7-тарау. Қазақ тілін меңгерту үшін қажетті сөздік қоры
Жас топтары
|
Ерте жас тобы
|
Кіші топ
|
Ортаңғы топ
|
Ересек топ
|
МАД тобы/сыныбы
|
Жалпы ережелер
|
Балалардың сөздік қоры отбасы
мүшелеріні
ң атауларын, күнделікті жиі қолданатын таныс
заттар мен
ойыншықта рдың атауларын, тағамдардың
атауларын, белгілі
қимылдард
ы білдіретін сөздермен толықтыры лады. Балалар таныс заттардың атауын есте сақтап, қайталауға үйренеді.
|
Балаларды педагогтің сөзін түсінуге үйрету. Адамның дене
мүшелерін
(қол, аяқ, бас),
тұрмыстық және ойын әрекетін (қыдыру, тамақтану), әртүрлі өлшемді (үлкен, кіші) білдіретін сөздерді түсінуге, зат есімдерді етістікпен байланыст ыруға баулу.
|
Үш жастағы баланың сөйлеуі екі жасар баланың сөйлеуінен ерекшелене ді. Бұл жаста баланың сөздік қоры толықтыры лады. Осы жастағы баланың сөздік қоры шамамен 1000 сөзді құрайды. Бала адамдар, заттар мен құбылыстар туралы қарапайым
тұжырымда р жасай алады, жаңа сөздерді есте сақтайды, оларды
түрлендіред
і
(айтылымы
н өзгертеді, сөз тіркестерін ойлап табады).
|
4 жастағы баланың
сөздік қоры шамамен (10001500)
сөзбен толықтыр ылады. Бала өз ойын ересек адамға анық және нақты жеткізе білуі, сөйлеуде жай және жайылма сөйлемдер ді қолдана білуі керек. Бұл жаста балалар күнделікті өзінің
қатысуыме н болып жатқан оқиғалард ы айта алады.
Төрт жасар бала білуі керек:
- 4-5 сөзден тұратын сөйлем айту;
- сөйлем сөздерін бір-бірімен үйлестіру;
- құрдаста рымен және ересектермен диалог
жүргізу;
- тақырыпты сипаттай білу;
- антоним дерді түсіну (ақ-қара, үлкен-кішкентай).
|
5 жаста баланың сөздік қоры шамамен 3000 мың сөзді құрауы мүмкін, сонымен қатар байланыстыр ып сөйлеуі жетіледі. Бала сөйлеу барысында
Негізгі ұғымдарды еркін қолдана алады.
|
Сөздік минимум үлгісі
|
Отбасы
|
Ана, ата, апа, әке
|
Ана, әке, апа, ата, әже, мен ол, әпке
|
Ана, әке, апа, ата, әже, аға, мен, іні
|
Ана, әке, апа, ата, іні, әже, әпке
|
Ана, әке, ата, әже, аға, іні, сен, қарындас, әпке, мен, ол, біз, сіз, т.б.
|
Күнделікті жиі қолданылатын тұрмыстық сөздер
|
Су, ауа, топ.
|
Су, ауа, жел, таза, топ, сабын, күт, қар, жер.
|
Балабақша, сабын, су, кір, таза, билейік, ән айтамыз, ауа, қар, жел, жаңбыр, суық, ыстық, жылы, жылы
киінеміз, жеңіл киінеміз, үстел, орындық, топ, байқа, асықпа, күт, көмектес, жер, орамал.
|
Балабақша
, үй, есік, терезе, дүкен, емхана, сабын, су, кір, таза, билейік, ән айтамыз, ауа, қар, жел, жаңбыр, суық, ыстық, жылы, жылы
киінеміз, жеңіл киінеміз, үстел, орындық, топ, байқа, асықпа, күт, көмектес, итерме, таласпа, қала, көше, жол, жолда абайла!,
қағаз,
қайшы, бояу, кітап, желім, қатты, жұмсақ, жер, мұз, ауа, шеңбер, қалам, қылқалам, сурет, төсек, шана, аққала, орамал.
|
Балабақша,
үй, есік, терезе, дүкен, емхана, сабын, су, кір, таза, билейік, ән айтамыз, ауа, қар, жел, жаңбыр, суық, ыстық, жылы, жылы
киінеміз, жеңіл киінеміз, үстел, орындық, топ, байқа, асықпа, күт, көмектес, итерме, таласпа, қала, ауыл, көше, жол, жолда абайла!
баспалдақтан байқап түс, қағаз, қайшы, бояу, кітап, желім, қатты, жұмсақ, жер,
мұз, ауа, шеңбер, қалам, қылқалам, сурет, төсек, шана, аққала, орамал Апта күндері:
дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі. Ай атаулары: қаңтар, ақпан,
наурыз, сәуір, мамыр, маусым, шілде, тамыз, қыркүйек, қазан, қараша, желтоқсан.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
