Сүзілу үрдісінің негізгі сандық көрсеткіші – шумақтық сүзілудің жылдамдығы (ШСЖ).
ШСЖ – бұл уақыт бірлігінде (минутте) бүйректе пайда болатын ультрафильтраттың (алғашқы несептің) мөлшері.
Шумақтық сүзілудің жылдамдығы
Қалыпты ШСЖ еркектерде шамамен 125 мл/мин, әйелдерде – 110 мл/мин.
Бір тәулікте шамамен 180 л біріншілік несеп түзіледі, 25 мин ішінде 3 л қан плазмасы сүзгіден өтеді.
Бір тәуліктің ішінде қан плазмасы шамамен 60 рет сүзіледі, яғни тазартылады.
Соңғы несептің мөлшері тәулігіне шамамен 1,5 л тең болады, демек алғашқы несептің көлемінен осы уақытта шамамен 178,5 л сұйық түтікшелерде қайтадан қанға сорылады.
Шумақта сүзілетін плазма мөлшерін анықтау
Шумақтық сүзілу мөлшері клиренсті, яғни плазманың заттардан сүзгіден өту арқылы тазалануын анықтауға негізделеді.
Клиренс – 1 минут ішінде плазманың бүйрек арқылы тазартылған көлемі.
Шумақтық фильтраттың мөлшерін анықтау үшін қанға фруктозаның полисахариді – инулинді (мол.салмағы 5000) енгізеді. Инулин шумақтық капиллярлардың қабырғасы арқылы толық сүзіледі, шумақ қуысының капсуласындағы фильтратта инулиннің концентрациясы қан плазмасындағыдай. Инулин түтікшелерде қайта сорылмайды және соңғы несеппен шығарылады (Ричардс).
Инулиндік клиренс
Егер инулиндік клиренсті (инулиннен толық тазартылған плазма көлемі) анықтаса, онда сүзілу көлемі де анықталады.
Фильтраттың жалпы көлемін (F) анықтау үшін білу қажет:
плазмадағы инулинның концентрациясы (Pin)
1 мин ішінде шығарылған зерттелген несеп мөлшері (V)
несептегі инулинның концентрациясы (Uin)
Несептегі инулиннің мөлшері (VХUin) плазмадан фильтратқа өткен инулиннің мөлшеріне тең (FХPin) болғандықтан FХPin = VХUin теңдеуінен шумақтық фильтраттың мөлшерін анықтауға болады: F = V х Uin Pin
