Т. Н. Ер ме ко ва Ж. К. Отар бе ко ва Г. Б. Тоқтыбаева

6 2
1) бау­бақ ша, суар ма лы егіс ке бай ла ныс ты кә сі би сөз дер: атыз, қа-
рық, оман, кү лә бі, нәк, ал қор, әң ге лек, кем пір қа уын т.б.
2) ба лық ша руа шы лы ғы на бай ла ныс ты сөз дер: жы лым, сү зе кі, бүр-
ке ніш, қаяз, аз на, қар ма, шөк тір ме т.б.
3) мақ та ша руа шы лы ғы на бай ла ныс ты сөз дер: кө сек, күн жа ра, қо за-
пая, кө сек теу, қау ашақ қо за, шит егу, сү ді гер ай дау т.б.
Осы тә різ ді ша руа шы лық тың түр­тү рі не бай ла ныс ты сөз дер ті зі мін 
бұ дан әрі жал ғас ты ра бе ру ге бо ла ды.
2 .
Мә тін дерден терминдер мен кә сі би сөз дер ді та уып жа зың дар. 
Олар дың қай са ла ға қа тыс ты еке нін дә лел дең дер.
Қандай мәтін болса да, алдымен, оның мазмұнын түсіну 
қажет. Сөздің нақтылы мағынасын мән мә тін де ғана байқауға 
болады. Себебі жеке тұрғанда бір мағына беретін сөз кейде 
сөйлем ішінде басқа мағына береді. Қазақ тілінде мұндай 
жағдайлар жиі кездеседі. Бұл ана тіліміздің синтаксистік 
ерекшелігіне байланысты.
Киімді үйде пішіп тігу үшін сантиметрлік лента, қағаз, 
қарындаш, сызғыш пен тіктеуіш, дөңгелек формалы лекало 
сызғышы, қайшы, түйреуіш, мата түстес жіп пен түсі басқа 
көктеу жібі, оймақ, түрлі нөмірлі инелер, ені – 30–40 см, 
ұзындығы 80–100 см картон қажет.
Ұсталар қолданатын «тарақ балта» (жүзі кедір-бұдыр бал-
та), «керме ара» (жүзінің ортасында тірегіші бар ара), «шер-
бек» (үлкен ара), «аталғы» (ойық жүзді шот), «тышуыр» (бұ-
рап тесетін құрал), «пәрбі» (шойын тескіш), «аттіс» (темір 
қысатын құрал) деген сөздерді көп адам түсіне бермейді. Сол 
сияқты етікшілер ғана қолданатын «созан» (ине), «ұш тық» 
(созанға өткізілген қысқа жіп), «пардоз келтек» (етіктің 
тігісін жатқызатын таяқша) деген сөздерді де екінің бірі біле 
бермейді.

жүктеу/скачать 4,47 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: