4
оларда ортақ тіл табу;
арнайы құрылғылармен, сезім мүшелерінің көмегімен де жүзеге
асырылады
Санау – бір типті сандық қатынасты анықтайтын санды табу
белгілі бір қасиеттерді сипаттайтын объектілер немесе олардың параметрлері.
Өлшеу – кейбіреулердің сандық мәнін анықтаудың физикалық процесі
стандартпен салыстыру арқылы бағаланады.
Эксперимент – адам тәжірибесінің бір саласы алға қойылған гипотезалардың ақиқаты немесе
объективті дүниенің заңдылықтары ашылады.
Жалпылау – негізгі нәрсені көрсететін, бір класқа біріктірілген объектілерін негізгі сипатын
анықтайтын жалпы ұғым түсінігі.
Абстракция-бұл маңызды емес қасиеттерден, психикалық байланыстардан
назарды басқа
мәселеге аударту, зерттеушіні қызықтыратын заттарға және бірнеше басқада бағыттарға
байланысты бөліп көрсету.
Формализация-объектіні немесе құбылысты қандай да бір белгі түрінде көрсету жасанды тіл
(математика, химия және т.б.).
Аксиоматикалық әдіс-бұл ғылыми теорияны құру әдісі,
онда кейбір
бекітулер дәлелдемелерсіз қабылданады.
Талдау-заттарды бөлшектеу немесе ыдырату арқылы таным әдісі
құрамдас бөліктерге зерттеу.
Синтез-заттың жеке жақтарын біртұтас тұтасқа біріктіру.
Индукция-фактілерден кейбір гипотезаға (жалпы тұжырым) қорытынды.
Дедукция - бүкіл жиынның жалпы қасиеттерін білу негізінде жиынтықтың белгілі бір
элементі туралы білімнен жасалатын қорытынды.
Аналогия-бұл заттар мен құбылыстар туралы білімге
қол жеткізуге болатын әдіс, басқа
әдістермен ұқсастығы бар әдіс.
Танымның гипотетикалық әдісі физикалық, химиялық және т. б., алгоритмнің (модельдің)
есептік схемасын жасау, оны зерттеу, талдау, әзірлеу теориялық ережелерге негізделген зерттелетін
құбылыстың мәні негізінде гипотезаларды тұжырымдауды, ғылыми гипотезаны әзірлеуді қамтиды.
Танымның тарихи әдісі зерттеу объектілердін пайда болуын зерттеуді,
объектілерді
хронологиялық ретпен қалыптастыруды және дамытуды қамтиды.
Идеализация-бұл практикалық тұрғыда жоқ объектілердің ақыл-оймен құрастырылуы
(конструирование объектов)
Жүйелік әдістер: операцияларды зерттеу, қызмет көрсету теориясын, жиындар теориясын
және т. б. теорияларды
басқару теориясы
Достарыңызбен бөлісу: