Тақырыбы: Дене импульсі. Импульстің сақталу заңы
Мақсаты: Оқушыларға өмірде кездесетін физикалық құбылыстарды мысал ретінде айта отырып физика заңдылықтарын түсіндіру
Міндеттері:- дене импульсі, күш импульсі және импульстің сақталу заңы туралы түсінік беру. Формулаларын тұжырымдау. Есеп шығаруда қолдана білуге үйрету. Оқушыларды өз бетімен жұмыс істеуге, бір – бірін бағалауға дағдыландыру.
І. КіріспеПсихологиялық ахуал . Тұлғааралық байланысты орнату
ІІ. Тұсаукесер «Білу». Өзі затты құрайды.
Теңесуге таразыны сұрайды
Есік ... артынан келгенше,
Үй артынан жау келсін.(Жұмбақ және мақал арқылы
оқушылардың қызығушылықтарын ояту, жаңа сабаққа дайындау)
«Түсіну» Енді «Жуан» және «Жіңішке» сұрақтар беру арқылы жаңа тақырыпты бойынша постер қорғау. «Себет» тәсілі. Тақырып бойынша сұрақтардың жауабын сол себетке жазады.
«Импульс» гректің «impulses» деген сөзінен шыққан, оның сөбе сөз аудармасы «соққы» дегенді білдіреді. Бұл термин механикада екі шаманы: күш импульсі мен дене импульсін білдіреді.
Дене импульсі дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шама = m
Р дене импульсінің ХБ (СИ) жүйесіндегі өлшем бірлігі секундына килограммметр [кг · м/с]
Масса – скалярлық шама, ал жылдамдық векторлық шама.
Дене импульсінің векторының бағытыда жылдамдық векторының бағытымен сәйкес келетін векторлық шама.
Күш импульсі мен дене импульсі арасындағы байланыс.
0немесе
Дене импульсінің өзгерісі күш импульсіне тең.
Күш импульсі күш пен оның әрекет ету уақытының ( көбейтіндісіне тең. күш импульсінің ХБ (СИ) жүйесіндегі өлшем бірлігі- Ньютосекунд [Н· с] Күш импульсі бағыты күш векторының бағытымен сәйкес келетін векторлық шама.
Импульстің сақталу заңы:
немесе
Тұйық жүйедегі өзара әрекеттесетін денелер импульстардың қосындысы өзгермейді (сақталады).
ІІІ. Негізгі бөлім «Қолдану» Ex:Find the momentum of 15 kg mass moving with a velocity of 20 m/s.
Ex:Calculate the velocity of a 20 kg mass which has momentum of 600 kg•m/s.
«Талдау» Ex: Forces f1=20 N f2=15 N act on an object both in the eastward direction for successive time intervals Δt1=4 s and Δt2=2 s
draw a F-t diagram for the forces and