Тапсырмалар: Пәнннің мақсат, міндеттері
жүктеу/скачать 35,64 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Топтық жұмыс, оның маңызы және ерекшеліктері.
| Сабақтың мақсаты: Топпен жұмыс жасаудың маңыздылығын және әдістемесін түсіндіру.
Тапсырмалар: 1. Топтық жұмыс жасау мақсаттары 2. Шағын топтарда бірлескен жұмыс жүргізу ережесін жасау. 3. Топта формалды және сапалы түрде жұмыс істейтіндердің арасындағы айырмашылықты ескере отырып, шағын топтағы жұмыс моделін құру. Топтық жұмыс, оның маңызы және ерекшеліктері. Жаңа білім беру жүйесі білімділікті арттыру бойынша қазіргі таңда көпте стар жүргізілуде.Сабақ барысы бір қарқында өтпей,оны қызық жоғары денгейде өткізу-пән мұғалемінің іздентаздығы мен тынбай еңбектенуінің арқасы деп білемін.Топпен бірлесе отырып жүмыс жасау оқушылардың сүйікті жүмыс түрлерінің бірі болып табылады. Бұл жерде неге? деген сұрақ туындайды. Себебі, окушылар үшін ен маныздысы - қателік жіберіп алмау керек детен қорқыныш сезімін жендіру, өзіне деген сенімділіктің пайда болуын қамтамасыз сту. Топтық жүмыстың нәтижесінде окушылар берілген материалды жақсы менгереді. Олардың шығармашылық қабілетін дамытуға септігін тигізеді, срнымен қатар топтық жұмыс сабақты қызықты стіп өткізуге көмехтеседі. Топқа біріктіріп оқыту. Тапсырма бір топ оқушыларға беріледі. Олар өз беттерімен сабақ барсында жүмыс істеп, мұғазімд арга кенес береді.Балалардың бірлесіп атқаратын жұмысы ретін. әдіс деп аталатын жүйені ұсынылды. Бұл әдіс бойынша, оқу сыныт тары топқа (сынып санына қарай) бөлінеді. Әр топты басқаратын топ басшылары белгіленді. Олар оқушылардың жақсы оқитындары және ұйымдастыруға қабілетті балалары болды. Топ басшылары өз тобындағы окушылардың орындаған тапсырмаларын жинақтап, мұғалімге поптарының атынан жауап берді. Топ басшыларының жауабына қарай, топтағы оқушылар білімінің бағасы қойылды, Мүндай жағдайда окушының жеке басының ерекшелігімен санасушылық болмайды. Ал окушылардың таным әрекетіне мұғалімнің басшылық рөлі ескерілмейді, ол тек консультант осебінде ғана жүмыс атқарады. Сабақта окупылардың оқу- таным әрекетін үйымдастыруда жеке-дара жүмыс түрінен басқа олардың топтық және үжым болып жүмыс істеуіің анымы ерекше. Оқушылардың топтық танымдық жұмыстары сабақ барыс міндеттерін шешуде өзара көмекке негізделген екі, төрт. алты,е. утылар тобының белгілі бір жүмыс келемін атқаруын көздейді. Жұмыстың бұл түрі негізінен екі багытта іске асады: біркелкі немесе бірынғай және бірнеше бөлшекке белу (дифференция) жағдайында ұйымдастыру, Оқушылардың бірыңғай, біркелкі оқу жұмыстары мұғалімнің барлығына ортақ бірыңғай тапсырмасын тағын топтарға беріп өзара әрекеттесу жағдайында орындауы жатқызылады. Ал болшекке беліп окыту - бір мезгілде бірнеше тапсырманы әр түрлі тәсілдермен оқушылардың бірнеше тобы арқылы орындалуы қарастырылады. Жүмыстың бұл түрі топ ішінде оқушылардың тапснроаның мақсатын, мазмүнын, оны орындау тәсілдерін бір-бірімен азара ақылдасып шешуі, оның нәтижесін талдауы. бірле жасап өз ойларын ашық айту барысында,барлық оқушыны сабак сабаққа қатысу барысына сай бағатауымен срекшелінеді. Окунь осындай озара бірлесіп атқаратып оқу-танымдық жұмыстары олардың жеке-дара жұмыстарына қарағанда элдеқандай жемісті болып келеді,әрі уақытты аз және тиімді пайлалануға мүмкіндік туғызады. Сонымен қатар бір сыныптағы оқушылардың оқу міндеттерін топ болып шешуде өзара әрекеттееуі немесе жартысы олардың ортақ іске деген жауап сезімін тудырады. Мұндай жұмыс барысында оқушылардың өз тоб жесіне өзара әсерленуінің маңызы ерекше. Мүғалімнің топтық жұмысты нәтижелі үйымдастырушартына: - оқушыларды өздігінен жұмыс істеуге үйрету; - жолдастарымен ақылдасуға үйрету; - оқушылардын жекелеген топтарына оқу тапсырмалары жүйесінің болум; нақты - тапсырмаларды окушылардың жекелеген болуы, т.б. Оқыт айтқаныдай гәртіппен ұйымдастыру окушылардың тәрбиесіне, атап нен білім алу белсенділігін, олардың өзара тату-тәтті үжымды рым-қатынасын, жауапкертілітін, әсерленушілдігін (күйінішін, сүйінішін), т.б. әлеуметтік қасиеттерін қалыптастырады. Оқушылардың ұжымдық жұмысы дегеніміз - ортақ мақсатты көздейтін жұмыс. Алайда, бұл ортақ мақсатқа жету жолында оку әрекетінде белгілі бір өте күрделі сңбек бөлінісіне жол беріледі. Оған сыныптағы окушылардың жеке-дара және топтық жүмыстарының элемен тері кіреді. Сондықтан ұжымдық жұмыстың ерекшелігі өз бетімен істейтін дара жұмысқа бегет болмайды, керісінше әрбір оқушыға өзінің алдына қойылған міндеттерін жақсы үғынуға көмектеседі. Топтап (диференциалдық) оқыту дегеніміз жекелеп окытудан уындайды.Әр окушының қабілетіне, біліміне, алғыр кас және дербес ерекшілігіне, кабілетіне карай топтап окыту. Масла жылға дейін мектептерде педалогиялық қызмет болған. Ол балалард сыныптан бастап қабілеттеріне байланысты топқа белген. Соның салдарынан көптеген балалар арнайы мектептерге жіберілген. Балалардың қабілетін тест аркылы анықтап отырған. 1936 жылы маусымның 4-інде қаулы қабылданып тест тоқтатылды. Бірақ топтап окытулың кейбір элементтері әлі бар, Оған далел - көптеген арнайы спорутық, музыкалық, математикалық, кемтар балаларға арналған мектептердің өмір сүруі. Қазіргі кезде топтап оқыту терендей түсуде, Ғылами зерттеу институттарында бағдарламалар жасалып жатыр. Дүнисжүзілік ғалымдар М. А. Мельников, Н. М. Шахмаев, С. И. Шварабург, Д. А. Энштейн, т. б. осы маселелермен шұғылданған және шытылдануда. Дүниғалымдардың тұжырымдамалары бойынша: Топтап оқыту барль дей болу керек. Оның ұлтына, жынысына, алсуметтік жагдайрамайды. Сонымен топтық жұмыс тарихы бойынша қорытынды: Кеңес әкіметі ыдырағаннан кейін елімізде оқытулың жаңа түрлері ене бастады. Оған мұрындық болған дүниежүзілік озық тәжірибе. Бүтінде мектеп оқытушытары сол тажірибені толығымен оқып, үйреніп, пайдалануда. Ұжымның беделі, абыройы жеңе үстаз немесе үстаздардың беделімен, абыройымен шекта йды. Ол әрбір шәкірттін, шәкірттер ұжымының беделі мен абыро байланысты. Ұстаздар беделдің не скенін, қандай еңбекпен келетінін білсе, шәкірттер оны біле бермеуі мүмкін. Шәкірттерді беделге, абыройға ие ету үшін ұстаздарға көп еңбек ету керек . Шәкірттерді беделді, абыройлы ету үшін олардың ұжымын дұрыс калыптастыра білуіміз керек. Сондықтан қысқаша айта кетеск a)Ұжым белсенділерін дүрыс таба білу, соларды белелді ету; 6)Ұжымның үш кезеңін, мақсаттарын, қос ықпалды айқындап іске асыру; b) Үжымның өзін-өзі басқаруына мүмніндік беру; ғ) Әрбір үжым мүшесі үжымда өзін еркін сезініп, бірақ үжым алдындағы жауапкершілігін үмыттауы керектігін түсіну. Оқуш топтық оку-танымдык жұмыстарын ұйымдастыру мәселесінде іскер қатынас маңызды рөл атқарады. Дұрыс ұйымдастырылған қарым каты топтағы адамгершілік ахуалды қалыпптастыруға, окушының жеке тұлғалық, алеуметтік рухани құндылық қасиеттерін, ең алдымен, ұжымшылдықты тәрбиелеуге ықпал етеді. Н.К.Крупская жеке тұлғаны қалыптастырудағы, топтын ынтымақтасып дамуындағы топтық жұмыстың маңыздылығына тоқтала келе-топтық жұмыстағы дағдылар жалпы үйымдастырушылық және өзін-өзі үстай білу да дыларын тудырады деп мәлімдеді. Топтық жұмысты ұйымдастыруда бұлардың үлкен маңызы бар деген.Н.К.Крупская да кызу колдап, балалардың өзін оқытушылыққа тартудың үлкен тәрбистік маңызы бар.Бала әзінің білімін тексеріп, толықтырып отыруга мәжбүр болады, оларда үстамдылық, шыдамдылық, жолд ны жетістіктеріне деген қызығушылық тәрбиелейді деп жазады. Шағь а дербес жұмысты ұйымдастыру топтық іс-арекетке мол мүмкін ды, әрбір оқушы жалпы тапсырманың бір белігін орындайды, одан кейін топтың барлык мүшелері жұмыстың пәтижесін тыңдап багалайды. сынып алдында сөйлеуте ұжымдық есеп даярлайды. E. Конникова топтық жүмыс жетістігінің үш негізгі шартын атап көрсетті: a) балаларды қызыктыратын болуы керек; ә) балалардың қызығушылығын ескеріп, тапсырмалар топтық жұмыска сай болуы керек; б) әрбір окушы оның белеенді мүшесі болып, өзінің үлесін қосуы керек. И.Першн талтық ұжымның дамуының негізгі төрт көрсеткіштерін белгіл a) ұйырушылық бірлігі; ә) психологиялық бірлік (еріктік, эмоциялык, интеллектуалдық); б) дайындық бірлігі ( топтық жұмыстағы әркімнің тәжірибесі) b) жұмыстың бағыттылығы Stu Ж. Пиаже аламның ақылы өзн таниды, яғни психологиялық тілмен айтқанда, басқа пемесе басқа ақылдармен қатынаста болады деген. Біз бір- бірім насқа түскенде дамимыз, сонын нәтижесінде жаңа түсініктер қалып Ал, қарым-қатынас дегеніміз өзімізді басқатарға (олардың пікіріне, идеяларына, көзқарастарына, мінезіне) бейімдеу деген сөз. Шағын топтық, жұптық жұмыстар оқушыларда бірлік, бірегейлік сезім қалыптастырып, сол а аркылы өздерінің ұжымға тікелей қатынасы бар екендігін сезіндіреді. Ал, бірлесе көтерген жүктің жеңіл екендігі баршамызға аян. Проблемаларды шешу стратегиялары орын алған проблеманы шешу мақсатындағы топтық жұмыс - оқытудың ете ықпалды тәсілдерінің бірі. Оқушылар ересек адамдарға тәуелді болмау үшін тапсырмаларды жоспарлайды және оларды орындауды үйымдастырады. Бүл тәсіл окушыларға: гымды жоспарлауға; ық көзкарастар мен идеяларды ұжыммен талқылауға; немесе жүмыска дейін қандай да бір жеке-дара қызмет ойластыру қажет пе екендігін анықтауға; топ ішінде рөлдерді анықтауға (басшы, хатшы, тілші, бақылаушы т.б.) немесе топ мүшелеріне тапсырмаларды бөліп тапсыруға. Және тапсырмаларды орындау барысында келісімге қол жетызуге мүмкіндік береді. Топтарлы калыптастыру принилптері және олардың жүмысы Топтасқан және топтық жұмыс дегеніміз не? Топтық жұмме-өзара іс-арекет жасау философиясы, топтық жұмые соңғы нәтих се мақсатқа жетуте ықпал етуге бағытталған өзара әрекеттің құры. табылады. Топты сыныпта пайдаланатын әдіс қана емес, жеке философия болып табылады. Адамдар топтарға бірлескен барлық жағдайларда топтың жекелеген мүшелерінің кабілеті мен іске қосқан үлесі құрметтеліп, атап көрсетілетін, адамдардың жүмыс істеудің басқа тәсілі орын алады. Топтық жүмыстан барынша көп басымдылық алу үшін, мүғалімдер мен окушылар барлығынан хабардар болуы қажет және бакылау мен қарымқатынас жасау барысында жеке тұлғалык дағдыларын дамытып, өз ойларын білдіріп және басқаларға қолдау көрсету өте маңызды. Топтың жүмысы тиімді болуы үшін-өзіне жүктелген жауапкершілікті топ мүшелерінің арасында берілген тапсырмаларды орындау барысында бірлесе орындпар ортақ шешім қабылдау болып табылады. Топты тың негізгі аспектісі топ мүшелерінің белеенділігі арқылы бітімге сімге қол жеткізуіне негізделген. Топтық жүмыстың мәні белсенді оку.Бұл оқыту мен оку тәсілі, аталған проблемаларды шешу, тапсырмаларды орындау немесе алдебір өнім жасау үшін оқушылар тобының бірлесіп жұмыс істеуін білдіреді. Топтық жұмыс оқуды табиғи әлеуметтік әрекет ретінде қабылдауға негізделген, оған қатысушылар бір-бірімен әңгімелеседі, және осы белсенділігі артады. Suмелесу арқылы білім алады, аппылады, Педагогикада топтық жүмыс тәсілдерінің саны жеткілікті, бірақ та топтық жұмыс үдерісінің негізгі сипаттамалары мынадай: 1.Оку окушылар ақпаратты игеретін және өздері игерген мәліметті бұған дейін меңгерген білімдерімен байланыстыратын белеенді үдеріс болып табылады. 2.Оқу тапсырмаларды орындау үшін механиналық есте сақтау мен қайталау емес, құрдастардың белсенді қатысып, ақпараттарды өндеуі және қорытуын талап стеді. 3.Қатысушылар әр адамдардың көзқарасымен танысудан пайда алады. 4.Олардың әнгімелесу кезіндегі әлеуметтік ортасы жағдайында зияткерлік жаттығу кезінде окушылар ой-пайымдарының мәнін ұғады. 5. Окудың топтық ортасында оқушылар әлеуметтік және змоционалдық тұрғыдан да дами түседі, өйткені олар турлі көзқарастарды тыңдап, өз идеяларын айтуға және қорғауға мәжбүр болады. Мүндайда оқушылар сараппылардың немесе мәтін аясында шектеліп қалмай, өздерінің срекше түжырымдамалық түсініктерін құруды бастайды. Осылайша топтык жұмыс жағдайында оқушылар құрбы-құрдастарымен карым-қатынас жасауға, идеяларда ұсынуға және корғауға, әртүрлі үстанымдармен алмасуға, басқа түжырымдамаларға күмәнмен қарауға және оған белсенді қатысуга мүмкіндік алады. Төменгі жане жоғарғы сынып окуш опка мүше болудың мәні туралы ойды калыптастыру мүмкін болып, басқа адамдардың пікірлері мен идеяларына төзімді бола білуг үйренуі тиіс, соның натижесінде олар басқа адамдарға қатысты өзара сыйластыққа және түсіністікке келеді. Тапсырмаларды орындау барысындағы бірлескен жұмыс окушыларға жағдайды басқа адамдардың пікірлерін ескере отырып, қарауға мүмкіндік береді. Қарым-катынасқа түсу мүмкіндігі топтағы жұмыстың барынша қолайлы аспектісі болып табылады, алайда ол тек айта білуді ғана емес, сонымен қатар тыңдай білуді де қажет етеді. Сондықтан оқушылар білугі ти еті бірнеше негізгі ережелер бар, олар: -кезекпеп сөйлеу: індау; - белсенді тындау; - сұрақ қою және сұрақ барма екенін сұрау; - ұсыныс енгізу және басқаларда ұсыныс бар ма екенін сұрау; - өз ойларын және пікірлерін ортаға салу және баскалардың идеялары мен пікірлерін білу; - ұсыныстарды, идеяларды және пікірлерді үжыммен талқылау; - көмектесу және көмек сұрау; - түсініктеме беру және түсініктеме беруді өтіну. - идеяларға түсініктеме беру және оны бағалау; - талқылаудың корытындысын шығару; -дәйекті айғақтар келтіру. Топтар түрлі тәсілдермен құрылуы мүмкін. Топтың құрылуы мұғалімнің әдіс-тәсіл арқылы бөлуінен құрылады. Ал кейде топтар жекелеген мүшелердің нақты бір мықты қасисттеріне қарай құрылады, Таптың қандай тасілмен құрылғанына қарамастан, жаңадан құрылған кез келген топқа бір- бірімен жұмыс істеу сипатына, лары мен стиліне икемделіп, бейімделуте уақыт талап етіледі. Топты жеке шешуте болатын тапсырмаларды емес, анағұрлым күрде маларды шешуді көздейді. Кез келген топтың барлық мүшелер н және түсінетін жалпы срежелерді басшылыққа алуы қажет. Ол топтың әрбір мүшесінің одан не күтілетіндігін, жұмыс қалай бөлінетіндігін және қолдау көрсетілетіндігін, сондай-ақ нәтижелерге қалай қол жеткізілетіндігін білулері үшін қажет. Мұғалімдер топтық жұмыстарды үйымдастырып және оны қолдап отыруы қажет, сонымен қатар, тапсырманы орындағаннан кейін оны талқылауға уақыт беру керек. Мұғалімдер топтың тиімді жұмысына қолдау көроетіп, оңтайлы натижелерге кол жеткізуте ықпал стулері керек. Сыныппен жұмыс істеу барысында неге қол жеткізетіндерін және нені білу жоспарланғанды ғын, топтық жүмысқа арналған тапсырмалар барлық сыныпты оқынунен қалай байланысты екендігін талқылауды қамтуы тиіс. барысында окушыларға олар колдана алатын дағдылар, страт. мн ережелер туралы ескерту қажет. Окушылардың жұмысына мүғалі птайыт түрде араласып, оқушыларға үсынылатын әдістерді модельдеуі тиіс. Топтың бірлескен жұмысын камтамасыз ету үшін, мұғалім бастапқы кезеңдерде барынша көп қолдау көрсетуі керек. Сабақ аяқталған сон мұғалім оқушыларды топтағы жұмыс үдерісі жайды (және оның натижелері туралы ойланулары үшін түрткі жасау керек. Топтық жұмыс ұтымды, тиімді болу үшін белгіленген тапсырмалар мен топтың қызметі стратегиялық тұрғыдан дұрыс кұрылуы тиіс, олар топта тиімді жүмыс істеуге ынталандырып камтамасыз стіп, жоғары деңгейдегі оқытуды, ойлауды және түсінулі дамыту үшін қолданылады. Әрбір оқу пәні бойынша бір оку лоқсаны, жарты жыл аяқталғанша жұмыс істейтін топ құруғ Кейде бірнеше сабақтарда ғана топ жұмыс істейді. Оқу пәнде берушілер тағайындалып, олар оқушылардың жұмыстарын тексер не бағалайды. Мұғалім окушының жұмысыша басшылық етеді. Кеңесші өз тобының мүшелерінің теориялық материалды меңгеруіне, іскерлік, дағдыларын шыңдауына көмектеседі, топ мүшелеріне жұмысты бөліп береді, жұмысты бақылайды тапсырмалардың дұрыс орындалуын тексереді, жазба жүмыстарына сын-пікір жазады. Мүғалім кеңесшіге әдістемелік нүсқау береді. Тапсырма бірдей де, әр түрлі де беріледі. Жұмыстын т чжесін сабақ соңында тексеру керек. Топқа бірігу тәжірибелік жұмы каналық жұмыстар істегенде,биология сабақтарында ауызекі сөйлеуге ланғанда, дене тәрбиесінде жаттығу арқылы дағдыланғанда, еңбек сабақтарында жобалау техникалық жұмыс істегенде, мектеп жанындағы алаңдағы жұмыста, мәтінді, тарихи кұжаттардың көшірмесін оқығанда пайдалы. Ұйымдастыру формасы дидактиканың негізгі салаларының бірі ретінде оқыту процесінің міндеттерін іске асыруда қолайты жағдайлар туғызады. Сонымен бірге ұйымдастыру формасында оқытудың мақсаты, мазмұнымен адістері бірыңғай жүзеге асады. Форма туралы айтқанда біз ешқашан да оқытудың мазмұнын естен шығармауымыз керек. Себебі форманы мазмүннан бету, сөз жоқ формализмді туғызады. Егер оқу мазмүнын белгілеуде оның формасына, үйымдастыру тасіліне назар аудар кандай істе болса да, соның ішінде сабақты ұйымдастыру ісінде ижеге жету мүмкін болмайды. Оқыту мдастыру формасы дегеніміз -мүғалім мен оқушылардың оқу әрекетіне қолайлы жағдай жасау үшін арнайы үйымдастырылған, белгілі тәртіппен өтілетін жұмыс. Қоғамның даму тарихында жас ұрпақты охыту мен тәрбиелеу арбір үстем таптың мақсатына бағындырылып отырды. Қоғамдық-экономикалық формациялардың ауысуымен оңыау мен тәрбиснің мақсаты және мазмүны, сонымен бірге үйымдастыру тасілдері де өзгерді. Оқыту жұмысын ұйымдастырудын тарахында оның негізінен үш түрлі формасы қалыптасқан; - жеке-дара; - топтық; - Сыныптық - сабақтық жүйс. жүктеу/скачать 35,64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|