Т. Н. Ер ме ко ва Ж. К. Отар бе ко ва Р. Н. Мұ на саева

40
2.
Мә тін ді оқып, тап сыр ма лар ды орын даң дар. Мә тін ге жос пар құ рың дар.
«Қы­зыл­кі­тап»
«Қа зақ стан ның Қы зыл кі та бы» – рес пуб ли ка ау ма ғын да кез де се тін си рек, 
са ны азай ып, жойы лып ке ту қаупі бар жа ну ар лар мен өсім дік түр ле рі ту ра лы, 
олар ды ғы лы ми зерт теу, қор ғау, қал пы на кел ті ру, ти ім ді пай да ла ну ту ра лы 
то лық мә лі мет те рі бар не гіз гі құ жат.
«Қа зақ стан ның Қы зыл кі та бы» «Жа ну ар лар» мен «Өсім дік тер» деп ата-
ла тын 2 том нан тұ ра ды. Оның омырт қа лы жа ну ар лар ға ар нал ған І бө лі мі 
1978 жы лы ба сы лып шық ты. Оған омырт қа лы лар дың 78 тү рі ен ді. Олар ға 
сүт қо рек ті лер ден қа ра кір пі, көк су ыр, құн дыз, үн ді қай ра ңы, қы зыл қас қыр, 
Тянь-Шань аюы, қа ра кү зен, Ор та Азия сі леу сі ні, ша ғыл мы сы ғы, қа ра құй рық, 
үс тірт қойы, ар қар, т.б.; құс тар дан Ал тай ұла ры, қа ра ләй лек, кә дім гі қо қи қаз, 
дуа дақ, без гел дек, бүр кіт, су бүр кіт, ла шын, т.б.; ба лық тар дан Сыр да рия тас-
бе кі ре сі, Арал ал быр ты, Кас пий тас бе кі ре сі, т.б. кір ді.
Қа зақ стан Қы зыл кі та бы ның өсім дік тер ге ар нал ған ІІ бө лі мі 1981 жы лы 
ба сы лып шық ты. Оған өсім дік тер дің 308 тү рі тір кел ді. «Қы зыл кі тап» – аң-құс 
пен өсім дік тер дің бел гі лі бір түр ле рі нің жой ылу қау пін, олар ды көз дің қа ра-
шы ғын дай қор ғау қа жет ті гін, олар ды ау лау ға тый ым са лын ға нын ес кер те тін 
бел гі, сол түр лер ді сақ тап, кө бей ту ісі нің бағ дар ла ма сы бо лып та бы ла ды.
(«Ол кім? Бл не?» кі та бы нан)
1. Қа лай ой лай сың дар, бұл кі тап тың тү сі не ге қы зыл?
2. «Көз дің қа ра шы ғын дай қор ғау» де ген ді қа лай тү сі не сің дер?
3. Су рет тер де гі (39-бет) «Қы зыл кі тап қа» ен ген аң дар ды атаң дар. Олар ту ра лы не бі-
ле сің дер? Ақ па рат жи наң дар.

жүктеу/скачать 2,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: