Тірек-қимыл жүйесі



бет1/3
Дата15.11.2023
өлшемі414 Kb.
#123070
  1   2   3
Байланысты:
ТҚЖ

  • Тірек-қимыл жүйесі
  • Тірек-қимыл жүйесі – адамның қимыл-қозғалысын қамтамасыз ететін, жердің тартылу күшіне қарсы (гравитацияға қарсы) қызмет атқаратын жүйе, сондықтан оны антигравитация аппараты деп атайды.
  • Тірек-қимыл аппаратының бөлімдері:
  • пассивті (қаңқа және оның байланымдары);
  • белсенді (бұлшық еттер)
  • Қимыл-қозғалыстың орындалуына қатысатын ОЖЖ бөлімдері:
  • Жұлын – қарапайым қозғалыстарды реттейді.
  • Ми бағаны – адам денесінің кеңістіктегі дұрыс қозғалысын мойын және лаберинттік рефлекстер қатысымен орындалуын және бұлшықет тонусының қалыпты реттелуін қамтамасыз етеді.
  • Мишық – қимылдың дәлме-дәл, үйлесімді орындалуына қажетті қимыл күшпен қамтамасыз етеді.
  • Ми қыртысы мен базальды түйіндер – ерікті қозғалыстардың координациясын реттейді.
  • Қаңқа еттері қозғалтқыш жүйке талшықтарымен жүйкеленеді. Қозғалыс талшықтары деп – ет талшықтарының тобын нервтейтін, мотонейронның өсінділерін айтады. Ет талшықтарын нервтейтін мотонейрон және оның талшықтары тобын – қозғалыс (моторлық) бірлігі дейді.
  • Ет талшықтары
  • Экстрафузальдық ет талшықтары – еттің жиырылуының барлық жұмыстарын атқарады.
  • Интрафузальдық ет талшықтар. Бұлшық еттің ішкі қабатында орналасқан шағын сопақша құрылымды бұлшықет ұршығы деп атайды. Ет ұршығының ішкі қабатында бұлшықет талшықтары шоғыры – интрафузальдық ет талшықтары (3-12 дана) орналасады. Олар бұлшықет ширығуын анықтайтын арнайы ет талшықтары болып саналады.
  • Бұлшықеттердегі арнайы рецепторлардың түрлері
  • Ет ұршығының біріншілік рецепторлары
  • Ет ұршығының екіншілік рецепторлары
  • Сіңірлердегі Гольджи рецепторлары
  • Бұл рецепторлар механикалық тітіркендіргіштерге жауап беріп, қимылдың координациясына қатысады.
  • Интрафузальдық ет талшықтарда
  • біріншілік – І α тобы
  • екіншілік – II тобы
  • сезімтал нейрондардың жүйке ұштары орналасады.
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет