Тақырыбы: Ұлы Дала ойшылдарының
әлеуметтіккөзқарастары
Бөж
Қазақ Ұлттық Қыздар Педогогикалық Университеті
Орындаған: Кумекбаева Айнур
Тексерген: Бақытжанова А.А.
ЖОСПАР:
▪
Кіріспе: Әлеметтану жалпы түсінігі.
▪
1
Ш. Уәлихановтың әлеуметтану жөніндегі
тұжырымдамалары
▪
2
Ыбырай Алтынсариннің әлеуметтік көзқарастары
▪
Қорытынды: Адам ұғымының мәні
▪
Ең алдымен Әлеуметтану деген не? Осы ұғымды біліп алсақ.
▪
Әлеуметтану – адамдардың белгілі саяси ,әлеуметтік ,
экономиқалық – жағдайларындағы тіршілік ету мінездері,
ерекшеліктері, үрдістері. Әлеуметтанудың 2 салалары бар
олар теориялық және қолданбалы, олардың айырмашылығы
олардың зерттейтін объектісі мен зерттеу әдісі арқылы емес,
жалпы әлеуметтанудың алдына қойған мақсаты мен міндеті
арқылы ғылыми немесе пратикалық мәселелерді шешуіне
байланысты ажыратылады.
Уәлихановтың ғылыми еңбектерінің бәрінде, атап
айтқанда, «Қазақтардың өрісі мен қонысы туралы»,
«
Сот реформасы жайлы жазбалар», «Баянауыл округі
туралы», «Сахарадағы мұсылмандық туралы» және т.б.
шығармаларында қазақ қоғамындағы көкейтесті
әлеуметтік мәселелер зерттеледі.
Қазақ қоғамында орын алған жағымсыз құбылыстар
тоқыраудың мотиві болғанын, қоғам
дамуында жаңа бетбұрыс алған еркін ағымды
тоқтатқанын сынай отырып, қазақ елінің өркендеу
болашағын реформамен тығыз байланыстырады.
Реформаға қалай әзірлену және оны қалай
жүргізу қажеттігі жөнінде аса құнды ой-пікірлір
тұжырымдады, реформаны аяғынадейін жеткізуді
маңызды процесс деп санайды.
1.
Шохан Уәлихановтың әлеуметтік көзқарасы
Реформаны жемісті жүргізу үшін өзгерістердің ішкі қайнар көздерін
көре білу қажет болады. Шоқан қоғамдағы өзгерістерді жасау
қажетілігі қоғамның даму деңгейінен және халықтың өмір салтынан
туындауы
тиіс
деп
түйді.
Қазақ
қоғамында
жүргізілетін
реформалардың ішінде адамның тұрмысын жақсартуға ықпал ететін
реформағана пайдалы, ал бұл мақсатқа жетуге кедергі келтіретін
реформа «зиянды».Сонымен ол бұл мақсатқа жете алмайтын кен
келген реформаторлықты жоққа шығарды. Қазақ еліне қоғамдық
өмірдің «экономиқалық және әлеуметтік » жақтарын қамтитын
реформа қажет деп санады. ШУәлихановтың тұжырымдауынша,
қоғамда жасалатын бетбұрыстардың халыққа ұнамдысы, пайдалысы
экономикалық және әлеуметтік рефорама
Ыбырай Алтынсарин қазақ қоғамының
өркениетті елдер қатарына қосылатынына
кәміл
сенді.
Осымен
байланысты
қазақтарға білім беруді қолға алатын
маңызды шаралардың біріне, дамудың
негізгі
құралына
балады.
Білімсіздіктінетек алуынан қазақ қоғамын
надандық жайлап отырғанын айта келіп,
жұртты білім алуға шақырды.Сондықтан
да ол өзінің өмірін 25 жылын балаларға
білім беруге арнады.
2.
Ыбырай Алтынсариннің әлеуметтік көзқарасы
Ыбырай Алтынсарин оқу процесіменде
байланыстырады.
Отырықшылық оқу процесінің
үздіксіздігін, мектептердің тұрақты
жұмыс істеуін қамтамасыз етеді деп
түсінді.
Қазақ қоғамында ертеден қалыптасқан
әдет- ғұрыптар көптеп саналады
Ыбырайтаптыққұрылымғада көңілаударған.
Қазаққоғамыныңкесіндісіретінде Торғай
облысыныңхалқыналып, оны әлеуметтік
зерттеуобъектісіетеді.Зерттеунәтижесінде
қазаққоғамыныңәлеуметтікқұрылымында
мүліктікқатынасынақарайүшәлеуметтік
топтың болғанын дәлелдейді.
Қарабаев Ш.К әлеуметтану негіздері: оқу құралы.-
алматы
Әбсаттаров Р.Б. Дәкенов Н әлеуметтану. Алvаты
Ғылым, 2004
Социология оқулық – Алматы 2002
https://stud.kz/referat/show/29847
Әдебиеттер
Достарыңызбен бөлісу: | 
