Тәрбие процесінің мәні және оның сипаттамасы

Тәрб е ро есінің
мәні әне он ң
с а амас
Санс бае а Нур я
Ербо қ
Ба нұр

ЖОСПАР
 
1.Тәрбие процесінің мәні
және оның сипаттамасы
2.Тәрбие процесіне
сипаттама
3. Тәрбиенің заңдылықтары
4. Тәрбие принциптері
5.Қорытынды

Тәрбие — мақсатты, арнайы
ұйымдастырылған
жан-жақты үйлесімді дамыған
тұлғаны
қалыптастыру процесі.
Тәрбие — мақсатты түрде,
адамзаттың өмір сүру
барысында жинақтаған әлеуметтік
тәжірибесін,
ұрпақтан ұрпаққа алмастыру
процесі.

Тәрбие процесі-жеке адам мен балалар ұжымын әлеуметтік
тұрғыдан қалыптастыруда, оларды, өмірге дайындап,
қоғамда өз
орнын таба білуге үйретіп, әрбір әрекетімен, қызметімен
қоғамға пайда келтіруде, өз жеке басына қанағаттанған
сезіммен
қарауға тәрбиелеу.
Тәрбие процесінің құрылысы өз ерекшеліктеріне
байланысты
алдына айқын мақсаттар қойып, тәрбие мазмұның соған
негіздеп, оларды іс-жүзіне асыруда тәрбиенің формалары
мен
әдіс-тәсілдерін, объективтік мүмкіндіктерін сонымен қатар ең
соңында жеткен жетістіктерідің қорытындысын белгілейді.
Тәрбие процйесінің екі жақтылық функциясының мәні –
педагогтің белгілі мақсат пен жасаған педагогикалық
ықпалы,
табиғи түрде, оқушының өмірі мен іс-әрекеттерінің үйлесуі
қажет.

Тәрбие процесі-жеке тұғаны қалыптастыруды
мақсатқа бағытталған үрдіс.
Тәрбие процесі-тәрбиеші мен тәрбиеленушінің
тиімді өзара іс-әрекеті (ынтықмастығы).
Тәрбие процесінің көп факторларлығы
объективтік
және субъективті.
Тәрбие процесінің ұзақтылығы тікелей емес
тәрбие
ықпалы кезеңінен нәтижеден алыстау мен
сипатталады.

- Жеке адам тәрбиесі мен дамуының
бірлігі
мен өзара байланыстылығы- тәрбие
процесі заңдылығының екінші
құрамын
құрайды.
- Тәрбие процесінің мазмұны жеке
адамның
ішкі позициясына жасаған ықпалы
өте
жоғары болатындығын тәрбиенің
үшінші
заңдылығы тудырады

- Тәрбие процесінің қорытынды нәтижесі
бүгінгі
өмір талабына сай болуы-тәрбие жұмысының
төртінші заңдылығы.
-Тәрбие мен өзін-өзі тәрбиелеу бірлігін-тәрбие
процесінің бесінші заңдылығы.
-Тәрбие процесінің мазмұндамасы қоғамдық
ортаның
объективтік
және
субъективтік
факторларымен тығыз байланыста
болатындығы
– тәрбие процесі заңдылықтарының бірі
болмақ.

Тәрбие заңдылығының мәні
Тәрбие – бұл педагогикалық құбылыс.
Педагогикалық құбылыстар деп тұлғаның
өмір сүруі, әрекеттері барысында жеке
басында, айналасында кездесетін, ықпал
ететін табиғи немесе табиғи емес іс, түрлі
жағдайларды айтуға болады.
Тәрбие процесін ұйымдастыруда белгілі
бір талаптар қойылады.

Олар:
1. Тәрбиені табиғатпен үйлестіру;
2. Тәрбиені ізгілікті әрекетпен
үйлестіру;
3. Тәрбиені мәдениетпен үйлестіру,
4. Тәрбиені кәсіптік
мақсаттылықпен
жүзеге асыру;
5. Демократиялық негізде
ұйымдастыру.

Сонымен, тəрбие заңдылықтары тəрбие
процесінің жағдаяттары, шарттары мен
нəтижелері арасындағы басты
байланыстарды бейнелейді. Тəрбие
тəжірибесінде нəтиженің қалыптасқан
қатынастарға тəуелділігі,
мақсат пен ісəрекет, практика мен тəрбиелік
ықпалдар,
субъектив жəне объектив жағдаяттардың
байланысы, əсері, тəрбие жəне өзіндік
тəрбие қарқындылығы жəне т.б. өз дəлелін
өмір барысында тауып отыр.

Тәрбиенің принциптері
Принцип дегеніміз - адамның нақты іс -әрекетінде өзі
басшылыққа алатын алғы шарты,
негізгі ережені бейнелейді. Тәрбие принциптері
тәрбиеші басшылыққа алуға тиісті тәрбие процесінің
жалпы заңдылықтарын бейнелейтін бастапқы
ережелер.
Тәрбиенің принциптері - педагог басшылыққа
алатын тәрбие процесінің мазмұны мен іске асыру
жолдарын айқындайтын бастапқы ережелер,
алғышарттар, талаптар мен қағидалар
жиынтығы, негізгі талаптарды айғақтайтын
жалпы бастау тұжырымдары.

Тәрбиенің идеялылығы мен мақсаттылылығы принципі.
Кезкелген тәрбие жұмысының құндылығы оқушылар
ұжымының
идеялық өмірін байытумен, оқушылар санасын ғылыми білімінің
дұрыстығына берік сендірумен, қоғамдық-саяси белсенділігін,
жоғары моральдық және азаматтық сапаларын
қалыптастырудағы ықпалымен бағаланады .
Мақсатсыз тәрбие жақсы нәтиже бермейді. Өйткені тәрбие
әдістері олардың мақсаттарына байланысты. Осыған орай, әрбір
баланың және ұжымның ерекшеліктерін есепке алып, мұғалім
тәрбие жұмыстарының формаларын, мазмұнын, әдістерін іріктеп
алады. Оқыту мен тәрбие жұмыстарын осындай мақсатпен
ұйымдастыру мұғалім мен оқушылардың іс-әрекеттерінің үнемі
жоспарлы түрде өтуіне игі әсер етеді.

 Тәрбиенің өмірмен, еңбекпен, практикамен
байланыстылық принципі. Бұл принциптің мәні қоғамның
экономикалық, әлеуметтік және рухани қатынастарын тәрбие
ісінде қолдану болып табылады.
3. Тәрбиенің мұғалімнің тұлғасына қойылатын талаптарға
тәуелділік принципі. Мұғалім оқушы күш-қуатына ерік
беретін,
орынды әрекеттеріне және қылықтарына тербеліс туғызатын,
өзінің құлқын сезінуін және өз тәртібіне жауапкершілігін
ұғындыратын өзіндік стилі бар қатынастарды таңдап алады.
4. Тәрбиелік ықпалдардың тізбектестігі, жүйелілігі, беріктігі
және үздіксіздігі принципі. Тәрбиелік әртүрлі шаралар
бір-бірімен сабақтастықта болуы шарт және өткізілген
тәрбиелік шаралардың
мазмұны жағынан логикалық жалғасы болуы қажет.

На ар ар ң ға
рахме