тарау жастан бастап 1-сыныпқа қабылданғанға дейін балалардың біліктері мен дағдыларының тізбесі



бет1/3
Дата10.12.2023
өлшемі41,02 Kb.
#135586
  1   2   3
Байланысты:
МДҰ бағдарлама кестелер


6-тарау. 1 жастан бастап 1-сыныпқа қабылданғанға дейін балалардың біліктері мен дағдыларының тізбесі

Рет


Дағдылар тізбесі

Бөбек жасы (1-2жастағы балалар)

Мектепке дейінгі жас (3-5 жастағы балалар)

Ерте жас тобы
(1жастағы балалар )

Кіші топ (2 жастағы балалар)

Ортаңғы топ
(3 жастағы балалар)

Ересек топ
(4 жастағы балалар)

МАД,
мектептегі (лицейдегі, гимназияда ғы)
мектепалд ы сынып
(5 жастағы балалар)

Физикалық қасиеттерді дамыту

1

Мәдени-гигиеналық дағдыларды және өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларын қалыптаст ыру

Үстел басына отырады, ересектердің
көмегімен киінеді және шешінеді, түбекке сұранады.



Жеке гигиенаның бастапқы


дағдыларын меңгерген; үстел басына
өз бетінше отырады,ерес ектердің көмегімен
белгілі бір
ретпен киінеді және шешінеді.

Күнделікті гигиеналық дағдыларды сақтау қажеттігін біледі; киімін өз бетінше киеді және шешеді.

Гигиеналық шараларды орындау ретін біледі; өз бетінше киімін киеді және шешеді, ересектерді ң көмегімен киімдерін жинайды.

Гигиеналық шараларды
өздігінен
орындайды
;
шынықтыр
у
шараларын ың маңыздыл ығын және қажеттілігі н түсінеді.

2

Дене шынықтыру

Ересектерді ң саусақтарын ан ұстайды. Заттарға ұмтылып, екі қолымен ұстайды, заттарды қолдан қолға ауыстырады.

Берілген бағытта жүре алады, жүгіре алады. Баспалдақпе н жоғары көтерілгенді және төмен түскенді ұнатады.

Жүгіру, өрмелеу және секірудің алғашқы дағдыларын меңгереді.

Негізгі қимыл түрлерін орындауды
ң қарапайым дағдылары н меңгереді.

Негізгі қимыл түрлерін өздігінен орындай алады.

3

Дербес қимыл
белсенділігі

Өздігінен жүре алады.Ересе ктердің көрсетуі бойынша қимылдарды қайталайды.

Ересектердің бақылауымен ойын әрекеттерін орындайды.



Бірлескен қимылды ойындарға қатысады.

Өз бетінше түрлі ұлттық ойындарды ойнайды, ойын ережелерін сақтайды және ойындарды ң барлық ережелерін сақтайды.

Қимылды ойындарды ұйымдасты руда бастамашы лдық танытады, ойын ережелерін сақтайды.

4

Сауықтыру-шынықтыру шаралары

Күн тәртібін орындайды

Шынықтыру шараларын
өткізу кезінде
жағымды көңіл-күй танытады және қауіпті жағдайда сақтық танытады.

Салауатты өмір салтының қарапайым
ережелерін
біледі, ересектің көмегімен шынықтыру тәсілдерін орындайды.



Салауатты өмір салтының қарапайым ережелерін біледі және сақтайды, ересектерді ң көмегімен тыныс алу жолдарын шынықтыр ады.

Шынықтыру шараларын ың маңыздыл ығы мен қажеттілігі н түсінеді; салауатты өмір салты туралы бастапқы түсініктерг е ие.

Коммуникативтік дағдыларды дамыту

1

Сөзді түсіну

Үлкендерді тыңдайды, түсінеді,
тапсырманы орындайды.

---

---

---

---

2

Белсенді сөз

Әдепті сөйлеуге талпынады; қарапайым
сұрақтарға
жауап
береді; екі-үш
сөзден тұратын сөйлемдерді айта алады.

---

---

---

---

3

Сөйлеудің
дыбыстық мәдениеті



---

Жеке дауысты және дауыссыз дыбыстарды дұрыс дыбыстай алады

Дауысты және кейбір дауыссыз дыбыстарды анық айтады қазақ халқының құндылықта рына қызығушыл ық танытады;
ересектерді
ң сөзін түсінеді, өзінің пікірін айтады.

Ана тілінің барлық дыбыстары н дұрыс
айтады ересектерді ң сөзін
тыңдайды және түсінеді, өз ойын айтады; бір-
бірімен, ересектерм ен сөйлеседі; естігені,
көргені, өзі қолдан жасаған заттары туралы айтады;
қазақ
халқының құндылықт арын
құрметтейд
і.

Дұрыс, мәнерлі сөйлей алады.
интонациял ық мәнерлеуді ң түрлі тәсілдерін қолданады.

4

Сөздік қорды қалыптастыру



---

Ойыншық,
киім, аяқкиім, ыдыс, жиһаз, көгөніс пен жеміс, үй жануарлары мен олардың төлдерінің атауларын, көлік құралдарын және жеке бас гигиенасы заттарын білдіретін сөздерді атайды.



Барлық қимылдарды
, заттар мен құбылыстар ды, олардың белгілері мен сапасын атайды.

Сөйлеуде күнделікті көп қолданыла тын сын есімдерді,
етістіктерді
,
қолданады.



Сөйлеуде антоним, синоним сөздерді қолдана отырып, тілдегі сөздің көп мағыналығ ын түсінеді қазах
халқының құндылықт арын
құрметтейд і
әртүрлі
ойындарды
бірге, келісіп ойнайды

5

Тілдің
грамматикалық
құрылымы

---

Қазақ халқының құндылықтар ына қызығушылы
қ танытады; өз ойын айтады зат есімнің көпше түрін қолданады.

Қажетті сөздер мен сөз тіркестерін қолданады.

Сөйлемдегі сөздерді байланыст ырады, көмекші сөздерді дұрыс қолданады.

Түбірлес сөздерді жасап қолдана біледі, етістіктерді жалғаулар мен қолданады, сөйлеу әдебін, жай және жайылма сөйлемдерд
і қолданады.

6

Байланыстырып сөйлеу

---

Ересектердің сөзін
түсінеді, қарапайым және неғұрлым күрделі сұрақтарға жауап береді.

Ересектерді ң сөзін
тыңдайды және түсінеді, сұрақтарға түсінікті жауап береді.



Сөйлегенд
е
сөйлемдер
дің түрлерін (жай және күрделі), сын есімдерді,
етістіктерді
,
үстеулерді, қосымшала рды қолданады; түсінікті сұрақтар қойып және қойылған сұрақтарға дұрыс, толық жауап береді.

Негізгі ойды дұрыс жеткізеді,
өз пікірін айтады
монологты
байланыст ырып құра біледі, әңгімені бірізділікпе н айтады, шағын логикалық және хабарлау сипатындағ ы әңгімелерді құрастырад
ы.

7

Көркем әдебиет

Тиісті суреттерді қолдана отырып,
шағын
әңгімелерді, өлеңдерді, тақпақтарды тыңдайды және түсінеді; кітаптардағ ы суреттерді өз бетінше қарайды.



Таныс шығармалард ы көрнекіліксіз тыңдайды; кітаптардағы иллюстрация ларды қарайды, суреттердің мазмұны бойынша қойылған сұрақтарға жауап береді, халық ауыз әдебиеті
туындылары
на эмоционалды үн қатады.

Әдеби шығармалар дың мазмұнын тыңдайды
және түсінеді;
кітаптардағ
ы суреттерді өз бетінше қарайды, түрлі оқиғаларға, кейіпкерге
өзінің
қарымқатынасын білдіреді.



Таныс ертегілер мен әңгімелерд
ің
мазмұнын қайталап айтады;
кітаптағы иллюстрац ияларды өз бетінше қарайды, ертегі әңгіме
құрастырад ы, өзіне ұнайтын бірнеше шығармала рды атай алады, әдеби кейіпкерле рді ойында қолданады.

Өлеңдерді мәнерлеп, интонация мен оқиды; сюжеттің
бірізділігін сақтай отырып, өз бетінше
шығарма мазмұнын қайталап айтады; кітаптарға қызығушы лық танытады; өлеңдерді мәнерлеп оқиды.

8

Қазақ тілі

---

---

Қазақ тіліне тән
дыбыстарды
, осы
дыбыстарме н берілген сөздерді айтады; өзіне айтылған сөздерді ынта қойып тыңдайды және түсінеді; алынған ақпаратқа сәйкес өзінің ойын білдіреді; күнделікті жиі қолданылат ын сөздердің мәнін түсінеді және оларды ауызекі сөйлеуде өз бетінше дұрыс қолданады; туыстық қатынасты білдіретін сөздерді түсінеді және атайды; сөз тіркестеріні ң мәнін түсінеді, оларды өз бетінше құрайды; қысқа тақпақтар мен санамақтар, жаңылтпашт арды жатқа айтады. сөйлегенде бұйрық райлы етістіктерді жеке қолданады; кітаптағы суреттерді, ойыншықта
р мен заттарды қарастыра отырып, сұрақтарға жауап береді, оларды жай сөйлемдерм ен сипаттайды; таныс ертегілер мен шағын шығармалар дың мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді,
мазмұнын өз бетінше қайталап айтады.

Айналасын
дағы өзін қоршаған ортадан тыс заттар мен құбылыста
р туралы
біледі;
ұжымдық
әңгімеге қатысады, әңгімелесу шінің сөзін бөлмей, кезекпен сөйлейді; еркін ойындарда және сахналық қойылымда
рда адамдар мен жануарлар дың эмоционал ды көңілкүйін жеткізеді; түрлі балалар әрекеттерін де өзінің және құрдастары ның әрекетін түсіндіреді және дәлелдейді; қазақ тіліне тән
ө, қ, ү, ұ, і, ғ
дыбыстары н жеке, сөз ішінде анық айтады; туыстық қарымқатынасты білдіретін сөздерді біледі; өзінің отбасы, отбасылық мерекелер, отбасындағ ы қызықты оқиғалар, салтдәстүрлер туралы айтады; төрт түлікті бағатын адамдарды
ң кәсіпшілік
атауларын біледі; төрт түліктің төлдерін дауыстап шақыра алады; өлеңдер,
санамақтар
,
жаңылтпа штар, тақпақтард ы жатқа айтады; жұмбақтардың жауабын табады; шешендік өнерге, айтыс өнеріне
қызығушы лық танытады; шығарма кейіпкерле ріне
жанашырл ық танытады;
кейіпкерді
ң ісәрекетіне өз ойын білдіреді;
шығарма кейіпкерле рінің бейнесін сахналық қойылымда рда жеткізеді; еркін ойындарда кейіпкерле рдің бейнесін басқа қырынан көрсетуге тырысады; сөздерді жіктеп, тәуелдеп, септеп қолданады; өз ойын жай және жайылма сөйлемдер мен
жеткізеді; қарымқатынас барысында балаларды қойылған сұрақтарды ң сипатына сәйкес хабарлы, лепті,
бұйрықты сөйлемдер мен жауап береді; өзі мен құрдастары ның жауабында ғы қателіктерд і және жауаптың дұрыстығы н ажырата алады; бір-бірімен еркін диалог құрады; таныс немесе бейтаныс ертегілер мен шағын көркем шығармала рдың мазмұнын иллюстрац иялар бойынша, өз бетінше ретімен қайталап айтады; өзінің тәжірибесі не сүйеніп, суреттер бойынша әңгіме
құрастырад
ы;
ойыншықт ар мен заттарды 4-
5
сөйлеммен сипаттайд ы; берілген сурет бойынша оған дейінгі және одан кейінгі оқиғаны ойлап табады.

Қоршаған ортаға
өзінің
қарымқатынасын
білдіреді; ауызекі сөйлеуде көркем сөздерді қолданады; қазақ тіліне тән ә, ө, қ, ү, ұ, і, ғ, ң, һ
дыбыстары
н, осы дыбыстард ан тұратын сөздерді дұрыс айтады; сөздегі
дыбыстард ың орнын
ажыратады
;
қазақ халқы қолөнер шеберлері мен жасалған бұйымдард ы біледі; киіз үйдің заттарын және тұрмыстық заттарды білдіретін
сөздерді
біледі; азық-түлік атауларын атайды; аңшылық
кәсіпке, мал өсіруге байланысты, егіншілік кәсіпке байланыст ы сөздерді біледі және оны ауызекі тілде өз бетінше қолданады; туыстық қарымқатынасты білдіретін сөздерді біледі; өзінің бауырлары, туыстары, ағайындар
ы, отбасылық мерекелер, басқосулар
, тойлар, салт-дәстүрлер туралы айтады; өлеңдер,
санамақтар
,
жаңылтпа штар, тақпақтарды жатқа айтады; жұмбақтардың жауабын табады; шешендік өнерге, айтыс өнеріне
қызығушы лық танытады; сөздерді жіктеп, тәуелдеп, септеп қолданады; интонацияс ы бойынша сөйлемдерд і (хабарлы, сұраулы, лепті) ажыратып, сөйлегенде қолданады; өз ойын жайылма сөйлемдер мен жеткізуге тырысады;
өз бетінше қарымқатынас жасауға, әңгімелесу ге
тырысады, әңгімелесу шінің сөзін мұқият тыңдайды; әңгімелесушіге сұрақтарды дұрыс қоюға, оған қысқа және толық нақты жауап береді; таныс немесе бейтаныс ертегілер мен шағын көркем шығармала рдың мазмұнын иллюстрац иялар бойынша қайталап айтады; тыңдалған көркем шығарма мазмұнын ретімен, жүйелі түрде жеткізеді; кейіпкерле рдің диалогын мәнерлі интонация мен береді;
шығарман
ы рөлдерге бөліп сомдайды, кейіпкерле рдің мінезқұлқын жеткізеді; тыңдалған шығарман
ы еркін талқылауға қатысады; бір-бірімен еркін диалог құрады; өзінің тәжірибесі не сүйеніп, суреттер бойынша әңгіме
құрастырад
ы;
ойыншықт ар мен заттарды 5-
6
сөйлеммен
сипаттайды
;
заттар мен ойыншықт
ар, сюжетті суреттерді сипаттауда сөздерді дәл және дұрыс қолданады; берілген мәтіннің басталуын және соңын ойдан
құрастырад
ы; ересектерм ен қарымқатынас жасауда өз ойын еркін жеткізеді.

9

Сауат ашу негіздері

---

---

---

---

Сөздерді буындарға бөледі, олардың саны мен ретін анықтайды; берілген буынға сөз құрастырад ы; сөздегі
буындарды ң санын анықтайды; берілген сөздерден жай сөйлемдер құрастырад ы; қаламды дұрыс ұстай алады; қолды жазуға дайындауға берілген тапсырмаларды орындайды

Танымдық және зияткерлік дағдыларды дамыту

1

Сенсорика

Заттармен әртүрлі әрекеттер (ашу-жабу, өткізушығару, домалату, қадау, сабақтау, қою, байлау, төсеу) орындайды; біртекті заттарды ортақ белгісі (өлшемі, пішіні)
бойынша топтастыра біледі.

Үлгі мен ауызша нұсқауға сүйеніп, тапсырмалар ды орындайды; заттарды
негізгі түсі, көлемі, пішіні
бойынша ажыратады.

---

---

---

2

Математика негіздері

---

---

«Көп», «бір» ұғымдарын ажыратады; қоршаған ортадан бір немесе бірнеше бірдей затты табады; салыстыру (қатар қою, беттестіру) тәсілімен
заттарға тән
айырмашылықтарды таниды және атайды.

5 көлемінде санай алады, сандарды ретімен атайды; ұзындығы, ені, және биіктігі
бойынша әртүрлі және ұқсас екі затты салыстыра ды, геометриялық фигуралар ды және геометриял ық денелерді ажыратады және атайды; заттарға тән ерекшелікт ерді және белгілерді иісі, дәмі,
дыбысы
негізінде қабылдайд
ы.

10 көлеміндегі сандарды тура және кері
санауды
біледі; заттарды әртүрлі белгілері бойынша
(түсі, пішіні, өлшемі, материалы, қолданылуы) салыстыра ды; геометриял ық пішіндерді (дөңгелек, сопақша, үшбұрыш, шаршы, тіктөртбұр ыш) ажыратады және атайды; заттардың қасиеттері мен белгілерін қарастырад ы.

Балалардың шығармашылық дағдыларын, зерттеу іс-әрекетін дамыту

1

Сурет салу

---

Дөңгелек, ұзын пішіндерге ұқсас заттарды бейнелейді; түстерді ажыратады және оларды дұрыс атайды.



Сызықтарды
,
штрихтарды
, дақтарды, бояуларды ретімен қолдана біледі; негізгі түстерді дұрыс атайды.



Пішіні мен түсін ескере отырып, жеке заттарды және сюжеттік композици яларды салады; қаламды, қылқаламд
ы, борларды дұрыс ұстайды; қоңыр, қызғылт сары, ашық жасыл реңктерді таниды.



Бояуларме
н қолдануды, бояғышта акварельді сумен араластыру ды, қанық түстер алу үшін қарындашт ы түрліше басып бояуды біледі.

2

Мүсіндеу

Жалпақ, дөңгелек пішіндерді мүсіндейді.

Мүсіндеудің қарапайым тәсілдерін (кесектерді үлкен бөліктерден бөліп алады, оларды біртұтас етіп біріктіреді,
сазбалшықты
өздігінен илей алады) қолданады.



Бірнеше бөліктерді қосу, қысу, біріктіру арқылы өсімдіктерді және жануарлард ы мүсіндейді; жеке жұмыстары н ұжымдық композиция ларға біріктіреді

Бірнеше бөліктен тұратын заттарды пішіндейді, олардың орналасуы н ескере отырып, пропорция ларды сақтай отырып, бөліктерді байланыст ырады; мүсіндеуде қысу, тарту, басу тәсілдерін қолданады; ертегілер мен қоршаған өмір тақырыпта рына қарапайым композици ялар
құрастырад
ы;
ұжымдық жұмысқа қатысады.

Сазбалшық
, ермексаз және пластикалы
қ массадан мүсіндеу ерекшелікт
ерін біледі;
шынайы
бейнесіне қарап және ойдан пішіндері мен өлшемі әртүрлі таныс заттарды мүсіндейді.

3

Жапсыру

---

Фланелеграфта геометриялы қ
фигураларды
,
машиналард
ы, үйлерді, шарларды, гүлдерді орналастыра ды.



Ересектер даярлаған ірі және ұсақ элементтерд
і
орналастыра ды және желімдейді.



Қайшыны дұрыс ұстайды және оны қолдана алады; қысқа және ұзын жолақтард ы қияды; текшеден дөңгелек пішін, тікбұрышт ан
бұрыштар ын бүктеу арқылы сопақша пішіндерді қияды; жеке бөліктерде н тұратын заттарды орналасты рады және
желімдейді.

Таныс немесе ойдан әртүрлі бейнелерді, қатпарланы
п бүктелген қағаздан бірдей бірнеше пішіндерді және екіге бүктелген қағаздан симметрия лы пішіндегі заттарды қияды; жапсыруда заттардың өлшеміне қарай арақатынас ын, әртүрлі заттардың бөліктеріні ң пішінін, олардың құрылымы
н,
пропорция ларын береді.

4

Құрастыру

---

Қарапайым құрылысты үлгі
бойынша құрастырады.



Ірі және ұсақ құрылыс
материалдар
ынан, үлгі бойынша, ойдан құрастыра алады.

Құрылыс бөлшектері н
ажыратады және атайды, оларды құрылымд ық қасиеттері н ескере отырып пайдаланад ы; қағаздан, табиғи және қалдық материалда н құрастырад
ы.

Қалдық және табиғи материалда н құрастырады; көрнекілікк е сүйене отырып, елестетуі, ойлауы бойынша қолдан бұйымдар жасайды; жазық қағаз пішіндерді көлемді пішіндерге өзгертеді;
жұмыс орнында
қауіпсіздік ережелерін сақтайды.

5

Музыка

Әннің әуені мен сөздерін тыңдайды; айналадағы дыбыстарға еліктейді; музыкамен жүреді; қарапайым би қимылдарын орындайды; барабан және ағаш қасықтарды соғып ойнайды.



Әнді тыңдайды және оның
мағынасын
түсінеді; әннің жекелеген сөздері мен буындарын
қосып
айтады;
қарапайым
би қимылдарын орындайды.

Музыкалық шығарманы соңына дейін тыңдайды; ересектердің дауысына ілесе отырып, олармен бірге ән айтады; билейтін әуендерге сәйкес қимылдарды өз бетінше орындайды.

Музыкалы
қ
шығармала рды алаңдамай
соңына
дейін тыңдайды; әуенді таза және сөздерді анық айтады; музыканың сипатына сәйкес
қимылдард ы орындайды.

Қарапайым музыкалық жанрларды ажыратады
(ән, күй, марш, би);
әннің сөзін
анық, дауыстап, баяу айтады, музыка сипатын қабылдайд ы және жеткізеді; таныс
әндерді өз бетінше музыкалық сүйемелдеу мен және сүйемелдеу
сіз
орындайды.

Әлеуметтік-эмоционалды дағдыларды қалыптастыру

1

Қоршаған ортамен таныстыру

Фотосуретте рден өзін таниды; өзіне жақын адамдарға күлімсірейді басын
изейді, қолын бұлғайды; қоршаған ортаның заттары мен табиғат құбылыстар ына қызығушыл ық танытады; сумен, құммен ойнайды; гүлдеп тұрған өсімдікке
қызығушыл ық танытады; жануарларға қызығады, олардың дауыстарын салады; өзіне жақын отбасы мүшелерін таниды, ересектердің дауысын тыңдайды, олардың
қимылдарын
а еліктейді, оған көмекке жүгінеді; мінез-құлық мәдениетіні ң дағдыларын біледі:
амандасады, қоштасады, алғыс айтады;
құрдастарын
а
мейірімділік танытады; қоршаған ортаның заттары мен табиғат құбылыстар ына қызығушыл ық танытады; өлі табиғат заттарын (су, құм, тас) біледі; гүлдеп тұрған өсімдікті бақылайды және оның бөліктерін көрсетеді; кейбір көгөністер мен
жемістерді
шынайы
өзін, суретін таниды және атайды; қоршаған ортадағы
жануарларға
, құстарға қызығады, олардың дене бөліктерін
көрсетеді, дауыстарын салады, қимылдарын ойындарда қайталайды; өсімдіктер мен жануарларға қызығушыл ық танытады, оларға қамқор болуға тырысады.



Есімін атағанда жауап береді, өзін айнадан және фотосуреттер ден таниды; ата-анасын және өзіне қарап отырған басқа ересектерді таниды, олардың аттарын атайды; өздері тұратын үйін және пәтерін таниды; заттарды және олармен әрекет етуді біледі,
оларды суреттен таниды; құрдастарым ен бірге ойнай алады; ересектердің еңбек әрекеттерін бақылайды; ересектердің
әрекеттеріне қызығушылы
қ танытады; тұрмыстық қарапайым әрекеттерді орындай отырып, ересектерге еліктейді;
жақындарын
а
жанашырлық
, қамқорлық танытады; дәмі, сыртқы белгілері бойынша
көгөністер мен жемістерді ажыратады және атайды; жануарларды ң дене бөліктерін ажыратады және атайды, олардың мінезқұлқына, сыртқы түріне назар аударады; үй құстарын таниды және атайды; табиғаттың маусымдық
өзгерістерін атайды; табиғи материалдард ың қасиеттері туралы түсініктері бар;
өсімдіктер
мен жануарларға қамқорлық танытады: оларды жақсы
көреді, сипайды; басқа балалармен
бірге, келісіп ойнайды, бір біріне көмектеседі
және жетістіктерін
е бірге қуанады; ненің «дұрыс» немесе «дұрыс емес», «жақсы» немесе «жаман» екенін түсінеді; серуенде, сумен, құммен
көліктер, көше, жол туралы бастапқы түсініктері бар, көлік
құралдарыны ң кейбір түрлерін біледі.



Отбасы мүшелері мен өзіне жақын адамдардың есімдерін атайды; сюжеттірөлдік ойындарда отбасы мүшелерінің рөлдерін сомдайды; әртүрлі ойындарды өз бетінше ойнай алады; дербестік танытады: киінеді,
жуынады және тістерін тазалайды; қазақ халқының тұрмыстық заттарын атайды; көлік құралдарын атайды; жаяу жүргіншілер ге және
жолаушыла
рға арналған қарапайым ережелерді біледі; балабақша және балабақша қызметкерле рі туралы түсінігі бар; тұратын қаласы мен ауылы туралы, Қазақстан Республикас ының бас қаласы, мемлекеттік рәміздері туралы
бастапқы
түсініктерге ие; қазақ халқының дәстүрлі киіз үйін біледі;
«дұрыс» немесе «дұрыс емес», «жақсы» немесе «жаман» әрекеттер (қылықтар) туралы қарапайым түсініктерге ие; тірі және өлі табиғат заттары мен құбылыстар ына қызығушыл ық танытады; туған өлкенің кейбір өсімдіктері туралы түсініктерді меңгерген; кейбір көгөністер мен жемістерді дәмінен ажыратады және атайды; үй жануарлары мен жабайы жануарлард ы таниды; табиғат
бұрышын мекендеуші лерді бақылайды; табиғатқа қамқорлық танытады; табиғаттағы маусымдық
өзгерістерді байқайды және атайды; сыпайылық танытады: амандасады, қоштасады, көмектескен і үшін бірбіріне алғыс айтады; балабақшан ың үйжайлары мен ауласында тазалық сақтайды; отбасы мүшелері мен өзіне жақын адамдардың есімдерін атайды; заттарды атайды және ажыратады, олардың сапалары мен қасиеттерін қарастырады және зерттейді; жаяу жүргіншілер дің қарапайым
ережелерін біледі; өздігінен қарапайым еңбек тапсырмала рын орындайды; жақсы және жаман әрекеттер (қылықтар) туралы қарапайым түсініктерге ие; ауыл мен қала туралы, Қазақстан Республикас ының
астанасы, мемлекеттік рәміздері туралы бастапқы түсініктерге ие; кейбір көгөністер мен жемістерді ажыратады және атайды; үй жануарлары мен жабайы жануарлард ы ажыратады; табиғатқа қамқорлық танытады; табиғатта қауіпсіздікті сақтайды.



Бала өзінің
«Мен» бейнесін көрсетеді, ойын ашық айтады, өзінің пікірін білдіреді, өзімен санасқанды
, өзін
құрметтеге нді ұнатады; өзінің туған жерін біледі және атайды; отбасының ересек мүшелеріні ң еңбегі
туралы
біледі; әскердің міндеті туралы түсініктерг е ие;
отбасындағы үлкендерді сыйлайды, құрметтейд
і, кішілерге қамқорлық
танытады; жақын туыстарын
біледі,
олардың есімдерін атайды, отбасындағ ы сүйікті адамдары, отбасылық мерекелер, салтдәстүрлер туралы
әңгімелейд
і;
еңбек етуге қызығушы лық танытады; тапсырман ы жауапкерш
ілікпен орындауға тырысады; бастаған ісін аяғына дейін жеткізеді; ойыншықтарды жинауда тәрбиешіге
көмектесед і;
кезекшілер дің міндеттері н өз бетінше
орындайды
;
ересектерді ң
мамандықт
ары туралы біледі; отбасы мүшелеріні ң еңбегі туралы біледі,
қызығушы лық танытады; өзара көмек беруге дайын, ренжіген балаға
жанашырл ық танытады; басқа балалармен
бірге , келісіп ойнайды,құ рдастарының өтініші бойынша ойыншықт
арымен
бөліседі;
айналасын да болып жатқан жағдайлар ды ой елегінен өткізіп, өзінің әділ пікірін білдіреді; ренжіткені үшін құрдасына н кешірім сұрайды; материалд ы ескере отырып, заттар мен нысандард ы таниды; ойыншықт
арға, кітаптарға, ыдыстарға ұқыпты қарайды; кейбір мамандықт ардың
маңызын,
атауларын
біледі;
Мемлекетт ік
Рәміздерге (ту, елтаңба, әнұран) құрметпен қарайды;
өз Отанын

Қазақстан Республика сын мақтан тұтады; жолда жүру
ережелерін біледі; көлік түрлері мен жол түрлерін атайды; қоғамдық көліктегі мәдени мінезқұлық
ережелерін біледі; мәдени мінезқұлық және сыпайы қарымқатынас негіздерін біледі; ересектерді ң әңгімесіне араласпайд
ы; сыпайы түрде өз өтінішін білдіреді, көрсеткен қызметі үшін алғыс айтады; табиғат құбылыста рын атайды және
ажыратады
;
бақылау күнтізбесін де ауа райын белгілейді; ауарайындағы және табиғаттағ ы маусымды қ өзгерістерд е
қарапайым байланыста р орната алады; жабайы аңдарды, олардың сыртқы түрі, қозғалуы, тіршілік ету ортасы, азығы, қысқа бейімделуі н біледі; өсімдіктер дің өсуі үшін жер, топырақ, су, күн, жарық, ылғал, жылудың
қажеттілігі н түсінеді; жануарлар әлеміндегі маусымға тән көріністерд
і
салыстыра ды, олардың тіршілік етуіне қажетті
жағдайлар
ды біледі; өсімдіктер мен жануарларғ а күтім жасаудың қарапайым әдістерін біледі; қарапайым тәжірибеге қызығушылық пен әуестік танытады; қоршаған ортада, табиғатта қауіпсіздік ті сақтайды.



Өзінің болашағын а, табысты болу үшін білімнің қажеттігін түсінеді; еңбекқорл ық пен жауапкерш
іліктің
маңызын түсінеді; өз күші мен мүмкіндікт еріне сенеді; туыстық байланыста рды
түсінеді, жеті
атасын
біледі; үлкендерді сыйлайды, кішіге қамқорлық танытады; қолынан келгенше көмектесуг е
тырысады; отбасы мүшелерін жақсы
көреді, оларға алғыс айтады, сыпайы сөйлейді; өз ойын түсінікті жеткізеді, өзінің пікірін айтады; заттардың қандай материалда рдан жасалғаны
н өз бетінше анықтайды және олардың сапалары мен қасиеттерін
сипаттайды
;
ұялы телефон, смартфон, компьютер, ғаламтор, теледидард ың. қолданылу
ын біледі; айналадағы заттар,
ойыншықт
ар адамның еңбегімен жасалғаны
н біледі және оларға ұқыпты қарауға
тырысады; еңбек ардагерлері
н,
қарттарды құрметтейд
і, үлкенді сыйлайды, олардың еңбегін бағалайды; Мемлекетті
к
мерекелерд ің
маңыздыл ығын
түсінеді, оларға белсенділік
пен
қатысады; Қазақстанн ың тұңғыш ғарышкерл
ерін біледі, оларды құрметтейд
і;
Қазақстанн ың әсем табиғаты, көрнекі жерлері мен тарихи орындарын ың маңыздыл
ығын
түсінеді; қазақ халқының құндылықт арын
құрметтейд
і;
өз Отанын жақсы
көреді,,
Қазақстан әскері туралы
түсінігі бар;
Кеңес Одағының батырлары
н біледі, оларды
құрметтейд
і;
өз ісәрекеттері мен басқа
адамдардың ісәрекеттерін бағалай біледі; еңбек етуде,
шығармаш ылық әрекеттерд е жақсы нәтижеге жетуге ұмтылады; сеніп тапсырған тапсырмал арды жауапкерш
ілікпен орындауға тырысады; айналасын дағыларға әрқашан әділ болуға, оларға қолдау көрсетуге, көмек беруге тырысады; балабақша ның үйжайларынд а, жақын маңдағы шағын ауданда еркін бағдарлайд
ы; арнайы көлік құралдары ның қолданылу
ы туралы
біледі; өлі табиғат заттарын адамның қолымен жасалған заттардан
ажыратады
;
тірі және өлі табиғат, табиғат құбылыста ры арасындағ ы себепсалдарлық байланыста рды бақылайды
және
түсінеді; заттар мен құбылыста рдың өзіне тән,
сипаттамал ық белгілерін бақылайды
, талдайды, салыстыра ды,
Ажыратады ;
туған өлкенің ағаштарын, бұталарын, гүлдерін, шөпті өсімдіктері н таниды және
ажыратады
;
өсімдіктерд і бақылап, себепсалдарлық байланыста рды
ажыратады
;
өсімдіктерг е күтім жасау әдістерін біледі;
жануарлар ды әртүрлі белгілері бойынша топтастыра ды; таныс материалда рмен өз бетінше эксперимен т жасай алады; нанға ұқыпты қарайды, адамдарды ң еңбегін
құрметтейд і;
Қазақстан аумағында мекендейті н жануарлар мен олардың төлдерін ажыратады және атайды; төрт түліктің пайдасын
біледі,
оларды күтіпбаптайды; жыл құстары мен қыстайтын құстарды
ажыратады
,
құстардың пайдасын біледі, оларға қамқорлық жасайды; адамның табиғаттың бір бөлігі екендігін біледі; табиғатты қорғау, сақтау, күн мен ауаның адам, жануарлар мен өсімдіктер өміріндегі маңызы туралы біледі; тріі объектілердің өсуі мен дамуы үшін су, жарық, ауа, қорек және айналасындағылардың қамқорлығы қажет екенін түсінеді; қоршаған ортадағы тірі және өлі табиғат объектілеріне қамқорлық танытады; ата-анасының, жақындарының мамандықтары туралы әңгімелейді, ересектердің еңбегін құрметтейді және бағалайды; үй жұмыстарына көмектеседі; кезекшінің міндеттерін, топта және балабақша ауласында шамасы келетін тапсырмаларды өз бетінше орындайды; ересектердің еңбегін құрметтейді; Қазақстан Республикасының Президентін біледі, оны мақтан тұтады; жол қозғалысы ережесін біледі; қоршаған ортада, табиғатта тәртіп
ережелерін біледі; ненің «дұрыс» немесе «дұрыс емес», «жақсы» немесе «жаман» екенін түсінеді және
ажыратады.

2

Қауіпсіздік

«Болады»,
«болмайды»
, «қауіпті» сөздерінің
мағынасын түсінеді; серуенде қауіпсіз мінезқұлықтың қарапайым ережелерін біледі.

Серуенде және сумен, құммен ойындарда қауіпсіздік
ережелерін біледі;
жолдағы қауіпсіз мінезқұлықтың қарапайым ережелерін біледі.

Топта, серуенде және табиғатта қауіпсіз мінез-құлық ережелерін сақтайды.

Ойын барысында
, спорт
жабдықтар ын қолдануда қауіпсіздік
ті
сақтайды; өз өмірінің қауіпсіздігі нің қарапайым
дағдылары на ие; көшеде, аулада, мектепке дейінгі
ұйымның
аумағында қауіпсіз мінезқұлық ережелерін сақтайды; қоршаған ортадағы қарапайым мінезқұлық ережелерін біледі, сақтық танытады.

Өз өмірінің қауіпсіздігі н түсінеді және сақтайды; қоғамдық орындарда мінезқұлық ережелерін сақтайды; үйдегі, балабақша тобындағы міндеттері н біледі; ұялы телефон, смартфон, компьютер,
ғаламтор, теледидард ың қолданылу ын біледі.

Ескерту: Ерекше білім беруге қажеттіліктері бар, оның ішінде ақыл-есі кемістігінің жеңіл және баяу дәрежесіндегі балалар үшін біліктер мен дағдылардың тізбесі Стандарттың 1-тармағының 2) тармақшасының талаптарына сәйкес әзірленген жеке және арнайы үлгілік оқу бағдарламаларына сәйкес анықталады.




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет