Тас дәуірі Ежелгі Қазақстан тарихына жатпайтын тарихи үдеріс: Ислам дінінің таралуы
Қытай деректеріндегі үзіндіде келтірілген көшпелі мемлекетті анықтаңыз
жүктеу/скачать 0,59 Mb.
|
| Қытай деректеріндегі үзіндіде келтірілген көшпелі мемлекетті анықтаңыз: «...олардың елшісі қолындағы шаньюйдің сенім таңбаларымен көрші елдерге барды, ол елдер бір мемлекеттен екінші мемлекетке шығарып салып , азық-түлікпен қамтамасыз етіп тұрды...» : Ғұндар
Ғұн мемлекетінің оңтүстік және солтүстік болып бөлінген мерзімі: б.з.б. 55 жыл Б.з.б. І ғасырдың ортасында ғұндар екіге бөлінді: оңтүстік және солтүстік болып Ғұн мемлекеті екіге бөлінген соң , Оңтүстік ғұндар бағынған империя: Хань Хань әулетінің қол астына түскен : Оңтүстіктегі ғұндар Солтүстіктегі ғұндарды б.з.б.Іғ аяғында Қазақстан жеріне басып келген шаньюи: Чжи-Чжи Солтүстіктегі ғұндар Чжи-Чжи басқаруымен б.з.б.Іғ аяғында жылжыды: Батысқа Солтүстіктегі ғұндар Чжи-Чжи басқаруымен тәуелсіздігін сақтау үшін жылжыды: б.з.б. Іғ аяғы Ғұн тайпаларының Талас өзенінің шығыс жағына көшіп-қонуға мүмкіндік берген тайпа: Қаңлылар Ғұндардың Шығыстан батысқа қарай жылжуы басталған мерзім: б.з.б.ІІғ Б.з. І ғ. бастап алан тайпаларын Каспий теңізіне қарай ығыстырды: Ғұндар Ғұндардың Қазақстанға екінші толқынының келе бастаған кезеңі: Б.з. І ғасыры Б.з. І ғасырынан басталған ғұндардың Қазақстанға келген екінші толқыны қоныстанады: Арал бойына Б.з. І ғасырында ғұндар Арал бойынан батысқа қарай ығыстырған тайпалар: Алан, ас «Халықтардың ұлы қоныс аударуын» бастаған : Ғұндар Рим империясына қауіп туғызған ғұн патшасы: Еділ V ғасырдың ортасында Румыния мен Венгрия елдеріндегі ғұндарды қоластына жинап, патшалық құрды: Аттила Аттиланың(Еділ) шамамен өмір сүрген жылдары: 400-453жж Ғұндардың құдіретті билеушісі Еділ (Аттила) өмір сүрген ғасыр: V ғасыр Еуропаны Рим үстемдігінен азат еткен: Аттила Еуропаны Римдіктердің үстемдігінен азат етті: Ғұндар Ғұн жорықтарының маңызы: Еуропаны римдіктерден азат етті Еділ(ғұн) жауынгерлерінің Галлиядағы Каталаун даласындағы шайқасы болған жыл: 451ж Ғұн билеушісі Еділ жауынгерлерінің Рим империясына қауіп төндірген мерзімі: 5ғ. 30 жылдары Ғұн билеушісі Еділдің қацтыс болған уақыты:453жыл Еділ(Аттила) жөнінде құнды дерек қалдырған: Прийск Рим елшілігінің тілмашы ретінде Аттила еліне келіп,өзінің көргендерін жазған шежіреші: Прийск Ғұн әміршісінің сарйы туралы сипаттап жазған: Прийск Ғұндарды бейбіт халық ретінде сипаттаған Византия елшісі: Прийск Ғұндар туралы «олар соғыстан кейін тыныш әрі қамсыз тіршілік етеді, әркім қолында бармен қанағат теді» деп жазған зерттеуші: Прийск Аттила сарайында болған Прийскіні ерекше таңқалдырды: Аппақ тастан қаланған монша Аттила туралы еңбектер жазыла бастаған мерзім: VI ғасыр «Аттила операсын» жазған Италиян композиторы: Джузеппе Верди Ғұндар жөнінде маңызды дерек қалдырған: Марцеллин «Ғұндар жақсы шыныққан, олар отты да қажет етпейді» деп жазған: Марцеллин «Ғұндар төзімді келеді, сауда саттығында да ат үстінде жасайды...» деп сипаттаған Рим тарихшысы: А.Марцеллин Ғұндардың негізгі өмір салты: көшпелі өмір Ғұндар өсірген үй малдары: Малдың барлық түрін Ғұндардың негізгі баспанасы:киіз үйлер Ғұндардың астық сақтайтын ұарлары табылған жерлер: үй-жайлардың іші Ғұндар бұйымының бетіне түрлі-түсті жапсыру стилі: «Полихромдық стиль» Ғұндарда бұйым бетіне алтын түйіршіктерді дәнекерлеу әдісі: Зерлеу Ғұндарда бұйымдарды безендіру үшін қолданылған негізгі бейне: Жабайы аңдар Ғұндардың жүннен киім тоқып кигендігін көрсететін негізгі дәлел: Ұршық бастары Еділ(Аттила) атымен аталатын өзен: Волга Ғұн тайпаларының шығыстан батысқа жылжу мерзімі: б.з.б. ІІ ғасырынан б.з-ң ІV ғасырына дейін Ғұндардың ұлы көші аяқталды: б.з.б. IV ғ. Көне дәуір авторларының еңбектерінде «сармат» атауының кездесетін мерзімі: б.з.б. ІІІғасыр Сарматтар мекендеген аймақ: Каспий маңы Батыс Қазақстан Елімізде сарматтар қоныстанған аймақ:Батыс Қазақстан Қазақстанның батыс аймағын мекендеген ежелгі тайпа: сарматтар Сармат тайпаларының өмір сүру мерзімі: б.з.б. VІІІғ.-Vғ. Сарматтардың б.з.б. VIII ғ. атауы: Савроматтар Б.з.б.VIII ғ. савроматтар деп аталған тайпа: Сармат Б.з.б. ІІ ғ. Қара теңіздің солтүстігіне дейінгі жерлерді жаулап алған ежелгі тайпа:Савроматтар Дах-массагеттермен, исседондармен туыстас тайпа: Савроматтар Қара теңіз бойындағы скифтердің жерінде Сармат билігі орнаған мерзім: Б.з.б. ІІ ғасыр Сарматтар жаулаушылық жорықтар жасаған аймақ: Алдыңғы Азия мен Солтүстік Кавказға Арал-Каспий аралығы, одан оңтүстікке қарай өмір сүрген сармат тайпасы:Дах IV ғасырда сарматтардың Қара теңіз жағалауындағы үстемдігіне тойтарыс берді: ғұндар Арал-Каспий теңіздері аралығын б.з.б. 1мыңжылдықтың ортасында мекендеген тайпалар туралы жазған парсы патшасы: Ксеркс Сарматтар жөнінде жазған грек, рим тарихшылары: Полиэн Үлкен Плиний Полибий Грек деректерінде көшпелілердің тағы да бір атауы: Дайлар Зерттеушілер пікірінше дай-массагеттерде болған рәсім түрі: Отқа табыну Каспий жағалауында өмір сүрген сармат тайпасы: Гиркани Сарматтардың құрамында болған тайпа атауы: Гиркани Сармат дәуіріндегі Каспий теңізінің атауы: Гиркан Батыс Қазақстан аймағында кездесетін ескерткіштер: Сарматтардікі Савроматтар жөнінде жазып кеткен Рим тарихшысы:Диодор Савроматтар жөнінде дерек қалдырған: Полибий Б.з.б. 248-247жж Парфияны басып алған сармат тайпасы: Дай, Апарн Дайлардың апари тайпасынан шыққан Арсақтың (Аршақ) Парфияны жаулап алған жылдары: б.з.б. 248-247 жж. Аршакидтер әулеті билігінің негізін салған сармат тайпасы:Дайлар Скифтерді Каспий теңізінен бастап дайлар деп атаған грек ғалымы: Страбон Үстіртте зерттелген сармат ескерткіштері: Бәйте, Терең Қасқыр бейнесі бар үш аяқты құрбандық тақта табылған қорымы: Бесоба Сарматтардың абыз әйелдері жерленген қорымы: Бесоба Сарматтардың Бесоба қорымына жерленген: Абыз әйелдері Бесоба қорымына жерленген абыз әйелдердің басы қаратылған тұс:Оңтүстік-батыс Савромат ескерткіштерінің зерттелген қорымы: Сынтас Үш савромат жауынгері жерленген қорым: Сынтас Савроматтардың Сынтас қорымында жерленген: Үш жауынгер Савроматтардың Сынтас ескерткіштерінен табылған. Сүйек қасықтар Соңғы сармат кезеңінің Атырау облысы Жылыой ауданынан табылған ескерткіші: Аралтөбе Көсемнің қару-жарағы, абыз асатаяғы табылған сармат ескерткіші: Аралтөбе Абыз асатаяғының бөліктері табылған ескерткіш:Аралтөбе Сарматтар қоғамындағы қолбасшылық пен абыздықты қатар атқарған адам мен оның әйелі бірге жерленген оба: Аралтөбе Аралтөбе ескерткіші табылған өңір: Атырау Атырау жеріндегі сарматтардың Аралтөбе ескерткіші табылған аудан: Жылыой Сарматтардың әскери-демократия заманында қауымның ішкі-сыртқы мәселелерін шешетін: Әскер басылары Сарматтардың қоғамдық басқару құрылымы: Әскери-демократия Сармат қоғамында әскери-демократия қатысты болды: ерлер мен әйелдерге Сармат пен сақ қоғамындағы негізгі ұқсастық: Бір дәуірде өмір сүрді Мәтіндегі қатені табыңыз: «Сақтардың әскери демократиялық қоғамында демократия тек ерлер үшін, оның ішінде де әскери жасаққа жарамды жастағы ерлер үшін болады. Ал дунхулардың әйелдері де жасақ құрамына кірген»: Сарматтар Сарматтардың әлеуметтік теңсіздік болғандығын дәлелдейтін: Жерлеу орындары Сараматтар өмірінде әлеуметтік теңсіздік болғандығын дәлелдейді:Археологиялық ескерткіштер Савромат обаларының ішкі құрылымы көбінесе: Ағаштан жасалған Сарматтардың өздері жасамай, шығыс елдерінен алғызған заттары:Шыны ыдыстар Сарматтарда шыныдан жасалған ыдыстарды: Шығыс елдерінен алғызды Сарматтардың торсық,саба сияқты ыдыстары жасалған материал:Тері Сарматтардың шаруашылық қызметінің негізгі түрі: Көшпелі мал шаруашылығы Сарматтарда көп өсірілген мал түрі:Жылқы, қой Сарматтар өміріндегі қосымша кәсіп:Аңшылық Ғалымдардың болжауы бойынша соврамат-сарматтардың б.з.б. ІІІ-ІІ ғасырдағы саны: 20 мың Ғалыдардың пайымдауынша савромат-сарматтардың б.з.б.2-1ғғ саны: 10мың Сармат тайпалары санының күрт азаю себебінің бірі:Қатты қуаңшылық Ежелгі грек тарихшысы Герадоттың хабарлауынша савроматтардың тілі өте жақын болған: Скиф тіліне жүктеу/скачать 0,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|