Тақырыбы: Гидросфера және оның құрамдас бөліктері Орындаған: Шарапова А


Гидросфера және оның құрамдас бөліктері



бет2/4
Дата28.06.2023
өлшемі471,38 Kb.
#103638
1   2   3   4
Байланысты:
Гидррология.3

Гидросфера және оның құрамдас бөліктері

  • Жер шарының су айнасы бірыңғай әлемдік мұхит деп аталатын су көзінен тұрады. Бірқатар ерекшеліктеріне сәйкес әлімдік мұхит әр түрлі мұхиттарға, теңіздерге, шығанақтарға және бұғаздарға бөлінеді.
  • Бас суайрық құрлықты екі беткейге бөледі: 1) Атлант және Солтүстік Мұзды мұхиттарға құятын өзен ағындыларрын құрайтын (60%) беткей; 2) Тынық және Үнді мұхиттарына құятын өзен ағындыларын құрайтын беткей (40%). Екінші қатардағы суайрықтарға аталған мұхиттардың ішкі алаптарының суайрықтары мен ішкі ағындар және тұйық аймақтардың суайрықтары жатады.
  • Ішкі ағындылардың үлкен аймағы-Арал-Каспий, оған Еділ-Жайық, Кура, Сырдария, Амудария және басқа өзендердің алаптары жатады. Тұйық аймақтар қатарына Сахара, Аравия және Орталық Австралия шөлдері кіреді.

Судың химиялық қасиеттері

  • Массалық құрамы: Н —11,19 %, О — 88,81 %.
  • Молекулалық массасы 18,0153. Су планетамыздағы ең көп тараған заттардың бірі; ол үш түрде — бу, су және мұз күйінде ұшырасады; күшті еріткіш.
  • Су айдауыш мұнара- елді мекендерді сумен қамтамасыз ету жүйесіндегі су өтімі (шығыны) мен қысымын реттеп отыруға арналған құрылыс. Ол цилиндр тәрізді етіп арнайы болаттан немесе темір-бетоннан жасалған шаннан және оны көтеріп тұратын тіреуіш құрылымнан тұрады. Мұнараның биіктігі 25—30 м-ге, шанының сыйымдылығы ондаған текшелерге жетеді. Тіреуіш кірпіш не ағаштан жасалады
  • Су барлық биохимиялық процестер жұрiп өтетiн орта болып табылады.
  • Су газдардыңминералды тұздардың, нейтралды, полярлы қосылыстардың универсалды ерiткiшi болып табылады.
  • Су гидролизгидратация, аминсiздену, тотығу- тотықсыздану реакциялары сияқты көптеген биохимиялық реакциялардың тiкелей қатысушысы болады.
  • Жоғары жылу сыйымдылығының арқасында су термореттелуге қатысады. Ауаның 350 С-тан жоғары температурасы кезiнде тер бөлiну организммен сыртқы ортаға жылу берудiң бiрден-бiр қолайлы әдiсi болады.
  • Су қызметтiк активтiлiгiне әсер ететiн клеткалардың, субклеткалық құрылымдардың тургорын қамтамасыз етедi.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет