Тақырыбы: Ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру


Әмбебап немесе философиялық әдіс



Pdf көрінісі
бет4/17
Дата01.03.2023
өлшемі1,63 Mb.
#70738
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Байланысты:
Дәрістер

Әмбебап немесе философиялық әдіс материалистік диалектиканың әмбебап әдісі болып 
табылады. 
Жалпы әдістерге мыналар жатады
 Бақылау – объективті дүниені тану тәсілі, негізделген заттар мен құбылыстарды сезім 
мүшелерінің көмегімен тікелей қабылдауы, зерттеушінің процеске араласуы. 
 Салыстыру – материалдық дүниенің объектілері арасындағы айырмашылықты орнату немесе 



 оларда ортақ тіл табу; арнайы құрылғылармен, сезім мүшелерінің көмегімен де жүзеге 
асырылады 
 Санау – бір типті сандық қатынасты анықтайтын санды табу 
 белгілі бір қасиеттерді сипаттайтын объектілер немесе олардың параметрлері. 
 Өлшеу – кейбіреулердің сандық мәнін анықтаудың физикалық процесі 
 стандартпен салыстыру арқылы бағаланады. 
 Эксперимент – адам тәжірибесінің бір саласы алға қойылған гипотезалардың ақиқаты немесе 
объективті дүниенің заңдылықтары ашылады. 
 Жалпылау – негізгі нәрсені көрсететін, бір класқа біріктірілген объектілерін негізгі сипатын 
анықтайтын жалпы ұғым түсінігі.
 Абстракция-бұл маңызды емес қасиеттерден, психикалық байланыстардан назарды басқа 
мәселеге аударту, зерттеушіні қызықтыратын заттарға және бірнеше басқада бағыттарға 
байланысты бөліп көрсету. 
 Формализация-объектіні немесе құбылысты қандай да бір белгі түрінде көрсету жасанды тіл 
(математика, химия және т.б.). 
 Аксиоматикалық әдіс-бұл ғылыми теорияны құру әдісі, онда кейбір 
 бекітулер дәлелдемелерсіз қабылданады. 
 Талдау-заттарды бөлшектеу немесе ыдырату арқылы таным әдісі 
 құрамдас бөліктерге зерттеу. 
 Синтез-заттың жеке жақтарын біртұтас тұтасқа біріктіру. 
 Индукция-фактілерден кейбір гипотезаға (жалпы тұжырым) қорытынды. 
 Дедукция - бүкіл жиынның жалпы қасиеттерін білу негізінде жиынтықтың белгілі бір 
элементі туралы білімнен жасалатын қорытынды. 
 Аналогия-бұл заттар мен құбылыстар туралы білімге қол жеткізуге болатын әдіс, басқа 
әдістермен ұқсастығы бар әдіс. 
 Танымның гипотетикалық әдісі физикалық, химиялық және т. б., алгоритмнің (модельдің) 
есептік схемасын жасау, оны зерттеу, талдау, әзірлеу теориялық ережелерге негізделген зерттелетін 
құбылыстың мәні негізінде гипотезаларды тұжырымдауды, ғылыми гипотезаны әзірлеуді қамтиды.
 Танымның тарихи әдісі зерттеу объектілердін пайда болуын зерттеуді, объектілерді 
хронологиялық ретпен қалыптастыруды және дамытуды қамтиды. 
 Идеализация-бұл практикалық тұрғыда жоқ объектілердің ақыл-оймен құрастырылуы 
(конструирование объектов) 
 Жүйелік әдістер: операцияларды зерттеу, қызмет көрсету теориясын, жиындар теориясын 
және т. б. теорияларды басқару теориясы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет