Уран ядросының бөлінуін 1938жылы неміс ғалымдары О. Ган мен Ф. Штрассман ашты.
1939 жылдың басында ағылшын ғалымы О. Фриш австралиялық ғалым Л. Мейтнер нейтронды қармап алған уран ядросының екі жарықшаққа бөлінгендігін анықтады.
Уран ядросының бөлінуі ядроның тыныштық массасы бөлінуі кезінде пайда болатын жарықшақтардың тыныштық массаларының қосындысынан артық болғандықтан ғана жүзеге асады.Тыныштық массасының кемуіне балама энергия бөлініп шығады.Толық масса сақталады,өйткені үлкен жылдамдықпен қозғалатын жарықшақтардың массасы олардың тыныштық массаларынан артық болады.
1.Шапшаң нейтрондарды изотопының ядросы бөліну реакциясын туғызбай-ақ жұтады,тек шамамен бес нейтронның біреуі ғана бөлінуді туғызады.
2. Аз мөлшерде кездесетін ядросымен реакцияға түсу ықтималдығын арттыру үшін шапшаң нейтрондардың жылдамдығын кеміту керек.Ол баяулатқыштар көмегімен жүзеге асырылады.Баяулатқыштарға кәдәмгі су,ауыр су және графит жатады.
3. Баяулатқыштардың көмегімен нейтрондардың энергиясы кемиді.
4. Бөлініп шыққан заттан нейтрондардың атқылауы.
1
2
3
4
5
6
7
1. Белгілі бір затта зарядталған бөлшектердің қалдыратын ізі.
2. Атом ядросының пайда болуын және планетарлық моделін ашқан ғалым.
3. Теріс электрод.
4. Бір элемент атомының бірнеше массалық сандардың болуы.