Учебное пособие для вузов Изд. 2-е, испр. 352 с, М: Высшая Школа, 2002 г. Детлаф А. А., Яворский Б. М. Курс физики: Учебное пособие для втузов. Изд. 4-е, испр. 718 с. М: Высшая Школа, 2002 г
жүктеу/скачать 4,83 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Магнит өрісінің тоғы бар өткізгіштерге әсері (Ампер заңы)
| I
α P Магнит индикция векторын модулі бойынша жазатын болсақ: мұндағы - мен арасындағы бұрыш. Био-Савар-Лаплас заңы дегеніміз тогы бар өткізгіштің маңындағы кез келген нүктенің магнит өрісінің шамасын анықтайтын заң болып табылады. Ал магнит индукция векторының бағыты оң қол ережесі арқылы анықталады. Магнит өрісі үшін суперпозиция принципі орын алады: бірнеше токтар туғызған магнит өрісінің қорытқы мәні әр бір ток туғызған өрістердің магнит индукцияларының векторлық қосындысына тең: 1. Шексіз ұзын түзу тогы бар өткізгіш туғызатын магнит өрісінің индукциясы Тогы бар өткізгіштен R қашықтықта орналасқан А нүктедегі индукцияны анықтайық. Индкуция векторы бағыты тақта жазықтығына перпендикуляр (“бізге қарай”) болады(оң қол ережесі бойынша). Өрнегін Био-Савар-Лаплас теңдеуіне қойсақ, және Шексіз ұзын, тура токтың барлық элементтері үшін бұрышы 0-ден π-ге дейін өзгереді, сондықтан: Сонымен, тура токтың магнит индукциясы: 2. Тогы бар дөңгелек өткізгіштің центріндегі магнит индукциясы барлық ток элементтерінің дөңгелек ток центріне дейінгі қашықтығы бірдей және ол R радиусқа тең. Био-Савар-Лаплас заңы бойынша : Дөңгелек ток центріндегі магнит индукциясы: Шексіз ұзын соленоидтың центріндегі магнит индукциясы Магнит өрісінің тоғы бар өткізгіштерге әсері (Ампер заңы) Магнит өрісінің тогы бар өткізгішке әсер ететін күшін Ампер күші деп атайды. Ампер заңының математикалық өрнегі: мұндағы І – ток күші, – элементі орналасқан нүктедегі магнит индукциясы. Ампер күші әруақытта және векторлары жатқан жазықтыққа перпендикуляр болады. Сол қол ережесі: Егер B векторы сол қолдың алақанына перпендикуляр еніп, төрт саусақ өткізгіштегі ток бағытымен бағыттас болса, онда бас бармақ Ампер күшінің бағытын көрсетеді. Ампер күшінің модулі былай болады: мұндағы - және векторлары арасындағы бұрыш. Ампер заңының көмегімен екі параллель, шексіз ұзын, тура токтардың әсерлесу күшін анықтауға болады . a Екі токтың dl элементар бөлігіне әсер ететін күштер df1 = df2 Магнит индукциясының өлшемі – тесла (Тл). 1 Тл - өріс бағытына перпендикуляр орналасқан түзу сызықты өткізгіш арқылы 1А ток ағатын болса, сол өткізгіштің әр метр ұзындығына 1Н күшпен әсер ететін біртекті магнит өрісінің магнит индукциясы: Ампер заңы сонымен бірге, магнит индукциясының (В) өлшем бірлігін анықтауға мүмкіндік береді. Егер тогы бар өткізгіштің элементі магнит өрісінің бағытына перпендикуляр болса, онда Ампер заңы былай жазылады: dF=І⋅B⋅dl бұдан жүктеу/скачать 4,83 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|