Мектепке дейінгі жаста ауыз қуысында қалыптыда болмайды:
бактероидтар, спирохеталар, протозойлар
лактобактериялар, актиномицеттер, коринебактериялар
Candida туысының ашытқы тәріздес саңырауқұлақтары
стрептококктар
вейлонелла, фузобактериялар
Тілдің арқасында (артқы жағында) оральды стрептококктардан мынау басым:
S. salivarius
S. mitis
S. mutans
S. hominis
бордетеллалар
Медициналық микробиологияның міндеттерінің бірі:
бактериялардың антибиотиктерге төзімділіктерін жою
жануарлардың ішек микрофлорасын зерттеу
гендік-модификацияланған тағам өнімдерін алу
мұнай өнімдерін тазарту үшін микроорганизмдерді бөліп алу
ірі қара малдарға вакцина жасау
Бактериоскопиялық диагностика әдісінің маңызы:
жағындыны дайындау, микроскоптан көру
таза дақылды бөліп алу
бөлінген дақылды идентификациялау
зертханалық жануарларға инфекция жұқтыру
антигендік құрылымды анықтау
Грам әдісін қолдану мақсаты:
жасуша қабырғасының боялу ерекшеліктерін анықтау
талшықты бактериялардың қозғалғыштығын анықтау
протопластар, сферопластар, L-пішінді бактерияларды анықтау
бактерия капсуласының болуын анықтау
вирустар морфологиясын анықтау
Спора түзбейтін анаэробты бактерияларды өсіру әдістері:
анаэростатта өсіру
Китта-Тароцци ортасында өсіру
шаммен эксикаторда өсіру
Плоскирев ортасында өсіру
Борде-Жангу ортасында өсіру
Дәрігер-лаборант пневмониямен ауыратын науқастың қақырығынан жасалған, Грам әдісімен боялған жағындыны микроскоп арқылы зерттегенде жүзім тәрізді, күлгін түсті, шар тәрізді бактерияларды анықтады. Қандай микроорганизм табылды:
стафилококтар
ішек таяқшасы
туберкулез таяқшасы
спирохеталар
көгерткіш саңырауқұлақтар
Туберкулезбен ауыратын науқастың қақырығынан жасалған жағындыда аздап иілген қызыл таяқшалар және көк түсті басқа микроорганизмдер анықталған. Қышқылға тұрақты бактерияларды бояу әдіс:
Циль-Нильсен
Нейссер
Бурри-Гинс
Романовский-Гимзе
Грам
Микроорганизмдердің қышқылға төзімділігі байланысты:
жасуша қабырғасында май-балауыз заттардың болуымен
нуклеин қышқылының болуымен
полисахаридті капсуланың болуымен
цитоплазмадағы жасушаішілік қосындылардың болуымен
көмірсулардың болуымен
Ожешко бояу әдісінде жасалған жағындыны қыздыра отырып тұз қышқылын тамызу мақсаты:
спораны уландыру үшін
жағындыны бекіту үшін
бактерия құрылысын бұзу үшін
капсуланы уландыру үшін
қозғалғыштықты жақсарту үшін
Бурри-Гинс әдісімен боялған жағындыны микроскоптауда табылады:
күңгірт фонда түссіз капсула
спора түзілу процесі
грампозитивті және грамнегативті бактериялар
хламидияның элементарлы және ретикулярлы денешіктері
бактериялардың ретсіз қозғалғыштығы
Облигатты анаэробтар:
вегетативті формалары оттегі бар жерде жойылады
цитохромдары бар бактериялар
оттегі әсерінен жасушаны жоятын Н2О2 пайда болады
каталаза түзетіг грам теріс бактериялар
глюкозаны CO2 және Н2О дейін ыдыратады
Факультативті анаэробтар:
О2 бар жерде де жоқ жерде де өсе береді
О2 аз болса да бактерия өсуі тоқталады, өйткені О2 токсикалық қосылыстарын ыдырататын ферменттері болмайды
энергияны тек тыныс алу жолымен алады, сондықтан молекулалық оттегі міндетті түрде қажет
атмосфералық оттегі болғанда өсуге қабілетті, бірақ оны энергия көзі ретінде қолданбайды
энергия алу үшін оттегіні қажет етсе де, СО2 көп болғанда жақсы өседі
Микроаэрофильді микроорганизмдер:
оттегіні төмен концентрацияда қажет етеді
заттардың ыдырауы барысында оттегі жоқ жерден энергия алады
оттегіге индифферентті
оттегіні бос күйінде қабылдайды
көмір қышқыл газын жоғары концентрацияда қажет етеді (СО2)
Элективті қоректік орталар:
белгілі бактериялары бөліп алуға мүмкіндік береді, басқа бактериялардың өсуін басады
бактериялардың бір түрін басқасынан биохимиялық белсенділігі бойынша ажыратады
әртүрлі бактериялар түрлерінің өсуіне мүмкіндік береді
ауксотрофты бактериялар түрлерін бөліп алу үшін қолданады
прототорфты бактерияларды бөліп алу үшін қолданады
Аутотрофтар сипатталады:
көміртегінің жалғыз көзі ретінде көмірқышқыл газын қолданады
энергия көзі ретінде күн сәулесін қолданады
тотығу-тотықсыздану реакцияларының энергияларын қолданады
көміртегі көзі ретінде дайын органикалық қосылыстарды талап етеді
органикалық заттарды минералдарға дейін ыдыратуға қабілетті
Бактериялардың катаболизм процесі:
энергияны босататын күрделі органикалық заттардың ыдырауы
энергияны бөлетін қарапайым бейорганикалық заттар синтезі
энергияны жинақтайтын күрделі органикалық заттар синтезі
оттегі болмағанда өсу факторларының синтезі
энергияны жинақтайтын бейорганикалық заттардың ыдырауы
Бактериялардың анаболизм процесі:
энергияны жинақтайтын күрделі органикалық заттар синтезі
энергияны бөлетін қарапайым бейорганикалық заттар синтезі
энергияны жинақтайтын күрделі бейорганикалық заттар синтезі
бактериялар қоректенуінде ыдырау өнімдерін бөлу
оттегі болмағанда өсу факторларының синтезі
Дифференциальды-диагностикалық қоректік орталар:
бактериялардың бір түрін басқасынан биохимиялық белсенділігі бойынша ажыратады
белгілі бактериялары бөліп алуға мүмкіндік береді, басқа бактериялардың өсуін басады
әртүрлі бактериялар түрлерінің өсуіне мүмкіндік береді
ауксотрофты бактериялар түрлерін бөліп алу үшін қолданады
прототорфты бактерияларды бөліп алу үшін қолданады
Физиологиялық белгілер сипатталады:
тотығу және пластикалық метаболизм типтерімен
бактерияның пішіні және құрылымымен
бактерияның антигендік ерекшелігімен
колониялар морфологиясымен
молекулалық-биологиялық белгілермен
Бактериологиялық диагностика әдісінің маңызы:
таза дақылды бөліп алу және идентификациялау
жағындыны дайындау, микроскоптан көру
зертханалық жануарларға инфекция жұқтыру
антигендік құрылымды анықтау
аллергиялық сынама жүргізу
«Адсорбция» терминінің мағынасы:
вирустық бөлшектің жасушаға бекітілуі
вирустың жасушада шешінуі
вирустық компоненттердің жиналуы
вирустың жасушаға енуі
вирустық бөлшектің жасушадан шығуы
Вирустық инфекцияның ерекшеліктері:
Облигатты паразитизм
Жасырын кезеңі қысқа
Бактериемия дамиды
Вирус геномы қожайын жасуша геномымен байланысы жоқ
Спецификалық әсері болмайды
«Виропексис» терминінің мағынасы:
вирусты бөлшектің жасушаға эндоцитоз нәтижесінде енуі
вирусты және жасушалы мембрананың бірігуі
жасушада вирустың шешінуі (капсидтен босауы)
жасуша цитоплазмасында вирусты компоненттердің жиналуы
ферменттің қатысуымен жасушаға бекітілуі
Провирус бұл:
жасуша геномына интеграцияланған ДНҚ вирусы
вирусты бөлшекке интеграцияланған ДНҚ жасушасының фрагменті
вирустың жасушадан тыс формасы
абортивті инфекция нәтижесінде түзілетін ақаулы вирусты бөлшек
вирустың ақуыз-түзілістері
Вирусологиялық әдістің кезеңдері:
дақылдандыру, индикация, идентификация
дақылдандыру, жануарларға сынама жасау, анализ
индикация, дақылдандыру, емдеу
анализ, идентификация, ликвидация
жануарларға сынама жасау, емдеу, анализ
Бактериофагтың көбею сатылары:
адсорбция - ену - репродукция - шығу
ену - адсорбция - репродукция - шығу
репродукция - ену - адсорбция - шығу
ену - репродукция - адсорбция - шығу
адсорбция - репродукция - ену - шығу
Іріңді баспамен ауыратын науқастан алынған материалдан бактерияның таза дақылы бөлінді және алтын түсті стафилококк
идентификацияланды. ЛОР дәрігер науқасқа стафилококты бактериофаг тағайындады. Бұл препараттың тағайындалу мақсаты неде:
емдеу
сақтандыру
диагностикалық
экспериментальдық
иммунитетті күшейту үшін
Диагностикалық бактериофагтар қолданылатын реакция:
фаготиптеу реакциясы
флюоресценция реакциясы
бактерияларды бейтараптау реакциясы
фагтарды бейтараптау реакциясы
фагты агглютинация
Генетикалық рекомбинациялардың мәні:
рецепиент жасуша мен ДНҚ донор жасушасының өзара генетикалық материалмен алмасуы
хромосома бөлшегінің 1800-қа бұрылуы
екі жасушаның бірігіп, екі ядролы жсаушалардың пайда болуы
микроб жасушасының генетикалық аппаратында еш өзгеріссіз микробтың қасиеттерінің өзгерісі
хромосома бөлігінің басқа бөлікке көшуі
Бактериялардың дәрі-дәрмектерге төзімділік белгісінің аса кең таралуы немен байланысты:
конъюгациялық плазмидалар (R) арасында r-гендердің көшуімен
микробтардың цитоплазмасындағы ақуыздардың коагуляциясымен
микроб жасушасының метаболизмнің бұзылысымен
бактерия жасуша қабырғасының синтезінің бұзылысымен
ақуыз синтезі кезіндегі әр түрлі кезеңдердің бұғақталуымен
Бактериялардың анбиотиктерге төзімділігінің біріншілікті генетикалық механизмі:
антибиотиктердің әсер етуі үшін «нысананың» болмауы
R плазмидалардың тасымалдануы
жасуша қабырғасы компоненттерінің синтезін бақылайтын гендердегі мутациялар
цитоплазмалық мембрананың синтезін бақылайтын гендердегі мутациялар
рибосомалық ақуыздардың синтезін бақылайтын гендердегі мутациялар
Толық гуморальдық жауап келесі жағдайларда дамиды:
макрофагтардың, т-көмекшілердің, В-лимфоциттердің қатысуы
тек антигендік ақпаратты Влимфоцит алу
Влимфоциттің тек медиатор сигналын қабылдауы
тек В-лимфоциттер мембранасындағы бөгде АГ этиотоптарын тануға қатысу
тек т көмекшілерінің қатысуы
Тырысқақты алдын алу құралдары:
белсенді емес вакцина, холероген-анатоксин
тырысқақ сарысуы, холероген-анатоксин
холероген-анатоксин, эубиотиктер
тырысқақ диагностикасы, тырысқақ сарысуы
пробиотиктер, синбиотиктер
Модификация дегеніміз:
организмнің бір немесе бірнеше фенотиптік белгілерінің өзгерісі
жекеленген гендердің құрылымындағы өзгерістер
хромосома құрылымының өзгерісі
біріншілікті ДНҚ құрылымының өзгерісі
жасушалық рекомбинациялар
Транспозондар:
фенотиптік белгілері бар ақпаратқа ие қозғалмалы генетикалық элементтер
фенотиптік белгілері туралы ақпараты жоқ қозғалмалы генетикалық элементтер
конъюгация үрдісін анықтайды
трансформация үрдісін анықтайды
жанасу барысында бір жасушадан басқа жасушаға тасымалданатын генетикалық элементтер
Антисептика - бұл:
тері мен сілемейлі қабықтың зақымданған немесе зақымданбаған учаскелеріндегі бактерияларды жоюға бағытталған іс-шаралар кешені
адам организмі тіндеріне қоршаған ортадан микроорганизмдерді ендірмеуге бағытталған іс-шаралар кешені
қоршаған орта нысандарын залалсыздандыруға бағытталған іс- шаралар кешені
организмнің барлық ұрықтарын жоюға бағытталған іс-шаралар кешені
адам организмінде жұқпалы ошақтың дамуын жеке тежейтін заттар
"Стерилизация" анықтамасы:
химиялық және физикалық факторлар әсерінен микроорганизмдердің барлық вегетативті формалары мен спораларының жойылуы
физикалық факторлар әсерінен микроорганизмдердің барлық вегетативті формалары мен спораларының толығымен жойылуы
химиялық факторлар (лизол, хлорамин) әсерінен микроорганизмдердің споралық формаларының толығымен жойылуы
физикалық факторлар әсерінен микроорганизмдердің тек вегетативті формаларының жойылуы
химиялық факторлар (лизол, хлорамин) әсерінен микроорганизмдердің барлық вегетативті формаларының толығымен жойылуы
Пастеризация – бұл:
материалды 70°С дейін 15 минут қыздыру, жылдам салқындату
180°С қайнату
материалды ұзақ уақыт 80°С қыздырып, жылдам салқындату
бумен өндеу
материалды 180°С дейін 15 минут қыздыру, жылдам салқындату
Тиндализация – бұл:
100ºС дейін температурамен және бумен әсер ету
материалды 60-80°С аралығында 15 минут қыздыру, әрі қарай салқындату
материалды 80°С ұзақ уақыт қыздыру
қысым мен бу арқылы әсер ету
қайнату
Антибиотиктерге сезімталдылықты диффузды диск әдісімен
анықтағанда микробтың өсуі тежелген аймақ байқалады. Бұл нені білдіреді:
микроб антибиотикке сезімтал
микроб антибиотикке төзімді
уыттылығы жоқ
мембрананың өткізгіштігі күшейген
жасушада зат алмасу күшейген
Микроорганизмдердің антибиотиктерге төзімділік механизмі байланысты:
гендерде генетикалық рекомбинациялардың болуы
антибиотиктерді жасуша қабырғасы өткізгіштігі тежейді
антибиотиктердің белсенді түрінің белсенді емес түріне ауысуы
макроорганизмде антибиотиктердің өзгеруі
антибиотиктері бар ортада бактерияның талшықтары жойылады
"Дисбактериоздың" дұрыс анықтамасын табыңыз:
Қалыпты микрофлораның экологиялық балансының бұзылуы
Қалыпты микрофлораның өзгерісіне тәуелді емес бүзылыстар дамиды
Облигатты микрофлораның саны артқандықтан ішкі баланс бұзылады
Транзиторлы микробтар көптеп енеді
Факультативті бактериялар саны күрт азаяды
Лактобактерия мен бифидобактерияның антагонистік қасиетіне жатпайды:
ішектің сілемейлі қабығының морфологиялық құрылымына әсері
энтеропатогенді токсин бөлінуін тежейді
ішекте Са иондары, Д витамині сіңірілу процесі күшейеді
аминқышқылдар, протеиндер, витаминдер синтезі жүреді
қышқылдар, спирттер, лизоцим түзіледі
Ішек дисбактериозының сипаттамасы:
бифидумбактерия және лактобактерия саны азайған
стафилококктар саны азайған
Proteus туысы бактериялар саны азайған
Candida туысы саңырауқұлақтары жоқ
қалдық микрофлора саны азайған
Симбиоз:
микробтардың бір бірімен қарым-қатынаста тіршілік етуі
популяциялар бір-бірін не белсендірмейді, не тежемейді
бір популяция екіншісін тежеп тіршілік етеді
патогенді микроорганизмдердің бір-бірімен тіршілік етуі
қалыпты микрофлора мен макроорганизмнің қатынас түрі
Комменсализм симбиоздың бір формасы:
бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтірмейді
екі микроорганизм біріге тіршілік ету барысында өздеріне пайда келтіреді
бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтіреді
микроорганизмдер жасуша ішінде тіршілік етеді
микроорганизмдер арасында тепе тендік қарым қатынас
Мутуализм:
микроорганизм мен макрорганизмнің бір біріне көмектесе тіршілік етуі
микроорганизмдер иесі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтірмейді
микроорганизмдер иесі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтіреді
микроорганизм мен макрорганизм арасындағы антагонистік қарым- қатынас
микроорганизм мен макрорганизм арасындағы тепе тендік бейтарап қарым-қатынас
Реинфекция:
Сауыққан соң қайтадан сол қоздырғышты қайтара жұқтыру
Басқа бактерия түрін қайтара жұқтыру
Бірінші аурудан сауықпай сол қоздырғышты қайтара жұқтыру
Қалыпты микрофлора арқылы зақымдалуы мүмкін
Эндотоксин түзетін бактерияны жұқтыру
Суперинфекция:
Бірінші аурудан сауықпай сол қоздырғышты қайтара жұқтыру
Сауыққан соң қайтадан сол қоздырғышты қайтара жұқтыру
Экзотоксин түзетін қоздырғышты жұқтыру
Тұрақты иммунитет қалыптастыратын ауруда дамиды
Бірнеше қоздырғышты жұқтыру
Септицемия:
Қоздырғыш қанға түседі және қанда көбейеді
Қоздырғыш қан ағымымен ағзаларға, тіндерге тарайды, көбейеді
Қоздырғыш енген орнында қалады, қан арқылы токсиндері тарайды
Толық сауыққан кейін қайтара сол қоздырғышты жұқтыру
Бірнеше қоздырғыштарды жұқтырады
Жұқпалы процесс дамуына қажетті жағдай:
Макроорганизмге қоздырғыштың енуі
Патогенді микробтың болмауы
Макроорганизмнің қалыпты микрофлорамен симбиозы
Орташа фагтың енуі
Қоршаған ортаның қалыпты жағдайы
Аурудың жасырын кезеңіне тән:
Ұзақтығы бірнеше сағаттан бірнеше апта, ай, жылдар болуы мүмкін
Интоксикация симптомдары байқалады
Анафилактикалық шок дамиды
Қоршаған ортаға қоздырғыштың шектен тыс бөлінуі
Аурудың спецификалық симптомдары көріне бастайды
Төмендегілердің қайсысының жасушалық иммунитетке қатысу ықтималдығы аз?
антиденелер
цитокиндер
макрофагтар
Т жасушалары
фагоцитоз
Жүре пайда болған жасанды пассивті иммунитет:
гамма-глобулин салудан кейін
қызылшамен ауырғаннан соң
ана сүтімен балаға беріледі
вакцина егуден кейін
анатоксин салудан кейін
Жүре пайда болған табиғи пассивті иммунитет:
ана сүтімен балаға беріледі
гамма-глобулин салудан кейін
қызылшамен ауырғаннан соң
вакцина егуден кейін
анатоксин салудан кейін
Лизоцимнің титрі:
бактериялардың толық лизисі байқалатын зерттелетін материалдың ең жоғарғы сұйылтуы
бактериялардың толық лизисі байқалатын зерттелетін материалдың ең төменгі сұйылтуы, антигендік бірлікте өлшенеді
бактериялардың толық лизисі байқалатын антигеннің ең жоғарғы сұйылтуы, антигендік бірлікте анықталуы
бактериялардың толық лизисі байқалатын антигеннің ең төменгі сұйылтуы, антигендік бірлікте анықталуы
бактериялардың толық лизисі байқалатын антидененің ең жоғарғы сұйылтуы, антигендік бірлікте анықталуы
Жұқпалы аурулардың серотерапиясында жиі байқалатын асқыну:
анафилактикалық шок
дисбактериоз
дәріге төзімділік
иммунитет тапшылығы
қан деңгейі жоғарылаған
Нейротоксиндер түзеді:
Clostridium botulinum және Clostridium tetani
Clostridium difficile және Clostridium perfringens
Pseudomonas aeruginosa және Mycobacterium tuberculosis
Staphylococcus aureus және Streptococcus pyogenes
Clostridium perfringens және Pseudomonas aeruginosa
Иммуноглобулиндер класы бір-бірінен ажыратылады:
седиментация константына байланысты
жұқпалы агентке қарсы тұру факторлар кешеніне қарай
антигендік спецификасына байланысты
детерминантты топтардың болмауымен
синтездеу механизміне байланысты
Толық гуморалды жауап дамиды:
макрофагтар, Т-хелперлер, В-лимфоциттер қатысуымен
В-лимфоциттердің тек медиатордан хабар алуымен
В-лимфоциттің мембранасында бөтен антигеннің этиотопын ажыратуға қатысуымен
В-лимфоциттердің тек антиген туралы ақпарат алуымен
тек Т-хелперлердің қатысуымен
Химиялық вакциналар:
Толық жетілген антигендік кешен
Қыздырып және формалинмен өнделген микробтан дайындалған
Лиофилді кептіру әдісімен алынады
Антитоксикалық иммунитетті қалыптастырады
Құрамында бүтін микробтық жасуша бар
Тірі вакциналардың өлі вакциналардан артықшылығы:
Иммуногендігі жоғары болғандықтан аса қарқынды иммунитет қалыптастырады
Микробтардан және олардың токсиндерінен алады
Иммунитет реакцияларына қатысады
Емдеу және алдын алуына пайдалынады
Енгізуі жеңіл өтеді
Вакцина дайындауына арналған штамдар қасиеттері:
Айқын иммуногенді
Ферменттілігі белсенді
Анаэробты тіршілік етеді
Жоғары вирулентті
Сенсибилизация тудырушы
Иммуноглобулинді дайындайды:
нативті антимикробты сарысулардан
тек антитоксикалық сарысулардан
бактериалық антигендерден
химиялық вакциналардан
тірі вакциналардан
Тірі вакцина дайындау негізі:
аттенуация
кептіру
фенолмен өндеу
қатырып мұздату
протективті антигенді ажырату
Диагностикалық сарысуларды пайдаланады:
микроорганизмдердің идентификациясына
ауруларды емдеуге
микроорганизмдер индикациясына
аурулардан сақтандыруға
қоршаған ортадан микробты табу үшін
Антитоксикалық сарысуларды қандай аурудың емдеуіне тағайындайды:
дифтерия, сіреспе, ботулизм
бруцеллез, туберкулез, сіреспе
ботулизм, іш сүзегі, коли-инфекция
дифтерия, грипп, гепатит В
дизентерия, көкжөтел, полиомиелит
Иммунофлюоресценция реакциясы негізделген:
антигеннің флуорохроммен таңбаланған арнайы антиденелермен байланысуына
жасуша мембранасының өткізгіштігіне
диффузия және осмос процестеріне
сарысудағы иммуноглобулиндер дисперстілігінің өзгеруіне
антиген әсерінен макрофагтар ядросының соматикалық мутациясына
Корпускулалық антигендердің жабысуы және тұңбаға түсуі қандай реакцияда байқалады:
агглютинация
преципитация
бейтараптау
иммундыфлюоресценция
флотация
Иммобилизация реакциясының сипаттамасына жатпайды:
диффузды лайланады, сосын тұнбаға түседі
микробтың антигендері мен антиденелер арасындағы реакцияға байланысты
тырысқақ, мерез аурулары кезінде қолданылады
қозғалғыш микробтардың иммобилизациясын туындататын антисарысулардың қабілеті
комплемент бар жерде ғана өтеді
Комплементті байланыстыру реакциясының оң нәтижесі қалай бағаланады:
гемолиз болмауы
эритроциттердің агглютинациясы
ұяшықта гемолиздің болуы
преципитат түзіледі
индикатор түсі өзгереді
Серологиялық реакциялар не үшін қолданылады:
жұқпалы аурулардың диагностикасында
жұқпалы аурулардың терапиясында
жұқпалы ауруларды сақтандыруда
протеолитикалық белсенділікті анықтауда
биохимиялық белсенділікті анықтауда
Преципитация реакциясының механизмі байланысты:
ерітінді антиген мен антидене кешенінің байланысуына
диффузия және осмос процестеріне
бактерияның беткейлі кернеуінің өзгеруіне
жасуша қабырғасы құрылымына
микробтардың агрегациясына
Комплементті байланыстыру реакциясының иммунологиялық заңдылығы:
комплементтің антиген-антидене кешенімен байланысуы
сарысулық глобулиндердің дисперсттілігін өзгерту
бактериялардың беткейлік кернеуінің өзгеруі
антигеннің агрегациясы
диффузия және осмос процесі
Иммунды ферментті талдау реакциясы негізделген:
антигендердің пероксидазамен таңбаланған арнайы антиденелермен байланысуына
сарысудағы глобулиндердің дисперстілігінің өзгерісіне
жасуша мембранасының өткізгіштігіне
антиген әсерінен макрофаг ядросындағы соматикалық мутацияға
диффузия және осмос процесіне
Бейтараптау реакциясы негізделген:
антитоксикалық сарысу токсиннің улы әсерін бейтараптайды
арнайы антидене әсерінен корпускулярлы антигенді ыдырату
лейкоциттер лизисіне
жасуша мембранасының өткізгіштігін өзгертуіне
антиген-антидене кешені комплементпен байланысуына
Төмендегі қан туралы тұжырымдардың қайсысы жалған?
Бактеремия мен септицемия синонимдер
Ол адам денесінде айналатындықтан, қан әдетте стерильді болып табылады
Центрифугалаудан кейін лейкоциттер мен тромбоциттер қабаты болады
Плазма жалпы қанның шамамен 55% құрайды
Құрамында формалық элементтер болады
Төмендегілердің қайсысы зәрдің бактериологиялық зерттеуіне қатысы жоқ?
зәрді микроскопиялық зертеу
таза дақылды бөліп алу
микробты идентификациялау
колонияларды санау
антибиотикке сезімталдықты анықтау
Клиникалық-микробиологиялық зерттеуге ұсынылған үлгілердің сапасына бірінші кезекте кім жауапты?
үлгіні жинайтын адам
жауапты микробиолог
«зертханаға» жауапты патолог
үлгіні зертханаға тасымалдайтын адам
емдеуші дәрігер
"Хламидиоз" термині жасушалардың қандай ерекшелігін көрсетеді:
жасушаішілік микроколонияның айналасында қабықтың болуы
капсуланың болуы
элементарлы денешіктердің ерекшеліктері
ретикулярлық денешіктердің ерекшеліктері
аберрантты формалардың ерекшеліктері
Иммуноферментті талдау мыналарға негізделген:
антигендерді пероксидазамен белгіленген ерекше антиденелермен біріктіру
сарысулық глобулиндер дисперсиясының өзгеруі
жасуша мембраналарының өткізгіштігі
антигеннің әсерінен макрофаг ядросының соматикалық мутациясы
диффузия және осмос процестері
Комплементті байланыстыру реакциясын қою кезінде оң нәтиже болып саналады:
гемолиздің болмауы
шұңқырдағы гемолиз
эритроциттердің агглютинациясы
преципитаттың пайда болуы
индикатордың түсін өзгертуі
Дәрігерге туберкулезге қарсы вакцинацияны ұйымдастыру тапсырылды. Профилактика үшін қандай препараттарды қолданылады:
БЦЖ
туберкулин
антитоксикалық Сарысу
АКДС
тубазид
Емдік гомологиялық иммуноглобулинді дәрі-дәрмектер қай кезде қолданылады:
тұмау
бруцеллез
туберкулез
В гепатиті
дизентерия
Лизогендік конверсия-бұл:
қалыпты фаг геномының әсерінен бактериялардың қасиеттерінің өзгеруі
адам ағзасындағы бактериофаг қасиеттерінің өзгеруі
қоршаған ортадағы бактериофагтың қасиеттерінің өзгеруі
бактериофагтың вирулентті қасиеттерінің жақсаруы
бактериофаг пен бактериялық жасуша рецепторларының өзара әрекеттесуінің бұзылуы
Плазмидалар бактериялардың маңызды белгілерінің бірін анықтай алады:
токсиндердің пайда болуы
флагелла түзу қабілеті
бастапқы ДНҚ құрылымын өзгерту
трансдукция қабілеті
трансформация мүмкіндігі
Энтеротоксиндердің түзілуін басқаратын Плазмидалар:
Ent-плазмидалар
К-плазмидалар
Н1у-плазмидалар
F-плазмидалар
Соо-плазмидалар
Агглютинация реакциясының диагностикасы қандай
жеке микробтық немесе вирустық антигендер
белсенді емес немесе тірі бактериялардың суспензиясы
алдын алу үшін қолданылады
емдеу үшін қолданылады
жануарларды иммундау арқылы алынады
Мерездің диагностикасында ұсынылатын комплементті байланыстыру реакциясы аталады:
Вассерман
Бордо-Жангу
Видаля
Кумбса
Райт
Стафилококкты энтеротоксиннің әсер ету механизмі:
аденилатциклазаны қайтымсыз белсендіреді
рибосомалардағы ақуыз синтезін тежейді
цитоплазмалық мембрананың тұтастығын бұзады
жүйке импульстарының берілуін тежейді
Т-лимфоциттердің поликлоналды белсенуің тудырады
Стрептолизин О антиденелерінің титрін анықтау үшін қолданылады:
ревматизм
цистит
пиелонефрит
гепатит
менингит
Пневмококктарға тән:
грам-позитивті диплококктар және капсуласы бар
қозғалғыштығының болуы, Н-антиген
қарапайым қоректік ортада өседі, капсуласы бар
споралар түзеді, қозғалмалы
капсуласы бар, споралар түзеді
Пневмококктарды өсіру үшін қолданылады:
сарысулы агар
висмут-сульфитті агар
эндо ортасы
сарысу-тұз агары
Плоскирев ортасы
Менингитпен ауыратын науқастың ликворынан жасалған жағындыларды микроскопиялау кезінде төмендегілер анықталады:
грамтеріс диплококктар
грам-позитивті диплококктар
тізбектегі грам теріс таяқшалар
грам-позитивті таяқшалар
бұралған бактериялар
Гонококкты өсіру үшін қолданылады:
Сарысу агары
сарысу-тұз агары
висмут-сульфитті агар
Плоскирев ортасы
Левин ортасы
Лактозаны ферментациялау аталған микробтардың қайсысына тән:
Escherichia coli
Shigella flexneri
Salmonella typhi
Salmonella typhimurium
Yersinia pestis
Энтеробактериялардың дифференциалды-диагностикалық ортасы:
Эндо-лактоза ортасы
Сарысу агары
ет-пептон сорпасы
қан агары
сарысу-тұз агары
Энтеробактериялардың дифференциалды-диагностикалық ортасы:
Плоскирев ортасы
Сарысу агары
ет-пептон сорпасы
сарысу-тұз агары
қан агары
Патогендік эшерихия шақырған ауруларды диагностикалау үшін нәжісті себуге таңдалатын қоректік орта:
эндо ортасы
сарысу-тұз агары
Сарысу агары
өт сорпасы
висмут-сульфитті агар
Дизентерияны микробиологиялық диагностикаласының негізгі әдісі:
дақылдық
бактериоскопиялық
биологиялық
серологиялық
аллергиялық
Сальмонеллалар қандай қоректік ортада қара түсті колонияларды құрайды:
висмут-сульфитті агар
Плоскирева ортасы
Endo ортасы
Левин ортасы
сарысулы-тұзды агар
Оба қоздырғышы қандай қоректік ортада өсіріледі:
қан агары, МПА
висмут-сульфитті агар, Эндо
Китта-Тароцци, Вилсон-Блэр
Сабуро, Никерсон
МПА, Сарысу агары
Оба қоздырғышы:
овоидты биполярлы боялған грам теріс таяқша
тікелей грам-позитивті таяқша
иілген грам-теріс таяқша
грамтеріс диплококк
стрептококк
Vibrio cholerae келесі антигендерге ие:
соматикалық о-антиген, флагелла h-антиген
VI-антиген, О-антиген
капсулалық к-антиген, Vi-антиген
Флагелла Н-антигені, Vi-антиген
өзара әрекеттесетін антигендер
Тырысқақты алдын алады:
белсенді емес вакцина, холероген-анатоксин
O-тырысқақ сарысуы, холероген-анатоксин
холероген-анатоксин, эубиотиктер
тырысқақ диагностикасы, тырысқақ сарысуы
пробиотиктер, синбиотиктер
Бруцеллардың морфологиясына қарай:
коккобактериялар
кокки
бұралған пішіндер
стрептококктар
микрококктар
Бруцеллалар өсетін қоректік орта:
бауыр агары
глюкоза сарысуы агары
қан агары
ет-пептон агары
Китта-Тароцци ортасы
Райт реакциясының мақсаты:
науқастың қан сарысуындағы бруцеллез антиденелерінің анықтау
науқастың қан сарысуындағы бруцеллез антигендерінің анықтау
бруцеллездің аллергиялық диагностикасы
бруцеллезге қарсы вакцинацияланатын адамдарды іріктеу
фагоцитоздың аяқталғаның анықтау
Сібір жарасының антигенін анықтау үшін зерттелетін тіндік материалды қолданатын реакция:
Асколи бойынша кольцепреципитация
қарсы иммунодиффузия
радиалды иммунодиффузия
флоккуляция
агглютинация
Сібір жарасы спораларын көп мөлшерде анықтауға болады:
мал қорымдарында
артезиан ұңғымалары
ашық су қоймаларының суы
ауа
көкөніс қоймаларында
Сорпада сібір жарасының қоздырғышы өседі:
мақта шары
түйіршікті тұнба
сталактиттер
біркелкі бұлыңғырлану
нәзік сұр пленка
Ботулизм клостридиясын өсіру үшін қолданылады:
Китт-Тароцци, Вилсон-Блэр
Эндо, МакКонки
Левина, Плоскирева
висмут-сульфитті агар, Рапопорт ортасы
Левенштейн-Йенсан ортасы, Клауберг ортасы
Клостридияның айрықша белгілері:
спора түзетін қозғалмалы бактериялар
грам теріс таяқшалар
капсула түзетін диплококктар
спора түзетін аэробты бактериялар
бұралған бактериялар
Морфология бойынша клостридиальды анаэробты инфекцияның қоздырғыштары:
грам-позитивті спора түзетін таяқшалар
грам теріс таяқшалар
стрептококк
стафилококктар
иректелген пішіндер
Бөлінген дақылдардың уыттылығын анықтау үшін қолданылатын әдіс:
иммунопреципитация
агглютинация
гемагглютинация
хемолюминесценция
иммунофлуоресценция
Дифтерия қоздырғышының морфологиясын көрсетіңіз:
спора түзбейтін грам-позитивті тереуіш тәрізді таяқшалар
нәзік капсуласы бар грам-теріс таяқшалар
капсула мен спора түзетін грам-позитивті үлкен таяқшалар
капсула түзбейтін, бірақ споралары бар грам-позитивті таяқшалар
грам-позитивті кокктар
Манту сынамасы қолданылады:
ревакцинация қажеттілігінің анықтау үшін
терапияның тиімділігін анықтау үшін
антибиотиктерге сезімталдық анықтау үшін
микобактерияларды анықтау үшін
арнайы антиденелер титр анықтау үшін
Тығыз қоректік ортада микоплазмалар колониялары неге ұқсас келеді:
“яичница”
сынған шыны
сілтерлі (кружевные) орамалдар
Арыстанның жалы
гүлді қырыққабат
Хламидиозды өсіру үшін:
жасуша дақылын, тауық эмбриондарының сарысы
сұйық және тығыз қоректік орта
арнайы өсіру орталары
Левенштейн-Йенсен ортасы, зертханалық тышқандар
буынаяқтылар ағзасы
Тіс бляшкасында S. mutans және лактобацилла санының артуы әкеледі:
тістің деминерализациясын күшейтетін органикалық қышқыл өндірісінің жоғарылауы
тістің деминерализациясын күшейте отырып, органикалық қышқылдар өндірісінің төмендеуі
органикалық қышқылдар өндірісінің артуы, тістің деминерализациясының төмендеуі
органикалық қышқыл өндірісінің төмендеуі, тістің деминерализациясының төмендеуі
тістердің минералдануының жоғарылауы және кариестің пайда болуына жол бермейді
Пульпитпен асқынған орташа және терең кариес кезінде кариес қуысының микрофлорасында қандай өзгерістер болады:
анаэробты бактериялардың саны артып, аэробты бактериялардың саны азаяды
анаэробты бактериялардың саны азаяды және аэробты бактериялардың саны азаяды
анаэробты бактериялардың саны азаяды және аэробты бактериялардың саны артады
анаэробты бактериялардың саны артып, аэробты бактериялардың саны артады
аэробты және анаэробты бактериялардың саны өзгермейді
Зерттелетін адамның сілекейінде Streptococcus mutans көп мөлшерде кездеседі. Олар ауыз қуысында қандай патологиялық процесті тудыруы мүмкін:
кариес
одонтогенді сепсис
флегмона жақ-бет аймағы
жақ-бет аймағының абсцессі
гингивит
Стоматологиялық кабинеттің ауасын стерилизациялаудың қандай әдісі бар:
ультракүлгін шамдарды қолдану
иондаушы сәулелер қолдану
1% хлорамин ерітіндісін ауа ортасына бүрку
дезинфекциялық құралдармен дымқыл тазалауды жүргізу
ауа ортасында поливалентті бактериофагты бүрку
Стоматологиялық айналарды зарарсыздандыру әдісі:
110°С кезінде автоклавтау
жанарғы жалынының үстінен қыздыру
180°С температурада құрғақ шкафта
ағын суда 5 мин бойы қайнату
1% хлорамин ерітіндісіне малынған мақта тампонымен сүрту
Ротациялық құралдарды (стоматологиялық бор) стерильдеу әдісі:
120°С кезінде автоклавтау
жанарғы жалынының үстінен қыздыру
180°С температурада құрғақ шкафта
ағын суда 5 мин бойы қайнату
1% хлорамин ерітіндісіне малынған мақта тампонымен сүрту
Ювенильді пародонтиттің қоздырғыштары:
стрептококктар
лептотрихия
актинобацилли
бифидобактериялар
коринебактериялар
Одонтогендік остеомиелитке тән белгі:
стафилококктан анаэробты микрофлораның басым болуы
стафилококк микрофлорасының анаэробты микрофлорадан басым болуы
бұл микроорганизмдердің шешуші мәні жоқ
стафилококк микрофлорасының аэробты микрофлорадан басым болуы
стрептококк микрофлорасының анаэробты микрофлорадан басым болуы
Жарақаттық остеомиелитке тән белгі:
стрептококктан стафилококк микрофлорасының басым болуы
стафилококктан стрептококк микрофлорасының басым болуы
анаэробты микрофлораның стафилококктан басым болуы
бұл микроорганизмдердің шешуші мәні жоқ
аэробты микрофлораның анаэробты микрофлорадан басым болуы
Анаэробты инфекцияға күдікті науқастан материалды тасымалдау кезінде келесі талаптарды сақтау қажет:
материалды транспорттық қоректік ортаға салу және салқындатылған күйде жеткізу
материалды транспорттық қоректік ортаға салып, 37°C температурада жеткізу
материалды қоректік ортасыз құрғақ стерильді құтыға салу, оттексіз газ қоспасын жіберу және аузын тығындап жабу
материалды анаэробтардың өсу стимуляторлары бар қоректік ортаға салу және температура режимін ескермей жеткізу
материалды қоректік ортаға анаэробтардың өсу стимуляторларымен бірге салу және 37°C температурада жеткізу
Абсцесстер мен флегмоналарды микробиологиялық диагностикалау кезінде материалды алудың келесі әдістері қолданылады:
шприцпен пункция жасау
тіс қағынан қырынды алу
түбірлі инемен турунданы
тіс қағының шайындысын алу
тіс бляшкасының қырындысын алу
Стрептококктарға аталған морфологиялық белгілердің қайсысы тән:
жағындыда тізбек түрінде орналасады
бұршақ пішінді
жағындыда кластер тәрізді орналасуы
тізбектерді құрайтын кішкентай таяқшалар
кездейсоқ бөліну
Стрептококктардың патогендік факторлары:
Цитотоксин және гиалуронидаза
Энтеротоксин және эндотоксин
Эксфолиатин және цитотоксин
Эндотоксин және гиалуронидаза
Тетаноспазмин және тетанолизин
Венсан баспасы кезіндегі стоматиттің этиологиялық факторы болып табылады:
фузобактериялар мен спирохеттер
спирохеттер
стафилококктар
стафилококкты дифтероидтар
нейссерилар
Ауыз қуысынан патогенді стафилококктардың таза дақылын бөліп алу үшін:
саруызды-тұзды агар және сүтті саруызды-тұзды агар
Ру және Леффлер орталары
Раппопорт ортасы және висмут-сульфит агар
сарысулы агар және Китта-Тароцци
сілтілі агар және пептон суы
Периодонтит кезінде микробиологиялық зерттеулердің негізгі әдісі:
бактериологиялық
микроскопиялық
серологиялық
биологиялық
аллергиялық
Ойық жаралы-некроздық стоматиттің түрінің пайда болуында, қандай микробтар этиопатогенездік рөл ойнайды:
факультативті және облигатты анаэробтар
аэробты микрофлора және бациллалар
бактероидтар және фузобактериялар
лактобактериялар және бифудумбактериялар
микроаэрофилдер мен капнофилдер
Пародонтиттің негізгі себебі:
бактероидтар
таннереллалар
E. coli
микрококктар
спирохеталар
Тіс бляшкасын тудыратын микроорганизмдер:
Streptococcus mutans, Streptococcus sanguis
Streptococcus mutans, Streptococcus pneumoniae
Streptococcus sanguis, Staphilococcus aureus
Staphilococcus aureus, Candida albicans
Streptococcus mutans, Candida albicans
Ауыз қуысының қабыну процесін шақыратын арнайы қоздырғыштарға жатады:
микобактериялар мен трепонемалар
Вейлонелла және фузобактериялар
лактобактериялар және бифидобактериялар
стрептококктар мен вейлонеллалар
E.coli және лактобактериялар
Стафилококктарды түрішілік дифференциялау үшін қолданылатын сынамалар:
плазмокоагулаза мен каталазаның болуы, лецитиназа өндірісі
гиалуронидазаның мен эндотоксиннің болуы
каталаза, оксидаза және экзотоксиннің болуы
лецитиназа, оксидаза және эндотоксин өндірісі
нейраминидаза, гиалуронидаза және эндотоксин өндірісі
Ботулизмнің негізгі патогендік факторына жатады:
Нейротоксин
Инвазивті ферменттер
Эндотоксин
Спора түзуі
Энтеротоксин
Төменде көрсетілген микроорганизмдердің қайсысы ұрықтың босану жолында инфекцияны жұқтырып және нәрестелерде менинигиттің дамуына әкеледі:
Streptococcus agalactiae
Staphylococcus aureus
Staphylococcus pyogenes
Staphylococcus epidermidis
Stretococcus pneumoniae
S.aureus-тің стафилококкты инфекция патогенезінде тұрақты фермент:
Плазмокоагулаза
Оксидаза
Протеинкиназа
Фосфотаза
Муромидаза
Стафилококк үшін дифференциалды-диагностикалық маңызы бар сынама:
Анаэробты жағдайда манитті ыдырату
Пробиркадағы агглютинация реакциясы
Нативті ақуызбен ғана өсу
Крахмалдың ферментациясы
Уреазды белсенділік
Бөлініп алынған алтын түсті стафилококктың идентификациясы үшін қолданылатын ерекшелік:
Плазмокоагулазаны анықтау
Глюкозаның ферментациясы
Глицериннің ферментациясы
Эндо ортасында өсу
Оксидазаны анықтау
question2>Менингококк қоздырғышы қандай ортада өседі:
Сарысу қосылған орта
Раппопорт ортасы
Плоскирева ортасы
Сабуро ортасы
Висмут-сулфитті агар ортасы
Жедел гонорея диагностикасы:
бактериоскопиялық
биологиялық
аллергиялық
бактериологиялық
агглютинация реакциясы
Гонорея кезіндегі иммунитет:
Қалыптаспайды
Табиғи, енжарлы
Антитоксикалық
Қысқа мерзімді
Тұрақты
Энтеробактериялардың дифференцияциялауын қандай қоректік орталардың көмегімен анықтауға болады:
Эндо, Плоскиров, Левин
Сарыуызды-тұзды агар
Эндо, Левин, Клауберг
Гисс және Китта-Тароцци
Казеинді-көмірлі агар
Энтеробактериялардың қорытынды идентификациясын өткізеді:
бірвалентті сарысумен агглютинация реакциясы
микроскопиялау
дифференциалды –диагностикалық ортаға себу
поливалетті сарысумен агглютинация реакцияясы
биохимиялық зерттеу
E. coli биохимиялық қасиеттері:
лактозаны қышқыл мен газға дейін ферменттейді
лактозаны тек қышқылға дейін ферменттейді
аммиак түзеді
күкіртсутек түзеді
сахарозаны ферменттемейді
Ішек таяқшасына тән антигендер:
О, Н, К –антигендер
тек пептидогликан
Н және Vi-антиген
протективті антиген
Тек О-антиген
Патогенді ішек таяқшасын патогенді еместен қалай ажыратады:
О және К сарысулармен қойылатын агглютинация реакциясы бойынша
АВСDЕ сарысулармен қойылатын агглютинация реакциясы бойынша
Эндо ортасында өсуі бойынша
көмірсуларды ыдыратуы бойынша
индолды түзуі бойынша
Ішек таяқшасының О-антигені:
серологиялық топты анықтайды
талшықтарда орналасады
термостабильді
ақуызды зат
бактерия түрін анықтайды
Шигелланың резистенттілігі:
Суда және сүтте, азық-түліктерде ұзақ сақталады
Дезинфекциялық заттарға сезімтал емес
Асқазан сөлінің әсеріне сезімтал емес
Қайнату кезінде сақталады
Нәжісте ұзақ сақталады
Сальмонеллезді токсикоинфекция қоздырғыштарының биохимиялық қасиеттері:
пептонды ыдырата отырып, күкіртсутек түзеді
лактозаны ыдыратады
желатинді ыдыратады
глюкозаны қышқыл мен газға дейін ыдыратады
қанттарды қышқыл мен газға дейін ыдыратады
Іш сүзегі қоздырғышының антигендері:
О, Н, Vi антигендер
М-ақуыз
О және Кантигендер
Гемагглютининдер
Пептидогликан
Іш сүзегінің патогенездік фазасы:
Бактериемия
Вирусемия
Катаралды
Конвульсивті
Токсинемиялы
Тырысқаққоздырғышының патогенділігі:
Энтероктоксин
Капсула
Эритрогенді токсин
Летальді токсин
Некротоксин
Тырысқақты алдын алуда қолданылады:
Холероген-анатоксин
СТИ вакцина
АКДС
Антитоксикалық сарысу
Тірі вакцина
БЦЖ вакцинасы:
Өт қосылған картоп-глицеринді ортада ұзақ уақыт аттенуацияланып пассаждау арқылы алған
өлі вакцина, нәтижесінде өмірлік иммунитет қалыптасады
туберкулезбен ауыратын балаларға ревакцинация түрінде енгізу
тірі вакцина, балаларға ауызға тамшылата енгізіледі
әлсіреген жануарға салынған тірі бактериялар
Патогенді туберкулез бактериясының негізгі патогендік факторы:
корд фактор
энтеротоксин
капсула
экзотоксин
F-фактор
Көкжөтел патогенезінде ең басты рөлді атқарады:
термолабильді экзотоксин
инвазия ферменттері
Ent-плазмида
капсула түзуі
А ақуызы
Туберкулин:
Микобактерияның сорпалық дақылынан алынады
Микобактерияның токсинінен алынады
Туберкулез инфекциясы кезінде ем үшін қолданады
Туберкулез инфекциясынан сақтандыру үшін қолданады
Құрамында тірі бактериялар бар
Mycobacterium tuberculosis-ті басқа микобактериялардан ажыратуда қандай зертханалық сынама негізгі болып саналады:
Ниацин түзуі
Микол қышқылының гидролизі
Жарықта пигмент түзу
Эритрол ферментациясы
Циль-Нильсен әдісімен бояу
Clostridium botulinum спорасының өсуі кезінде асқазан-ішек жолында дамитын ботулизм түрі:
Нәрестедегі ботулизм
Некрозды энтерит
Сіреспе
Псевдомембранозды колит
Күріш қайнатпасы түріндегі диарея
Ботулизмнің негізгі патогендік факторына жатады:
Нейротоксин
Инвазивті ферменттер
Эндотоксин
Спора түзуі
Энтеротоксин
Сіреспе қоздырғышының патогендік факторы:
нейротоксин
инвазивтілік
гистотоксин
ісіктік фактор
энтеротоксин
Сіреспе нейротоксиніне жатпайтын белгіні табыңыз:
Антигендік қасиеті жоқ
Табиғаты протеин
Қозғалғыш нейрондарда жинақталады
Синапстық өткізгіштікке тосқауыл қояды
Биологиялық сынамада ақ тышқандарда анықталмайды
Дифтерия қоздырғышын қайда өсіреді:
Қанды-теллуритті агарда
Құрамында өті бар қоректік орталарда
Эндо ортасында
Етті-пептонды агарда
Саруызды-тұзды аграда
Жүрек бұлшықетін, нерв ганглийлерін және бүйректерді зақымдайтын дифтерияныңнегізгі патогендік факторы:
Экзотоксин
Эндотоксин
Гиалуронидаза
Нейроминидаза
Корд-фактор
Clostridium perfringens-тің 6 серотипке жіктелуі неге негізделген:
Экзотоксиннің спецификалығына
О-антигенінің спецификалығына
К-антигеннің спецификалығына
Н-антигеннің спецификалығына
Патогендік факторлардың жиынтығына
Ботулизм қоздырғышы токсиндерінің 8 типке бөлінуі неге негізделген:
Антигендік қасиеттеріне
Антитоксиндерді түзу қабілетіне
Протеолитикалық қасиеттерге
Әсер ету механизміне
Әсер ету нысаны бойынша
Mycobacterium tuberculosis-ті басқа микобактериялардан ажыратуда қандай зертханалық сынама негізгі болып саналады:
Ниацин түзуі
Микол қышқылының гидролизі
Жарықта пигмент түзу
Эритрол ферментациясы
Циль-Нильсен әдісімен бояу
Газды гангренамен ауырған науқастың зерттеу материалын тексеру кезеңіне жатпайды:
Иммундыферментті талдауда антигендерді анықтау
Қоздырғышты бөліп алу, идентификациялау
Бактериоскопиялық әдісті қолдану
Ақ тышқандарға жұқтыру
Нейтрализация реакциясымен токсинді ажырату
Сіреспе қоздырғышының патогендік факторы:
нейротоксин
инвазивтілік
гистотоксин
ісіктік фактор
энтеротоксин
C.diphteria биоварлары-Gravis және Mitis бір-бірінен қалай ажыратылады:
Дақылдық және биохимиялық қасиеттері бойынша
Антигендік қасиеттері бойынша
Экзотоксин түзуі бойынша
Морфологиялық қасиеттері бойынша
Гемолиз түзетін қасиеті бойынша
C.diphteriae ыдыратпайды:
Мочевинаны
Галактозаны
Крахмалды
Глюкозаны
Сахарозаны
C.diphteriae-ның анилинді бояулармен толығымен боялмауы байланысты:
Волютин дәндерінің болуымен
Капсула түзуімен
Талшықтардың болуымен
Липидтердің көп мөлшерде болуымен
Спора түзуімен
C.diphteriae-ның негізгі патогенді факторы:
Гистотоксин
ЛПС
Гемолизин
Фтион қышқылы
А ақуызы
Дифтеряға қарсы белсенді иммунитет қалыптастыруда қолданады:
Анатоксин
Тірі вакцина
Химиялық вакцина
Антитоксикалық сарысу
Интреферон
Көкжөтел патогенезінде ең басты рөлді атқарады:
термолабильді экзотоксин
инвазия ферменттері
Ent-плазмида
капсула түзуі
А ақуызы
Bordetella бактерия тұқымдастығының антигендік құрылымы сипатталады:
О-антигеннің болуымен
Vi-антигеннің болуымен
К-антигеннің болуымен
Н-антигеннің болуымен
А-антигеннің болуымен
Обаның арнайы сақтандыруында қолданады:
ЕV тірі вакцинасы
Сарысу
Анатоксин
Гамма-глобулин
Бактериофаг
Сіреспе нейротоксиніне жатпайтын белгіні табыңыз:
Антигендік қасиеті жоқ
Табиғаты протеин
Қозғалғыш нейрондарда жинақталады
Синапстық өткізгіштікке тосқауыл қояды
Биологиялық сынамада ақ тышқандарда анықталмайды
Сіреспе қоздырғышының антигендері:
О, Н
О, К, Н
О, К
О, К, Vi
О, К, Vi, Н
Көкжөтелмен ауыратын науқастан материалды себеміз:
казеинді-көмірлі агар, Борде-Жангу ортасы
эндо ортасы, Левин, висмут-сульфит агары
Борде ортасы, қанды-теллуритті агар
сарысулы-тұзды агар, қанды агары
сілтілі агар, Хейберг триадасы
Хеддельсон реакциясы қолданылатын жұқпалы аурудың түрі:
Бруцеллез
Іш сүзегі
Дизентерия
Тубереркулез
Бөртпе сүзегі
Райт реакциясын қандай аурудың диагностикасында қолданады:
бруцеллездің
дизентерияның
бөртпе сүзектің
іш сүзегінің
туберкулездің
Бруцеллез диагностикасындаХеддельсон реакциясының қойылу мақсаты:
Жаппай жұқтыруды анықтау
Бактерия тасымалдаушылықты анықтау
Аллергияны анықтау
Түрлерді фаготиптеу
Токсинді бейтараптау
Туляремия қоздырғышының тыныс алуы:
Аэроб
Капнофиль
Микроаэрофиль
Факультативті анаэроб
Анаэроб
Туляремия инфекциясының көзі:
кеміргіштер, буынаяқтылар
адам, маймылдар
жылқылар, түйелер
жорғалаушылар, құстар
құстар, кеміргіштер
Туляремияның арнайы сақтандыруында қолданады:
Тірі вакцина
Өлі вакцина
Анатоксин
Фагтар
Химиялық вакцина
Туляремияның микробиологиялық диагностикасында қолданады:
биосынама
қан жағындысын микроскоптау
Видаль реакциясы
Бюрне сынамасы
Дик сынамасы
Сібір күйдіргісі қоздырғышының дақылдық қасиеттеріне жатады:
Факультативті анаэробтар
Қатаң аэробтар
Қоректік орталарға талғамды
Қатаң анаэробтар
1% пептонды суда үлбір түзеді
Сібір күйдіргісі кезіндегі иммунитет:
Тұрақты
Тұрақсыз
Кернеулі
Стерильді емес
Антивирустық
Сібір күйдіргісінің арнайы сақтандыруында қолданады:
СТИ тірі вакцинасын
Сібір күйдіргісіне қарсы фагты
Сібір күйдірігісінің анатоксинін
Бактериолизинді
Антифагиндарды
Обаның арнайы сақтандыруында қолданады:
ЕV тірі вакцинасы
Сарысу
Анатоксин
Гамма-глобулин
Бактериофаг
Оба қоздырғышының негізгі патогендік факторы:
«Тышқандық токсин»
О-антиген
Жасуша қабырғасының май қышқылдары
Спора түзуі
Гистамин сенсибилизациялық фактор
Бубон – бұл:
Лимфа түйіндерінің ісінуі
Іріңдеген абсцесс
Жақ-сүйек бөлігіндегі флегмона
Гиперсезімталдық кезіндегі жасушалық инфильтрат
Панариций
Оба кезіндегі иммунитет:
Өмір бойына
Тұрақсыз
Кернеулі
Антивурстық
Вирусты бейтараптаушы
Туляремияны қалай жұқтырады:
Трансмиссивті жолмен
Науқаспен тікелей қатынас жасауда
Жыныстық жолмен
Трансплацентарлы жолмен
Алиментарлы жолмен
Туляремияның микробиологиялық диагностикасында қолданады:
биосынама
қан жағындысын микроскоптау
Видаль реакциясы
Бюрне сынамасы
Дик сынамасы
Бруцеллалардың резистенттілігі:
Төменгі температурада ұзақ сақталады
Қайнату кезінде де сақталады
Дезинфекциялық препараттарға сезімтал емес
Жоғары температураға тұрақты
УКС-не сезімтал емес
Бруцеллез диагностикасы кезіндегі аллергиялық әдіс:
Бюрне сынамасы
Шик сынамасы
Дик сынамасы
Туляринмен сынама
Антраксинмен сынама
Бруцеллалардың антигені:
Vi антиген
протективті
Н антиген
К антиген
Пептидогликан
Райт реакциясында анықталады:
Агглютиногендер
Преципитин
Комплементбайланыстырушы антиденелер
Тромбоцитобактериндер
Гемолизиндер
Туляремия кезіндегі иммунитет:
Организмнің аллергизациялануымен сипатталады
Тұрақсыз, кернеулі
Стерильді емес, біртіндеп стерильді түрге ауысады
Анасынан балаға енжарлы күйде беріледі
Антитоксикалық
Бозғылт трепонемаларды дақылдандыру қоректік орталардың құрамында ненің болуын қажет етеді:
ми тіндері
фуксин
глюкоза
висмут-сульфит
өт
Біріншілікті мерез қандай көрініспен сипатталады:
Шанкрдың пайда болуымен
Гуммалардың пайда болуымен
Розеолезды бөртпелермен
"Венера алқасының" болуымен
Себореяның болуымен
Екіншілікті мерез қандай көрініспен сипатталады:
Теріде және сілемейлі қабықтарда бөртпелердің пайда болуымен
Ішкі ағзаларда гуммалық инфильтраттың пайда болуымен
Жүйке жүйесінің зақымдану симптомдарымен
Жасушалық типті аллергиялық реакциялармен
Қатты шанкрдің пайда болуымен
Үшіншілікті мерез қандай көрініспен сипатталады:
гуммозды инфильтраттың пайда болуымен
қатты шанкрдің пайда болуымен
диареяның өршуімен
розеолезды бөртпелермен
жүректің айнуымен
Риккетсияларды дақылдандырады:
тауық эмбрионың фибробластарында
қарапайым қоректік орталарда
байытылған қоректік орталарда
саруызды-тұзды агарда
тауық эмбрионының саруызды қапшығында
Микоплазмаларды дақылдандыру үшін қоректік ортаға қосады:
β-лактамды антибиотикті
аминогликозидтерді
макролидтерді
тетрациклиндерді
гликопептидтерді
Ureaplasma туысы Mycoplasma туысынан қай қабілеттілігі бойынша ажыратылады:
Мочевинадан аммиак түзу
Көмірсуларды ыдыратуы
Жасуша қабырғасын түзу
Грам бойынша боялады
Қоректік орталарда өсу
Микоплазма тыныс алу типі бойынша:
факультативті анаэробтар
облигатты анаэробтар
облигатты аэробтар
микроаэрофильдер
капнофильдер
Сарысуда C.trachomatis-ке қарсы М және G иммуноглобулиндер класының анықталуы нені көрсетеді:
Аурудың асқынуын
Созылмалы инфекцияны
Тасымалдаушыны
Вакцинадан кейінгі иммунитетті
Реконвалесценцияны
Жүкті әйелдің нәрестесіне урогениталды микоплазмоз қалай әсер етеді:
нәрестенің өлі туылуы
ұрықта пассивті иммунитеттің қалыптасуы
жүрек кемістіктеріне
Хатчинсон триадасының дамуына
тератогендік әсері жоқ
Дифтерия қоздырғышын дақылдандыру үшін қолданылады:
Клауберг ортасы, Бучин хинозол ортасы
Эндо, Левин орталары
Левенштейн-Йенсен, Школьникова орталары
Бучиннің хинозолдық ортасы, МакКонки ортасы
Плоскирев ортасы, висмут-сульфитті агар
Мерез диагностикасында қолданылады:
преципитация микрореакциясы, трепонемалардың иммобилизация реакциясы
кольцепреципитация реакциясы
хламидиоздың иммобилизация реакциясы
Циль-Нильсен бойынша бояу, корд- факторды анықтау
Бурри-Гинс бойынша бояуы, риккетсияның иммобилизация реакциясы
Эпидемиялық іш сүзегі инфекцияның тасымалдаушысы:
биттер
бүргелер
кенелер
масалар
кандала
Лептоспироз қоздырғышын дақылдандыру үшін қоректік ортада болу керек:
Сарысу
Висмут
Өт
Липид
Казеин
Хламидиоз патогенділігінің негізгі факторы:
жасуша қабырғасының липополисахариді
қышқылға төзімділік
антифагоциттік белсенділік
мембрана зақымдағыш әсері бар токсин
энтеротоксин
Қайталамалы іш сүзегі кезінде қызба мен анорексия ұстамаларының кезектесуі байланысты:
боррелийлердің фагоциттердің цитоплазмасында сақталу қабілеті
иммундық статустың төмендеуі
боррелийлердің патогендік қасиеттерін жоғалтуға бейімділігі
бактериялардың L-формаларын қалыптастыру
антибиотикке төзімділіктің жылдам қалыптасуы
Вирустық зертханаға «ЖРВИ» мен ауыратын науқастан алынған материал жеткізілді.Бұл зерттеу қандай мақсатта жүргізіледі?
Вирустық инфекцияның этиологиялық диагностикасы үшін
Вирустардың биологиялық құрылымын анықтау үшін
Вирустардың физикалық-химиялық құрылымын зерттеу үшін
Бейспецификалық сақтандыру үшін препарат дайындау
Вирустардың қоршаған ортаға резистенттілігін анықтау үшін
Дәрігер тұмаудан сақтандыру үшін науқасқа лейкоцитарлық интерферон тағайындады. Интерферонның әсер ету механизмін көрсетіңіз:
вирусты қабықша мен жасуша мембранасының бірігуін тоқтату
кері транскриптаза белсенділігін басу
вирустық белоктардың синтезін тоқтату
вириондар депротеинизациясын тоқтату
вирус нуклеокапсидінің жасуша цитоплазмасына енуін тоқтату
Дәрігер науқастан респираторлық вирусты инфекцияны анықтау үшін серологиялық әдісті қолданды. Аурудың қай кезеңінде науқастан материал алған тиімді?
Аурудың бастапқы сатысында және2-3 аптадан кейін
Аурудың бастапқы сатысында, мүмкіндігінше ертерек
Аурудың соңғы сатысында, клиникалық симптомдар көрінуі кезінде
Аурудың өршуі кезінде және клиникалық симптомдары көрінуі кезінде
Максималды жоғары температура кезінде
Вирусологиялық зертханада жедел респираторлық инфекциямен ауырған науқастың мұрын-жұтқыншағынан алынған жағындыны тауық ұрығынажұқтырды. Вирусолог тауық эритроциттерінің 1% суспезиясын агглютинациялаған вирусты бөліп алды. Вирусолог қандай вирусты бөліп алды?
Тұмау вирусын
Респираторлық-синцитиалды инфекция вирусын
Табиғи шешек вирусын
Риновирусты
Аденовирусты
Эпидемиолог бала бақшада жедел респираторлық инфекциясының ошағын тіркеді. «Тұмау» диагнозын нақтылау үшін вирусолог тексеру материалында (мұрын-жұтқыншақ жағындысында) арнайы антигендерді анықтауға негізделген экспресс-диагностика жүргізді. Вирусолог қандай реакцияны қолданды?
Иммундыфлуоресценция реакциясын
Комплементті байланыстыру реакциясын
Агглютинация реакциясын
Преципитация реакциясын
Опсонизация реакциясын
Тұмау вирусында ішкі антигендер бар: нуклеопротеидтік (NP), полимеразалық (P1, P2, P3), матрикстік белок (М) және сыртқы антигендер - гемагглютинин (Н) және нейраминидаза (N). Тұмауға қарсы иммунитет пайда болу үшін қандай антиген негізгі рөл атқарады?
Гемагглютинин және нейраминидаза
Нуклеопротеидтік антиген
Матрикстік белок
Полимеразалық белоктар
Нейраминидаза
Зертханаға тұмаумен ауырады деген күдікпен науқастың мұрын қуысынан жағынды-таңба жеткізілді. Вирусты нақтылау үшін вирусолог қандай зерттеу жүрізу керек?
Иммундыферментті талдау
Агглютинация реакциясы
Преципитация реакциясы
Тікелей емес гемагглютинация реакциясы
Комплементті байланыстыру реакциясы
Тұмауға қарсы тиімді вакцинациялау үшін эпидемияның себебі болуы мүмкін болатын вирусты табу керек. Адамның қан сарысуында антиденелерді анықтау үшін қандай реакцияны қою керек?
Гемагглютинацияны тежеу реакциясы
Тікелей емес гемагглютинация реакциясы
Гемагглютинация реакциясы
Цитопатикалық әсерді бейтараптау реакциясы
Комплементті байланыстыру реакциясы
Вирусологиялық зертханада тұмау вирусының идентификациясы жүргізілді. Бұл үшін вирус дақылы жиналғаннан кейін тауық эритроциттері бар планшет ұяшықтарына араластырды. Бірінші қатарға А типінің сарысуын (агглютинаттың «төңкерілген қолшатыр» түріне айналуын бақылады), екіншіге – В типті сарысуды қосты (агглютинаттың «түймеге» айналуын бақылады). Вирус типі В типті вирус деп анықталды. Вирустың идентификациясы үшін қандай серологиялық реакция қолданылды?
ГАТР
ПГАР
КБР
БР
ИФР
Жұқпалы ауруханаға пневмония белгілерімен науқас келіп түсті. Аурудың белгілері тұмау басталғаннан кейін 6-шы күні көрінген. Қандай зерттеу әдісі пневмонияның тұмаулық этиологиясын сенімдірек нақтылайды?
Қос сарысуды зерттеу
Қақырықтағы тұмау вирусының антигенін ИФА әдісімен анықтау
Тауық ұрығын зақымдау
Мұрын жолдарынан жағынды алып иммундылюминесцентті зерттеу
Тұмау вирусының гемагглютининіне қарсы антидене анықтау
Вирусологиялық зертханада болжамды тұмау диагнозы қойылған науқастан алынған патологиялық материал жеткізілді (мұрын жолдарынан бөлінді). Экспресс әдістің қандай реакциясы зерттелетін материалдың спецификалық вирусты антигенін анықтайды?
ПГАР
Тура және тура емес ИФТ
Тура және тура емес ИФР
ГАТР
РИА
Тұмау эпидемиясының жақындау қаупіне байланысты аудандық эпидемиолог профилактикалық препараттар туралы ақпаратты жинастырды. ы. Қандай препарат адам организмі үшін белсенді арнайы иммунитет қалыптастырады және адам организміне реактогендігі төмен болып келеді?
Суббірліктік вакцина
Аттенуацияланған вакцина
Инактивацияланған вакцина
Донорлық гамма–глобулин
Лейкоцитарлық интерферон
Дәрігер науқасқа “тұмау” болжамды диагнозын қойды және науқастан алынған материалды зерттеуге жіберді. Материалды вирусологиялық зерттеуде вирусолог гемадсорбция реакциясын жүргізді. Осы реакция қандай вирусты анықтау үшін қойылады?
беткейінде гемагглютинині бар вирустарды
барлық қарапайым вирустарды
барлық күрделі вирустарды
ДНҚ-геномды вирустарды
кез-келген вирустарды
Тұмауға күдіктенген науқастың мұрын-жұтқыншақ шайындысынан вирусолог гемагглютинациялық қаисетке ие вирусты бөліп алды. Вирустың идентификациясы үшін қандай серологиялық реакция қойылады?
гемагглютинацияны тежеу реакциясы
агглютинация реакциясы
преципитация реакциясы
Кумбс реакциясы
гемагглютинация реакциясы
Оңтүстік-Шығыс Азия тұрғындары арасында респираторлы инфекция тіркелді, зерттеуде тұмау вирусының гемагглютинині және нейраминидазасы өзгерген. Зертхана қызметкерлері бұны індеттің таралуына болжады. Вирустың антигендік өзгерісін қалай атайды?
Антигендік шифт
Антигендік дрейф
Конъюгация
Трансдукция
Трансформация
Науқастағы ауруды тұмау вирусы туындатқан, продуктивті тип бойынша сезімтал жасушамен өзара байланысады. Инфекцияның продуктивті түрінде вирустың жасушамен өзара байланысу сипатын көрсетіңіз:
вирус жасушада жаңа вириондар түзе отырып автономды түрде жұмыс жасайды
вирус репродукциясы циклі сатылардың бірінде тоқталады да жаңа вириондар пайда болмайды
нуклеин қышқылы жасушалық хромосомаға тіркеледі және онда провирус түрінде тіршілік етеді
вирус жасушаға енеді және лизосомалық ферменттердің әсерінен жойылады
вирус қожайын жасушасының ядросына енеді және вирустардың амплификациясы жүреді
Тұмау вирусының антигендері:
S (нуклеопротеин), Н (гемагглютинин), N (нейраминидаза), V (суперкапсид)
геномды РНҚ, ішкі вирустық белоктар комплексі
гиалуронидаза және плазмокоагулаза ферменттері
вирустың суперкапсидінің липидтік компоненттері
О (соматикалық), Н (талшықты), К (капсулалы), Vi (вирулентті)
А тұмау вирусының антигендік өзгергіштігі қамтамасыз етіледі:
вирусты РНҚ-ның фрагментарлығымен
репродукцияның жылдамдығымен
РНҚ “минусты” типімен
симметриясының спиральды типімен
суперкапсидтің болуымен
Дәрігер 2-жастағы балаға жедел бронхопневмония деген диагноз қойды. Бронхтар бөліндісінен вирусолог үлкен көп ядролы жасушаларды анықтады. Ауруды қандай қоздырғыш туындатады?
РС-инфекция вирусы
Тұмау вирусы
Риновирус
Streptococcus pneumoniae
Bordetella pertussis
Ит тістеген науқасқа құтырудың алдын алу үшін сарысу енгізілді. 7 күннен кейін науқаста сарысулық ауру белгілері пайда болды: қызба, есекжем, буындардың ісінуі және ауыруы, лимфа түйіндері ұлғаюы. Сарысулық ауруының механизмі қандай?
иммундық кешендердің айналымы
Е класындағы иммуноглобулин синтезі
G класындағы иммуноглобулин синтезі
Т-лимфоциттердің төмендеуі
макрофагтарды белсендіру
Дәрігер науқаста табиғи шешек ауруының клиникалық көрінісіне тән ауру белгілерін анықтады (аурудың үшінші аптасы). Қандай практикалық зертхана аурудың диагнозын дәл растайды?
гемагглютинацияның тежелу реакциясындағы антиденелерді анықтау
агглютинация реакциясындағы антиденелерді анықтау
маймылдарға арналған биосынама
электронды микроскопиялық зерттеу
аллергиялық тері ішілік сынақ
Қырым геморрагиялық қызбасына күдікті науқасқа вирусолог қан сарысуын серологиялық зерттеу жүргізді және жұптасқан сарысуларда комплемент байланыстыратын антиденелер титрінің төрт есе ұлғаюын анықтады. Алынған нәтиже нені көрсетеді?
аурудың өткір кезеңі туралы
бұрын болған ауру туралы
вакцинация туралы
иммунитеттің болмауы туралы
аурудың болмауы туралы
Кенелік энцефалиттің клиникалық белгілері бар науқас инфекциялық ауруханаға келді. Анамнезінде кене шағуы бар. Диагностикалық емес гемагглютинацияның кешігу реакциясында 1:20 сұйылтуда кене энцефалитінің қоздырғышына қарсы антиденелер анықталды. Көрсетілген нәтижені алғаннан кейін дәрігердің келесі әрекеттерін көрсетіңіз:
зерттеуді 10 күннен кейін алынған сарысумен қайталау
сол сарысуды қайта зерттеу
неғұрлым сезімтал реакцияны қолдану
зерттеуді басқа диагностикамен қайталау
кене энцефалиті диагнозын растамау
Жұқпалы аурулар ауруханасына қызбамен, ұйқышылдық, ауыспалы ұйқысыздықпен және менингеалды белгілермен науқас түсті. Анамнезінен белгілі болғандай, 2 апта бұрын науқас ешкінің қайнатылмаған сүтін ішкен. Дәрігер науқасқа "кенелік энцефалит" болжамды диагнозын қойды. Зерттеу үшін науқастан қан алды, сол қанмен тышқанды зақымдады. 5 күннен кейін вирусолог жануардың артқы аяқтарының салдануын байқады, кейіннен тыныс алуы бұзылған, сосын тышқан өлімге ұшыраған. Қандай зерттеу науқасқа соңғы диагнозды қоюға мүмкіндік береді?
вирустарды бейтараптау реакциясы
тауық ұрығында вирустың жинақталуы
«түстік» сынама
ГАР-да қос сарысуды зерттеу
Биосынама нәтижесі жетклікті
Эпидемиолог ақпан айында балалар бақшасында гастроэнтериттің бұрқ еткенін анықтады. Бактериолог материалды бактериологиялық зерттеу кезінде патогенді бактериялар бөлінбеді. Қандай микроорганизм ішек инфекциясының бұрқ етуіне себеп болды?
Ротавирус
Шигелла
Стафилококк
РС-инфекциясының вирусы
Ашытқы саңырауқұлағы
Жұқпалы аурулар ауруханасына «энтеровирусты инфекция» диагнозымен бір бала жатқызылды. Вирусолог вирусты жинақтау үшін маймылдық жасуша дақылын (Vero) және тышқандарды пайдаланды. Вирусолог жасуша дақылынан цитопатогенді әсерді анықтамады, алайда тышқанның өлімін тіркеді. Баладағы ауруды қандай энтеровирус туындатты?
Коксаки А вирусы
Коксаки В вирусы
ЕСНО-вирусы
Полиомиелит вирусы
Жіктелінбеген энтеровирустар 68-71
Жоспарлы егулер алмаған 1,5 жастағы бала қызылшамен ауыратын науқаспен контакт болған. Шұғыл түрде спецификалық сақтандыру мақсатында балаға донорлық гаммаглобулин енгізілген. Қандай иммунитеттің түрі қалыптасады?
енжар
табиғи
антитоксикалық
вакцинадан кейін
жергілікті
Түлкі аңшының саусақтарын тістеп алды. 10 жыл бұрын құтыруға қарсы вакцинацияның толық курсын алған. Осы жағдайда құтырудың алын алу үшін дәрігер қандай әрекет жасауы қажет?
антирабиялық иммуноглобулин мен антирабиялық вакцинаны толық сызбамен кешенді енгізу
сіреспеге қарсы сарысу мен антирабиялық вакцинаны толық сызбамен кешенді енгізу
антирабиялық иммуноглобулин мен АКДС вакцинаны кешенді енгізу
сіреспеге қарсы сарысу мен антирабиялық вакцинаның 50% кешенді енгізу
сіреспеге қарсы анатоксин мен антирабиялық вакцинаны толық сызбамен кешенді енгізу
Науқас балада тіласты және жақ асты сілекей бездері қабынған. “Эпидемиялық паротит” диагнозын дәлелдеу үшін қандай патологиялық материал зерттеледі?
сілекей, несеп
нәжіс, несеп
ірің, несеп
биопсиялық материал, нәжіс
құсық массасы
Педиатр баланы клиникалық тексеру барысында дене температурасының аздап жоғарылағанын, құлақ маңы сілекей бездерінің ұлғайғанын байқады. Вирусолог науқастың сілекейінен гемагглютинациялық қасиетке ие және жасуша дақылдарында симпласт құрайтын, тауық ұрығында көбейетін вирусты бөліп алды. Осы инфекция кезінде тағы қандай ағзалар зақымдалуы мүмкін?
жыныс бездері
бауыр
өкпе
бадамша бездер
бас миы
Эпидемиялық паротиттің зертханалық диагностикасындағы «алтын стандарт» әдісі:
Вирусологиялық
Аллергиялық
Вирусоскопиялық
Биологиялық
Серологиялық
Балалар бақшасына баратын бала қызылшамен ауырды. Қызылша 100% жұқпалы. Ауру баламен қатынаста болған адамдарға аурудың шұғыл алдын алу үшін қандай препарат ұсынылады?
барлық балаларға γ (гамма) - глобулин
қызылшаға қарсы егілмеген балаларға γ-глобулин тағайындау
қатынаста болған балаларды тек бақылау
барлық балаларға қызылшаға қарсы егу
егілмеген балаларға қызылшаға қарсы вакцина егу
Балалар бақшасында балаларға қызылшаға қарсы вакцина егілді. Егуден кейінгі иммунитет қалыптасқанын қалай тексеруге болады?
Вирусологиялық
Бактериологиялық
Серологиялық
Тері-аллергиялық сынама
Экспресс-диагностика (ИФТ)
Науқас бала 7 жаста, дене қызуының күрт жоғарылауымен, жоғарғы тыныс алу жолдарында көрнектікатаралды қабынумен, жас ағумен, коньюктивитпен сипатталады. Теріде үлкен дақты папулалы бөртпелер, ұрттың сілемейлі қабығында кіші азу тістерге дейін ақ дақтар (Коплик-Филатов) пайда болды. Өкпеде – бронхит белгісі, ылғалды сырылдар бар. Науқасқа қандай диагноз қоясыз?
Қызылша
Скарлатина
Дифтерия
Бронхопневмония
ЖРВИ
Науқастың материалында вирусолог қызылша РНҚ вирустарын анықтады. Вирустыы РНҚ молекулаларының санын көбейту үшін қандай фермент қажет?
РНҚ-ға тәуелді РНҚ-полимераза
кері транскриптаза
ДНҚ-ға тәуелді РНҚ полимераза
Транслоказа
ДНҚ лигазасы
Балалар үйінде екі апта бұрын 3 бала ауырған. Клиникалық көріністері мен эпидемиялық анамнезі бойынша қызылша індетіне күдік туындаған. Ауруды дәлелдеу үшін қандай зертханалық әдіс жүргізілді?
Серологиялық
Риноцитоскопия
Экспресс-әдіс: ИФР
Вирусологиялық: тауық ұрығына жұқтыру
Тері-аллергиялық сынама
Жоспарлы егулер алмаған 1,5 жастағы бала қызылшамен ауыратын науқаспен қатынаста болған. Шұғыл түрде спецификалық сақтандыру мақсатында балаға донорлық гаммаглобулин енгізілген. Қандай иммунитеттің түрі қалыптасады?
енжар
табиғи
антитоксикалық
вакцинадан кейін
жергілікті
Жүкті әйелге әйелдер консультациясына есепке алу кезінде бірқатар инфекцияларға зерттеулер өткізілді. Жүкті әйелдің қан сарысуынан қызамық вирусына IgM анықталды. Зерттеу нәтижесі нені білдіреді?
Біріншілікті жұқтыру
Созылмалы процесс
Дені сау
Созылмалы процесстің өршуі
Қызамықты қайта жұқтыру
Жүкті әйелдің (жүктілік мерзімі 2 ай) шағымдары: дене қызуы 38,5°С-ге дейін жоғарылаған, басы қатты ауырады, мойнының бұлшықеттері ауырсынады, терісіне бөртпелер шыққан. Тексеруде дәрігер лимфа түйіндердің ұлғайғанын байқады, «қызамық» диагнозын қойды. Вирусолог жүкті әйелден алынған қанның қос сарысуындағы антиденелер титрін қандай реакцияда анықтайды?
гемагглютинацияны тежеу реакциясы
иммундыфлуоресценция
комплементті байланыстыру реакциясы
иммуносорбция
сақиналы преципитация
Педиатр жаңа туған нәрестеде даму ақауларын анықтаған, анамнезінен белгілі болғандай, анасы жүктілік кезінде лимфа түйіндері ұлғаюымен, бөртпе шығуымен сипатталатын вирустық инфекциямен ауырған. Ұрықта ақаулар дамуына себепші болған вирустық инфекцияны табыңыз?
Қызамық
Тұмау
Паротит
Полиомиелит
Қырым геморрагиялық қызбасы
Жүктіліктің бірінші триместірінде дәрігер консультациясына қызамықпен ауырған адаммен қатынаста болған әйел келді. Сіз қандай ұсыныс бересіз?
жүктілікті жасанды түрде тоқтату
витамин А және Е тағайындау
иммуноглобулин тағайындау
антибиотиктер тағайындау
донор сарысуын енгізу
Үш жасар қызға дәрігер «қызамық» диагнозын қойды. Оның оң жасар әпкесі науқаспен қатынаста болғанымен ауырмады. Педиатр 10-жасар қыздың бес жыл бұрын қызамықпен ауырғанын анықтады. Әпкесін қызамықтан қорғағаниммунитеттің түрі қандай?
табиғи белсенді
табиғи пассивті
жасанды активті
жасанды пассивті
түрлік
Балалар ұжымында тыныс алу жолдары зақымдану симптомдарымен, фарингит, кератоконъюнктивитпен сипатталатын ауру таралған. Қандай вирус осындай ауру қоздырғышы болады?
Аденовирус
Риновирус
ECHO-вирус
Коксáки вирус
Герпесвирус
Жедел респираторлы аурумен ауыратын 1.5 жастағы сәбиден дәрігер аденовирустық инфекцияны күдіктенеді. КБР көмегімен науқастың қан сарысуынан аденовирустарға 1:20 титрінде антидене анықталды. Сауығу кезеңінде (2 аптадан кейін) серологиялық зерттеуді қайталаған. Болжамды диагнозды қандай нәтиже нақтылайды?
Антидене титрінің жоғарылауы
Антидене титрінің төмендеуі
Антидене титрі өзгеріссіз қалады
КБР теріс нәтижесі
Толық емес антиденелер табылады
Ауыр жедел респираторлық инфекциялар (ЖРВИ) деп аталатын ауру келесі вирус негізінде туындайды:
коронавирус
герпес вирусы
папилломавирус
пикорнавирус
гепатит вирусы
Жазғы лагерьден келгеннен 1 айдан соң бала жұқпалы ауруханаға жеткізілді. Вирусты гепатит А диагнозы қойылды. Қандай жұқтыру механизмі тән?
Фекальді-оральды
Қарым-қатынас
Ауа-шаңды
Трансмиссивті
Парентералды
Клиника қызметкерлеріне жасанды белсенді иммунитет қалыптастыру үшін гепатит В вирусына қарсы вакцина салу қажет. Осындай мақсатта қандай препаратты қолданған дұрыс?
Вирусты антигендерден жасалған рекомбинантты вакцинаны
Спецификалық иммуноглобулинді
Моноклоналды антиденелерді
Донор қанының гамма-глобулинін
Тауық ұрығында өсіріліп белсенділігі жойылған вирусты
Операциядан 4 айдан кейін дәрігер науқастың склерасының, сілемейлі қабықтарының, терісінің сарғаюын тіркеп, науқасқа донорлық қан құйылғанын анықтады. Дәрігер науқасқа қандай болжамды диагноз қойды?
Гепатит В
Иерсиниоз
Гепатит А
Сепсис
Лептоспироз
Гепатит В-мен ауырған науқаста гепатоцеллюлярлы карцинома дамыды. Инфекцияның қай түрінде вирустық геном иесінің геномына қосылып, онкологиялық ауру туындатады?
