Газификациялау – 10000С температурада қатты отынның органикалық массасын ауамен, су буымен немесе олардың қоспасымен шала тотықтыру арқылы жанғыш газдарға айналдыру. Жанатын газдарды өндіру арнаулы генератор деп аталатын пеште орындалатын болғандықтан оларды генератор газдары деп атайды. Генератордағы жоғарғы температура компоненттер арасындағы экзотермиялық реакциялардың жылуымен орнайды.
Гидрогенизация (гидрлеу) – катализатордың қатысуымен жоғары температурада және қысымда отынды сутекпен өңдеу. Гидрлегенде отын алғашқыға қарағанда құрамында сутек молайған жаңа сұйық, газ және қатты отындаға айналады. Мысалы, көмірден және сланцтен гидрлеу арқылы арзан сұйық және газ күйіндегі, отын және т.б. химиялық шикізаттар өндіріледі.
Жартылай кокстеу процесі. Ол қандай реактор түрлерінде іске асады? Негізгі өнімдерін ата.
• Ауасыз ортада көмірді 500-600°С -та қыздыру процесі жартылай кокстеу деп аталады.
Алынатын өнімдер:
•парафинер •майлар •жарт. кокс Көмірді жартылай кокстеу өндірісінің технологиялық процесі:
•Көмірді дайындау (ұсақтау, сұрыптау, жартылай кокстеу пешіне
жіберу)
•Пешті 500-550°C - қа дейін ауа жібермей қыздырып, жартылай кокстеу. Пештерден жартылай кокс және бу - газды қоспашығарылады.
•Бу-газды қоспаны суыту. Нәтижесінде газ және шикі шайыр алынады.
1. Шикі шайырды сусыздандыру, фракцияларға айдау.
Өнімдері:бейзин, лигроин,керосин, мазут, пек. Жартылау кокстеуге арналған пештер Жартылай кокстеуге арналған пештер шайырдыңжоғары шығымын және касиеті жағынан біркелкіжартылай коск алынуын қамтамасыз етуге қажет.
Жартылай кокстеугеарналған жер жылыткышы
бар шахталык пештер кен,таралғандардыңбірі болып табылады.
Лугри шахталық пешi қоңыр көмiрлердi жартылайкокстеуде колданылады.
Жартылай коксТұрмыста түтінсіз оты және газификазияда негізгі шикізат ретінде қолданылады. Тез тұтанып, тез жанады. Жартылай кокс шайырыБензин, керосин, жағынды майлар ретінде қолданылады. Біріншілік газЖартылай кокстеу құрылғысының пештерін қыздыруға қолданылады Шайыр асты Құнды болып табылатын суда еритін шикізаттар алынады,мысалы фенолдар. Жартылай кокс- тас көмірді және қоңыркөмірлерді жартылай кокстеу процесініңнегізігі өнімі болып табылады. Бастапқыкөмірден массалық шығымы 55-72% құрайды.Ол ұнтақ немесе кіші өлшемдікесектер болыптабылады.