Углеводы. Моносахариды

Сабақ № 4 Тақырыбы: Көмірсулар.

• Жоспар:
• Моносахаридтер. Жіктелуі.
• Гексозалар. Құрылысы.
• Д- және L- қатары. Фишер формулалары.
• Моносахаридтердің цикло-оксо таутомериясы. Хеуорс формулалары.
• Моносахаридтердің химиялық қасиеттері.
• Тотықсыздандыратын және тотықсыздандырмайтын дисахаридтер.

Көмірсулар - фотосинтездің (СО2 мен судан) алғашқы өнімі болып табылады. Көмірсулардың өсімдіктер мен жануарлар тіршілігінде маңызы зор.

• Көмірсулар - фотосинтездің (СО2 мен судан) алғашқы өнімі болып табылады. Көмірсулардың өсімдіктер мен жануарлар тіршілігінде маңызы зор.
• Жануарлар ағзасында көмірсулардың тотығуынан бөлінген энергия ағзадағы тіршілік процестерін қамтамасыз етеді.
• Көмірсулар мен олардың туындылары маңызды биологиялық қосылыстардың құрамында кездеседі:
• ∙ нуклеин қышқылдарының;
• ∙ коферменттердің;
• ∙ витаминдердің;
• ∙ антибиотиктердің т. б.
• Олар дәрі-дәрмек ретінде де қолданылады.

Көмірсулар құрамына, құрылымына қарай моно-, олиго, және полисахаридтер болып үшке бөлінеді. Моносахаридтер - монозалар деп аталады және олар көп атомды альдегидоспирт немесе кетоспирттер тобын құрайды. Олигосахаридтер –екі не одан да көп моноза бунақтарынан тұратын қосылыстар. Полисахаридтер-ондаған не одан да көп моноза бунақтарынан тұрады.

• Көмірсулар құрамына, құрылымына қарай моно-, олиго, және полисахаридтер болып үшке бөлінеді. Моносахаридтер - монозалар деп аталады және олар көп атомды альдегидоспирт немесе кетоспирттер тобын құрайды. Олигосахаридтер –екі не одан да көп моноза бунақтарынан тұратын қосылыстар. Полисахаридтер-ондаған не одан да көп моноза бунақтарынан тұрады.

Моносахаридтер немесе монозалар - молекуласының қурамында бір карбонил тобы =С=О және бірнеше гидроксил тобы –ОН бар гетерофункционалды қосылыстар. Жалпы формуласы Cn(H2O)n, мұндағы n-3 пен 9-ға дейінгі бүтін сандар.

• Моносахаридтер немесе монозалар - молекуласының қурамында бір карбонил тобы =С=О және бірнеше гидроксил тобы –ОН бар гетерофункционалды қосылыстар. Жалпы формуласы Cn(H2O)n, мұндағы n-3 пен 9-ға дейінгі бүтін сандар.
• Жіктелуі:
• • көміртегі атомының саны бойынша – триозалар, тетрозалар, пентозалар, гексозалар;
• • альдегид немесе кетон тобының болуына қарай – альдозалар немесе кетозалар.