Тақырыбы: Құлпынай
жүктеу/скачать 261,84 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тобы: АГ-901 Тексерген: Ахметова А.А
- Гүлден тұрады, гүлденуден кейін айтарлықтай ұзарады.Гүлдер диаметрі 2,5 см-ге дейін үлкен, әдетте бір жынысты, көбінесе екіжақты.
- Химиялық құрам
- Пайдаланылған әдебиеттер
СӨЖҚазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі Семей қаласы Шәкәрім университеті Тақырыбы: Құлпынай Орындаған: Жүмәділ А Тобы: АГ-901 Тексерген: Ахметова А.А Құлпынай (лат. Fragarіa moschata) – раушангүлдер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Кейбір мәліметтер бойынша құлпынай бүлдіргеннің екі түрінің буданы болып саналады. Биіктігі 30 – 35 см, жапырағы үш тармақты, ірі, ашық жасыл, қалың түпті. Гүл сабақтарыжапырақтардан биік орналасады, гүлі ақ, дара жынысты. Жемісі – жидек, тәтті, хош иісті. Мамырда гүлдеп, маусымда жеміс береді. Құлпынай суыққа төзімді, бірақ ұзақ уақыт болатын суықта, әсіресе, қарсыз жылдары түптері үсіп кетеді. Құрғақшылыққа төзімсіз, көлеңкелеу жерде жақсы өседі. Жеміс беруі бүлдіргенге қарағанда төмен. Құлпынайдың Шпанка, Миланская, Гүлжан, т.б. сорттары бар. Жабайы құлпынай Испания, Италия, т.б. Еуропа елдері аумақтарында кездеседі. Құлпынай дәрумендерге аса бай. Құрамындағы С дәруменінің мөлшері цитрус өсімдіктеріне қарағанда анағұрлым көп. Сонымен қатар минералдар мен микроэлементтері де көп: темір, магний, калий, кальций, мырыш, марганец, фосфор, кремний, мыс, йод бар. Құлпынай дәрумен жетіспеушілікке өте пайдалы. Ағзаны тазартып, зәрді және терді айдайды. Құрамындағы антиоксиданттар қартаю процесін тежейді. Иммунитетті күшейтіп, қан аздыққа көмектеседі. Микробқа қарсы қасиеті жоғары болғандықтан, асқазан ауруы бар адамдарға аса пайдалы. Көпжылдық шөпті өсімдік. Сабағы тік, биіктігі 15-40 см. Жапырақтары сабағы мен жапырақшалары қалың, көлденеңінен шыққан қарапайым және безді түктермен жабылған.Жапырақтары үшбұрышты, үлкен, жапырақтары қысқа жапырақшаларда оваталық-ромб тәрізді, үлкен және кең тісті, жоғарыда түкті, төменде жібектей түкті, көкшіл - жасыл, шығатын тамырлары бар. Гүлден тұрады, гүлденуден кейін айтарлықтай ұзарады.Гүлдер диаметрі 2,5 см-ге дейін үлкен, әдетте бір жынысты, көбінесе екіжақты. Жемістер кішкентай (3-5 г), балдың, мускустың және шараптың күшті ерекше хош иісі бар. Жәндіктер тозаңдандырады. Орнито – және зоохор. Гүлдеп, мамыр айында жеміс бере бастайды. Түрлері мен сорттарыҚұлпынай тұқымына мыналар кіреді:жабайы түрлер (жабайы құлпынай, жазық құлпынай, Шығыс жабайы құлпынай, жасыл құлпынай-бұл жартылай және шалғынды құлпынай және т. б.);табиғатта жоқ түрлер (мысалы, ананас құлпынайы - "құлпынай"атауына тағы бір үміткер);жабайы және мәдени нысандарда бар түрлер (мысалы, мускат немесе мускус құлпынайы, ол бақша құлпынайы, орман құлпынайы). Маусым Жабайы құлпынай мен бақша құлпынайының негізгі маусымы — маусым мен шілде айының басында. Осы айларда жидек базарларда мол ұсынылған.Басқа уақытта дүкенде сіз жылыжай құлпынайларын (Израиль мен Чилиді қоса) таба аласыз, ол дәмі мен пайдалылығы бойынша, әрине, жаңа маусыммен салыстыруға келмейді.
жүктеу/скачать 261,84 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|