Өсімдіктер рН-тың оптимал көрсеткіші

Өсімдіктер
рН-тың оптимал көрсеткіші
бидай	6,0-7,6
шай	4,8-6,2
қызан	6,3-6,7
сәбіз	5,5-7,0
бұршақ	6,0-7,0
картоп	5,0-5,5
орамжапырақ	6,7-7,4
шалғам	5,5 және одан да көп
қияр	6,0-7,0

Топырақта тұздардың көп мөлшерде болуы, тез еритін минералдық тұздардың құрамының жоғарылауымен сипатталады. Бұл процесс топырақтың физикалық және химиялық қасиеттеріне кері әсерін тигізеді және өсімдіктің өсіп даму жағдайына қолайсыз жағдай туғызады.

Негізінде ащы (қатты тұзды) топырақ ауыл шаруашылық дақылдарын өсіруге жарамсыз болып табылады. Ащы топырақтарда өсірілген өсімдіктерде тұқымның бұғуы, гүлдеу, өсу, өнім төмендейді. Тұздың жоғарғы концентрациясы кезінде өсімдіктің өлуі мүмкін. Аса үлкен қауіп төндіретіндер: карбонаттар, хлоридтер, сульфаттар.

Тез еритін тұздар концентрациясын химиялық анализ жүргізу арқылы (карбонаттар, хлоридтер, сульфаттар) тұзды ерітіндіде анықтайды. Ауыл шаруашылық жерлерінің топырағы көп мөлшерде тұзды болса, арнайы гидромелиораторлық шараларды (жерді суландыру, дренаж, жуып тазарту) өткізу қажет. Антропогендік ықпал көбінесе топырақтың құрамының және құрылысының, сондай-ақ агроэкожүйе функциясының бұзылуына әкеледі. Бұл олардың табиғи жағдайынан мүлдем басқа жағдайға әкеледі. Бұл бөлімнің жұмысын орындаған әрбір студент топырақты алады да, мына сипаттама бойынша анықтайды:

1) топырақтың құрамы және құрылысы;

2) ылғалдылық;

3) тұз ерітіндісінің рН көрсеткіші;

4) тұздану типі;

5) топырақ тұздануының дәрежесі;

6) хлоридтердің, сульфаттардың,гидрокарбонаттардың концентрациясы.