«Табиғатты пайдалану және геоэкология» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып
Табиғатты пайдалануды реттеу. Табиғатты шаралары. Табиғатты қорғауда жеке тұлғаның рөлі
қорғау
Оқу мақсаты
11.3.1.3
11.3.1.4
Табиғатты қорғау шараларының тиімділігіне баға
беру (жергілікті / аймақтық компонентті қосымша
қамту негізінде)
Жеке тұлғаның табиғатты пайдаланудағы рөлін
анықтап, «экологиялық ізін» есептеу
Бағалау критерийі
Білім алушы
Табиғатты қорғау шараларының тиімділігін бағалайды
Жеке тұлғаның табиғатты пайдаланудағы рөлін
анықтап, «экологиялық ізін» есептейді
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма 1.
а.Тұрақты даму дегеніміз не? [1]
б. Мұнай – газ саласындағы экологиялық саясатының негізгі екі бағытын жазыңыз [1]
Тапсырма 2. Берілген ақпараттар негізінде талдау жасаңыз:
Облыстар
|
Шығындар
|
Қатты
|
Сұйық және
|
Автокөлік
|
Пайдалану
|
Пайдаға
|
Қорытынды
|
|
(млрд тенге)
|
ластаушы
|
газды
|
құралдары
|
және
|
асыру
|
коэфицент
|
|
|
заттар
|
ластаушы
|
(мың.тонна)
|
залалсызданд
|
(мың.тонна)
|
|
|
|
(мың.тонна)
|
заттар
|
|
ырау
|
|
|
|
|
|
(мың.тонна)
|
|
(мың.тонна)
|
|
|
Қарағанды
|
17,0
|
132,7
|
470,8
|
385,6
|
6 472,10
|
1086,50
|
2,61
|
Атырау
|
25,2
|
2,3
|
106,8
|
140,1
|
1,4
|
1,5
|
1,49
|
Қостанай
|
16,6
|
47,2
|
56,6
|
243,6
|
798,6
|
297,7
|
1,43
|
Ақтөбе
|
16,4
|
20,1
|
101,7
|
190,7
|
134,6
|
104,9
|
1,32
|
Оңт.Қазақстан
|
4,0
|
11
|
48,9
|
545,9
|
89,3
|
73,3
|
1,29
|
Алматы
|
3,7
|
6,9
|
36,6
|
556,2
|
878,1
|
2,6
|
1,21
|
қаласы
|
|
|
|
|
|
|
|
Алматы
|
1,6
|
11,8
|
39,7
|
559,7
|
370,9
|
20,2
|
1,20
|
облысы
|
|
|
|
|
|
|
|
Шығыс
|
13,3
|
28,3
|
101,2
|
358,4
|
1 631,90
|
1344,60
|
1,12
|
Қазақстан
|
|
|
|
|
|
|
|
Маңғыстау
|
14,7
|
4,5
|
83,9
|
172,1
|
7
|
1,1
|
1,10
|
Павлодар
|
16,3
|
135,8
|
474,4
|
198,2
|
15 104,90
|
3718,60
|
1,00
|
Ақмола
|
0.6
|
35.1
|
49.6
|
213.4
|
500.1
|
355.3
|
0.64
|
Нұр-Сұлтан
|
1,0
|
12,5
|
52,7
|
279,2
|
1 606,00
|
117,9
|
0,60
|
қаласы
|
|
|
|
|
|
|
|
Солтүстік
|
0,8
|
24,7
|
47,2
|
193,2
|
984,9
|
4,8
|
0,59
|
Қазақстан
|
|
|
|
|
|
|
|
Батыс
|
5,0
|
3,3
|
41,4
|
136,6
|
40,8
|
2,6
|
0,55
|
Қазақстан
|
|
|
|
|
|
|
|
Қызылорда
|
2,4
|
5,7
|
25,1
|
138
|
40,8
|
2,6
|
0,55
|
Жамбыл
|
2,2
|
12,4
|
25,8
|
222,8
|
1052,10
|
1035,90
|
0,28
|
Барлығы
|
140.8
|
494,3
|
1762,4
|
4533,7
|
29673,7
|
8167,1
|
|
*ҚР статистка Комитетінің мәліметі бойынша Kursiv Research-тің есептеуімен
Қазақстан Республикасындағы облыстар мен қалалардың ластану бойынша рейтингі
Табиғатты қорғау шығындары бойынша қай аймақ алғашқы және соңғы орындарға ие? (1)
Алматы қаласының экологиясына автокөліктер санының әсерін түсіндіріңіз: (1)
Кәдеге жарату (утилизация) деңгейі бойынша облыстарға салыстырмалы талдау жасаңыз: (1)
Ластану коэффиценті бойынша еліміздегі ең лас және ең таза қаланы белгілеп, себебі мен салдарын сипаттаңыз: (4)
Табиғатты қорғау шаралары қаншалықты тиімді, тиімсіз болып жатқандығын кестедегі ақпараттар негізінде дәлелдеңіз (3)
Тапсырма 3. 40 жылдан астам уақыт бойы адамзаттың табиғи ресурстарды тұтынуы жердің өсімін молайтуға қабілеттілігінен асып түсті,бұл биосыйымдылық тапшылығына алып келді. Диаграммадағы ақпаратпен танысып, сұрақтарға жауап беріңіз:
қандай параметрлер бойынша экологиялық із жоғары көрсеткіштерге ие? (1)
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________'>________________________________________________________________________________________________________________________________________________'>_______________________________________________________________________________________________________________________________________________'>_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
жоғарғы көрсеткіштерге ие параметрлердің себептерін анықтаңыз (1)
_______________________________________________________________________
________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
жоғарғы көрсеткіштерге ие параметрлердің салдарын анықтаңыз (1)
________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
энергетикалық ізді азайту мақсатында күнделікті тұрмыста қолданылатын 2 іс-шараларды ұсыныңыз (2)
________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Тапсырма 4. Мәтінмен жұмыс
Биоалуантүрліліктің жинақталған жері-ол орман массивтері. Қазақстанның орман алқаптарында бірнеше проблемалар бар. Мысалы, өрт ошағында жыл сайын 1 мың гектар орман-дала экожүйелері жойылуда. Бұл қайғылы сипат Шығыс Қазақстан және Қостанай облыстары, яғни республика аумағының тек төрт пайызынан аспайтын бөлігін ғана жабатын негізгі орман алқаптары орналасқан аймақтар болып табылады. Өрттен басқа орман алқаптары заңсыз кесуден зардап шегеді.
Қазақстанда орман алқаптарын қорғаудың жолын ұсыныңыз (1)
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Өзіңіз атаған орман алқаптарын қорғау жұмысының біріне баға беріңіз (1)
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Достарыңызбен бөлісу: |