялы респираторлар дәнекерлеу түтінінен, металдардан, шаңнан және органикалық будан қорғауға арналған. Құрамында металл бар кендерді, қорғасынды, минералдарды, көмірді, кобальт, алюминий, хром, мыс, қорғасын, марганец, никельді қоса алғанда, металл түтіндерін қорғау үшін. 9915 сериялы Респиратор қышқыл газдан қорғаумен толықтырылған.
Өрт сөндіру құралдары
Сұйық жанғыш заттардың өрттерін сөндіру үшін, қыздырылған металл беттер үшін суды қысыммен немесе бүріккіш күйде берілетінактам ағындар түрінде қолдануға болады. Қондырғыға су беру өрт құбырының көмегімен қамтамасыз етіледі. Өрт болған жерге Су қабылдау колонкаларынан (гидранттардан) беріледі. Гидранттар жолдар мен кіреберістердің бойына орнатылған. Химиялық көбікпен сөндіру ОХП-10, ОВП-10, ОВПС-250 өрт сөндіргіштерінің көмегімен жүзеге асырылады. Кернеудегі Жабдықты сөндіру ОУ-2, ОУ-5, ОУ-8 өрт сөндіргіштерінің көмегімен жүзеге асырылады. Қондырғыдағы кішкене жануды сөндіру үшін асбест матасы, кошма, құм қолданылады.
Өрт туралы хабарламаны жылдам беру үшін қондырғыда қолмен жұмыс істейтін электр, өрт дабылы детекторлары бар.
Сонымен қатар, өрт туралы хабарлама диспетчерлік телефон арқылы берілуі мүмкін.
Үй - жайлар мен ғимараттардың жарылыс және өрт қауіптілігі санаты - А, ғимараттар мен құрылыстардың отқа төзімділік дәрежесі , жарылыс қауіптілігі бойынша үй - жайлар класы ПУЭ-В - 1а, ал сыртқы қондырғылар-В-1г, жарылыс қауіпті қоспалар 2а - Т3 санатына жатады, өндірістік процестің санитарлық сипаттамасы бойынша қондырғы-3а тобына жатады.
Жұмысшыларды қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың әсерінен ұжымдық қорғау құралдары.
Зауытта өндірістік ортаның жағдайын қалыпқа келтіру үшін жалпы желдету, жылыту, жасанды жарықтандыру қолданылады. Электр тогының соғуынан қорғау үшін қоршау құрылғылары, қорғаныс жерлендіру және нөлдеу найзағай өткізгіштер, қауіпсіздік белгілері қолданылады.
1. Өндірістік үй-жайлардағы ауа ортасын қалыпқа келтіру құралдары:
- желдету;
- жылыту;
- жарылыс қаупі бар аймақтың жарылғыш концентрациясына дейін сигнал беру.
2. Электр тогының соғуынан қорғау құралдары:
- қоршау құрылғысы;
- оқшаулағыш жабын;
- қорғаныс жерге қосу және нөлдеу;
- найзағайдан қорғау.
3. Статикалық электр тогынан қорғау құралдары
- аппараттарда, құбырларда, сорғыларда, желдету жабдығында және басқа да аппараттарда статикалық зарядтардың жиналуын болдырмау үшін (электр зарядтары айдау кезінде сұйықтық, газдар ағындарының бір-біріне үйкелуі және жабдықтың корпусына ағындардың үйкелуі есебінен түзіледі), пайда болған зарядтарды жерге тұйықтау ошағына бұра отырып, жалпы контурға жерге тұйықтау көзделген;
-адамда статикалық зарядтардың пайда болуын болдырмау үшін: электрлендіруге ықпал ететін синтетикалық маталары жоқ материалдардан арнайы киім тігу көзделеді.
4. Механикалық факторлардан қорғау құралы:
- қоршау;
- қауіпсіздік белгілері.
5. Химиялық факторлардан қорғау құралы:
- қоршау;
- герметикалық;
- жеткізу және шығару желдету құрылғылары.
6. Өрт және өрт кезінде дабылды автоматты қосу құралдары.
Барлық аппаратшылар "үлгілік салалық нормаларға"сәйкес арнайы киіммен қамтамасыз етілуі тиіс. Ластанған арнайы киімдерді материалдық қойма арқылы жууға тапсыру қажет. Жұмыс киімін шығаруға тыйым салынады.

жүктеу/скачать 218,34 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2