Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е



Pdf көрінісі
бет32/184
Дата14.09.2023
өлшемі5,12 Mb.
#107916
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   184
Байланысты:
педагогика-таубаева

қарым-қаты-
настың өзіндік даму динамикасы
бар, ол түрлі 
сатылар
бойынша 
іске асырылады.
1. Сабақты не іс-шараны өткізуге дайындалу үрдісінде болатын 
қарым-қатынасты жобалау сатысы (жоспар құру, қарым-қаты-
настың моделін қуру).
2. Қарым-қатынасты тікелей ұйымдастыру сатысы (қа-
рым-қатынастың алгашқы кезеңі, 
«коммуникативтік шабуыл»
жасау).
3. 
Қарым-қатынасты басқару сатысы (оқушылардың та-
нымдық іс-әрекеттерін басқару, ойпарын жетектеу, іс-эрекет
түрлерін ауыстырып отыру, қарым-қатынасқа бөгет болып тұрған
психологиялық кедергілерді азайту).
4. Қарым-қатынастың барысын және нғтижелерін талдау
сатысы (қорытынды сатысы, кері байланыс арқылы қарым-қатынас
нәтижесін багалау, қарым-қатынастың тиімділік деңгейін анықтау).
Тәжірибеде бұл қарастырылып отырған педагогикалық карым- 
қатынас сатыларының үйымдастырылу ұзақтығы іс-әрекет мақсаты 
мен мазмүнына байланысты созылмапы немесе тым қысқа болуы 
мүмкін.
Педагогикалық қарым-қатынас барысында мұғалімнің жалпы 
мәдениетінің бір қырын байкауга болады. Қарым-қатынас орнатуда 
мүгалім тек сөйлеуші емес сонымен қатар жақсы тыңдаушы да бола 
алуы керек.
48


4.2. 
Кзсіптік-педагогикалық қарым-қвтыныс турлері.
Адам- 
нык кұнделікті өмірінде қарым-катынастың сан-алуан түрлері кезде- 
седі. Психологиялық-педагогикалық іс-тэжірибеде адамдар арасын- 
дағы қарым-қатынастар мынандай негізгі төрт түрге бөлініп қарас- 
тырылады: вербалды, вербапсыз, интерактивті, перцептивті карым- 
катынас.
Вербалды қарым-қатынас -
адамдар арасындагы сөз аркылы 
жұргізілетін карым-катынас.
Вербалсыз
/д жм -қаты нас - адамар арасындагы ым-ишарага 
негізделген сөзсіз карым-катынас.
Интерактивті қарым-қатынас
- адамдардың өзара бірі- 
бірімен тығыз әрекеттестік байланыста болуы.
Перцептивтік қарым-қатынас -
кез келген карым-қатынас 
барысында адамдардың ішкі жан дүниесін түсіне алу, көңіл-күйлерінін 
қандай деңгейде екенін сезіне білу.
Аталган қарым-қатынас түрлерін педагогика саласындағы 
«му-
ғалім-окушы»
қарым-қатынастық жүйесіндегі ерекшеліктерін карас- 
тырып өтейік.
Вербалды қарым-қатынас -
бір адамнан екінші адамға не бол- 
маса бір топ адамдар арасындагы 
сөз арқш ы
ақпаратгармен алмасу 
үрдісі. Сөз адамдарға ғана тэн, аса маңызды кұдіретті күш жэне 
вербалды карым-қатынастьщ негізгі құрапы.
Педагогикалык үрдіске катысушы субъектілерінің сөйлеу ше- 
берліктері аркылы олардың дүниетаным шеңберін, мәдениеттілігін, 
тәрбиелілігін, тіпті мінез-кұлкын да байкауға болады. Сондыктан көп- 
теген жас мамандардың осал жерлері де осы сөйлеу шеберліктерінің 
жетіспеушілігіне байланысты болып келеді.
Сөздік қарым-қатынас адам миының үлкен жарты шарларының 
қызметтеріне байланысты іске асырылады. Адамның әрбір сөзі бір 
нәрсені білдіреді, яғни оның мән-мағынасын ми жұмысы аркылы 
талдап қбылдайды. Қарым-қатынасқа катысушы адамдар айтылған 
сөзді жаксы түсініп қабылдаулары үшін олар бір тілде (
қазақ, агыл-
шын, орыс т.с.с.)
сөйлеусулері керек. Сөздік (вербалды) қарым-каты- 
нас арқылы гылыми акпараттарды оқушы санасына жеткізуде накгы 
тәжірибеден алынған мысалдар, қызыкты фактілер, орынды макал- 
мәтелдер тындаушылардын қызығушылыктарын арттырып, олардын 
назарын тақырыпқа шегелей түседі.
Вербальды қарым-катынас екі түрге бөлінеді: 
аксиалды және
ретиалды.
Аксиалды қарым-қатынас -
акпаратты 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   184




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет