Моносахаридтердің ашық тізбекті карбонилді түрінен циклді түріне қайтымды ауысуын таутомерия деп, ал изомерлерді таутомерлер деп атайды

Моносахаридтердің ашық тізбекті карбонилді түрінен циклді түріне қайтымды ауысуын таутомерия деп, ал изомерлерді таутомерлер деп атайды.

• Моносахаридтердің ашық тізбекті карбонилді түрінен циклді түріне қайтымды ауысуын таутомерия деп, ал изомерлерді таутомерлер деп атайды.
• Таутомерлер - біріне-бірі қайтымды айналатын және жылжымалы тепе-теңдікте болатын изомерлер. Моносахаридтерге тән изомерия-
• ның бұл үшінші түрін цикло-оксо таутомерия деп атайды.
• Альдогексозаның оксо түрінде 16 стереоизомер болса, циклды түрінде N=25=32 стереоизомер болады, себебі 5 асимметриялық көміртегі атомы бар.

• Хеуорс формуласында көміртегі атомының символы жазылмайды.
• Фишер формуласында тізбектің оң жағына орналасқан сутегі атомы мен гидроксил топтары сақинаның төмен жағына, ал сол жағына орналасса сақинаның жоғары жағына жазылады.
• Моносахаридтердің циклды түрін Хеуорс «перспективті» формуласы арқылы бейнелейді.

• α­D-глюкопираноза

• β­D-глюкопираноза

• δ-

• δ+

Кетогексозалардың өкілі - фруктоза болады.

• β,D (-) – фруктофураноза

• D (-) – фруктоза

• α, D (-) – фруктофураноза

• Кетогексозалардың өкілі - фруктоза болады.

• *

• *

• *

• Пентозалар (С5Н10О5)
• Өкілдері: рибоза, дезоксирибоза, ксилоза.

• β, D ­ рибофураноза α, D ­ рибофураноза
• Дезоксирибоза – дезоксиқант, екінші көміртегі атомында ОН- тобының орынында Н- болады. Рибоза мен дезоксирибоза РНҚ және ДНҚ құрайды.

Гексозалардың туындыларына аминоқанттар, гексозаминдер мен 2-амино-2-дезоксиқанттар жатады.

• Гексозалардың туындыларына аминоқанттар, гексозаминдер мен 2-амино-2-дезоксиқанттар жатады.
• Глюкозамин, галактозамин, олардың ацилді туындылары күрделі көмірсулар– гетерополисахаридтердің құрамында болады.

• β, D – глюкозамин β, D – галактозамин