I-ші топтағы қондырғылардың тоңазыту тиімділігі төмен және жекелеген аппараттардың габариттері үлкен болғандықтан қазіргі таңда бұндай қондырғылар аз қолданылады.
Жұмысшы дене ретінде бұл қондырғыларда: аммиактың көмір қышқыл газының ,күкірт ангидриттің т.б буы қолданылады.Букомпрессорлы тоңазыту қондырғыларының жұмысы сенімді болғандықтан өндірісте кеңінен қолданылады.
I. II. Сығылады Суытылады Детандерге беріледі Бастапқы қысымға кеңейеді Ауа температурасы төмендейді АУА Ауалы тоңазыту қондырғысының циклы 1-Компрессор,2-жылуалмастырғыш, 3-детандер,4-тоңазыту камерасы Ауалы тоңазыту қондырғысы.
Ауалы тоңазыту жылу мөлшерлері:
Циклда шығындалған жұмыс:
Циклдың тоңазыту коэффициенті:
Бу компрессорлы тоңазыту қондырғылары кеңінен тараған және олар денелерді -120 градус температураға дейін суытуға қолданылады.
Бір сатылы бу компрессор-
лы тоңазыту қондырғысы-
ның ықшам кескіні және
Ts-диаграммасы көрсетілген.
1-компрессор
2-конденсатор
3-дроссель
4-буландырғыш
Бу компрессорлы тоңазыту қондырғысының циклы Суық өнімділігі Q=0,15÷450 кВт тоңазыту қондырғыларында көбінесе поршенді компрессорлар қолданылады.
Суық өнімділігі Q˃450 кВт тоңазыту қондырғыларында – ортадан тепкішті немесе винтті компрессорлар қолданылды
Жұмысшы денеге компрессордағы адиабаталық процесте шығындалған жұмыс мөлшері:
Дроссельдеу процесі кезінде кеңею жұмысы істелінбейтін болғандықтан,циклдың жұмысы компрессор жетегіне шығындалған жұмысқа тең:
Тоңазыту кезінде жұмысшы денеге берілген жылу:
Идеал бу компрессорлы тоңазыту қондырғысының тоңазыту коэффициенті:
Буэжекторлы тоңазыту қондырғысының циклы Буэжекторлы тоңазыту қондырғысында жұмысшы дене ретінде ылғал бу қолданылады.Ылғал бу эжекторда жоғары қысымды будың көмегімен сығылады.
Буэжекторды тоңазыту қондырғылары денені 3-10гр дейін суыту үшін пайдаланылады,және оларда жұмысшы дене ретінде су буы қолданылады.
Бу эжекторлы тоңазыту қондырғысында буды суыту үшін қазанда түзілген будың кинетикалық энергиясы қолданылады.
Мұндағы: - тоңазыту камерасынан алынған жылу,
- қазанда берілген жылу.
Абсорбциялы тоңазыту қондырғысы Абсорбциялы тоңазыту қодырғысының жұмыс істеу принципі ерітінділердің белгілі қасиеттеріне негізделген.Бұл қондырғыларда жұмысшы дененің қысымы механикалық әдіспен емес,жоғары температурада термохимиялық жолмен көтеріледі.
Қайнау температурасы төмен зат жұмысшы дене немесе тоңазытқыш агент,ал қайнау температурасы жоғары дене-абсорбент деп аталады.Тоңазыту техникасында мұндай жұмысшы дене ретінде су мен аммиак ерітіндісі кеңінен пайдаланылады.Атмосфералық қысымда судың қайнау температурасы +100 градус,ал аммиактың -33,3 градус.
Абсорбцилы тоңазыту қондырғысының тиімділігін жылу пайдалану коеффициентімен бағалауға болады.
Мұндағы: - тоңазыту көлемінен алынған жылу;
- бу генераторында берілген жылу.
-
Жылу насосының циклы Тоңазыту қондырғылары температурасы төмен ортадан жылу алып,оны температурасы жоғары ортаға береді.Берілетін жылудың температуралық деңгейі төмен,әдетте қоршаған орта температурасына тең.
Жылыту жүйелеріне берілетін кез-келген тоңазыту қондырғысын жылу насосы деп атайды.
Жылу насосын сипаттайтын негізгі параметрлердің бірі жылыту коэффициенті.Ол жылыту жүйесіне берілген жылудың осы циклды шығындалған пайдалы жұмысқа қатынасын көрсетеді.
Ал: болғандықтан
Мұндағы:1-бассейн; 2-насос; 3-буландырғыш; 4-компрессор; 5-конденсатор ;6-дроссель; 7-насос; 8-жылыту жүйесі.
Жылу насосының схемасы