Ýagdaýda ulanmak
Öz ýerinde ulanmak
Düşnükli edip ulanmak
Ylmy esasda türkmen diliniň dialekt aýratynlyklaryny öwrenmek türkmen diliniň we onuň halkynyň taryhyny öwrenmäge gymmatly taryhy–etnografik materiallary taýýarlaýarlar. Şonuň üçin türkmen dil biliminde bu mesele öz wagtynda üns gönükdirildi.
Gundelik durmuşymyzda işjeň ulanylýan sözlere aktiw leksika diýilýär.
Neologizmler – taze sözlerdir. Olar durmuşdaky taze zatlaryň, taze düşünjeleriň atlary bolansoň, halk köpçüligi tarapyndan manylary doly özleşdirilýänçä seýrek ulanylýarlar. Neologizmler iki hili bolýarlar:
1. Leksik neologizmler.
2. Semantik neologizmler.
Leksik neologizmler başga dillerden alnan ýa-da dilimiziň oz icki mumkinciligi esasynda ýasalan taze sözlerdir.
Semantik neologizmler – bular durmuşda ýüze cykan täze zatlaryň, täze düşünjeleriň dilimizde oňden bar bolan sözler arkaly aňladylmagyndan dörän neologizmlerdir. Munda täze söz ýasalman, oňki sözler täze manyda ulanylyp başlaýar. Meselem, ýaýlym sözüniň radiokanal, telekanal, hasap, synag sözleriniň zaçýot, ekzamen, menzil sözüniň wokzal manylary semantik neologizmlerdir. Täze sözleriň manylary halk köpçüligine düşnükli bolandan soň, ulanylyş ýygylygy giňelip, işjeň leksika öwrülýär.
Достарыңызбен бөлісу: |
