Тұлғалар: Ә. Бөкейханов «Қазақ» газетінде «Тағы соғыс»



бет1/122
Дата22.04.2023
өлшемі0,7 Mb.
#85760
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   122

Тұлғалар:
1. Ә. Бөкейханов «Қазақ» газетінде «Тағы соғыс» деген мақаласы басылды. Онда автор соғыстың әділетсіз екендігін дәлелдеді. Ол: «Бұл соғыстан жалпы жұртқа пайда жоқ. Нарлар алысар, ал шаруасын бұзып, қанын төгетін – сорлы халық болар. Жиырмасыншы ғасырда Еуропа патшалықтарының қылған ісі кімнің алдында ақталмақ?» - деп жазды.
2. Т. Рысқұлов: «1899 жылдан кейін қазақтар мен орыстар арасындағы этностық жанжалдар даладағы өмірдің сипатты белгісіне айналды», - деп жазды.
3. А. Байтұрсынұлы: сонау 1913 жылдың өзінде: «қазақ ұлтының өмір сүруінің өзі проблемаға айналды», - деп жазды.
4. М. Дулатұлы: «Жұрт сендей соғылды, түнде ұйқыдан, күндіз күлкіден айырылды»,- деп айтты.
5. Нұрлан Қияшев – Шерубай-Нұра болысында хан болып жарияланды.
6. Оспан Шоңов – Қарашақ болысында хан болып жарияланды.
7. Бекболат Әшекеев – Верный уезінің Жайымтал болысында хан болып жарияланды.
8. А. Байтұрсынұлы: «қазақ секілді іргелі жұрт өзгелер қатарында соғыс майданында қару-жарақ асынып, мемлекетті қорғауға лайық еді, қатарда жоқ қара жұмысқа байлануын кемшілік санаймыз»,-деп жазды.
9. Әлихан Бөкейханов, Ахмет Байтұрсынұлы, Міржақып Дулатұлы өздері қол қойған үндеуде екі баламаны алға тартты: «Бірі – барса, алынған жігіттер қазаға, бейнетке аз ұшырайды, екіншісі – бармай қарсылық қылса, елге зор бүліншілік келеді...», - деп.
10. Бекболат Әшекеев пен Тоқаш Бокин – Верный уезіндегі көтерілісті ұйымдастырушылар.
11. Жәмеңке Мәмбетов пен Ұзақ Саурықов – Қарқарадағы көтерілісті ұйымдастырушылар.
12. Әлихан Бөкейханов: «Қазақ-қырғыз осы көтерілісте көп адамын өлтіріп, шаруасын күйзелтсе де, келешекке қандай ел екенін білдірды... Алыспаған, жұлыспаған бостандық атына мінбейді, бұғаудан босамайды, ері құлдықтан, әйелі күндіктен шықпайды, малына да, басына да ие болмайды»,- деп жазды.
13. Әбілғафар Жанбосынов – Торғай уезіндегі қыпшақ руының көтеріліске шыққан қазақтары өздеріне хан етіп сайлаған тұлға (Орта жүздегі ықпалды биі Нияздың немересі).


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   122




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет