Түркістан облысы, Қазығұрт ауданды Қ.Сатпаев мектеп лицейі Коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Биология пәні бойынша
қолданбалы курстың бейімделген бағдарламасының тақырыбы:
Онкогенез
(Авторлық бағдарлама)
Нұрмаханбет Ләззат Тастемірқызы
Бағдарламаның мақсаты:
Бағдарламаның мақсаты:
Онкологиялық аурулардын алдын алу жолдарының бірі мектеп бағдарламасына қосу .Жоғары сынып оқушыларына онкологиялық ауруларды жан-жақты таныстыру , ақпараттандыру және алдын алу жолдарын көрсету.
Бағдарлама міндеттері:
Адам ағзасында жиі кездесетін ісік аурулары туралы терең білім беру;
Онкология аурулардың алдын-алу және олармен күресу жолдарын көрсету;
Онкологиялық аурулардың пайда болу себептеріне сипаттама бере отырып теориялық білімдерін тереңдету;
Танымдық, шығармашылық, зияткерлік қызығушылықтары мен қабілеттерін ақпарат көздерімен жұмыс істеу кезінде пайдалану;
Онкологиялық ауруларға болашақта ем іздеу жолдарын қарастыруға, медицина мамандықтарына қызығушылықтарын арттыру;
Теориялық білімдерін практикада қолдана алуға дағдыландыру;
Күтілетін нәтиже:
Адам ағзасында жиі кездесетін ісік аурулары туралы терең білім алады;
Онкология аурулардың алдын-алу және олармен күресу жолдарын біледі;
Онкологиялық аурулардың пайда болу себептеріне сипаттама бере алады, теориялық білімдерін тереңдетеді;
Танымдық, шығармашылық, зияткерлік қызығушылықтары мен қабілеттерін ақпарат көздерімен жұмыс істеу кезінде пайдаланады;
Онкологиялық ауруларға болашақта ем іздеу жолдарын қарастыруға, медицина мамандықтарына қызығушылықтары артады;
Теориялық білімдерін практикада қолдана алуға дағдыланады;
Қажетті материалдарды ақпарат көздерімен жұмыс істеу барысында таба алады;
Теориялық білімдерін практикада қолдана алады;
«Онкогенез» бағдарламасының мазмұны
«Онкогенез» бағдарламасының мазмұны
1-бөлім. Ісік туралы жалпы түсінік
Ісік . Обыр. Онкология.
2-бөлім. Протоонкогендердің онкогендерге айналу механизмдері
Митоз және мейоз процесі. Жасушалық цикл . Белоктардың түрлері . Канцерогенез сатылары: инициация, промоция, прогрессия.
3-бөлім.Канцероген факторлары «4 сағат»
Химиялық фактор. Физикалық фактор. Биологиялық фактор. Тұқымқуалауға бейімділік. Канцерогенездің биологиялық механизмі. Вирустар.
Бүйректің қатерлі ісігі. Асқазан қатерлі ісігі. Терінің қатерлі ісігі. Ағза және иммунитет. Сүт безі қатерлі ісігі.
8-бөлім. Қатерсіз ісіктер (4сағат)
Миома. Аденома. Мелонома. Папиллома
9-бөлім. Ісік ауруларының алдын алу жолдары (3 сағат)
Скринингтік бағдарлама. Қатерлі ісіктерді азайтуға арналған бағдарламалар. Денсаулық зор байлық.
10-бөлім. Ісікке қарсы ағза иммунитетінің жұмысы (3сағат)
Ісікке қарсы иммунитеттің жасушалық механизмдері. Жасушалық атепизм.
11-бөлім. Ісікке қарсы ағза иммунитетінің жұмысы (3 cағат)
Ісікке қарсы иммунитеттің жасушалық механизмдері. Жасушалық атепизм В-жүйенің іске қарсы иммунитеттегі рөлі. Ісік дамуындағы иммунитеттің тежелуі.Иммунитет.
Канцерогенез дегеніміз — рак (ісік) ауруының пайда болу процесі. Көптеген мутагендік факторлар канцерогендік те әсер етеді.
Ісік ауруының әлем бойынша статистикасы (2020 жыл)
Липома - май тінінің қатерсіз ісігі. Ол кесіп қарағанда сары немесе ақшыл сары түсті. Липома көлемі мен пішіні әртүрлі май клеткаларынан түзілген. Егер маймен бірге дәнекер тін өсіп кетсе ісікті фибролипома деп атайды. Липома құрамында қан жасаушы элементтер болса оны миелолипома дейді.
