B) 603 жылы
C) 552 жылы
D) 425 жылы
3. Азияға жорыққа шығуына сылтау болған оқиға:
А) Жошы ханның өлімі
В) Хорезмшахтар мемлекетінің билеушісі Мұхаммед билігінің әлсіреуі
С) Отырар опаты
Д) Үгедейдің өлімі
4. Алтын Орда билеушісі Батудан кейін билікке кім келді
А) Жошы
В) Үгедей
С) Берке
Д) Батый
5. Керей мен Жәнібекті қолдап маңына жиналған адамдардың саны 200 мыңға жеткендігі туралы жазған
А) М. Қашқари
В) Ж. Баласағұн
С)М. Дулати
Д) А. Иүгінеки
6. XVI ғасырдың 70 жылдары Жетісудың батыс бөлігі, Шу, Талас өңірінде билік жүргізген хан
А) Есім
В) Хақназар
С) Қасым
Д) Жәңгір
7. Адам денесін, оның құрылысын, қызметтері мен өзгергіштігін зерттейтін биологиялық ғылым:
A) Антропология
B) Палеонтология
C) Археология
D) Этнология
8. Кеңес Одағының батыры Т. Тоқтаров шайқасты
А) Сталинград үшін
В) Берлин үшін
С) Мәскеу үшін
Д) Днепр үшін
9. 1954 жылы қандай археологиялық экспедиция өз жұмысын бастады
А) Бесоба археологиялық экспедициясы
В) Жетісу археологиялық экспедициясы
С) Орталық Қазақстан археологиялық экспедициясы
Д) Іле археологиялық экспедициясы
10. Түркі тілдес халықтардың тұрмыс-тіршілігі, әдет-ғұрпы және тілі туралы жазған орта ғасырлық энциклопедист ғалым
А) Әл-Фараби
В) Махмұд Қашғари
С) Жүсіп Баласағұн
D) Әл-Омари
Жағдаяттық тапсырма
Қыпшақтардың саяси қарым-қатынастары
«1065 жылы селжұқ билеушiсi Алып Арслан Маңғыстауда жақсы бекiнiс қамалы бар қыпшақтарға қарсы жорыққа шықты. Қыпшақтарды бағындырған соң, селжұқ сұлтаны Жент пен Сауран қалаларына аттанды. Осы әскери қимылдар нәтижесiнде қыпшақ тайпаларының бiр бөлiгi уақытша Хорасан селжұқтарына тәуелдi болды. Шайқастар барысында қыпшақтар оғыз-селжұқ тайпасы алқа-бұлақты тұтқынға алса керек. Махмұд Қашқаридың айтуынша, олар жаратқанның көмегiмен босанып шығады. ХI ғасырдың соңғы ширегiнде Маңғыстауда және Каспий теңiзiнiң шығыс жағалауында бұрынғысынша қыпшақтар билiк жүргiзiп, оғыз және түркi тайпаларының жекелеген топтары оларға саяси тәуелдi болды. 1096 жылы “құдiреттi” хан бастаған қыпшақ бiрлестiгiнiң тайпалары Хорезмге жорық жасады. Бiрақ Хорезм шахтарының қорғаушысы селжұқтар оларды Маңғыстауға қайта оралуға мәжбүр еттi. Махмұд Қашқаридың деректерiне қарағанда, қыпшақтардың әскери-көшпелi билеушiлерi Қарахан әулетi билеушiлерiмен күрделi саяси қарым-қатынаста болған тәрiздi. Қарахандар Қыпшақ ұлысының шығыс шекарасына жорықтар жасаған, ал өз кезегiнде кимектер Ертiс жағасынан Жетiсудағы түркi мұсылмандарының иелiгiне шапқыншылық жүргiздi. ХI ғасырдың соңы мен ХII ғасырдың басында Сырдарияның төменгi ағысында Жент, Жаңакент және тағы басқа қалалар қыпшақ иелiгiнде болды. Алайда ХII ғасырдың бiрiншi жартысында бұл аймақты қайткен күнде де басып алуға тырысқан Орта Азия елдерi мұсылман әулеттерi мен қыпшақ хандары арасында ұзаққа созылған күрес жүрдi».
Көмеков Б. Қазақ тарихы. 1994. №1, 17-18-бб.
11. Мәтінде сипатталған Қыпшақ хандығының өмір сүрген мерзімі
A) VII-VIII ғғ.
B) VIII-X ғғ.
C) IX-X ғғ.
Достарыңызбен бөлісу: |
