Тақырып: Орындаған: Тұрдыбай Асылхан М21-1 Мәдениеттің негізгі типтерінің өлшемдері Жоспары
жүктеу/скачать 0,79 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Архаикалық мәдениет өлшемдері
- Отырықшы мәдениет өлшемдері.
- Индустриалды мәдениет өлшемдері.
|
Тақырып: Орындаған: Тұрдыбай Асылхан М21-1 Мәдениеттің негізгі типтерінің өлшемдері Жоспары: 1.Архаикалық мәдениет өлшемдері. 2. Отырықшы мәдениет өлшемдері. 3. Индустриалды мәдениет өлшемдері. Архаикалық мәдениет өлшемдері. Архаика (грек. archaіkуs — ескі, көне) — өнер дамуының көне замандағы анайы түрі. Өнертану ғылымында Архаика атауымен ежелгі грек және мысыр өнерін атайды. Архаика өнері өткінші рөл атқарады. Архаика — монументті бейнелеу өнері мен сәулеттік пішіндердің қалыптасқан кезеңі болып табылады. Архаикалық мәдениет — адамзат мәдениетінің бастамасы. Архаикалық мәдениет қашан және қай жерде пайда болды? Бұл сұрақтарға нақты жауап беру оңайлыққа соқпайды, өйткені адамңың қалыптасу процесінің тарихы тереңде, сонау көне заманда жатыр. Ақиқатқа жүгінсек, қазіргі антропология ғылымының өзі де адамзат баласының қалыптасып, дамуына байланысты туындайтын көкейтесті мәселелерге егжей-тегжейлі жауап бере алмайды. Алғашқы қауымдық құрылыс адам баласының өсіп дамуындағы, адамдық жолға түсе бастауының ең алғашқы кезеңі болды және оның жүздеген мыңжылдықтарға созылғаны ақиқат. Оған басты дәлел ретінде адамдардың ең алғашқы еңбек құралдарының пайда болғанына 2,5 миллион жылға жуық уақыт өткендігін айтсақ та жеткілікті. Отырықшы мәдениет өлшемдері. Отырықшылық – халықтың бір жерде қоныстануы, тұруы. Жергілікті жер жағдайы мен табиғат ерекшеліктеріне байланысты Қазақстанды ерте заманда мекендеген көне түркі тайпалары ғасырлар бойы көшпелі мал шаруашылығымен айналысты. Дегенмен өзен-көл жағалаулары мен құнарлы аймақтарда егіншілік те қатар дамыды. Отырықшы елдерге жылқы малы, оны мініске, жегуге үйрету көшпелі малшы тайпалардан келді. Атты әскер дәстүрі, садақтың түрлері, қылыш, ат әбзелдері де көшпелілерден келген. Мысалы, VI ғасырда түркі тайпалары пайдаланған темір үзеңгілі ертоқым келесі ғасырларда бүкіл Еуропаға таралды. Отырықшы елдер көшпелілердің қару-жарағына, киіміне еліктеді. Мысалы, VII—VIII ғасырлардағы түркілердің кісе белдіктері Қытайдан Иракқа дейінгі аралықта пайдаланылған. Таң әулеті кезіндегі Қытайда көшпелілердің киімі кең таралды, Еуропада орыс, поляк, венгр ақсүйектері киім киісінде, шаш қоюында көшпелілер үлгісіне еліктеді. Көшпелілерде б.з.д. 1-мыңжылдықта пайда болған өнердегі "аң стилі" Қытайдан Дунайға дейінгі аралықтағы отырықшы елдерге де кең таралды. Көшпелілердің өзіндік саяси мәдениеті болды. Олар ел басқарушыларын ерекше қасиетті адам, Тәңірдің жердегі өкілі деп түсінді, ерекше басқару жүйесі, империялық қызмет шендері, рәміздері, ел басқарудағы ерекше мұрагерлік дәстүрі болды. Осы мемлекеттік басқару тәртібін көшпелілер кейбір жаулап алған отырықшы елдердің саяси жүйесіне орнықтырып та отырды. Индустриалды мәдениет өлшемдері. Индустриалды мәдениет Индустриалды мәдениеттің экономика, саясат, әлеуметтік және рухани өмір салаларында ерекше сипаттамалары бар, олар барлық жағынан дәстүрлі мәдениетке қарсы тұрады. Жаңартылған ( индустриалды ) мәдениеттің қалыптасуы 16 ғасырда басталды. Батыс Еуропада және өзінің апогейіне 20 ғасырдың ортасында жетті, бұл қазіргі заманғы еуропалық мәдениеттің күйіне және әлемдік өркениеттің негізіне айналды. Индустриялық қоғам машиналық өндіріс қол еңбегін алмастыратын жаппай өндірісті құратын болады. Заттар шебердің ерекше өнімі болудан қалады, бірақ сериялы түрде шығарылады және белгілі бір стандарттарға сәйкес келуі керек. Машина өндірісі дәстүрлі қоғамдарда қолданылатын адам мен жануарлардың бұлшықет энергиясын, сонымен қатар жел мен суды алмастыратын жаңа энергия көздерін пайдалануды талап етеді. Бу қозғалтқышын пайдалану басталды, ол энергияның үлкен секірісіне айналды және кейінірек пайда болатын ішкі жану қозғалтқыштарына, электр энергиясына және одан әрі - 20 ғасырдың ортасынан бастап қолданылып келе жатқан атом энергиясына дейін жол ашты. Капиталистік өндіріс тәсілі мен күрделі технологияны қолдануға негізделген жаңғыртылған мәдениет дәстүрлерден бас тартуға мәжбүр, өйткені ол үнемі жаңармай өмір сүріп, қалыпты дами алмайды. Индустриалды мәдениет. 18 ғасырдың екінші жартысында дамыған елдерде, ең алдымен Англияда және АҚШ-та өнеркәсіптік революция басталды, бұл машиналарды өндірісте қолданудың тез өсуін білдірді. Біріншіден, бу машинасы Англияда ойлап табылды (1778), ол әр түрлі салаларда бірден қолданыла бастады. Содан кейін оның негізінде жаңа көлік құралдары құрылды, Англияда паровоз (1804), ал АҚШ-та пароход (1807). жүктеу/скачать 0,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|