Тренинг для тренеров по обучению сельских нко в рамках проекта «Поддержка сельских нко»

                   

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

11 

 

Таңдау немесе бағалау 

а)  Нұсқаларды анықтау 

б) Шешімдерді қабылдау өлшемдерін (критерий) құру 

с) Шешім қабылдау 

 

 

 

Стратегиялық жоспарлауды әзірлеу алгоритміне мыналар кіреді: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қызметтің негізгі бағыттарын, міндетттерін, құндылықтарын жазу 

Жағдаятты талдау 

  Сыртқы ортаны талдау және міндеттерді жүзеге асыру мүмкіндіктерін 

табу. 

  Ішкі  ортаны  талдау  және  ұйым  жүзеге  асыра  алатын  мүмкіндіктерді 

табу. 

  Талдауды  жалпылау  және  табыс  көзінің  негізгі  факторларын  табу, 

ұйымның ішкі ортасының дамуы бойынша негізгі көзін ескеру. 

Стратегиялық жоспарды әзірлеу 

  Ұйымның  дамуы  және  қызметті  жүзеге  асырудың  стратегиялық 

мақсаты. 

  Стратегиялық 

мақсатқа 

жету 

үшін 

қойылатын 

міндеттер 

(бағдарламалар,жобалар,қызмет көрсету жүйелері). 

 

Стратегиялық жоспарды іске асыру жоспар-кестесін әзірлеу 

Стратегиялық жоспарлаудың қажеттілігінің  бағасы 

                   

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

12 

 

Ұйым үшін стратегиялық жоспардың қажеттілігін көрсететін  белгілер

: 

 

  Ұйымның болашақ жоспарын ешкім білмейді – ұйым «бір күндік өмір сүреді»; 

 

 

   Ұйым  неге  осымен  айналысады,  ешкім  түсінбейді.  Әріптестерде  «басқа  іс  жасап    жатырмыз 

ба»  деген ой туады 

 

  Қызметі жүріп жатса да, ұйым өз «нарығын» жоғалта бастайды; 

 

 

  Сыртқы ортаның шарты мен талаптары өзгерген, ал ұйым бұрынғыша жұмыс жасай береді; 

 

 

  Қызметтестер  солғын  жұмыс  істейді,  әріптестердің  әлсіз  мотивациясы,  қызметкерлердің 

тұрақтамауы. 

 

 

 

                   

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

13 

  

СТРАТЕГИЯЛЫҚ ЖОСПАРЛАУДЫҢ ТЕРМИНДЕР СӨЗДІГІ   

 

Көрініс - бұл болашақтың суреті, немесе болашақ туралы. 

 

–  бәсекелестік  терминдерде  жиі  айтылатын  ұйымның  болашақ  туралы  қысқа  да  нұсқа 

констатациясы.  

Болашақ  көрініс  кең,  белсенді,  стратегиялық  талпыныстарды  суреттейді.  Бұл  бейнені  іскерлер 

бәрінен жоғары қоюы тиіс.Ол болашақ нәтижені суреттейді. 

 

Міндет (арнау) – ұйым не үшін қажет екенін түсіндіретін қысқа  тұжырымдама болашақ көрініске 

жетудегі бағыт. Мына сұрақтарға жауап іздейді: 

  Сіз не істеп жатырсыз? 

  Сіз не үшін өмір сүресіз? 

  Сіз кім үшін жұмыс істейсіз 

 

Құндылықтар  –  адамның  көзқарастық  негіздері,  әр  түрлі  жағдаяттардағы  оның    таңдауын 

білдіреді; 

Терең негізделген сенімдер және әлеуметтік орта  мүшелерінің көзқарасы.

 

 

Мақсаттар -   бұл миссияның қорытындысында жететін соңғы нәтижелері 

  Сіз қандай қорытынды күтесіз? 

  Қай мерзімге? 

  Бұл шынайы ма? 

 

Міндеттер  -   SMART* өлшемдеріне жауап беретін мақсатқа жету кезеңдері 

 

Стратегия – мақсатқа жеткізетін жол. 

 

Іс-әрекет кешені – мақсат пен міндетке бағытталған логикалық блоктардың сериясы. 

 

Тактика - 

жұмыс жоспары, және де мақсатқа жету стратегиясын өмірге енгізу тәсілі. 

Тактиканы таңдау барысында біз :КІМ?НЕ?ҚАЛАЙ?ҚАШАН? деген сұрақтарға 

жауап береміз. 

 

* 

Критерии SMART (Specific, Measurable, Area, Realistic, Time-bounded – Өзгешелік - Специфичный, 

Өлшемді - Измеримый, Территориальность, Реалистичный, Уақыты шектелген - Ограниченный по 

времени) 

                   

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

14 

Болашақ көрініс

 – Міндет – Құндылықтар 

 

1. 

Стратегиялық болжам 

 

Келешекте  коммерциялық  емес  ұйымдарды  біз  қалай  елестетеміз  –  нәтижелерге  қол  жеткізіледі, 

бірақ мұндай нәтижелерге жету үшін коммерциялық емес ұйымдар белгілі бір мінездемелері болуы 

тиіс. Стратегиялық болашақ қойылған мақсатқа дем береді. 

Болжау арқылы коммерциялық емес ұйымдар маңызды стратегиялық сұрақтарды қалай шешетінін 

жазады. 

Ұйымның  болашаққа  деген  көзқарасы  соңғы  пункт  болып  есептеледі.  Болашақты  анықтап  алып  

ұйым дұрыс жолда келе жатқанына кепілдік береді. Бұл бәрін дұрыс жасауды білдірмейді, ал дұрыс 

нәрселер жасау дегенді білдіреді.. 

2. 

Стратегиялық міндет 

 

Міндет  дегеніміз  біз  не  істеп  жатырмыз,  кіммен,  кім  үшін,  құзырлықтағы  айырмашылықтарымыз, 

және неліктен біз мұны істеп жатырмыз   (біздің соңғы мақсатымыз). 

Бар міндетті қарастыруға көмек беретін кейбір сұрақтар: 

Бар міндетті шолуға арналған сұрақтар: 

1. Шынында да міндет түсінікті ме? 

2. Міндет жөнінде нақты сұрақтарыңыз бар ма? 

3. Басқа мектептің міндетін көшіре ме? Егер солай болса, біз не істеуіміз керек? 

4. Осы сұрақтардың жауаптарын ескере отырып, міндет қалай өзгере алады?  

 

3. 

Стратегиялық құндылықтар 

 

Құндылықтар ұйымның мәдениетіндегі негізгі басымдықтарды көрсетеді.. 

Стратегиялық  жоспарлауда  құндылықтар  өте  маңызды  болып  келеді,  себебі  олар  адамдарды 

бағыттап отырады. 

 

 

 

 

 

   

                                                          

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

15 

Стратегиялық жоспарлаудың технологиясы: кестемен берілген 8 қадам  

 

 1қадам 

 

 

СТРАТЕГИЯЛЫҚ ЖОСПАРЛАУДЫҢ ҚАЖЕТТІЛІГІН БАҒАЛАУ 

 

Нұсқаулар: 

1.  Топ ішінде талқылаңыз және стратегиялық  жоспарлаумен айналысуға итермелейтін себептерді 

белгілеңіз, осы үрдіс соңында күтілетін нәтижелерді анықтаңыз . 

2.  Стратегиялық жоспарлаудың өткізу мақсатын айқындап алыңыз. 

3.  Стратегиялық жоспарлау үрдісінде  пайда болатын қиыншылықтар мен бөгеттерді  

талқылаңыздар. 

4.  Бір ортақ шешімге келіңіз – осы жағдайда стратегиялық жоспарлауды өткізу қажет пе, жоқ 

па. 

 Стратегиялық жоспарлауды өткізудің 

мақсаты мен күтілетін нәтижелері 

Стратегиялық жоспарлауды өткізуде 

кездесетін қиыншылықтар мен бөгеттер 

Қиыншылықтар мен бөгеттерді жеңу 

жолдары мен тәсілдері 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                          

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

16 

 

 2 қадам 

 

 

ҰЙЫМ  ҚЫЗМЕТІНІҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ МЕН МІНДЕТІ ЖӘНЕ ҚАЗІРГІ ЗАМАНДА 

ОЛАРДЫ БАҒАЛАУ 

 

Нұсқаулар: 

1.  Сіздің ұйымыңыздың міндетін жазыңыз 

2.  Міндет тұжырымдамасынан шығатын қызметтің негізгі бағытын белгілеңіз және сипаттаңыз. 

3.  Топта ортақ шешімге келіңіздер – міндетте өзгертетін нәрселер бар ма, бар болса қандай 

түзетулер енгізу керек. 

Ұйымның міндеті (ұйым кім үшін жұмыс істейді, қандай мәселелерді шешеді, қалай шешеді): 

 

 

 

Ұйым қызметінің негізгі бағыттарының  мінездемесі: 

 

 

 

Міндетті немесе ұйым қызметінің негізгі бағыттарын  өзгерту/кеңейту/азайту қажет пе? 

Егер қажет болса, қалай: 

 

 

                   

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

17 

Сыртқы және ішкі ортаны талдау

 

SWOT анализ 

 

SWOT - бұл аббревиатура, ағылшын сөздерінің алғашқы әріптері:  

 

Strength  

- күш; 

Weakness   - әлсіздік; 

Оpportunity  - мүмкіндіктер; 

Тhreat  

- қауіп-қатер,қиыншылықтар; 

 

КҮШ – әлді жақтар; 

ӘЛСІЗДІК – әлсіз жақтар; 

МҮМКІНДІКТЕР – ұйым орындай алмайды; ортаның мүмкіндіктері; 

ҚИЫНШЫЛЫҚТАР – ҮЕҰ қызметінде пайда болатын мәселелер; оның қызметін қолдамайтын 

адамдар. 

  

Ішкі 

ф

а

ктор

л

а

р

 

Әлді жақтары 

Әлсіз жақтары 

Бәсекелестіктің дамуына көмек 

беретін сіздің мүмкіндігіңіз бен 

ресурстарыңыз қандай? 

 

Осы уақытта сіздің қандай 

артықшылығыңыз бар? 

 

Сіздің негізгі ісіңіз, құндылықтарыңыз 

және мүмкіндігіңіз қандай? 

 

Басқалар сіздің артықшылығыңызды 

неден көре алады?  

Сіздің әлсіз жағыңызға не жатады? 

 

Немен жұмыс істеу керек сізге? 

 

Нені тоқтату немесе алып тастау 

керек? 

 

Сіздің бәсекелестеріңіз нені сізден 

жақсы жасай алады? 

 

Басқалар сіздің қандай әлсіз 

жақтарыңызды атайды?  

СЫ

Р

Т

ҚЫ

  Ф

А

КТ

О

Р

ЛАР

 

Мүмкіндіктер 

Қауіп-қатер 

Болашақта сіздің қандай жақсы 

мүмкіндіктеріңіз бар (болашақ әлді 

жақтарыңыз)? 

 

Болашақта сізге немен айналысу 

керек? 

 

Болашақ өзгерістер қалай 

мүмкіндіктерге айналады (мысалы: 

технологиядағы жаңашылдықтар, 

үкімдердегі өзгертулер, әлеуметтік 

саладағы өзгерістер және т.б.) 

Болашақта қандай қауіп төнуі мүмкін? 

 

Сыртқы өзгерістер сіздің 

индустрияңызда өз таңбасын 

қалдыра ма? (мысалы:  

технологиядағы жаңашылдықтар, 

тұтынушылардың сұраныстарының 

өзгеруі және т.б.) 

 

                                                          

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

 

18 

 

 

 3 қадам 

 

 

ОРТАНЫ ТАЛДАУ 

 

 

Нұсқаулар: 

1.  Сіздің қызметіңізге әсерін тигізетін барлық бар және болжамды субъектілерді жазып алыңыз 

(ұйымдар,жеке адамдар,топтар және т.б.). 

2.  Белгіленген субъектілерді мына санаттар бойынша топтаңыз: клиенттер (қызмет алушылар), 

донорлар, серіктестер, бәсекелестер, қарсыластар. 

3.  Детальді талдау кестесін қолданып белгіленген субъектілерге талдау жасаңыз. 

Клиенттер (қызмет алушылар) 

 

 

 

 

 

 

 

Донорлар 

Серіктестер 

 

 

 

 

 

 

 

Бәсекелестер 

Қарсыластар 

 

                                                          

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

 

19 

 3а ҚАДАМ 

 

 

 

 

Ортаны детальды түрде талдау 

 

Клиенттер/қызмет алушылар 

Мақсатты топ мінездемесі 

(қысқа сипаттамасы,саны, 

география және т.б.)  

Мақсатты топпен қарым-

қатынас тәжірибесі 

Мақсатты топ өкілдерінің 

қажеттіліктері,  

қызығушылықтары, 

жағдаяттары 

Олардың сұраныстарына 

жауап беретін біздің 

ұсынысымыз 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Донорлар/тапсырыс берушілер

4

 

Мақсатты топ 

мінездемесі (қысқа 

сипаттамасы, саны, 

география және т.б.) 

5

  

Мақсатты топпен 

қарым-қатынас 

тәжірибесі 

Мақсатты топқа 

байланысты 

біздің көздеген 

мұратымыз (не 

алғымыз келеді) 

Мақсатты топ 

өкілдерінің 

қажеттіліктері, 

қызығушылықтары, 

жағдаяттары  

 Олардың 

сұраныстарына 

жауап беретін 

біздің 

ұсынысымыз  

Мақсатты топпен 

байланыс 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                           

4

 Здесь имеются ввиду не только иностранные фонды, но и все организации и лица, на тот или иной вид поддержки которых мы рассчитываем (например,  

государственные структуры, бизнес, СМИ и т.д.). 

5

 Здесь и далее по столбцам целесообразно выделять как общие характеристики для всей целевой группы, так и конкретизировать анализ до рассмотрения 

отдельных конкретных представителей данной целевой группы. Например, в целевой группе иностранных фондов имеет смысл сделать как общий анализ по 

фондам как целевой группе, так и указать конкретные фонды и грантовые программы с их более детальной проработкой.  

                                                          

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

 

20 

Серіктестер 

Әлеуетті серіктестің 

қысқаша мінездемесі   

Серіктеспен 

қарым-қатынас 

тәжірибесі   

Біздің 

мақсатымыз 

(серіктестікті не 

үшін қолдаймыз) 

Серіктестің 

жағдаяты, 

ермегі, 

қажеттілігі 

Олардың 

сұраныстарына 

жауап беретін 

біздің 

ұсынысымыз  

Орнатылған 

байланыс  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Бәсеклестер 

Бәсеклестің қысқаша 

мінездемесі  

Не үшін бәсекеміз 

Біздің әлді және әлсіз 

жақтарымыз 

Бәсекелестің әлді және 

әлсіз жақтары 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қарсыластар 

Қарсыластардың қысқаша 

мінездемесі 

Қарсылас болудың 

себептері (олардың ермегі, 

қажеттіліктері) 

Теріс мүмкіндіктер  

/қарсыластардың іс-әрекеті 

Қарама-қарсы ұсыныстар, 

қарсылықты жұмсартатын 

ұсыныстар 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                          

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

 

21 

 

 4 қадам 

 

 

МҮМКІНДІКТЕР МЕН БӨГЕТТЕР 

 

Нұсқаулар: 

1.  Макро-деңгейде сыртқы ортаның талдауын жүргізіңіз. Технологиялық, саяси, экономикалық, 

әлеуметтік салаларда негізгі үрдістерді белгілеңіз. 

2.  Үрдісті талдау негізінде сыртқы бөгеттерді  және мүмкіндіктерді белгілеңіз. 

Мүмкіндіктер 

Бөгеттер 

 

 

 

                                                          

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

 

22 

 5қадам 

 

 

ҰЙЫМНЫҢ ӘЛДІ ЖӘНЕ ӘЛСІЗ ЖАҚТАРЫ 

 

Нұсқаулар: 

1.  Ұйымның ішкі ортасына талдау жасау. Ұйымның қызметіне және мүмкіндігіне тікелей 

қатысы бар әлді және әлсіз жақтарды белгілеңіз.. 

2.  Ұйымның дамуы мен табысты болуы үшін белгіленген  әлді және әлсіз жақтардың қайсысы 

сын көтеретінін топта талқылаңыздар.         

Әлді жақтары 

Әлсіз жақтары 

 

 

 

                                                          

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

 

23 

 

 

 6қадам 

 

 

ЖЕТІСТІКТІҢ НЕГІЗГІ ФАКТОРЛАРЫ 

 

Нұсқаулар: 

1.  Сыртқы және ішкі ортаны талдау барысында қызметтің  белгіленген бағыттары негізінде 

жетістіктердің негізгі факторларын белгілеңіз – негізгі ішкі және сыртқы мүмкіндіктер мен 

бөгеттер.  Ұйымның дамуы мен қызметтің тиімділігі үшін жұмыс жасау қажет. 

2.  Топ мүшелерінің пікірін қарастырып 4-8 негізгі факторды белгілеңіз. 

Қызметті жүзеге асырудағы жетістіктің 

негізгі факторлары 

Ұйымның сыртқы ортамен 

байланысының даму жетістіктерінің 

негізгі факторлары 

Ұйымның ішкі ортасының даму 

жетістіктерінің негізгі факторлары 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                          

 

 

Тренинг для тренеров по обучению сельских НКО в рамках проекта «Поддержка сельских НКО» 

ОФ «КАМЕДА» для Фонда Евразия Центральная Азия, июль 2013 г. 

 

 

24 

жүктеу/скачать 1,61 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: