«Алматы Технологиялық Университеті»
БӨЖ 9
Тақырыбы: Футер тоқымасы
Футер өрімдерінің құрылысы мен қасиеттері.
Тексерген: Орманова М
Орындаған: Қайнарбек Г
Тобы: ТТП 17-13
Алматы 2020
Футер тоқымасы.
Футер өрімдерінің құрылысы мен қасиеттері.Футер өрімдерінің құрылысы мен қасиеттері.
Футерлік өрімдерді екі жіптен алады: грунт және футерлі (астарлық). Өрімдердің грунтына қосымша футер (астарлық) жіптері енгізіліп, инелерге іріктеп салынған, бірақ кейін олардан ілмектер тоқылмайтын түрін футерлік деп атайды.
Футерлік жіп кез келген басты және суретті өрімдерге енгізіліп, тоқылуы мүмкін. Футерлік трикотаж иірмелі (жалаң не қосарлы) және желіжіптік болу мүмкін.
Грунт жіптері әр инеде, ал астарлы (футерлік, әдетте қалыңдау) іріктеліп фонтураның кейбір инелеріне енгізе тоқылады да, жаймағаның теріс жағында созылмаға ұқсас еркін бөлшектерді құрайды.
Футерлік жіп трикотаждың теріс жағында кейбір ілмектердің созылмасында ілініп тұрады. Жайманы өңдеу кезінде осы жіп жылусақғыш түкті құру үшін таралады да, қалың және тығыз түкті құрайды. Сондықтан мұндай трикотажды басқаша ұйпалы деп атайды.
Футерлік жіптің артықшылықтары:
Тыныс алу-талшықтардың құрылымы және тоқу әдісі ауаның еркін айналуына мүмкіндік береді.
Гигиена-Бактерияға қарсы материал, денсаулыққа қауіпсіз.
Гигроскопиялық-төсеніш суды жақсы сіңіреді. Бұл дегеніміз, белсенді қозғалыс кезінде теріге жиналған барлық ылғал тіндерге ыңғайлы сіңеді.
Гипоаллергенділік-материал теріні тітіркендірмейді, қышуды тудырмайды, бөтен адамның иісі болмайды.
Тозуға кезінде – ұқыпты күтімге киім футера қызмет ететін болады көп жыл. Мата сүртілмейді, түсін жақсы ұстайды, жыртылмайды.
Күтімнің қарапайымдылығы-өнімнің лайықты түрін сақтау үшін арнайы пайдалану және сақтау шарттары қажет емес.
Жылуды сақтау-жақсы ауа алмасу және гигроскопия мата салыстырмалы түрде жеңіл және жұқа болса да, мата мен дененің арасындағы жылуды тиімді ұстап тұруға мүмкіндік береді.
Пішінге төзімділік-ілмекті тоқудың арқасында материал серпімді және серпімді, созылғаннан кейін бастапқы пропорцияларға оралады.
Экологиялық таза-төсеніш шикізаттың химиялық синтезінсіз табиғи мақтадан жасалады.
Төсемнің тағы бір жағымды ерекшелігі-өңдеудің қарапайымдылығы. Бұл матадан үйде өнімдерді тігу оңай.
Футер жібінің кемшіліктері өте аз:
Материал жоғары температураға шыдамайды және деформациялануы мүмкін. Бұл оны ыстық суда жууға және ашық отта немесе ыстық батареяда кептіруге болмайды дегенді білдіреді.
Ультракүлгін сәулелер матаны бүлдіруі мүмкін, сондықтан заттарды күн шуақты терезе немесе балконға қалдырмаған жөн.
Ілмек құрылымында футерлік жіпті бекіту барлық жерде бірдей орындалады: терістемеде жіп созылма түрінде және грунт ілмектердің платиналы доғаларында нобайы түрінде ілініп тұрады.
Грунт өрімінде футерлік жіпті бекіту тәсілі машинаның жұмыс принципын белгілейді.
Салу раппортымен шектелген футерлік жіптің бөлігі екі учаскеге бөлінеді: бірінші учаскеде жіптің грунтке бекітілуі және тұйықталмаған ілмекті футерлік нобайы аталған құруы қамтылады; екінші учаскесі өрімнің терістемесінде еркін орналасады да, футерлік созылма деп аталады.
Өрімдердің және машиналардың барлық түрінде нобайыны құру бір технологиялық сұлба бойынша орындалады: жіп инеге (бірнеше инелерге), ілгек жағынан салынады да, бірден бұрынғы ілмектерге апарылады, осы орындалу тәртіп, оның бұрынғы ілмектер арқылы өтпеуін қамтиды, яғни бірге тоқылмайды. Осы операцияны инеге салу деп атайды.
Нобайыны құру қосымша жүйеде орындалады.
Созылманы құру үшін жіп иненің артқы жағына салынады, нәтижесінде ілмек құрау үдерісіне қатыспайды, сондықтан терістемеде еркін бөлшек түрінде орналасады. Бұл операцияны иненің артына салу деп атайды.
Жіпті инеге және иненің артына салу белгілі кезекпен орындалады, және де футерлік жіптің салу раппортымен анықталады және инелердің іріктелуімен қамтылады.
Ілгекті және тілшікті инелі машинасында өрімнің грунтына футерлік жіпті толық енгізе тоқу үдерісі төрт операцияға бөлінеді:
инелерді іріктеу;
футерлік жіпті инеге салу (нобайыны құру үшін);
футерлік жіпті иненің артына салу (созылманы құру үшін);
футерлік жіптің нобайысын «бекіту».
Аталған операциялар машиналардың барлық түрлерінде бірдей болуына қарамастан, оларды орындау тәсілдері әр түрлі болады.
Ілгекті инелі машиналарда арнайы механизмдерді (шенезаны), ал тілшіктіде екі позициялы инелерді, қосымша не арнаулы кесілген сыналарды пайдаланады.
Астарлық жіпті грунтқа ілмек созылмаларымен бекітеді, олар трикотаждың терістемесінде қалың тығыз түкті құрайды.
Астарлық жіп грунт жіптерін айналып жайманың оң бетіне шығады және сол жерде жайма әдемі емес бұдырмақтылау болады. Сондықтан, жайманың сырт сипатын жақсарту үшін, футерлі трикотажды жамылғылы жіппен өндіреді, ол футер жіптерді оң жағынан жабады.
Ұйпалы трикотаж қалың, берік, жұмсақ, тығыздығы және жылусақтағыш қасиеті басқа өрімдермен салыстырғанда едәуір жоғары болады.
Біртегіске қарағанда, созылғыштығы төмен, оған себеп футер жіптерінің созылмасы.
Осы трикотажды жылы іш киімдер, колғаптар, халаттар, пиджактар, костюмдер және т. б. сырт трикотаж бұйымдарын шығару үшін пайдаланады.
Достарыңызбен бөлісу: |