Интеграцияланған
Латентті
Абортивті
Жедел
Созылмалы
Ауруханаға жол апатынан кейінгі науқас жеткізілді. Науқасқа жедел түрде қан құю керек. Қандай реакция арқылы дәрігер донордың қанынан гепатит В антигенінің бар-жоқтығына зерттейді?
Иммундыферментті анализ
Гемагглютинацияны тежеу реакциясы
Гемадсорбцияны тежеу реакциясы
Комплементті байланыстыру реакциясы
Иммобилизация реакциясы
Науқасты қарағаннан кейін және анамнезіне байланысты гепатит Д диагнозы қойылды. Зерттеудің қандай қорытындысы бұл диагнозды растайды?
Қанда гепатит B мен D маркерлерінің анықталуы
Қанда гепатит А мен В маркерлерінің анықталуы
Қанда гепатит Е мен D маркерлерінің анықталуы
Қанда гепатит С мен D маркерлерінің анықталуы
Қанда гепатит F және D маркерлерінің анықталуы
Науқаста сарғаю, қызба, тәбетінің болмауы, бауырдың 3 см үлкейгені анықталды. Ең алдымен қандай реакцияны жүргізеді?
HBs-антигенді анықтау үшін ИФТ
Видаль реакциясы
Вейгль реакциясы
Вассерман реакциясы
Хламидиялық диагностикуммен ПГАР
Жұқпалы аурулар ауруханасына жалпы әлсіздікке, субфебрильді температураға, склераның, тері жабынының сарғаюына шағымданған науқас жатқызылды. Анамнезінен дәрігерге белгілі болғандай, 2 апта бұрын науқас теңізде демалған және термиялық өңдеуден өтпеген теіз өнімдерін пайдаланған. Дәрігер «жедел Е гепатиті» диагнозын нақтылау үшін қандай маркерді анықтауы қажет?
IgM антиHEV
IgM антиHAV
IgG антиHEV
IgG антиHAV
IgG антиHВV
Донордың қанын тексеру кезінде HbsAg анықталды. Донор жақын арада ем қабылдағанын және парентералды инфузия жүргізілгенін айтты. Донорлық қанның сапасы:
Қанды қан құю үшін қолдануға болмайды
Қанды қолдануға болады
Тек сарысуды ғана қолдануға болады
Тек эритроцитарлы массаны құюға болады
Қанды өңдегеннен кейін құюға болады
Дәрігер 25 жастағы науқасқа қызба мен пайда болған сарғаюды атап өтті. Науқастың қанын зертханалық зерттеу кезінде дәрігер HBsAg немесе HBsAg антиденелерін анықтаған жоқ. Қосымша сынамалардың қайсысы пациенттің В гепатитінің қоздырғышын растай алады?
НВсAg қарсы антиденелер
НВсAg
НвеAg қарсы антиденелер
НВхАg
Дельта-антиген
Жұқпалы аурулар ауруханасына жалпы әлсіздікке, субфебрильді температураға, склераның, тері жабынының сарғаюына шағымданған науқас жатқызылды. Анамнезінен дәрігерге белгілі болғандай, 2 апта бұрын науқас теңізде демалған және термиялық өңдеуден өтпеген теңіз өнімдерін пайдаланған. Дәрігер «жедел Е гепатиті» диагнозын нақтылау үшін қандай маркерді анықтауы қажет?
IgM антиHEV
IgM антиHAV
IgG антиHEV
IgG антиHAV
IgG антиHВV
Аталған белгілердің қайсысы Varicella-Zoster вирусына тән:
біріншілікті инфекциядан кейін көптеген жылдар бойы ағзада жасырын түрде тұра алады
поксвирустар туыстастығының өкілі
адамда паротит тудырады
Коплик-Филатов-Бельский дақтарының пайда болуы
этиотропты терапия-метизазон
Коксаки вирустары тудыратын инфекцияларды диагностикалау үшін қандай зертханалық әдістер қолданылады?
сезімтал жасуша дақылдарын, сезімтал жануарларды жұқтырып және қан сарысуындағы арнайы антиденелерді анықтау
маймыл жануарларының инфекциямен жұқтыру
қан сарысуындағы вирус антигендерін анықтау
зәрдегі арнайы антиденелерді анықтау, сезімтал жануарларды жұқтыру
қоздырғыштың гемагглютинациялық қасиеттерін анықтау
Дені сау 25 жастағы ер адамды болжамды донор ретінде адамның иммундытапшылық вирусының тасымалдаушылығына зерттеу керек. Егер науқас шынымен АИВ жұқтырған болса донор қанын зерттеу барысында не байқалады?
вирус гликопротеиндеріне антидене
вирустық РНҚ
ревертаза ферменті
провирус
Т-лимфоциттердің саны азаяды
Дәрігерге 4-5 қабырғалар арасында ауырсынатын везикулалардың пайда болғанына шағымданған науқас келді. Науқас бала кезінде желшешекпен ауырған. Дәрігер науқасқа қандай диагноз қойды?
Белдемелі герпес
Қарапайым герпес
Аллергиялық дерматит
Тілмелі қабыну
Есекжем (крапивница)
Жұқпалы аурулар ауруханасына энцефалиттің клиникалық көріністерімен науқас келіп түсті. Анамнезінде - кене тістеген. Гемаглютинация реакциясында кенелік энцефалитке қарсы антидене 1:20 анықталған, алайда бұл диагностикалық емес. Осы нәтижені алғаннан кейінгі дәрігердің әрекетін атаңыз:
10 күннен кейін алынған сарысумен қайта зерттеу жасау
Дәл осы сарысуды қайта зерттеу
Сезімталдығы жоғарылау зерттеу әдісін қолдану
Басқа диагностикуммен зерттеу жасау
Кенелік энцефалит диагнозын жоққа шығару
Жүйелі ауруына байланысты иммундыдепрессантты терапия қабылдаған науқаста цитомегаловирусты инфекцияның белсену белгілері пайда бола бастады. Диагнозды нақтылау үшін вирусолог қандай тест жүргізуі қажет?
ИФТ-ды қолдана отырып спецификалық IgM анықтау
Ақ тышқандарға жұқтыру
Қос сарысуларды зерттеу
Жасушалық иммунитет жағдайын зерттеу
БР көмегімен антидененің деңгейін анықтау
25 жастағы науқастың терісіндегі бөртпелерінен эпидермальды стафилакоккпен қатар алтын түсті стафилакоккқа себінді жасалды. Қақырықты зерттеуде Pneumocystis carinii, нәжісте - криптоспоридий, Proteus vulgaris және Candida туыстас саңырауқұлақтар табылды. Қандай ауру осындай көптеген шартты патогенді микроорганизмдермен инфекцияланады?
ЖИТС
Дисбактериоз
Сепсис
Медикаментозды агранулоцитоз
Қантты диабет
Эшерихияларға сәйкес келетін суретті таңданыз
бірінші жағынды-препарат
екінші жағынды- препарат
үшінші жағынды- препарат
төртінші жағынды- препарат
бесінші жағынды- препарат
Клиглер ортасында эшерихиялардың өсу суретің таңдаңыз:
үшінші пробирка
бірінші пробирка
екінші пробирка
төртінші пробирка
бесінші пробирка
Грам-позитивті стафилококктарға сәйкес келетін суретті таңдаңыз::
екінші жағынды-препарат
бірінші жағынды-препарат
үшінші жағынды-препарат
төртінші жағынды-препарат
бесінші жағынды-препарат
Граммен боялған стрептококктарға сәйкес келетін суретті таңдаңыз:
төртінші жағынды-препарат
екінші жағынды-препарат
үшінші жағынды-препарат
бірінші жағынды-препарат
бесінші жағынды-препарат
Бациллаларға сәйкес келетін суретті таңдаңыз:
үшінші жағынды-препарат
екінші жағынды-препарат
бірінші жағынды-препарат
төртінші жағынды-препарат
бесінші жағынды-препарат
Саңырауқұлақтарға сәйкес келетін суретті таңдаңыз:
бесінші жағынды-препарат
екінші жағынды-препарат
үшінші жағынды-препарат
төртінші жағынды-препарат
бірінші жағынды-препарат
Бұл суретте қандай серологиялық реакция механизмі көрсетілген:
комплементті байланыстыру реакциясы
жанама (пассивті) гемагглютинация реакциясы
гемагглютинацияның тежелу реакциясы
преципитация реакциясы
иммунофлуоресценция реакциясы
Серологиялық реакцияның атауын және қойылған ауру диагнозын дұрыс көрсететін жауапты көрсетіңіз:
сібір жарасындағы Асколи реакциясы
іш сүзегіндегі Видал реакциясы
Бруцеллездегі Райт-Хедделсон реакциясы
туберкулезге арналған ниацин сынағы
дифтерияға арналған Закс сынамасы
Төмендегі суретте қандай серологиялық реакция көрсетілген және қолдану мақсаты қандай?
агар геліндегі преципитация реакциясы – дифтерия таяқшасының токсигенділігін зерттеу үшін қолданылады
бейтараптандыру реакциясы – микроорганизмдерді сапасын және саның анықтау үшін
Оухтерлони бойынша қос иммунодиффузия реакциясы - белгісіз антигендерді анықтау үшін
ИФА- арнайы ферментпен конъюгацияланған, антигендерге сәйкес антиденелер анықтау
РПГА-эритроциттердің гемагглютинациясына антигендер мен антиденелерді анықтауға негізделген
КБР үшін комплемент алынады:
гвинея шошқасының сарысуынан
зерттелетін адамның сарысуынан
сау адамның сарысуынан
жылқы сарысуынан
қоян сарысуынан
Пневмококкта бактериялық К-антиген орналасады:
бактериялардың жасуша қабырғасында
бактериялардың рибосомаларында
цитоплазма коллоидты затында
бактериялардың флагелласында
бактериялар капсуласы
Протейлерде бактериялық Н-антиген орналасады:
бактерияның флагелласында
бактериялардың рибосомасында
цитоплазманың коллоидты затында
бактерияның капсуласында
бактерияның жасуша қабырғасында
Аталған реакциялардың қайсысы КБР-ға жатады:
Вассерман реакциясы
Бюрне реакциясы
Видал реакциясы
Кунс реакциясы
Кастеллани реакциясы
Серологиялық реакциялар қайда қолданылады:
жұқпалы аурулардың диагностикасында
жұқпалы ауруларды алдын алу кезінде
жұқпалы аурулар терапиясында
протеолитикалық белсенділікті анықтауда
биохимиялық белсенділікті анықтауда
Белгілі сарысумен агглютинация реакциясын қою үшін қажет:
корпускулалық антиген
комплемент
гемолитикалық сарысу
қошқардың эритроциттері
лизоцим
Зерттелетің 34 жастағы науқастан Вассерман реакциясын қою кезінде 1:80 титр бойынша оң нәтиже алынды. Сіз қандай алдын ала диагноз қоясыз?
мерез
АИТВ
Гонорея
Хламидиоз
Бруцеллез
< question2>22 жастағы науқастан Бурне реакциясын қою кезінде 1:40 титрінде оң нәтиже алынды. Сіз қандай диагноз қоясыз?
Бруцеллез
аусыл
Туляремия
Хламидиоз
мерез
20 жастағы науқас В., бас ауруы, қалтырау, әлсіздік, жүрек айну және қатты құсу шағымдармен "жедел тамақтан улану" диагнозымен инфекциялық бөлімге түсті. Қайнатылған кілегейі бар тортты жеген күні ауырған. Құсық массасын, асқазанды жуған су және торттың қалдықтарын бактериологиялық зертханаға жіберілді. Зерттеу кезінде барлық сынамалардан төмендегі микроб бөлініп алынды:
Staphylococcus aureus
Streptococcus haemolyticus
Streptococcus pneumoniae
Escherichia coli
Yersinia pseudotuberculosis
Балабақшада ішек инфекциясының өршуі тіркелді. Балалардың нәжісін бактериологиялық зерттеу кезінде, Эндо ортасында металл жылтырымен қызыл түске боялған S-пішінді бактериялардың колониялары табылды. Мұндай дақылдық қасиет қандай бактерияларға тән?