I
1,1 Қырғауыл (лат.Phasianus) –тауықтәрізділер отряды, қырғауылдар тұқымдасына жататын құс. Оның сыртқы түрі жақын туысы болып табылатын үй қоразына ұқсайды.
Көздің айналасында қызыл тері бар. Жіліншігі қауырсынсыз, кішкене артқы тырнағы бар.
Тұмсықтан құйрықтың ұшына дейінгі аталығының ұзындығы 75-90 см, салмағы 1,8 кг - ға дейін. Қырғауылдардың аналықтары кішкентай ұзындығы 50-65 см,салмағы 1000-1200 г.
Жабайы және өсірілетін бұршақ дақылдарымен, дәнді дақылдармен,қарақұмықтың тұқымдарымен,жапырақтармен, жидектермен,жемістермен,көкөністермен,өсімдік тамырларымен, жас өскіндермен қоректенеді.
Қырғауыл-бұл әдетте полигамды болып келеді.Әрбір қоразда гарем бар, оның ішінде беске дейін аналықтары болады және үй тауықтары сияқты, олар қорек іздеп тауларда бірге жүреді.
Қырғауылдардың жұмыртқа салуы мамыр-маусым айларында болады. Ұяда 7-ден 18-ге дейін, дақтарсыз 8-12 қоңыр-жасыл жұмыртқа болады. Оңтайлы жерлерде ересек аналық қырғауылдар 20-24 жұмыртқа басады.
Жұптасу маусымы сәуір айында басталады.Қырғауылдардың айқайы ашық жерлерде 300-400 м естіледі.
25-26 күннен кейін толығымен дамыған балапандар жарып шығады. Балапандары қара дақтары мен жолақтары бар ашық сары түсті. Епті балапандар 1,2 күннен кейін күшейе түседі,2-3 айдан кейін балапандар түлейді, бірақ анасымен бірге күзге дейін бір үйір құрып тіршілік етеді.
Мекен ету орталары
Мекен ету орталары
Қамысты бұталарды мекендейді Тығыз өсімдіктері бар жерлерде. Су жағалауларын да. Ағаш бұталарында. Text Here Кәдімгі қырғауыл-бұл жабайы ормандарда аң аулайтын ең танымал құс. Сәл кейінірек онымен патша сарайын ажарландыру үшін және бағалы тағам ретінде қолға үйрете бастады. Бұл тұқымның туған жері-Кавказ. Қазіргі уақытта фермерлер осы тұқымның жарқын өкілдерін қаныққан және шырынды ет алу үшін өсіреді-бұл нағыз деликатес болып саналады.
Сыртқы көрінісі жағынан, қарапайым кавказдық қырғауыл қарапайым тауықтарға өте ұқсас. Дегенмен, оның белгілі бір айырмашылықтары бар, оларға келесі параметрлерді жатқызуға болады:
аяқ жағына қарай жіңішкеленіп келетін
ұзартылған құйрық қауырсындары;
көздің жанында қызыл терінің болуы.
Мекиендері 8-15 дейін жұмыртқа салады.
Жұмыртқаны жерге қазылған ұяшықтарға салады.
Мекиендері жұмыртқаны 3-4 апта басады.
Аналықтарда қауырсынының тек 3 негізгі түсі бар: сұр, қара және қоңыр. Кәдімгі қырғауылдың аталығының салмағы шамамен 1,8 кг, ал ана-лықтары максимум 1,5 кг болуы мүмкін.
1,2