Тақырыбы: Мәтіндік ақпараттарды кодтау қағидалары Информатика пәнінің оқытушысы



Дата06.01.2022
өлшемі4,33 Mb.
#15333
  • Информатика пәнінің оқытушысы: Бекназарова А.О.

Vocabulary

  • Таңба - Символ - symbol
  • Кодтау - Кодирование - coding
  • Кері кодтау - Декодирование - decode
  • Әліппе - Алфавит - alphabet
  • Кодтау кестесі -Таблица кодирование - Table coding
  • ASCII - Ақпарат алмасу үшін американдық стандартты код -
  • американский стандартный код для обмена информацией - American
  • Standard Code for Information Interchange
  • Unicode - символдарды кодтаудың халықаралық стандарты - the new international standard character encoding - международный стандарт кодирования символов
  • ондық сан - десятичный – Dec
  • сегіздік – восьмеричный - Oct
  • оналтылық - шестнадцатеричный - hex
  • екілік – двоичный - Bin

Кодтау дегеніміз не?

  • Кодтау (кодирование; coding; кодировать; encode) — мәліметтерді олардың алдын ала тағайындадған кодтық комбинацияларымен бейнелеу немесе мәліметтер элементін (символдар жиынын) олардың кодтық комбинацияларымен сәйкес келтіру. Кодтау ережелері кодтың қолданылу мақсатына тәуелді, яғни ол қалай және не үшін қолданылатынына байланысты. 
  • Жазу - табиғи тілде сөйлеуді кодтау тәсілі. Жазбаша мәтін (ол сондай-ақ жазбаша сөз деп аталады) бір адамнан ғарышта (хат, ескертпе) және уақыт бойынша (кітаптар, күнделіктер, құжаттар мұрағаты және т.б.) басқа адамға ақпарат беру үшін арналған. Ақпаратты жазбаша кодтауды жүзеге асыратын ережелер тілдің грамматикасы (қазақ, орыс, ағылшын, қытай және т.б.) деп аталады, сонымен қатар оқып, жаза алатын адам сауатты адам деп аталады.

Сэмюэль Финли Бриз Морзе (1791-1872), США

  • «SOS» апат сигналы – ең танымал телеграфтық хабарлама болып табылады
  • Ақпаратты кодтаудың техникалық тәсілдерінің тарихынан
  • Ақпаратты сақтау мен жіберудің техникалық құралдарының пайда болуы кодтаудың жаңа тәсілдерінің пайда болуына алып келді. 1837 жылы ойлап табылған телеграф – ақпаратты қашықтықтан жіберудің ең алғаш техникалық құралы болып табылады.

(Save Our Souls - біздің жанымызды сақтаңыз).

  • (Save Our Souls - біздің жанымызды сақтаңыз).
  • Морзе әліппесінде ол келесідей беріледі:   Үш нүкте S әрпін бейнелейді, үш сызықша — О әрпін. Екі тоқтау әріптерді бір-бірінен ажыратады.
  • http://boobooka.com/zvuki/raznye/zvuk-azbuki-morze/ - SOS сигналы

Бір таңбаны кодтау үшін бір байт ақпарат қажет

  • Әрбір бит 1 немесе 0 мәнін қабылдайтынын ескере отырып,
  • біз 256 байт таңбаларын 1 байтпен кодтауға мүмкіндік аламыз.
  • N=2i N – әліпбидің күші
  • 28=256 I – ақпараттық салмақ
  • 1 таңба – 1 байт (8 бит)
  • Мәтін туралы ақпарат компьютердің жадында қалай көрінеді?
  • Кодтау - әр таңбаға 0-ден 255-ке дейінгі бірегей ондық коды немесе оған сәйкес екілік код 00000000-нан 11111111-ге дейін беріледі.
  • Әр таңбаға қандай 8-биттік екілік код тағайындалады?
  • Компьютер алфавитінің барлық белгілері 0-ден 255-ге дейін нөмірленеді.Әр нөмір 00000000-нан 11111111 дейінгі сегіз-биттік екілік кодқа сәйкес келеді.

ASCII коды стандартты болып табылады және оны мәтіндермен жұмыс істейтін барлық бағдарламалар түсіне алады.

ASCII кодтау кестесі

  • American Standard Code for Information Interchange
  • 0 - 31 коды
  • 128 - 255 коды
  • Код беті, ең алдымен, латын тілінен басқа ұлттық әліпбидерді орналастыру үшін пайдаланылады. Ресейлік ұлттық кодтау кестесінің бұл бөлігінде орыс алфавитінің рәміздері орналастырылған
  • 32 -127 коды
  • Бұл латын алфавитінің кіші әріптері мен бас әріптерін, ондық сандарды, тыныс белгілерін, жақшалардың барлық түрлерін, коммерциялық және басқа рәміздерді қамтиды.
  • .

Мәтінді кодтау тәсілдері

  • ХХ ғасырдың екінші жартысында компьютерлер құрылып, таратылды. Мәтіннің компьютермен өңделуі үшін символдарды кодтау стандартын жасау қажет болды.
  • 1963 жылы ASCII (American Standard Code for Information Interchange) деп аталатын стандарт қабылданды — Ақпаратпен алмасу үшін Америкалық стандартты код. ASCII — жеті разрядты екілік код.

Unicode коды Unicode - the new international standard character encoding – жаңа халықаралық кодтау стандарты

  • Unicode кодтау стандарты әр бір таңба үшін 2 байтты бөледі, бұл бір кестеде көптеген алфавиттерді кодтауға мүмкіндік береді.
  • N = 2I = 216 = 65 536
  • .
  • ASCII және Юникод кодтамаларын кеңсе бағдарламалары MS Word және MS Excel көмегімен жүзеге асыруға болады.


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет