«Теңізшевройл» жшс-нің құрылу тарихы. Ғасыр келісім шарты
жүктеу/скачать 79,59 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Кіріспе
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ Факультеті: Экономика және Бизнес Жоғары мектебі Кафедрасы: Менеджмент СӨЖ Тақырыбы: Қазақстандағы жеке бір кәсіпорынның (ұйымның) салалық, өндірістік құрылымын, қызметін талдау Оқытушы: Кулиев Илияс Унгарович Студент:Меделхан Ақмоншақ Әлішерқызы Мамандығы: Менеджмент К1 Алматы, 2022ж. Қазақстандағы жеке бір кәсіпорынның (ұйымның) салалық, өндірістік құрылымын, қызметін талдау ЖОСПАР
«Теңізшевройл» ЖШС-нің құрылу тарихы. Ғасыр келісім шартыНегізгі бөлім: «Теңізшевройл» біріккен кәсіпорнының салалық, өндірістік құрылымын, қызметін талдау Қорытынды: ҚР кәсіпкерліктің даму ерекшеліктері Пайдаланылған әдебиеттер тізімі Кіріспе: «Теңізшевройл» ЖШС-нің құрылу тарихы. Ғасыр келісім шарты Қазақстанның Каспий жағалауында 1979 жылы Теңіз мұнай кен орны ашылды. Теңіз мұнай кен орны Кеңес Одағының мұнай-газ картасындағы тәж болды десек артық емес, мұнай қоры бойынша ол бірден әлемдегі ең ірі мұнай кен орындарының ондығына енді. Теңізді игеру 80-жылдары басталып, бірнеше жылдан кейін өндіріс жылына 3 миллион тоннадай мұнай деңгейіне жетті. Өндірісті одан әрі ұлғайту үшін ол кезде Кеңес экономикасы қамтамасыз ете алмайтын күрделі инвестициялар мен жаңа технологиялар қажет болды. Дегенмен, Chevron оларды қамтамасыз етуге дайын болды. «Теңізшевройл» 1993 жылы 6 сәуірде Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев пен «Шеврон» корпорациясы директорлар кеңесінің төрағасы Кеннет Доэр Алматыдағы Достық үйінде бірлескен кәсіпорын құру туралы келісімге қол қойған кезде құрылды. Бұл келісім бойынша Қазақстан Президентінің арнайы Жарлығымен бекітіліп, оның жоғары мәртебесіне баса назар аударылып, құжатта бекітілген барлық келісімдерге кепілдік берілді. Жаңадан тәуелсіздігін алып, бойын тіктеп үлгермеген Қазақстан үшін 40 жылдық тиімді, әрі үздік келісім болды. 1988 жылы одақтық Мұнай және газ өнеркәсібі министрлігі мен «Шеврон» арасында «Совшевройл» бірлескен кәсіпорнын құру ниеті туралы хаттамаға қол қойылды. 1991 жылы КСРО ыдырағаннан кейін Қазақстан келіссөздердің толыққанды қатысушысы болды, нәтижесінде болашақ келісімшарттың параметрлері келісілді, американдық мұнай-газ алыбы үшін де, жас республика үшін де бірдей тиімді. АҚШ-тың Қазақстанға салған тікелей инвестициясының жалпы көлемі 39 миллиард доллардан астам. Оның 38 миллиард доллары мұнай-газ саласына тиесілі. 75% АҚШ компанияларына тиесілі Теңізшевройл (ТШО) Қазақстандағы ең ірі салық төлеуші болып табылады. Қазақстан үкіметінің мәліметінше, 2021 жылы ТШО 1,7 триллион теңге немесе қазіргі бағам бойынша шамамен 3,3 миллиард доллар салық төледі. ТШО ауқымды компания, жобалары халықаралық деңгейде. Бүгінгі таңда ТШО-да төрт мыңнан астам қызметкер жұмыс істейді. Беделді жұмыс орындары түлектерге, жас және тәжірибелі қызметкерлерге қажет, бірақ барынша тиімділікпен дайындалған кандидаттар аз. Ірі корпорацияларға жұмысқа қабылдау тұрақты және жүздеген үміткерлер бұл орынға өтініш береді, бірақ көптеген үміткерлер ТШО сынақтарынан өтпей кетіп қалады. Сонымен қатар, АҚШ қазынашылығы АҚШ-тың мұнай және мұнай кәсіпшілігі қызметтері компанияларына Венесуэлада жұмыс істеуге жаңа лицензиялар берді (мерзімі 2020 жылдың 1 желтоқсанында аяқталады), олар кен орындарында ең аз қажетті жұмыстарға рұқсат береді және олардың осы елдегі жұмысын қатаң шектейді, атап айтқанда. , бұрғылау жұмыстарын жүргізуге және мұнайды экспорттауға тыйым салынады. Chevron Венесуэлада бірнеше жобаларға қатысады. АҚШ үкіметі ақыр соңында Шевронды Венесуэладан кетуге мәжбүрлей алады және компания бұл елдегі активтерін есептен шығаруға мәжбүр болады. Көптеген батыстық мұнай алпауыттарында шешуші дауысқа ие болатын ірі акционерлер жоқ. Әркім компанияға иелік еткенде, іс жүзінде ешкім оған иелік етпейді. Ірі корпорацияларды акционерлеудің мұндай жүйесі оларды мәні бойынша ірі колхозға айналдырады, мұнда басқарудың негізгі дауысы бар және әртүрлі реттеуші органдарға (мысалы, қор биржасына) көптеген есеп берулер бақылау механизмі ретінде қызмет етеді. Айтпақшы, компанияның мемлекет меншігінде болуы да осындай нәтиже береді. Орта мерзімді перспективада (5 жыл) осы корпорациялардың бірі көмірсутектердің төмен бағасы жағдайында өз акционерлеріне дивидендтер беруге тырысып, Қазақстандағы активтерін сатқысы келеді деп ойлаймын. Әрине, Қазақстан инвестиция үшін ашық ел болып қалуы керек, бүгінде біз ірі халықаралық корпорациялардан көп нәрсені үйренуге болады, олар өте пайдалы, олар Қазақстанда бізбен бірге табыс табасын, бірақ Қазақстан, біздің адамдар. Парсы шығанағындағы араб елдерін қараңызшы, олар халықаралық ірі мұнай корпорацияларымен жанжалдаспады, олардан көптеген активтерді сатып алды, олармен белсенді жұмыс істеуді жалғастыруда. Міне, біз мұны істеуіміз керек. «Теңізшевройл» біріккен кәсіпорнының салалық, өндірістік құрылымын, қызметін талдау «Теңізшевройл» – мұнай мен ілеспе өнімдерді барлау, игеру, өндіру және өткізумен айналысатын Қазақстан-Америка бірлескен корпорациясы. Қазіргі таңда «Теңізшевройл» – Қазақстандағы ең ірі мұнай өндіруші кәсіпорын. Компания алғашқылардың қатарында жұмыс беруші мен жұмысшы арасындағы қарым-қатынастың, жергілікті қоғамдастықпен және мемлекетпен іскерлік қарым-қатынастың дұрыс алгоритмдерін жасап, еліміздің мұнай-газ секторына миллиардтаған инвестиция құйған. Ширек ғасыр ішінде Теңізшевройл Қазақстанның мұнай-газ саласының көшбасшысына айналды. Бүгінгі таңда компанияның Теңіз және Королевское кен орындарында өндіретін шикі мұнайының үлесі республикадағы жалпы мұнайдың 34 пайызын құрайды. 2017 жылдың ортасында компания 3 миллиард баррель мұнай өндіретін тарихи белестен өтті. Бұл Теңізге инвесторлар келгеннен кейін 13 жыл өткен соң, алғашқы миллиард баррель 2006 жылы ғана өндірілгеніне қарамастан ең үздік нәтижеге қол жеткізе алды. Компания серіктестердің үміттерін ақтауға тырысты, кейде одан да асып түсті. Тәжірибелік жағынан, олар мемлекеттік органдармен және қоғаммен, мейлі ол кез келген әлеуметтік жобаны талқылау және шешім қабылдау немесе ірі капиталдық жоба аясында консультациялар мен қоғамдық тыңдаулар түріндегі коммуникациялар болсын, белсенді түрде жұмыс істейді. ТШО әрқашан мемлекеттік органдардың, коммерциялық емес ұйымдардың және жұртшылықтың өкілдері ұсынатын серіктестеріміздің пікірін бағалаймыз және әрқашан байланыс орнатуға дайын. Компанияның ұстанымы – республика заңнамасының барлық қолданыстағы және қолданыстағы нормаларын сақтау. Сонымен қатар, қоршаған ортаны қорғау біздің бизнестің корпоративтік жауапкершілігінің бір бөлігі болып табылады және компания қоршаған ортаға тигізетін әсерді барынша азайту үшін қажеттінің барлығын жасайды. Мәселен, 2000 жылдан бері компания өндірістің экологиялық тазалығын арттыруға бағытталған жобалар мен бағдарламаларға 3 миллиард доллардан астам инвестиция салған. Мұндай инвестициялардың нәтижесі − зауыттардағы техникалық ақаулар санының азаюы болды, бұл өз кезегінде алауда жанған газ көлемінің 99%-ға төмендеуіне әкелді. Атмосфераға шығарылатын шығарындылардың өндірілген мұнайдың тоннасы бойынша үлесі 70%-ға азайды, ал мұнай өндірудің жылдық көлемі 2,7 есеге өсті. ТШО қызметкерлері үшін бұл күндер ерекше ыстық сезімдер мен үміттерге толы, өйткені көп ұзамай олар жаңа белесті бағындыратынына сенеді, ал 2018 жылдың 6 сәуірінде компания өзінің ширек ғасырлық мерейтойын атап өтілді. Компания Қазақстанда жұмыс істеген алғашқы күннен бастап жүргізіп жатқан әлеуметтік саясаттың нәтижелерін көрсете алады, және көптеген халықаралық және қазақстандық компаниялар сияқты ТШО-да әлеуметтік саясат корпоративтік жауапкершіліктің бір бөлігі болып табылады. Теңіздегі қауіпсіздік - бұл үлкен мәселе. Бұл баяу түрде, бірақ сенімді түрде дамыды. ТШО қызметкерлерінің де, мердігер ұйымдардың да еңбек мәдениетін өзгерту олардың айналасында үнемі қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау үшін қажет болды. ТШО мен мердігер компанияның барлық қызметкерлері жұмысқа жіберілмес бұрын қауіпсіздік техникасын оқытудан өтуі керек. Оқыту тек заң жүзінде бекітілген түрлерді ғана емес, сонымен қатар әлеуетті тәуекелдерді болжауға және азайтуға бағытталған арнайы әзірленген корпоративтік тренингтер мен іс-шаралар жүйесін қамтиды. Атап айтқанда, 2015-2016 жылдары 80 мыңнан астам адам қауіпсіздік техникасы саласындағы сол немесе басқа оқу курсын аяқтады. Қауіпсіз жағдайларды дер кезінде анықтау және алдын алу үшін әр қызметкер өз әріптестерінің жұмысын бақылауға тартылған «Қауіпсіз мінез-құлық» бағдарламасы жүзеге асырылды. Әу бастан бүгінге дейін әлеуметтік инфрақұрылымдық жобаларға инвестиция ТШО-ның әлеуметтік саясатының негізгі қозғаушы күші болды. 1993 жылы бесжылдық «Атырау бонустық қоры» бағдарламасы құрылып, оның шеңберінде 50 миллион доллар бөлінді. Бұл қаражат сол кездегі өзекті қиындықтарды еңсеруге бағытталған.Атап айтқанда, Атырау қаласында бірегей диагностикалық орталық, қаланың оң жағалау бөлігіндегі жылумен қамту мәселесін шешкен қазандық, қалалық газ тарату жүйесі қосылған магистральдық газ құбыры салынды. Сондай-ақ ТШО республика өңірлерімен ТШО талаптарына сәйкес жергілікті тауар өндірушілердің нарық мүмкіндіктерін бағалау туралы келісімге келген. Қазіргі уақытта 40-тан астам компания ТШО-ның өндірістік қажеттіліктері бойынша бағалаудан өтуде, бұл жергілікті қамтудың өсу әлеуеті бар екенін білдіреді. Жергілікті қамтуды дамытудың маңызды әлеуеті ТШО-ның ірі мердігерлері мен жеткізушілерімен байланысты. Компания осындай кәсіпорындармен ұзақ мерзімді стратегиялық қарым-қатынастар орнатады, өйткені олар компания құндылықтарымен бөліседі, олардың бірі жергілікті қамтуды дамыту болып табылады. Осы мақсатта жеткізуші мен ТШО бірлесіп жергілікті қамтуды дамыту жоспарын әзірлеуде, оған инвестиция, кадрларды тарту, оқыту және жергілікті қамтуды арттыру үшін сатып алу кіреді. Әрі қарай, компания қойылған мақсаттарға қол жеткізу және қажет болған жағдайда түзету шараларын қолдану үшін келісім-шарттың барлық мерзімі ішінде жеткізушінің жұмысын бақылап отырады. Кеңес Одағы тұсында болған барлық байланыстар 1990 жылдардың басында жойылды. «Теңізшевройл» өздеріңізге белгілі, 1993 жылы құрылған. Бірақ алдымен айта кетейін, Теңізде ТШО-дан бұрын да орнатылып, жұмыс істеп тұрған жабдық шетелдік болды. Яғни, сол No1 Кешенді технологиялық желіні (бірінші буын зауыты) КСРО кезінде шетелдік компаниялардың консорциумы салған. Мамандар мен жұмысшылар Венгриядан келген. Содан кейін «Шеврон» келген кезде бірлескен кәсіпорын құрылып, ТШО жұмыс істей бастады – ол да шетелдік техникаға басқа технологиялық желілерді салуға мәжбүр болды. Олар (жабдықтар) бірегей болып табылады. Сіз оларды Қазақстанда таба алмайсыз. Компаниямен бірге оларды жерсіндіруге ешкім келмейді. Екінші жағынан, ТШО-ның арқасында 1993 жылдан бері Қазақстанда көптеген тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындары құрылды. Бұл компаниялар қазір әлемдік стандарт деңгейінде жұмыс істейді. Ал мұның бәріне кім серпін берді? Әрине, ТШО. 2000-шы жылдардың екінші жартысында екінші буын зауыты салынып жатқанда он шақты облысты аралап, сол кездегі барлық зауыттарды тексеріп, олармен жұмыс жасадық. ТШО жергілікті бизнесті дамытқысы келеді және оны жүзеге асыруда. Компания жергілікті қамтумен жұмыс істейтіні анық. 1993 жылдан бері компаниямен жүздеген қазақстандық кәсіпорындар жұмыс істеді және әлі де ынтымақтастықта.Олардың кейбіреулері үй-жайларды тазалау, көше сыпыру түріндегі қызметтерді көрсетуден бастаса, қазір құрылыс және техника жеткізумен айналысады. Ал бүгінде олар Қазақстандағы басқа да ірі жобаларға қатысуға өтінім беріп, тәжірибелері бар болғандықтан қатыса алады. S&P Global Ratings сарапшылары 2010 жылы үкімет ТШО үшін шикі мұнай экспортына баж салығын енгізгенін атап өтті. Компания олардан лицензия шарттарына сәйкес босатылғанымен. «Операциядағы үзілістерді болдырмау үшін ТШО қазірден бастап баж салығын төлеп жатыр», - деп атап өтті агенттік, компания алдағы уақытта олармен күресуді жоспарлап отыр. Сондықтан қазіргі төлемдердің қысқаруы Қазақстандағы ірі мұнай компаниясының соңғы жағымсыз қаржылық жаңалығы емес шығар. Мұнай-газ саласындағы ең ірі және күрделі жобалардың бірі болып табылатын «Теңізшевройл» активтерін дамыту жобасының негізгі құрамдас бөлігі болып табылатын Екінші буын зауыты жобасы (ЕБЗ) Теңіз шикі мұнай өндіруді жылына 12 миллион метрикалық тоннаға арттыруға арналған. және ілеспе құрғақ газды, пропанды, бутанды және айналымдағы күкірті бар өнімдерді өндіруді айтарлықтай ұлғайту. Құрлықтағы негізгі жаңа нысандарға мұнай, газ өңдеу және күкіртті өндіруге арналған тұрақтандыру қондырғылары, сондай-ақ негізгі электр қуатын өндіру және тарату қондырғысын қоса алғанда, барлық қажетті инженерлік желілер кірді. 2019 жылы ТШО қауіпсіздікті жақсарту, тәуекелді басқару, жұмыс үрдісінің тиімділігін арттыру және кірісті арттыру үшін цифрлық шешімдерді әзірлеуді бастады.Өнеркәсіптік қауіпсіздік ережелерінің сақталуын бақылау бойынша пилоттық бағдарлама Теңіз кен орнының кен орнында, өндірістік және кеңсе үй-жайларында қызметкерлердің қауіпсіздігін жақсартты. Бұл бағдарламада 350-ге жуық сымсыз сенсорлар орналастырылды, бұл жағдай туралы хабардар болу арқылы жеке қауіпсіздікті арттырды. Бір мезгілде жұмыстарды визуализациялау және талдау жобасы параллельді жоспарлауды анықтау үшін негізгі өндірістік жұмыс орындары мен ККЖ жобасы тапсырмаларының жиынтық көрінісін жасады. Қақтығыстарды ерте анықтау командаларға қауіп-қатердің алдын алу шараларын бақылауға, кен орнындағы болашақ жұмыстардың үлкен санын бағалауға және өндіріс шығындарын азайтуға мүмкіндік береді. Теңізшевройлдың екі негізгі нысаны бар: Кәсіпшілік және Газ өңдеу зауыты. Кәсіпшілік – мұнай ұңғымалары мен мұнай өндіру процесіне сай инфрақұрылым орналасқан аумақ. Өндірілген шикі мұнай құбырлар арқылы газ өңдеу зауытына тазартуүшін жеткізіледі. Теңіз мұнайының құрамындағы ілеспе газдардың едәуір мөлшерімен ерекшеленеді. Газ өңдеу зауытында тазарту барысында шикі мұнай құрамынан жер қабаттарының суы, күкіртсутек және басқа да газдар бөлінеді. Теңізшевройлда әзірленген озық технологиялар жердің өнімді қабаттарына мұнай өндірісінің жанама өнімдерін айдауға мүмкіндік береді. Ең аз өміршең өнім сипаттамасы (MVP) жобасы ТШО-ның бизнесті бағалау жұмыс процесін түпкілікті интеграциялауға мүмкіндік берді, бұл өз кезегінде шешім қабылдауды жеделдетіп, актив құнын барынша арттырды. MZP бұрғылау қондырғыларының кестелерін, ұңғымаларды іске қосу кестелерін, өндіруді болжауды және даму сценарийлерін жылдам экономикалық бағалау үшін шешімдерді талдауды біріктіреді. Нақты деректерді оңтайландыру бағдарламасы (RORD). Осы бағдарламаны пайдалана отырып, ККЖ және базалық өндірістік бригадалар барлық кен орындары мен жаңадан енгізілген «Базовая» қосалқы станциясының деректерін қамтамасыз ететін 3000-нан астам сенсорлардан нақты уақыт режимінде деректерді визуализациялау үшін 1300-ден астам бақылау және талдау экрандарын әзірледі. Процесті автоматтандырылған басқару (APC) нақты уақытта тірі зауыттардағы процесс параметрлерінің белгілі бір жинағын әзірлеу үшін деректерді іздеу және модельдеу сияқты әртүрлі сандық әдістерді пайдаланады. ТШО-ның тауарлы мұнайы өте «жеңіл», көмірсутектің жеңіл молекулаларынан тұрады. Екінші буын зауытын іске қосқаннан кейін, кәсіпорын тәулігіне мұнай мен газ өндіру көлемін сәйкесінше 540 мың барель және 765 млн текше фут деңгейіне дейін ұлғайтуға мүмкіндік алды. Бұдан бөлек, қазіргі уақытта ТШО өндірген табиғи газды Қазақстанның газ құбырына тасымалдау үшін Теңіз-Құлсары газ құбырлары пайдаланылуда, 2004 жылы ТШО бұл газ құбырының екінші тармағының құрылысын салып, оны Орта Азия – Орталық магистральды газ құбырына жалғады, бұл құбыр Орталық Азиядан, соның ішінде Қазақстаннан, Ресей арқылы батыс елдеріне қарай газ экспортын қамтамасыз етеді. Айта кету керек, бүгінгі таңда Компанияның қолданыстағы активтеріндегі мұнай өндірудің 80%-ға жуығы 7 негізгі кен орнына келеді: Өзен және Қарамандыбас («Өзенмұнайгаз» АҚ), Қаламқас және Жетібай («Маңғыстау мұнайгаз» АҚ), С.Нұржанов және Шығыс Молдабек («Өзенмұнайгаз» АҚ) Ембімұнай және Қаражанбас («Қаражанбасмұнай» АҚ). Өндірілетін мұнайдың техникалық сипаттамалары әр аймақта айтарлықтай ерекшеленеді. Ең ауыр мұнай «Қаражанбасмұнай» АҚ 6,68 баррель тонна коэффициентімен өндіріледі. Жұмыс істемейтін ірі жобалардан өндірілген мұнай жеңілірек, баррель қатынасы 8 баррель тоннаға жақындады. ҰҚБЖ шеңберінде жұмыс істеп тұрған КТЖ және ЕБЗ зауыттарында мұнай өндірудің ағымдағы деңгейін ұстап тұру үшін ұңғымаларды өндірудің жаңа жүйесі, қысымды арттыратын қондырғылар, инфрақұрылым және қосалқы нысандар салынуда. Пайдалануға беру 2022 жылдың соңына жоспарланған. Бұл тұрғыда нақты ақпарат әлі жарияланбады. Сонымен қатар, KAZENERGY қауымдастығы Қазақстандағы ірі мұнай-газ жобаларының операторлары «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ (бұдан әрі – ҚМГ), «Теңізшевройл» ЖШС (бұдан әрі – ТШО), Норт Каспиан Оперейтинг компаниясы ұйымдастырған өнеркәсіптік химиялық заттарды оқшаулау жөніндегі бірлескен форумға қатысты. Н.В. (бұдан әрі – НКОК) және Қарашығанақ Петролиум Оперейтинг Б.В. (бұдан әрі – КПО) Мұнай-газ саласындағы стратегиялық әріптестікті дамыту жөніндегі кеңестің көмегімен жүзеге асырылады. 2022 жылы Кеңейту жобасы шынымен іске қосылып, Қашағанды коммерциялық өндіру көлеміне жетеді деп күтілуде, Қазақстанның мұнай өндіру бойынша Норвегия мен Катар сияқты елдерді басып озуға толық мүмкіндігі бар. Каспий маңы мұнай-газ аймағын барлаумен айналысатын консалтингтік компания IHS Inc. Вашингтондағы филиалының басқарушы директоры Мэттью Сагерс бейнелеп айтқанда, «бұл басқа бір шағын мұнай өндіруші мемлекеттің нарығына кірумен бірдей болады». Форумда қысқа және орта мерзімді перспективада химиялық заттардың әртүрлі түрлеріне қажеттілікпен танысу мақсатында Солтүстік Каспий, Теңіз және Қарашығанақ кен орындарының жобаларына шолу ұсынылды. Форумға еліміздің әр өңірінен 100-ден астам компания қатысып, бизнесті оқшаулау мүмкіндіктері туралы кеңінен ақпарат алмасу болды. Форум соңында оған қатысушылар, және ТШО ұйымдастырушы-жетекші ретінде осында Қазақстан Республикасының аумағында өндіріс орындарын құру бойынша өз ұсыныстары мен идеяларын ортаға салды. Форумның негізгі мақсаты – мұнай-газ жобалары аясында жоғары және тұрақты сұраныстың арқасында Қазақстанда жасалған химиялық өнімдер нарығының өсуі мен дамуын ынталандыру. Форум Қазақстан Республикасындағы ірі мұнай-газ жобалары операторларының қажеттіліктері туралы ақпарат алмасу және химиялық реагенттерді өндіру секторын дамытудың жаңа мүмкіндіктерін іздеу үшін бір платформада отандық және халықаралық жеткізушілер мен химиялық реагенттерді өндірушілерді біріктірді. Қаржылық төлемдерден басқа, ТШО бірлескен кәсіпорны Қазақстанға басқа да құндылықтар әкелді, соның ішінде: жаңа корпоративтік мәдениет, жаңа бірегей технологиялар, инженерлік-техникалық дизайн саласындағы жаңа мүмкіндіктер, жоғары технологиялық жабдықтарға қызмет көрсету, жобаларды басқару, құрылыс және өндіріс. Сондай-ақ , Қазақстандық және шетелдік компаниялар арасында бірлескен кәсіпорындар құру болып табылады. «Теңізшевройл» бүгінде еліміздегі ең ірі салық төлеуші болып табылады. Өндіріс көлемінің артуы Қазақстанға бюджетке көбірек кіріс әкеледі. ТШО бас директорының орынбасары Әнуарбек Жәкиев өз сұхбатында: «Жұмыс орындарын құру, тауар өндіру және қызметтерді сатып алу, сондай-ақ жобаның мультипликативті әсері Қазақстан Республикасының экономикасына тигізетін әсері, маңызды болады. Жоспардағы дүниелерді жобалау, жоғары технологиялық жабдықтарға қызмет көрсету, жобаларды басқару, модульдерді салу және өндіру салаларында болашақта елімізге пайда әкелетін жаңа мүмкіндіктердің мұрасын қалдырады» деп есептейді. Қорытынды: ҚР кәсіпкерліктің даму ерекшеліктері Бүгінгі Қазақстандағы кәсіпкерлік айтарлықтай қиындықтарды бастан өткерсе де, қазірдің өзінде орындалған іс. Ол заңмен қорғалады және дамиды. Таңдалған тақырыптың өзектілігі айқын, өйткені кәсіпкерліксіз нарықтық экономика болмайды. Ал бізде ол бастапқы кезеңде болғанымен, кәсіпкерлік қоғамдық өндірістің жетекші саласы болатыны даусыз. Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік қызметті дамыту үшін барлық алғышарттар қарқынды жасалуда, атап айтқанда, мүлікті жекешелендіру бойынша үлкен жұмыстар атқарылды, соның арқасында кәсіпкерлікті дамыту үшін берік экономикалық негіз құрылды. , демек, тұтастай алғанда қоғам. Ел кәсіпкерлердің арқасында, ал кәсіпкерлер мемлекетінің қолдауының арқасында өркендеп келеді. ТШО да дәл осы қарқынмен, мемлекет қолдауымен және шетелдік мамандар көмегімен қарқынды жұмыстануда. Өңірлердегі кәсіпкерліктің жаңа қабатын дамытуды қамтамасыз ететін аса маңызды міндеттерді шешу Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың 2010 жылғы 29 қаңтардағы Жолдауында («Бизнестің жол картасы – 2020») көрсетілген. Бұл жұмыста кәсіпкерліктің мәні, оның артықшылықтары мен кемшіліктері, қазіргі жағдайы мен даму тенденциялары көрсетілген. Бұл жұмыстың мақсаты – нарықтық экономика жағдайында кәсіпкерліктің қаншалықты өзекті екенін көрсету, оның Қазақстан Республикасындағы дамуын қарастыру. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік әртүрлі нысандарда дамуда. Ішкі нарықты дамыту, шағын және орта бизнесті қолдау ерекше назар аударуды қажет етеді. Жаңа кәсіпкерлік құрылымдардың ішінде мемлекеттік және муниципалдық кәсіпорындарды, инвестициялық қорларды және компанияларды қайта құру процесінде құрылған акционерлік қоғамдар саны күрт өсті. Шағын кәсіпкерліктің дамуы экономикалық байланыстарды тұрақтандыруға, ішкі бәсекелестік ортаны қалыптастыруға ықпал етеді. Қазақстан Республикасының жаңа кәсіпкерлері табысқа өте мұқтаж және өз қабілеттерін барлығына дәлелдегісі келеді. Бұл тек бәсекелестік күрестегі жеңістің нәтижесінде ғана мүмкін. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі Словари и энциклопедии на Академике: https://academic.ru/ Первая Нефтегазовая Энциклопедия Казахстана, 1999 г; Н.Грегори Мэнкью, Марк П.Тейлор Экономикс. Алматы: Ұлттық аударма бюросы, 2018 жыл Гутова Н.Н. Проблемы развития экономической теории в Казахстане. Вестник КазНУ №6,2004 ж. Қазақстан энциклопедиясы жүктеу/скачать 79,59 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|