Термин (лат). terminus ғылым, техника, өнер туралы және т б. кейбір тұжырымдаманың атауы болатын сөз немесе сөз тіркесі. Термин
жүктеу/скачать 31,24 Kb.
|
терминология рк1
- Бұл бет үшін навигация:
- Аппарат
- Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО
- The Eurasian Economic Union (EAEU)
| The purpose of harmonization is to find commonalities, identify mandatory requirements that need to be retained, and formulate a common standard.
4)Аппарат-қандай да бір басқарушы биліктің шешімдерін жүзеге асырумен айналысушы ұйымдар мен мекемелердің, олардың қызметкерлерінің жиынтығы. Аппарат – это совокупность организаций и учреждений, их сотрудников, занимающихся реализацией решений какого-либо органа управления. The apparatus is a set of organizations and institutions, their employees involved in implementing the decisions of any governing body. 5) Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) – халықаралық құқықтық субъектісі бар аймақтық экономикалық интеграцияға арналған халықаралық ұйым. Евразийский экономический союз (ЕАЭС) — международная организация региональной экономической интеграции, обладающая международной правосубъектностью. The Eurasian Economic Union (EAEU) is an international organization for regional economic integration with international legal personality. 26)Рецепт-дәрігердің фармацевтке дәрі-дәрмектерді дайындау және босату туралы жазбаша өтініші, сонымен қатар оларды қалай пайдалану керектігі туралы нұсқаулар бар. Реце́пт — письменное обращение врача к фармацевту о приготовлении и отпуске лекарств, которое также содержит указания, как ими пользоваться. Recipe - written request from a doctor to a pharmacist about the preparation and release of medicines, which also contains instructions on how to use them. 26) аралық өнім – дайын өнімге айналғанға дейін өндірістік процестің кейінгі сатыларынан өтуге тиіс ішінара өңделген шикізат промежуточная продукция-частично переработанное сырье, которое должно пройти более поздние стадии производственного процесса до превращения в готовую продукцию Daily production - partially processed raw materials that must go through the later stages of the production process before turning into finished products 28) Стандарттау-қоршаған орта, өмір, денсаулық және мүлік, техникалық және ақпараттық үйлесімділік үшін өнімдердің, жұмыстар мен қызметтердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында стандарттарды әзірлеу, жариялау және қолдану, нормаларды, ережелер мен сипаттамаларды белгілеу жөніндегі қызмет Стандартиза́ция — деятельность по разработке, опубликованию и применению стандартов, по установлению норм, правил и характеристик в целях обеспечения безопасности продукции, работ и услуг для окружающей среды, жизни, здоровья и имущества, технической и информационной совместимости Standardization is the activity of developing, publishing and applying standards, establishing norms, rules and characteristics in order to ensure the safety of products, works and services for the environment, life, health and property, technical and information compatibility 29) Валидация-белгілі бір пайдаланушының, өнімнің, қызметтің немесе жүйенің талаптары қанағаттандырылғанының дәлелі. Валида́ция — доказательство того, что требования конкретного пользователя, продукта, услуги или системы удовлетворены. Validation - proof that the requirements of a particular user, product, service or system are met. 30) Сапаны бақылау-өнімнің сапасы, белгіленген техникалық талаптарға байланысты болатын өнімнің немесе процестің сандық немесе сапалық сипаттамаларының сәйкестігін тексеру Контроль качества - проверка соответствия количественных или качественных характеристик продукции или процесса, от которого зависит качество продукции, установленным техническим требованиям. Quality control - verification of compliance of quantitative or qualitative characteristics of the product or process on which the quality of the product depends with the established technical requirements 56. Дәрілік заттың халықаралық патенттелмеген атауы- дәрілік заттың Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынған атауы.
6) “Қайта өндірілген дәрілік зат", "генерик" - белсенді заттардың сапалық және сандық құрамы. воспроизведенный лекарственный препарат", "генерик" – лекарственный препарат, имеющий такой же качественный и количественный состав действующих веществ и ту же лекарственную форму. “reproduced medicinal product", "generic" - a medicinal product having the same qualitative and quantitative composition of active ingredients and the same dosage form. 7)Қосымша заттар (Additional items.)– дәрілік заттарды өндіру/өндіріс процесінде оларға қажетті физика-химиялық қасиеттерді беру үшін қолданылатын бейорганикалық немесе органикалық текті заттар. Вспомогательные вещества – вещества неорганического или органического происхождения, используемые в процессе производства/ изготовления лекарственных препаратов для придания им необходимых физико-химических свойств. 8)Государственная фармакопея Республики (State Pharmacopoeia)Казахстан - сборник государственных стандартов и положений, нормирующих качество и безопасность лекарственных средств; Қазақстан Республикасының Мемлекеттік фармакопеясы – дәрілік заттардың сапасы мен қауіпсіздігін реттейтін мемлекеттік стандарттар мен нормативтік актілердің жинағы; 9)Действующее вещество — химическое вещество или уникальная биологическая субстанция в составе лекарственного средства, с физиологическим действием которой на организм связывают лечебные свойства данного препарата. Белсенді зат-организмге физиологиялық әсері осы препараттың емдік қасиеттерімен байланысты химиялық зат немесе дәрілік заттың құрамындағы бірегей биологиялық субстанция. 10)Дефиниция
Медициналық құрылғы - бұл әртүрлі ауруларды диагностикалау, алдын алу немесе емдеу үшін қолданылатын құрылғы. Құралдарды, аппараттарды, импланттарды, in vitro реагенттерді, шығын материалдарын, қондырғыларды, аспаптарды, жиһазды және басқа заттарды қамтиды. A medical device is a device that is used for the diagnosis, prevention or treatment of various diseases. Includes instruments, apparatus, implants, in vitro reagents, consumables, fixtures, instruments, furniture and other items. 2.GLP (Good Laboratory Practice, Надлежащая лабораторная практика) – система качества, охватывающая организационный процесс и условия, при которых выполняются неклинические исследования лекарственных средств, связанные со здоровьем и экологической безопасностью. GLP (Good Laboratory Practice) is a quality system that covers the organizational process and conditions under which non-clinical studies of medicinal products related to health and environmental safety are carried out. GLP (Good Laboratory Practice) – денсаулық пен экологиялық қауіпсіздікке қатысты дәрілік заттардың клиникалық емес зерттеулері жүргізілетін ұйымдық процесс пен шарттарды қамтитын сапа жүйесі. 3.Производитель лекарственных средств – организация, осуществляющая производство лекарственных средств в соответствии с требованиями законодательства. Дәрілік заттарды өндіруші – заң талаптарына сәйкес дәрілік заттарды өндіретін ұйым. Manufacturer of medicines is an organization that produces medicines in accordance with legal requirements. 4.Производственная площадка – территориально обособленный комплекс производственных и вспомогательных помещений, предназначенный для выполнения процесса производства изделий медицинского назначения и медицинской техники и (или) его определенных стадий. A production site is a geographically isolated complex of production and auxiliary premises designed to carry out the production process of medical products and medical equipment and (or) its certain stages. Өндірістік алаң – медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы өндіру процесін және (немесе) оның жекелеген кезеңдерін жүзеге асыруға арналған өндірістік және қосалқы үй-жайлардың географиялық оқшауланған кешені. 5.Профессиональная компетентность — качество личности, которое проявляется в способности и готовности к деятельности, позволяющей успешно решать педагогические задачи на основе владения педагогом необходимой суммой знаний, умений, навыков и опыта. Кәсіби құзіреттілік – мұғалімнің қажетті білім, қабілет, дағды мен тәжірибенің болуы негізінде педагогикалық міндеттерді сәтті шешуге мүмкіндік беретін іс-әрекетті орындау қабілеті мен дайындығынан көрінетін тұлғаның сапасы. Professional competence is a personality quality that is manifested in the ability and readiness to perform activities that allow one to successfully solve pedagogical problems based on the teacher’s possession of the necessary amount of knowledge, abilities, skills and experience. 6.Рациональное использование лекарственных средств означает, что пациенты получают лекарственные препараты (по возможности имеющие низкую стоимость) согласно клиническим показаниям, в дозах, отвечающих их инди- видуальным потребностям, на протяжении необходимого времени. Rational use of medicines means that patients receive medicines (at the lowest possible cost) as clinically indicated, in doses that meet their individual needs, for as long as necessary. Дәрілік заттарды ұтымды пайдалану пациенттердің дәрілік заттарды (мүмкіндігінше төмен бағамен) клиникалық көрсетілімдері бойынша, олардың жеке қажеттіліктерін қанағаттандыратын дозада, қажет болғанша ұзақ уақыт алуын білдіреді. Лекарственная форма — придаваемое лекарственному средству или лекарственному растительному сырью удобное для применения состояние, при котором достигается необходимый лечебный эффект.
1.Дәрілік заттарды өндіру - құзыретіне мемлекеттік саясатты дамыту жөніндегі функцияларды жүзеге асыру кіретін федералды атқарушы орган бекіткен дәрілік заттардың өндірісін және сапасын бақылауды ұйымдастыру ережелеріне сәйкес дәрілік заттарды сериялық өндіру... Производство лекарственных средств - серийное получение лекарственных средств в соответствии с правилами организации производства и контроля качества лекарственных средств, утвержденными федеральным органом исполнительной власти, в компетенцию которого входит осуществление функций по выработке государственной политики ... Production of medicines - serial production of medicines in accordance with the rules for organizing the production and quality control of medicines, approved by the federal executive body, whose competence includes the implementation of functions for the development of state policy... 51Жарамдылық мерзімі – бұл дәрілік зат ол өндірілген және сақталған сәйкес нормативтік құжаттаманың барлық талаптарына толық сәйкес келетін уақыт кезеңі. 51 Срок годности – период времени, в течение которого лекарственное средство полностью отвечает всем требованиям нормативной документации, в соответствии с которой оно было произведено и хранилось. Shelf life is the period of time during which the medicinal product fully meets all the requirements of the regulatory documentation in accordance with which it was produced and stored. 52Өндіріс – қоғам мүшелерінің пайдалы өнім жасау қызметі және соның ілеспе нәтижесі ретінде табиғи ресурстарды түрлендіруі. Производство – это деятельность членов общества по созданию полезных продуктов и, как следствие, преобразованию природных ресурсов. Production is the activity of society members to create useful products and, as a result, transform natural resources 53Технологиялық процесс – бұл бастапқы деректер пайда болған сәттен бастап қажетті нәтиже алынғанға дейін орындалатын өзара байланысты әрекеттер жүйесі. Упаковочные материалы – это материалы, необходимые для обеспечения сохранности различных товаров и сырья, в период хранения и транспортировки. A technological process is a system of interconnected actions performed from the moment the initial data appears until the desired result is obtained. 54Орам материалдары – сақтау және тасымалдау кезінде әртүрлі тауарлар мен шикізаттың сақталуын қамтамасыз ету үшін қажетті материалдар. Упаковочные материалы – это материалы, необходимые для обеспечения сохранности различных товаров и сырья, в период хранения и транспортировки. Packaging materials are materials necessary to ensure the safety of various goods and raw materials during storage and transportation. 55Өнеркәсіптік технологиялар - бұл материалдарды өңдеу немесе өңдеу, өнім өндіру және әртүрлі өндірістік операцияларды орындау әдістерінің жиынтығы. Промышленные технологии - совокупность способов обработки или переработки материалов, изготовление изделий, проведение различных производственных операций. Industrial technologies are a set of methods for processing or processing materials, manufacturing products, and carrying out various production operations. 1)Дефиниция - ұғымның немесе заттың нақты белгілерін және басқадай ерекшеліктерін мазмұнын логикалық нақты анықтау. Дефиниция – это логически точное определение содержания понятия или вещи, обладающее определенными признаками и другими признаками. A definition is a logically precise definition of the content of a concept or thing with specific features and other features. 2)Доза – ағзаға жеткізілетін заттың немесе дәрінің белгілі нақты мөлшері Доза – известное конкретное количество вещества или лекарственного средства, доставленное в организм. A dose is a known specific amount of a substance or drug delivered to the body 3)Денсаулық – адам организмінің қалыпты жағдайы. Адамның денсаулығын биологиялық (іштен туа біткен және жүре пайда болған сырқат белгілеріне қарап) және әлеуметтік факторларды ескере отырып, кешенді түрде анықтайды. Здоровье – это нормальное состояние человеческого организма. Здоровье человека определяется комплексно, с учетом биологических (врожденных и приобретенных симптомов заболеваний) и социальных факторов. Health is the normal state of the human body. Human health is determined comprehensively, taking into account biological (innate and acquired disease symptoms) and social factors. 4)Дәрілік заттарды өндіру – дәріханаларда дәрілік формаларды өндірумен, сондай-ақ дәрілік заттарды сатып алумен, өндірілген дәрілік заттарды сақтаумен, сапасын бақылаумен, тіркеумен және өткізумен байланысты фармацевтикалық қызмет; Изготовление лекарственных препаратов – фармацевтическая деятельность, связанная с изготовлением лекарственных форм в аптеках, а также с приобретением лекарственных субстанций, хранением, контролем качества, оформлением и реализацией изготовленных лекарственных препаратов; manufacturing of medicinal products – pharmaceutical activities related to the production of dosage forms in pharmacies, as well as the acquisition of medicinal substances, storage, quality control, registration and sale of manufactured medicinal products; 5)Дәрілік форма – қолдануға ыңғайлы және қажетті емдік әсерге қол жеткізілетін дәрілік затқа немесе дәрілік өсімдік материалына берілетін күй. Лекарственная форма — придаваемое лекарственному средству или лекарственному растительному сырью удобное для применения состояние, при котором достигается необходимый лечебный эффект Dosage form is a state given to a medicinal product or medicinal plant material that is convenient for use and in which the required therapeutic effect is achieved. 31)Технология (гр. “techno” – өнер, шебер, білгір және “logos” – ілім, ғылым)[1] – ғылыми-практикалық негізде шикізатты дайын өнімге айналдырудың әдіс-тәсілдерінің жүйесі. Технологии (гр. «techno “ – искусство, мастер, знаток и” logos» – учение, наука)[1]-система методов и приемов преобразования сырья в готовую продукцию на научно-практической основе Technology (GR. «techno “ – art, craftsman, connoisseur and” logos» – doctrine, Science)[1]-a system of methods and techniques for transforming raw materials into finished products on a scientific and practical basis. 32)Жоғары техноло́гия (ағылш. High technology, high tech, hi-tech) — замануи ең жаңа және прогрессивті технологиялар. Жоғары технологияларды пайдалануға өту ғылыми-техникалық революцияның (ҒТР) қазіргі кезеңдегі маңызды звеносы болып табылады. Жоғары технологиядарға әдетте өндірістің ең ғылыми салаларын жатқызады. Высокие технологии (англ. High technology, high tech, hi-tech) — самые современные и прогрессивные технологии. Переход к использованию высоких технологий является важным звеном научно-технической революции (НТР) на современном этапе. К высоким технологиям обычно относят самые научные области производства. High Technology (Eng. High technology, high tech, hi-tech) — the latest and most progressive technologies of our time. The transition to the use of high technologies is an important link in the scientific and technological revolution (NTR) at the present stage. High technologies are usually attributed to the most scientific areas of production. 33)Жалпы трансфер деген сөз француз тілінен аударылғанда табыстау деген мағынаны білдірсе, латын тілінен аударғанда аудару, көшіру деген мағынаны білдіреді. Трансферттердің мақсатына қарай бірқатар бағыттары болады. Соның ішінде бюджет аясында бюджет жүйесінің бір деңгейдегі бюджетінен қаражатты екінші деңгейдегі бюджетіне аударудың, бюджеттік реттеу тәртібімен салықтан аударудың кез-келген нысаны Слово «общий перевод» в переводе с французского означает «передача», а в переводе с латыни – «перевод», «копирование». Трансферты будут иметь ряд направлений в зависимости от цели. В том числе в рамках бюджета любая форма перечисления средств из бюджета одного уровня бюджетной системы в бюджет другого уровня, перечисления налогов в порядке бюджетного регулирования In general, the word transfer means transfer in French, and in Latin it means transfer, transfer. Transfers will have a number of directions depending on the purpose. Including any form of transfer of funds from the budget of one level of the budget system to the budget of another level within the framework of the budget, transfer from tax in the order of budget regulation 34)дәрілік затты буып-түю-дәрілік заттарды зақымданудан және ысыраптан қорғау, сондай-ақ қоршаған ортаны ластанудан қорғау жолымен айналым процесін қамтамасыз ететін құрал немесе құралдар кешені. Упаковка лекарственного средства – средство или комплекс средств, обеспечивающих процесс обращения лекарственных средств путем их защиты от повреждений и потерь, а также предохраняющих окружающую среду от загрязнений. Packaging of a medicinal product is a means or a complex of means that ensure the process of circulation of medicines by protecting them from damage and loss, as well as protecting the environment from pollution. 35)Фарм-технолог-бөлшек сауда дәріханаларында дәрілік заттарды дайындау, сондай-ақ фармакологиялық кәсіпорындарда технологиялық процестерді сақтау және қолдау жөніндегі маман. Специалист по приготовлению лекарственных средств в аптеках розничной торговли, а также по соблюдению и поддержанию технологических процессов на фармакологических предприятиях. Specialist in the preparation of medicines in retail pharmacies, as well as in compliance and maintenance of technological processes at pharmacological enterprises. жүктеу/скачать 31,24 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|