Тақырыбы: "Тактильді және температуралық сенсорлық жүйелер" Орындаған


-Тітіркендіргіштердің энергиясы процентерді қоғалысқа ұшырауын стимулдайды, ол жасушада метаболизм процентерінде пайда болған потенциялды энергия есебінен жүреді



бет2/4
Дата15.11.2023
өлшемі0,62 Mb.
#123924
түріАнализ
1   2   3   4
-Тітіркендіргіштердің энергиясы процентерді қоғалысқа ұшырауын стимулдайды, ол жасушада метаболизм процентерінде пайда болған потенциялды энергия есебінен жүреді.
-Рецепторлы жасуша электр энергиясын бөледі.

Рецепторлар орналасу және тітіркендіргіштермен өзара әрекеттесу ерекшеліктеріне қарай үлкен екі топқа бөлінеді.

  • Сыртқы –экстерорецепторлар: көру, иіс, сезу, дәм сезу, тактиль (жанасуды сезу) рецепторлары;
  • Ішкі-интероцепторлар: висцерорецепторлар (ішкі органдардың проприорецепторлар.)

Өзі таңдап алған қабылдайтын тітіркендіргіштің табиғатына (модальдығына) қарай рецепторларды тағы да топтарға бөлуге болады. Мысалы,


Механорецепторлар (тітіркендіруші әсердің механикалық энергиясын қабылдауға бейімделген). Бұған сету, гравитациялық, вистивулярлық, терінің тактильді, тірек- қимыл аппаратының рецепторларын және жүрек-қан
тамыр жүйесінің барорцепторларын жатқызуға болады.
Хеморецепторлар. (химиялық агенттер әсерін сезеді: Темоцепторлар (темературалық-салқын, жылы-әсерлері) қабылдайды (терінің, органдарының, сондай-ақ орталық
нерв жүйесінің термосезгіш клеткалары).

Фоторецепторлар (жарық энергиямен қабылдайды). Электрорецепторлар. (электромагнит тер белсенділерін сезеді). (Амфибийлердің, сүйікті


балықтардың, дөңгелек ауыздылардың бүйір сызық органдарында орналасқан).
Ауыр (ноцицептивті) рецепторлары ауыратын тітіркендірулерді қабылдайды. Басқадан рецепторлар ауыратын әсерлерді қабылдай алады деп есептеледі.
Рецепторларды басқа да қасиетеріне қарап топтауға болады. Мәселен, тез және баяу
адаптацияланатындар, төменгі және жоғарғы табалдырықтылар т.б.

Анализаторлардың ортақ қасиеттері

  • Анализаторлардың рецепторлары өзіне ғана тән тітіркендіргіштердің әсерін қабылдайды. Ондай тітіркендіргіштерді адекватты (лат.



  • Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет